Του Μιχάλη Κατσανεβάκη *
ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
Οι αρχαίοι ιστορικοί για τη Κρήτη γράφουν:
«… γης από αρχαιοτάτων χρόνων αγρίας και βιαίας, ης οι μανιώδεις εμφύλιοι σπαραγμοί είχον σκανδαλίσει τον αρχαίον κόσμον, αρκούντος άλλως τε εθισμένων εις τα τοιαύτα».
Εν ολίγοις, ο αρχαίος κόσμος παρ’ ότι είχε συνηθίσει σε αυτά (ακραία εγκλήματα), είχε σκανδαλισθεί από την άγρια βία και τους εμφύλιους σπαραγμούς της Κρήτης.
Ανεξαιρέτως όλες οι αρχαίες πόλεις της Κρήτης κυριολεκτικά σφαζόταν μεταξύ τους.
Ο Πλάτων λέει δια μέσω του Κρητικού Κλεινία :
«πόλεμος αεί πάση δια βίου συνεχής εστί προς άπασας τας πόλεις»
Ήτοι
Ατέλειωτοι πόλεμοι, πόλεμοι εξωτερικοί, πόλεμοι εσωτερικοί, έτσι όλοι πολεμούν προς όλους.
****
Οι Κυδωνιάτες το 170 π.χ. κατασφάζουν τους φίλους τους Απολλωνιάτες…. όπου είχαν κάνει και συνθήκη ειρήνης!!!
Στην συνέχεια μονίμως σφάζονται :
Κυδωνία – Γόρτυνα, Κώσιοι – Γορτύνιοι,
Τύλισσος, Λύκαστος, Λύκτος, Πολυρρήνια, Έλυρος, Απτέρα, Ιεράπυτνα, Πραισός, Ριζηνία, Λατούς, Ολούντα, Λάππα, κλπ,
και σφάζονται μεταξύ τους και κατά καιρούς, καλούν και τους έξωθεν Σπαρτιάτες, Πτολεμαίους, Ρωμαίους και λοιπούς, για να κατασφάζουν τους γείτονες τους.
Λέγει ο Απόστολος Παύλος, εις την προς Τίτον επιστολήν (Κεφ. α΄ 12) :
«Κρήτες αεί ψεύσται, κακά θηρία, γαστέρες αργαί..»,
«οι έπαινοι» αυτοί, αποδίδονται στον Κρητικό φιλόσοφο Επιμενίδη, που έζησε εξακόσια χρόνια πριν από τον Απόστολο Παύλο.
ΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ
Εδώ πρέπει να τονισθεί ότι σε κάθε εποχή, από την αρχαιότητα και μετά, Άραβες, Ενετοκρατία, Τουρκοκρατία, Γερμανική Κατοχή, Εμφύλιο Πόλεμο, το μεγάλο μέρος των εγκλημάτων , διαπράττονταν πάντα από τους προσκείμενους στην εκάστοτε εξουσία.
Όχι ότι οι αντίπαλοι δεν ήθελαν να πράξουν τα αυτά, άλλωστε οι ίδιοι άνθρωποι ήσαν, απλά δεν μπορούσαν διότι δεν είχαν ούτε την δύναμη ούτε τα μέσα.
ΚΡΗΤΕΣ ΠΕΙΡΑΤΕΣ
Είναι γνωστό ότι, από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι το τέλος της επανάστασης του 1821 πολλοί Κρήτες συμμετείχαν στην πειρατεία.
Κατά την αρχαιότητα ορισμένες εκ των πόλεων της Κρήτης ζούσαν αποκλειστικά από την πειρατεία.
Οι αρχαίοι ναυτικοί ήταν πολύ επιφυλακτικοί (ανατρίχιαζαν) στο να περάσουν από τα νερά της Κρήτης.
ΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ
Παραδείγματος χάριν επί ενετοκρατίας στην Κρήτη οι Φωκάδες από τα «καλά έργα» υπέρ των Ενετών ονομάστηκαν Καλλέργηδες (πλην του Λέοντος Καλλέργη).
