Όταν κάνεις πράγματα που έχουν μεγάλα ρίσκα και ανεβάζουν την αδρεναλίνη είναι σαν να παίρνεις ναρκωτικά, λέει ο ψυχολόγος Σκοτ Λάιονς, προσπαθώντας να μπει στο μυαλό των δισεκατομμυριούχων που επιλέγουν ακραίες εμπειρίες.
Οι πλούσιοι στρέφονται σε περιηγήσεις στον Τιτανικό, στην εξερεύνηση του διαστήματος ή σε πτήσεις στο Έβερεστ επειδή αισθάνονται ότι η οικονομική ασφάλεια τους επιτρέπει να αναζητήσουν ικανοποίηση σε άλλα πράγματα.
Η τραγική κατάληξη του υποβρυχίου Titan, που μετέφερε τουρίστες στο ναυάγιο του Τιτανικού, ρίχνει φως σε μια διαρκώς αυξανόμενη τάση στον κόσμο των δισεκατομμυριούχων, στον λεγόμενο ακραίο τουρισμό.
Όταν ήρθαν στη δημοσιότητα οι φωτογραφίες από το εσωτερικό του μήκους περίπου 7 μέτρων βαθυσκάφους, που δεν έχει καρέκλες και αντί για τουαλέτες χρησιμοποιούνται πλαστικές τσάντες, οι περισσότεροι αναρωτήθηκαν πώς είναι δυνατό κάποιοι να πληρώνουν 250.000 δολάρια για να εξασφαλίσουν ένα εισιτήριο γι’ αυτό το ταξίδι.
Ο Δρ. Σκοτ Λάιονς, ψυχολόγος, που έχει στο πελατολόγιό του κάποιους από τους πιο πλούσιους ανθρώπους του κόσμου, λέει στο DailyMail.com ότι η νέα τεχνολογία κατέστησε εφικτή για τους πλούσιους την αναζήτηση επικίνδυνων δραστηριοτήτων. Γι’ αυτό θέλουν να φτάσουν στο διάστημα, να εξερευνήσουν τους βυθούς των ωκεανών, να κάνουν skydiving στο Έβερεστ και για όλα αυτά να πληρώσουν εξαιρετικά μεγάλα ποσά.
Ο Δρ. Λάιονς λέει ότι οι πλούσιοι «ψάχνουν την αίσθηση της ενεργητικότητας», καθώς είναι «ασφαλείς σε κάποιος τομείς της ζωής τους, όπως τα οικονομικά, και αναζητούν την συγκίνηση και τον κίνδυνο σε άλλους τομείς». Δηλαδή η οικονομική ασφάλεια τους έχει αφαιρέσει την αίσθηση της αγωνίας που έχουν οι κοινοί θνητοί για τα οικονομικά τους και ψάχνουν δραστηριότητες που προκαλούν την αγωνία που δεν έχουν για την καθημερινότητα.
Η άνθηση της τουριστικής βιομηχανίας ακραίων δραστηριοτήτων
Η παγκόσμια τουριστική βιομηχανία για ακραίες δραστηριότητες ακμάζει. Το 2022 ο τζίρος της ήταν στα 322 δισεκατομμύρια δολάρια και το 2023 εκτιμάται ότι θα υπερβεί το ένα τρισεκατομμύριο, καθώς προστίθενται στον χώρο κι άλλες εταιρίες που προσφέρουν δυνατότητες για τολμηρούς με μεγάλες τσέπες.
«Οι άνθρωποι θα αναζητούν περισσότερες συγκινήσεις αν είναι επιρρεπείς στην πλήξη. Καθώς γίνεται κάποιος πιο υπερβολικός στη ζωή, τα πράγματα γίνονται ολοένα και λιγότερο συναρπαστικά. Άρα αναζητάς καινούρια πράγματα, αφού όλα είναι διαθέσιμα για σένα», εξηγεί ο Δρ. Λάιονς, αναφερόμενος στον τρόπο σκέψης των πλουσίων
Οι ακραίες περιπέτειες προσφέρουν «μιαν αίσθηση ενεργητικότητας», προσθέτει, για να τονίσει ότι «η αναζήτηση έντονων συναισθημάτων γίνεται από άτομα που θέλουν να ανακουφιστούν ή να αποφύγουν έναν πόνο. Τους δίνει μια αίσθηση στιγμιαίας δύναμης».
