Ένα από τα πιο καυστικά και διαχρονικά ποιήματα του Γεωργίου Σουρή είναι το «Ποιος είδε κράτος λιγοστό». Γραμμένο στα τέλη του 19ου αιώνα, αποτελεί έναν καθρέφτη των παθογενειών του ελληνικού κράτους — έναν καθρέφτη που, δυστυχώς, ακόμη και σήμερα – τώρα ειδικά που ξέσπασε το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ – πολλοί αναγνωρίζουν ως οικείο.

Ο Σουρής, με την απαράμιλλη σάτιρά του, περιγράφει ένα κράτος μικρό σε μέγεθος αλλά τεράστιο σε αντιφάσεις, σπατάλες και αναξιοκρατία. Ένα κράτος που ξοδεύει εκατό και μαζεύει πενήντα, που τρέφει αργόσχολους, που διαθέτει επτά πρωθυπουργούς και ταμείο χωρίς χρήματα, αλλά με πληθώρα μνημείων για τη «δόξα».

Με γλώσσα ζωντανή και ρυθμό που θυμίζει δημοτικό τραγούδι, καταγγέλλει τη διαφθορά, την αναξιοπιστία των θεσμών, την προσκόλληση στο φαίνεσθαι αντί για την ουσία. Ειδικά καυστικός είναι ο στίχος:

«κι ενώ αυτοί σε κλέβουνε, τον κλέφτη να γυρεύουνε», που θίγει την υποκρισία του πολιτικού και κρατικού μηχανισμού.

Ο ποιητής δεν χαρίζεται ούτε στους πολίτες. Τους χαρακτηρίζει «μισομαθείς» που νομίζουν πως τα ξέρουν όλα, ανθρώπους διχασμένους ανάμεσα στη δυτική επίφαση και την ανατολίτικη πραγματικότητα — με το ένα πόδι στο λουστρίνι και το άλλο στο τσαρούχι.

Η περιγραφή του νεοέλληνα είναι κωμικοτραγική: λίγο γκρινιάρης, λίγο μουρντάρης, με εθνικά σύνδρομα, χαμηλή ατομική ευθύνη και έναν ρόλο που αλλάζει ανάλογα με την εξουσία: «Ωσάν πολίτης, σκυφτός ραγιάς – σαν πιάσει πόστο, δερβέναγας».

Το ποίημα καταλήγει με την πιο πικρή ίσως διαπίστωση:

«Δυστυχία σου, Ελλάς, με τα τέκνα που γεννάς!» — μια κραυγή απελπισίας για τον κύκλο της αυτοκαταστροφής που δεν λέει να σπάσει.

Διαβάστε το ποίημα:

Ποιος είδε κράτος λιγοστό (Γεώργιος Σουρής)