«…. Ο Μέγας Άρχων Αλέξιος Καλλέργης …. γονάτισε στου Δούκα τα πόδια …και του ορκίστηκε πάνω στο Ευαγγέλιο ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΥΠΟΤΑΓΗ ΧΩΡΙΣ ΤΕΛΕΙΩΜΟ»
«….. κανένα Γραικό πιο χρήσιμο και αφοσιωμένο δεν γνώρισε από τότε η Ενετική Γερουσία….»
Ο Αλέξιος όταν πέθαινε όρκισε και τους υιούς του σε αιώνια πίστη προς τους Ενετούς και καταράστηκε όποιο δεν υπακούσει την εντολή του.
ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ
Επί τουρκοκρατίας στα μόνο 250 έτη, εν αντιθέσει με τα 450 έτη ενετοκρατίας, παραλίγο να εξισλαμισθεί το νησί στο σύνολό του και η διαφορά από τους Ενετούς ήταν βασικά στο θρήσκευμα.
Οι Ενετοί είχαν σαν αρχή : πρώτα Ενετός και ύστερα Χριστιανός. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία όμως βασιζόταν σε ένα βαθύ θεοκρατικό σύστημα και η θρησκεία είχε πρωτεύοντα ρόλο.
Κατά την Οθωμανική Κατοχή ο Χριστιανός ήταν δούλος και δεν όριζε ούτε τον εαυτόν του ούτε την γυναίκα του ούτε τα παιδιά του. (λεπτομέρειες στο βιβλίο μου ΚΡΗΤΕΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ). Υπήρχε ακόμα και το βαρύ φορολογικό σύστημα (χαράτς – Scevalier 1699) όπως και η εξέλιξη σε κρατικά αξιώματα.
Πέραν των φοβερά καταπιεσμένων ατόμων ήταν και αυτοί που είχαν βλέψεις σε υψηλά αξιώματα και ήταν οι πρώτοι που προσέτρεχαν να εξισλαμισθούν. (π.χ. ο Σουλτάνος παραχώρησε στον Π. Νικούσιο δια τις υπηρεσίες του στην Υψηλή Πύλη το νησί της Μυκόνου).
Πιστεύω ότι τινές εξ υμών, που ευκόλως κριτική ασκούν σήμερον στους τότε εξισλαμισμένους – τσάμπα μάγκες εκ του ασφαλούς – ουδέν γνωρίζοντες για τη βιαιότητα, τη βαναυσότητα και τη βαρβαρότητα της συγκεκριμένης εποχής, θλιβεροί και αδιάβαστοι, θα ήταν οι πρώτοι που θα προσέτρεχαν στο Ισλάμ, όπως προστρέχουν στα πολιτικά γραφεία προς ίδιον όφελος, παρακάμπτοντας τους ικανούς ανθρώπους και στηρίζοντας ανίκανους πολιτικούς, ανδρείκελα, υπηρετούντες αλλότρια και ουχί Εθνικά συμφέροντα, οίτινες διαχρονικά κατέστρεψαν την χώρα.
Γράφει ο Σφακιανός Ηγούμενος Παπαδοπετράκης :
«…μετά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη …εκτραχυνθείσης της μουσουλμανικής αγριότητος …. προσήρχοντο (οι Χριστιανοί) ανά δεκάδες και εκατοντάδες εις τους κόλπους του Κορανίου…».
«…. όσοι ήρνούντο το συνοικέσιον (να δώσουν την κόρη τους) … όφειλαν να περιμένωσι τον θάνατον και την αφαίρεσιν όλης των της περιουσίας ομού μετά της κόρης …»
Οι δε Sonnini και Savary (1778 και 1779) γράφουν :
«…. (άκουγες) μόνον θρήνους, κλαυθμούς και οδυρμούς των ραγιάδων της δυστυχούς Νήσου …».
