Αυτή είναι η αλήθεια που ουδείς δεν ξεστομίζει.
Παντα η επέτειος του Πολυτεχνείου, τα αιτήματα που προέβαλλε για “ψωμί, παιδεία, ελευθερία”, ο χαρακτήρας της επετείου που βασιζόταν στη λαϊκή κινητοποιηση, αποτελούσε ένα πρόβλημα.
Μετά την πτώση της δικτατορίας οι κινητοποιήσεις της επετείου δεν ήταν απλά μαζικές αλλά συνήθως συνοδεύονταν από επεισόδια.
Τον πρώτο χρόνο μετά τη χούντα η διαδήλωση για το Πολυτεχνειο πραγματοποιήθηκε μια βδομάδα αργότερα. Η ΟΝΝΕΔ με ανακοίνωσή της ζητούσε την εκούσια υποβάθμισή της σημειώνοντας ότι:
«Οι ελεύθερες εκλογές της 17ης Νοεμβρίου είναι το καλύτερο μνημόσυνο για τα παιδιά που αγωνίσθηκαν και έπεσαν στο Πολυτεχνείο, γιατί αποτελούν την πανηγυρική επιβεβαίωση της νίκης των δημοκρατικών δυνάμεων και της παγιώσεως των ελευθέρων δημοκρατικών θεσμών της χώρας».
Δεν εισακούστηκε.
Εκατοντάδες χιλιαδες άνθρωποι ξεχύθηκαν στους δρόμους την Κυριακή 24 Νοεμβρίου, με την πορεία προς το ΕΑΤ-ΕΣΑ (Ειδικό Ανακριτικό Τμήμα της Ελληνικής Στρατιωτικής Αστυνομίας) και την Αμερικανική πρεσβεία. Ήταν μια κολοσσιαία διαδήλωση, με τους πρωτοσέλιδους τίτλους των εφημερίδων να κάνουν λόγο για συμμετοχή άνω του 1.000.000 ανθρώπων.
Κεντρικό σύνθημα ήταν «Το Πολυτεχνείο Ζει».
Ξεχνάμε ότι νεκρούς δεν είχαμε μόνο στο Πολυτεχνείο αλλά και σε επετείους για την επέτειο του Πολυτεχνείου.
Στις 16 Νοεμβρίου του 1980 δολοφονήθηκαν από άνδρες των ΜΑΤ, η Σταματίνα Κανελλοπούλου και ο Ιάκωβος Κουμής, κατά τη διάρκεια της πορείας του Πολυτεχνείου.
Και τότε ειχαν επιβληθεί απαγορεύσεις.
Η κυβέρνηση Ράλλη είχε απαγορέψει στην πορεία να κατευθυνθεί προς την Αμερικάνικη πρεσβεία και σύμφωνα με την απαγόρευση οι διαδηλωτές επιτρέπονταν να φτάσουν μόνο ως το Σύνταγμα και εκεί να διαλυθούν.
Αρκετοί χιλιάδες δεν πειθάρχησαν αφού ο ρολος των ΗΠΑ στη στήριξη του καθεστώτος της χούντας έπρεπε να αποτυπωθεί και μέσω της επετειακής πορείας προς την Αμερικάνικη πρεσβεία.
Τα ΜΑΤ μετέτρεψαν το κέντρο της Αθήνας σε πραγματικό σφαγείο με δυό νεκρούς διαδηλωτές, την 20χρονη εργάτρια Σταματία Κανελλοπούλου, και τον 26χρονο Κυπριο φοιτητή Ιάκωβο Κουμή.
Η επέτειος της 17 Νοεμβρίου δεν είναι όπως αυτή της 28ης Οκτωβρίου ή της 25ης Μαρτιου. Δεν ειναι κρατική γιορτή, είναι ζωντανό κομμάτι της κινηματικής πραγματικότητας στην Ελλάδα που έτσι συνδέεται και επανεφέρει στην επικαιρότητα διαχρονικά αιτήματα όπως εκφράστηκαν από τους φοιτητές του Πολυτεχνείου: “Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία”. Και γι’ αυτό διαρκώς ενοχλεί.
Η απλή αλήθεια είναι, διαχρονικά οι κυβερνώντες θα προτιμούσαν η επέτειος να είχε υποβαθμιστεί. Να γινόταν μια σεμνή τελετή, με αντιπροσωπείες κομματικών φορέων, ένα μνημόσυνο. Όπως αυτή που πρότεινε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στους πολιτικούς αρχηγούς για τον φετινό εορτασμό.
Ακόμα και μόλις πριν 1 χρόνο η κυβέρνηση αποφάσισε να κατεβάσει τη νέα αστυνομική ομάδα Ταχείας Αντιδραση ΔΕΛΤΑ στην επετειακή πορεία της 17ης Νοέμβρη.
Σε ποια επετειακή εκδήλωση της 28ης Οκτωβρίου ή της 25ης Μαρτίου έγινε δοκιμή λειτουργίας νέων αστυνομικών ομάδων καταστολής;
Η αστυνομοκρατία ειναι ο κανόνας, όχι η φετινή εξαιρεση. Η φετινή εξαίρεση είναι ο ολοκληρωτικός χαρακτήρας της αστυνομοκρατίας και η πρόφαση, που είναι η διαφύλαξη της δημόσιας υγείας.
Τώρα με την πανδημία, για πρώτη φορά κυβέρνηση βρήκε την ευκαιρία αυτό το πρόβλημα να το λύσει. Απαγορεύτηκε τελείως η διαδήλωση γιατί, σύμφωνα με τον κ. Χρυσοχοϊδη, “οι δρόμοι και οι διαδηλώσεις κουβαλάνε ιό και γεννάνε αρρώστια”.
Και το ερώτημα τώρα είναι, πόσες ακόμα διαδηλώσεις θα απαγορευτούν εις το όνομα της αντιμετώπισης της πανδημίας; Αν απαγορεύτηκε η πορεια του Πολυτεχνειου, γιατί να μην απαγορευτεί η πορεία κάποιων εργαζομενων που διεκδικούν τη βελτίωση των συνθηκών της ζωής που έχουν χειροτερεύσει εν μέσω της πανδημίας και θα χειροτερεύσουν πολύ ακόμα;
Το Πολυτεχνειο ζει, γι’ αυτό και έπρεπε τώρα, περισσότερο από ποτέ, η διαδήλωση για την επέτειό του να μην πραγματοποιηθει. Όχι για λογους διαφύλαξης της δημόσιας υγείας αλλά επειδή διαχρονικά η επέτειος αυτή αποτελούσε ένα πρόβλημα.