Του Χρίστου Καλουντζόγλου
Εκρηκτική άνοδος στις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, επικείμενη επισιτιστική κρίση, πληθωριστικές πιέσεις. Οι συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, τις οποίες ζει όλος ο πλανήτης. Η Δύση απαντά στην Μόσχα με την επιβολή κυρώσεων, με συνέπεια έναν οικονομικό πόλεμο, που υποτίθεται ότι έχει στόχο να γονατίσει η ρωσική οικονομία. Είναι όμως πραγματικά αυτός ο στόχος;
Ο Κλίντον Έρλιχ, αναλυτής σε θέματα διεθνούς πολιτικής, επισκέπτης ερευνητής στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας και αρθρογράφος σε αμερικανικά Μέσα Ενημέρωσης, έχει εκφράσει την άποψη ότι οι δυτικές κυρώσεις δεν πλήττουν τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Τι έχει συμβεί με την ισοτιμία ανάμεσα σε ρούβλι και δολάριο
Αν υπήρχε η πρόθεση να οδηγηθεί στην κατάρρευση το ρωσικό ρούβλι μέσω των κυρώσεων, τότε η δυτική πολιτική έχει αποτύχει.
Στις 6 Μαρτίου, η ισοτιμία του δολαρίου με το ρούβλι ήταν 1 προς 144,5. Σήμερα, έναν μήνα μετά και με ομοβροντία κυρώσεων, το ένα δολάριο ισούται με 84,375 ρούβλια. Δηλαδή το ρούβλι ανέκαμψε γρήγορα και έχει φτάσει περίπου στα επίπεδα προ του πολέμου στην Ουκρανία.
Τι ακριβώς έχει συμβεί; Ξέχασαν οι ΗΠΑ, η ΕΕ και το ΝΑΤΟ ποια είναι η διαδικασία για να στραγγαλιστεί μια οικονομία; Προφανώς όχι, αφού έχουν εφαρμόσει τέτοιες πολιτικές εναντίον της Κούβας, του Ιράκ και της Βενεζουέλας.
Πως το πετρέλαιο γίνεται όπλο
Αλλά και η Ρωσία βυθίστηκε στην ύφεση- για πρώτη φορά επί προεδρίας Πούτιν- όταν το 2014, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας η Ουάσινγκτον μετέτρεψε σε όπλο της το πετρέλαιο: Η επιβολή κυρώσεων είχε ως συνέπεια να αυξηθεί η τιμή του πετρελαίου, φθάνοντας στα 109 δολάρια το βαρέλι τον Ιούνιο του 2014, για να πέσει στα 44 δολάρια, τον Ιανουάριο του 2015. Τι είχε συμβεί; Οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία είχαν αυξήσει την δική τους παραγωγή πετρελαίου και παράλληλα με τον αποκλεισμό της Ρωσίας από τις αγορές προκάλεσαν σοκ στην ρωσική οικονομία.
Σήμερα η επιβολή των νέων κυρώσεων κατά της Μόσχας δεν συνοδεύεται από την αύξηση της παραγωγής σε άλλες πετρελαιοπαραγωγές χώρες. Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι δεν μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή λόγω ελλείψεων προσωπικού, που αποδίδεται στην πανδημία. Η Σαουδική Αραβία κρατάει σταθερή την παραγωγή και η τιμή του μαύρου χρυσού έχει εκτιναχθεί στα ύψη.
Από αυτή την αύξηση των τιμών προφανώς επωφελούνται όλες οι χώρες που παράγουν πετρέλαιο, μεταξύ των οποίων και η Ρωσία. Μάλιστα ίσως η Μόσχα να καλύπτει τις απώλειες που έχει από το σύνολο των κυρώσεων εκμεταλλευόμενη την αύξηση των εσόδων από το ακριβότερο πετρέλαιο, όπως σημειώνει ο αναλυτής ΚιτΝάιτλι, στο off-guardian.
