Ξύλινος αντλητικός Ανεμόμυλος περιόδου 1890 πιθανότατα από τα χέρια του ίδιου του Εμμανουήλ Παπαδάκη του επονομαζόμενου «Σπιρτοκούτη» εντοπίστηκε και διασώθηκε από τις υπηρεσίες του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου προκειμένου να διατηρηθεί ως μοναδικό «στοιχείο»-«δείγμα» πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ο εντοπισμός του σπάνιου ξύλινου αντλητικού ανεμόμυλου έγινε στα πλαίσια της προετοιμασίας υποβολής φακέλου για την ένταξη των ανεμόμυλων του Λασιθίου στο εθνικό μητρώο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Στο πλαίσιο της προετοιμασίας του φακέλου πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις και σε ηλικιωμένους κατοίκους του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου όπου και καταγράφηκαν μαρτυρίες για την ύπαρξη και την πιθανή τοποθεσία ύπαρξης του μοναδικού ανεμόμυλου στον Λασιθιώτικο κάμπο.
Με την επίβλεψη του Δημάρχου Γιάννη Στεφανάκη άμεση ήταν η κινητοποίηση στελεχών του Δήμου για τον εντοπισμό και την διάσωση του μοναδικού ευρήματος. Ο Δήμαρχος, ο Αντιδήμαρχος Γιώργος Στρατάκης, ο Πρόεδρος της τοπικής κοινότητας Αγίου Γεωργίου Κώστας Τσουκάκης , ο προϊστάμενος της τεχνικής υπηρεσίας Μανόλης Παντατοσάκης και το τεχνικό προσωπικό μετέβησαν στο ενδεδειγμένο, κατά τις μαρτυρίες, σημείο και γύρω από ένα παλιό πηγάδι βρέθηκαν τα «στοιχεία» του ανεμόμυλου, μερικά από αυτά θαμμένα, τα οποία συγκεντρώθηκαν και μεταφέρθηκαν στο δημαρχείο για φύλαξη προκειμένου να συντηρηθούν και να συναρμολογηθεί ο σπάνιος ανεμόμυλος.
Σύμφωνα με τον Δήμαρχο Οροπεδίου Λασιθίου Γιάννης Στεφανάκη, που ευχαρίστησε όλους όσους κινητοποιήθηκαν άμεσα για τον εντοπισμό του ανεμόμυλου, «η σημασία της εύρεσης και διάσωσης του «μνημείου» είναι τεράστια καθώς αποτελεί μοναδικό τεκμήριο για την ιστορία των χιλιάδων ανεμόμυλων του Λασιθίου, και την ένταξη στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ελλάδας».
Παρόντες στην διαδικασία συνέντευξης και εντοπισμού ήταν και ο Ελληνικός Δίαυλος πολιτισμού “περίpatos” που ασχολείται με την διαφύλαξη, συντήρηση και ανάδειξη του πολιτισμού, με στόχο τη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για την ευαισθητοποίηση και ενεργό συμμετοχή του κοινωνικού συνόλου στα πολιτιστικά αγαθά και δρώμενα.