Ύστερα πολλοί εξ υμών αγνοούν ότι εξωμότης είναι ο πρώτος εξωμοτήσας, οι λοιποί απόγονοι κληρονόμησαν την θρησκεία των προγόνων τους, όπως την κληρονόμησε και έκαστος εξ ημών.
Σίγουρα οι άνθρωποι εκείνης της εποχής δεν πρέπει να κριθούν με σημερινά δεδομένα και κριτήρια. Ήταν άλλοι άνθρωποι σε άλλες εποχές.
Σαφώς επί τουρκοκρατίας, όλα τα θλιβερά έκτροπα δεν τα έπρατταν ανεξαιρέτως όλοι οι Κρήτες Μουσουλμάνοι, όμως οι σώφρονες και μετριοπαθείς, ασκούσαν ελάχιστη επιρροή, ώστε ουδέποτε εισακούσθησαν οι συμβουλές των και οι συστάσεις των δια να σταματήσει το κακό.
Δεν πρέπει βεβαίως να παραβλέψομε ότι ακρότητες έγιναν, από την πλευρά των Ελλήνων – Κρητών, κατά την επανάσταση του1821 και του 1897 σε Σέλινο και Σητεία όπου σφαγιάστηκαν περίπου 150 + 800 Κρήτες Μουσουλμάνοι, άνδρες γυναίκες και μωρά.
Ποτέ η μονόπλευρη ενημέρωση δεν ωφελεί προς εξαγωγή σωστών συμπερασμάτων.
ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ
Ωμότητες από ορισμένους, έστω και λίγους, σαφώς και διεπράχθησαν σε νεκρούς Γερμανούς αλεξιπτωτιστές.
Τα λογής – λογής εγκλήματα κατά την διάρκεια της Γερμανικής κατοχής τα έκαναν μεν οι Γερμανοί, πάντα με συμβούλους τους Κρήτες συνεργάτες που δρούσαν έμμεσα ή άμεσα. Ήτοι οι άμεσοι συνεργάτες κρατούσαν όπλα (Σουμπερήτες, Παπαγιαννέοι, κλπ) και οι έμμεσοι συνεργαζόμενοι έδιναν σημειώματα. Χωρίς τους συνεργάτες τους οι Γερμανοί ήσαν «τυφλοί», γράφει η Επιτροπή Ωμοτήτων το 1945 – Καλιτσουνάκη-Καζανζάκη-Κουτουλάκη…
ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
Τα οργιώδη αναρίθμητα παράλογα και φρικιαστικά έκτροπα και εγκλήματα του Εμφυλίου Πολέμου, όπως τα :
κομμένα κεφάλια ,νεκροί κρεμάμενοι σε κεντρικά- πολυσύχναστα σημεία, με υποχρέωση του κόσμου να τους πτύει , εκταφή νεκρού με σκοπό να τον φάνε οι σκύλοι, καθόσον κατ΄ αυτούς, 18 ετών ήξερε τι θα πει κομμουνισμός.
Στη δυτική Κρήτη οι «καπετάνιοι της τότε εξουσίας» είχαν επαναφέρει και το έθιμο της Τουρκοκρατίας, ήτοι παράγγελλαν να τους στέλνουν ορισμένοι τις συζύγους τους τα βράδια στο σπίτι τους…..
Ακόμα όταν υπογράψεις να εκτελεστεί κορίτσι 18 χρονών για παράνομα έντυπα, πόσο άρρωστος μπορεί να είσαι ;;; πόσο τυφλά φανατισμένος μπορεί να είσαι ;;;; και πως μπορείς να κοιμάσαι τις νύχτες;;;;
Όλα αυτά ποιοί τα έκαναν ; οι Ενετοί; οι Τούρκοι; οι Γερμανοί; Ποιοί;
Οι νεκροί του Εμφυλίου και από τις δύο πλευρές στην περιοχή Χανίων ήταν κατά τον Μαύρο Εμφύλιο, ήταν περί τους 420.