Η υψηλή τιμή του πετρελαίου και η πολιτική της απεξάρτησης από το φυσικό αέριο του Πούτιν θα οδηγήσει στην ανάπτυξη της νέας αγοράς της λεγόμενης πράσινης τεχνολογίας.
Κερδισμένη η Ρωσία από τις κυρώσεις στα είδη διατροφής
Οι δυτικές κυρώσεις έχουν ως στόχο και τις ρωσικές εξαγωγές σιτηρών και άλλων ειδών βασικής διατροφής. Η Ρωσία είναι εξαγωγέας ειδών διατροφής, τροφοδοτώντας πολλές χώρες στη Δυτική Ευρώπη, αλλά και σε όλο τον κόσμο.
Εάν η Ευρώπη αρνηθεί να αγοράσει ρωσικά είδη διατροφής, το αποτέλεσμα είναι να έχει επαρκή αποθέματα η Ρωσία και η Δύση να αγοράζει πανάκριβα τα ίδια είδη από άλλες αγορές. Με το σκεπτικό αυτό, οι κυρώσεις στον τομέα των ειδών διατροφής τελικά θα αποδειχτούν επωφελείς για την ρωσική οικονομία.
Η Ρωσία, για παράδειγμα, είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αλεύρων. Οι βασικοί πελάτες της δεν είναι η Δύση, αλλά η Κίνα, το Καζακστάν, η Αίγυπτος, η Νιγηρία, το Πακιστάν. Άρα οι κυρώσεις της Δύσης δεν έχουν νόημα για την Μόσχα. Το αντίθετο, την εξυπηρετούν, αφού ακριβώς λόγω των κυρώσεων αυξήθηκε η τιμή των αλεύρων σχεδόν κατά 30%.
Την ώρα μάλιστα που – σύμφωνα με το CNN – η αμερικανική οικονομία βρίσκεται πολύ κοντά στην ύφεση για το επόμενο έτος, στη Γαλλία υπάρχουν σκέψεις ακόμα και για κουπόνια σε είδη διατροφής που παρουσιάζουν ελλείψεις και σε άλλες χώρες εκφράζονται φόβοι για σοβαρή επισιτιστική κρίση.
Άρα για ποιον λόγο διεξάγεται αυτός ο οικονομικός πόλεμος, που έχει ως συνέπεια να πληρώνουμε όλοι βαρύ τίμημα;
Η αυτοεκπληρούμενη προφητεία
Ο Τζορτζ Όργουελ έγραψε στο «1984», ότι στις μέρες μας «ο πόλεμος διεξάγεται από κάθε κυβερνώσα ομάδα εναντίον των ίδιων των υπηκόων της και ο στόχος του πολέμου δεν είναι οι κατακτήσεις εδαφών, αλλά να διατηρηθεί άθικτη η δομή της κοινωνίας».
Όταν ξέσπασε η πανδημία είχε προβλεφθεί η χειρότερη επισιτιστική κρίση της τελευταίας πεντηκονταετίας. Κάτι που δεν συνέβη, όπως δεν προέκυψε και κάποια ενεργειακή κρίση. Αλλά η εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία λειτούργησε ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία για τις παράλληλες κρίσεις: Αύξηση στις τιμές βασικών ειδών διατροφής, δραματική αύξηση της τιμής της ενέργειας και μεταστροφή στις λεγόμενες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας- άρα μία νέα βιομηχανία που ανθίζει με δημόσιο χρήμα, υποβάθμιση της ποιότητας ζωής. Βρίσκονται όλα αυτά στην ίδια ατζέντα;
Ανεξάρτητα από το τι πιστεύει ο καθένας για τον Πούτιν και τον Ζελένσκι, έρχεται η στιγμή που πρέπει να δούμε τον ελέφαντα που βάλαμε στο δωμάτιο. Να αναρωτηθούμε: Ποιος είναι ο πραγματικός στόχος των κυρώσεων αυτών;