Κείμενο: cretanbeaches.com – Φωτογραφίες: Γιάννης Αγγελάκης
Η περιοχή του Πρέβελη βρίσκεται περίπου 35 χλμ νότια του Ρεθύμνου και 10 χλμ ανατολικά του Πλακιά. Η παραλία του Πρέβελη γνωστή κι ως Λίμνη Πρέβελη ή Φοίνικας, βρίσκεται στην έξοδο του Μέγα Ποταμού που μεταφέραι τα νερά του επιβλητικού Κουρταλιώτικου φαραγγιού και του Φρατιανού Φαραγγιού. Είναι από τις πιο διάσημες παραλίες της Νότιας Κρήτης και δέχεται χιλιάδες επισκέπτες κάθε καλοκαίρι. Παλαιότερα, ήταν αγαπημένος προορισμός των χίπις.
Στις όχθες του Μεγάλου Ποταμού σχηματίζεται το δεύτερο μεγαλύτερο φοινικόδασος της Κρήτης, μετά από το φοινικόδασος στο Βάι, που φιλοξενεί το ενδημικό Κρητικό φοινικόδεντρο του Θεόφραστου. Το ποτάμι σχηματίζει μια μικρή λίμνη μήκους 500 χλμ στην έξοδό του στη θάλασσα με νερό όλο το χρόνο. Μπορείτε να περπατήσετε κατά μήκος του ποταμού, κάτω από τη σκιά των φοινίκων και των άλλων δέντρων, και να αρχίσετε να ανηφορίζετε το υπέροχο φαράγγι. Στις μεγάλες κολύμπες που σχηματίζονται κάθε τόσο μπορείτε να κάνετε ένα δροσερό μπάνιο. Το φοινικόδασος κάηκε ολοσχερώς στις 22/8/2010, λόγω μεγάλης πυρκαγιάς, αλλά ευτυχώς επανήλθε σε μεγάλο βαθμό μέσα σε λίγο καιρό.
Στην έξοδό του ποταμού σχηματίζεται μια αμμουδερή παραλία με βοτσαλωτό βυθό και πολύ δροσερά νερά λόγω του ποταμού. Η παραλία από μόνη της δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο, αλλά ξεχωρίζει λόγω του τριγύρω τοπίου. Στο ανατολικό τμήμα της παραλίας υπάρχει ένας πανέμορφος βράχος μέσα στη θάλασσα που θυμίζει κατάρτι ή καρδιά.
Έχετε δύο βασικές επιλογές πρόσβασης στην περιοχή από ξηράς, από δυτικά ή από ανατολικά. Η πρώτη είναι να οδηγήσετε από τον Πλακιά προς τη Μονή Πρέβελη. 1.5χλμ μετά το Κάτω Μοναστήρι του Πρέβελη, θα σταματήσετε στο μεγάλο χώρο στάθμευσης, όπου αρχίζει ένα μονοπάτι που κατεβαίνει στην παραλία. Το πάρκινγκ βρίσκεται πάνω από πανύψηλους σχεδόν κατακόρυφους βράχους, δυτικά της παραλίας, από όπου μπορείτε να βγάλετε μερικές φανταστικές φωτογραφίες. Για να κατεβείτε στην παραλία περπατάτε το μονοπάτι που διαρκεί περίπου 15΄. Ωστόσο, η επιστροφή μπορεί να σας φανεί κουραστική καθώς η ανηφόρα είναι σχετικά απότομη.
Για να αποφύγετε τη δύσκολη ανάβαση και να πληρώσετε το αντίτιμο του πάρκινγκ, μπορείτε εναλλακτικά να στρίψετε στην μεγάλη γέφυρα του Μεγάλου Ποταμού και να οδηγήσετε τον χωματόδρομο που οδηγεί στο κοντινό Δρυμισκιανό Αμμούδι. Σταθμεύετε στο Αμμούδι και στη συνέχεια περπατάτε το σύντομο μονοπάτι που οδηγεί στην παραλία του Πρέβελη σε μόλις 5΄. Ωστόσο, έτσι δεν θα έχετε την ευκαιρία να δείτε την εκπληκτική θέα από τους ψηλούς βράχους της δυτικής πλευράς. Επίσης, για τους πιο χαλαρούς, υπάρχουν εκδρομικά καϊκάκια από την Αγία Γαλήνη και τον Πλακιά.
Αυτό το τοπίο, που έχει χαρακτηρισθεί από τα ωραιότερα της Ευρώπης, φαίνεται να ζήλεψε και ο homo heidelbergensis και «άραξε εδώ για να κάνει τα μπάνια του», πριν 130.000 χρόνια!
Όπως δείχνει επιφανειακή έρευνα της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών, στην Κρήτη πρώτοι ίσως και να έφτασαν άνθρωποι της κατηγορίας Χόμο Χαϊντελμπεργκένσις (του Ανθρώπου της Χαϊδελβέργης, που αποτελούσε ένα σκαλοπάτι ανάμεσα στον Χόμο Ερέκτους και στον Χόμο Σάπιενς). Ήρθαν από τη Λιβύη, επομένως χρησιμοποίησαν πλοίο και μάλιστα ανοιχτής θαλάσσης, γύρω στα 130.000 χρόνια πριν.
Τα ευρήματα του Κέρτις Ράνελς, καθηγητή αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης, της αρχαιολόγου Ελένης Παναγοπούλου, του Τόμας Στράσερ και των συνεργατών τους είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Επιφανειακή έρευνα στην περιοχή από τον Πλακιά έως τον Αγιο Παύλο συμπεριλαμβανομένης και της Πρέβελης έδειξε πως σε τουλάχιστον οκτώ θέσεις υπήρχαν εγκαταστάσεις που ανάγονται τουλάχιστον στο 130.000 π.Χ.
Αψευδείς μάρτυρες είναι τα ίδια τα αντικείμενα που εντοπίσθηκαν και είναι λίθινα εργαλεία: μικρά τσεκούρια, εργαλεία κοπής και ξέστρα που χρονολογήθηκαν στην Κατώτερη Παλαιολιθική Εποχή.
Ο αρχαιολόγος καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης στο Κολλέγιο Providence του Ροντ Άιλαντ, Θωμάς Στράσσερ, που διενήργησε ανασκαφές στα νοτιοδυτικά. παράλια της Κρήτης (2008-2009), στην ετήσια συνάντηση των επιστημόνων του Αμερικανικού Ινστιτούτου (7.1.2010) ανέφερε αρχαιολογικά ευρήματα εργαλείων εκείνης της μακρινής εποχής στο φαράγγι του Πρέβελη.