Πίσω από την αναζήτηση της ακραίας συγκίνησης υπάρχει ένας ψυχολογικός μηχανισμός: «Αρχίζει σε ένα μέρος του εγκεφάλου που αποκαλείται αμυγδαλή, που αξιολογεί τις αρνητικές συνέπειες και ενεργοποιεί ένα καταρράκτη ορμονών, όπως ντοπαμίνη, τεστοστερόνη, νορεπινεφρίνη, αδρεναλίνη και σεροτονίνη». Αυτό το «κοκτέιλ ορμονών που απελευθερώνεται και προσφέρει ανακούφιση ή αποφυγή από τον πόνο και για μια στιγμή την αυτή την αίσθηση δύναμης, είναι που μας ανεβάζει πάνω από το επίπεδο της πλήξης», λέει ο Δρ. Λάιονς, επισημαίνοντας ότι αυτή η αίσθηση συγκρίνεται με τα αποτελέσματα από τη χρήση ναρκωτικών.
«…όπως και τα ναρκωτικά»
Αλλά όπως και τα ναρκωτικά, η διαρκής αναζήτηση συναρπαστικών εμπειριών οδηγεί τον εγκέφαλο να αναζητεί ολοένα και περισσότερα. «Μπορεί να αρχίσεις κερδίζοντας ένα εκατομμύριο δολάρια, αλλά μετά χρειάζεσαι δύο εκατομμύρια και παίρνεις κάποιο ρίσκο και μετά περισσότερα ρίσκα» εξηγεί ο Δρ Λάιονς στη Daily Mail, τονίζοντας ότι η έξαψη από την ικανοποίηση «διαρκεί στην πραγματικότητα περίπου 60 με 90 δευτερόλεπτα».
«Η αναζήτηση της συγκίνησης είναι γνωστή και ως αναζήτηση αίσθησης. Το βλέπουμε όταν ψάχνουμε νέες περιπέτειες, νέες εμπειρίες, τρόπους για να ξεπεράσουμε τις αναστολές», σύμφωνα με τον δρ. Λάιονς.
Γι’ αυτό οι δισεκατομμυριούχοι ψάχνουν συγκινήσεις στον Νότιο Πόλο, πληρώνοντας σύμφωνα με την Wall Street Journal, 100.000 δολάρια για ένα ταξίδι. Ή τροφοδοτούν τα σχέδια του Μπέζος, του Μασκ και του Μπράνσον για τον τουρισμό διαστήματος. Η Virgin Galactic Holdings του Μπράνσον ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η πρώτη εμπορική πτήση, η Galactic 01, θα γίνει από 27 μέχρι 20 Ιουνίου. Περίπου 800 άτομα έχουν κλείσει θέσεις σε αυτές τις πτήσεις, πληρώνοντας από 250.000 μέχρι 400.000 δολάρια για μια εμπειρία συνολικής διάρκειας 90 λεπτών.
Οι πιο… προσγειωμένοι από τους δισεκατομμυριούχους επιλέγουν να επισκεφτούν κάποια από τα πιο δύσκολα περιβάλλοντα στον πλανήτη. Ο Μπράνσον άρχισε το 1991 ταξίδια πάνω από τον Ειρηνικό με αερόστατο.
Ενώ υπάρχουν εταιρίες που, στη διάρκεια του αιματηρού πολέμου ανάμεσα σε μουσουλμάνους αυτονομιστές και τις ινδικές κυβερνητικές δυνάμεις στο ινδικό Κασμίρ, πρόσφεραν ταξίδια με ελικόπτερα στα χιονισμένα Ιμαλάια, που ήταν πεδίο μαχών.
Ο Δρ. Λάιονς εξηγεί: «Έχω πολλούς δισεκατομμυριούχους πελάτες. Είναι ότι έχουν τη δυνατότητα, αλλά και επιζητούν την αποκλειστικότητα. Τους κάνει να νοιώθουν σημαντικοί, ιδιαίτεροι, πολύ περισσότερο ότι έχουν χαμηλό επίπεδο αυτοεκτίμησης. Τα χρήματα δεν εξασφαλίζουν την αυτοεκτίμηση. Η αίσθηση σημαντικότητας που προκύπτει από κάτι που κάνεις… από το να πηγαίνεις με ένα υποβρύχιο που κοστίζει 250.000 δολάρια, ή να κάνεις ανάβαση στο Κιλιμάντζαρο, έναντι μια διαδρομής με roller coaster είναι εντελώς διαφορετική. Είναι μια αποκλειστικότητα που σου δίνει επιπλέον ώθηση».