****
Σαφώς εμείς στην Κρήτη δεν είμαστε όλοι εγκληματίες και καταδότες.
Οι εγκληματίες και οι καταδότες του παρελθόντος είναι γνωστοί και μάταια περίμεναν όσο ζούσαν ότι στο μέλλον τα εγκλήματά τους θα λησμονηθούν, καθόσον σαφώς ντρεπόταν και όπως έλεγαν έχουν οικογένεια με παιδιά και εγγόνια, όποτε ήθελαν να παριστάνουν τους κυρίους και να αφήσουν καλή μνήμη στους απογόνους.
Οι απόγονοι ουδεμία ευθύνη φέρουν εκτός και εάν επικροτούν τις «παλληκαριές» των προγόνων. Από την άλλη πλευρά δεν υπάρχει κανένας λόγος να ενημερωθούν οι απόγονοι, ούτε κανείς πρόκειται να το τολμήσει.
Έκαναν λάθος οι φονιάδες. Δεν λησμονούνται, μάλιστα έχουν και καταγραφεί, ασχέτως των απειλών…
Διαχρονικά, οι φονιάδες και των δύο στρατοπέδων θα κρίνονται κατά τα «έργα των».
Ορισμένοι φονιάδες έχουν αφήσει στην τοπική κοινωνία μαύρα ονόματα από τα εγκλήματα τους, ειδικά κατά τον Εμφύλιο, που άνοιξαν τις πύλες της κολάσεως.
Άλλοι κατά τον Εμφύλιο σε τοπικό επίπεδο, όπως ο ενωμοτάρχης Παντελής Μαράκης και ο χωροφύλακας Δημοτάκης Δημήτρης, οι οποίοι έσωσαν πολύ κόσμο, άφησαν ένα εξαιρετικό όνομα, για το οποίο οι απόγονοί τους σήμερα σίγουρα θα είναι υπερήφανοι. Ενώ κάποιοι άλλοι οι οποίοι είχαν αποκτήσει ένα εξαιρετικό όνομα κατά τους προηγούμενους αγώνες του έθνους το κηλίδωσαν και το έριξαν στα τάρταρα.
Όλες οι κοινωνίες, καθ’ όλες τις εποχές είχαν κάθε είδους ανθρώπους και σώφρονες – λογικούς και criminal minds.
Η Κρήτη γέννησε μεγάλες προσωπικότητες σε όλους τους τομείς και οι λογικοί άνθρωποι αυτούς θαυμάζουν, δοξάζουν, τιμούν και αυτούς έχουν πρότυπα.
Τον Μέγα Καζαντζάκη, το Βενιζέλο, τον Θεοτοκόπουλο, το Κορνάρο, το Χορτάτζη, το Πρεβελάκη, το Θεοδωράκη, το Μπουνιαλή, το Κατράκη, τον Ελύτη, ….
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Όσο περνούν τα χρόνια αρχίζει να μου γίνεται έμμονη ιδέα και να μην φεύγει από το μυαλό μου, παρόλο που έχουν περάσει πολλά χρόνια, το συμπέρασμα που είχαν βγάλει φίλοι μου Ιταλοί, οι οποίοι είχαν γνωρίσει πάρα πολλούς Έλληνες και … Κρητικούς :
ΜΟΥ ΈΛΕΓΑΝ :
«Εσείς οι Κρητικοί σε δύο σημεία διαφέρετε από τους Έλληνες :
1ον Δεν λέτε ότι είστε Έλληνες αλλά Κρητικοί
και
2ον Σαν άνθρωποι είστε ή ΠΟΛΥ ΚΑΛΟΙ ή ΠΟΛΥ ΚΑΚΟΙ,
ενδιάμεσος δεν υπάρχει».
ΛΕΤΕ ΝΑ ΕΙΧΑΝ ΔΙΚΙΟ;;
* ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ-ΙΣΤ.ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ
