Την ακύρωση των εν εξελίξει σεισμικών ερευνών και συνολικά του προγράμματος εξόρυξης υδρογονανθράκων στη θάλασσα της Κρήτης και σε τμήμα της Ελληνικής Τάφρου ζητούν από την ελληνική πολιτεία οι οργανώσεις WWF Ελλάς, Greenpeace και ClientEarth.
Σύμφωνα με τη NAVTEX που δημοσιεύθηκε, oι έρευνες που αυτές τις μέρες διενεργεί το σκάφος RAMFORM HYPERION, υποστηριζόμενο από άλλα τρία πλοία, στη θάλασσα της Κρήτης και σε τμήμα της Ελληνικής Τάφρου, ξεκίνησαν στις 22 Φεβρουαρίου και θα διαρκέσουν έως τις 31 Μαρτίου 2024. Ωστόσο, καμία επίσημη ανακοίνωση από πλευράς της κοινοπραξίας των δύο πετρελαϊκών εταιρειών, στις οποίες έχει παραχωρηθεί το δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές «Δυτικά Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά Κρήτης», δεν έχει υπάρξει μέχρι αυτή τη στιγμή.
H Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ενήμερη για τη διενέργεια σεισμικών ερευνών δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης κατά παράβαση της ενωσιακής νομοθεσίας. Τον Δεκέμβριο του 2023 οι οργανώσεις κατέθεσαν επίσημη καταγγελία ενημερώνοντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για συστηματικές παραβιάσεις της ενωσιακής νομοθεσίας μέσα από τις εγκρίσεις προγραμμάτων έρευνας και εξόρυξης πετρελαίου και ορυκτού αερίου σε θαλάσσιες περιοχές της χώρας.
Σύμφωνα με στοιχεία και δεδομένα δημοσιευμένα σε πρόσφατη επιστημονική μελέτη του ελληνικού γραφείου της Greenpeace και του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών “Πέλαγος” επιβεβαιώθηκε ότι κατ’ ελάχιστον τέσσερα είδη θαλάσσιων θηλαστικών ζουν στα βαθιά νερά της Ελληνικής Τάφρου τόσο το καλοκαίρι όσο και τον χειμώνα. Μέχρι πρόσφατα, η έλλειψη επιστημονικών δεδομένων επικαλούνταν για να δικαιολογήσει και να επιτρέψει τη διενέργεια σεισμικών ερευνών (βλαπτικών για τις φάλαινες και τα δελφίνια) κατά τη χειμερινή περίοδο.
Οι οργανώσεις στην επίσημη καταγγελία τους προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μεταξύ άλλων αναφέρουν τα ακόλουθα:
- Τα προγράμματα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων στις ελληνικές θάλασσες εγκρίνονται κατά παράβαση των απαιτήσεων της ενωσιακής νομοθεσίας, δεδομένου ότι οι ελληνικές αρχές δεν εκτιμούν επαρκώς τις επιπτώσεις των προγραμμάτων αυτών (συμπεριλαμβανομένων των σεισμικών ερευνών) στη θαλάσσια βιοποικιλότητα.
- Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι οι σεισμικές έρευνες δεν υποβάλλονται στην υποχρεωτική από τη νομοθεσία της ΕΕ εκτίμηση επιπτώσεων. Ουσιαστικά, οι σεισμικές έρευνες εξαιρούνται από οποιαδήποτε διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
- Τα επιστημονικά δεδομένα αποδεικνύουν ότι τέτοιες επιβλαβείς δραστηριότητες είναι πιθανό να θέσουν σε κίνδυνο τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές και να απειλήσουν τα είδη που ζουν εκεί και βρίσκονται υπό εξαφάνιση, όπως φάλαινες, δελφίνια, φώκιες και θαλάσσιες χελώνες.
Παρά τις επανειλημμένες επισημάνσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας ότι σε έναν κόσμο κλιματικής κρίσης, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη το οικονομικό τοπίο για τα ορυκτά καύσιμα κατά τα επόμενα χρόνια, δεν υπάρχει χώρος για νέους υδρογονάνθρακες, η Ελλάδα παραμένει προσκολλημένη στα ορυκτά καύσιμα και προωθεί τις άκρως επικίνδυνες γεωτρήσεις για υδρογονάνθρακες στις ευαίσθητες θάλασσές της.
Οι οργανώσεις WWF Ελλάς, Greenpeace και ClientEarth επαναλαμβάνουν το αίτημά τους για την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ζητούν από την ελληνική κυβέρνηση τον άμεσο τερματισμό των σχεδιαζόμενων δραστηριοτήτων για την εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην ελληνική επικράτεια καθώς εγκρίνονται κατά παράβαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ.