Στις 10 του Μάρτη 1944 στην τότε Ελεύθερη Ελλάδα διαδραματίστηκε ένα γεγονός, που έμελλε να ασκήσει ισχυρή επίδραση στον απελευθερωτικό αγώνα του ελληνικού λαού: Στη Βίνιανη της Ευρυτανίας συγκροτήθηκε η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ).
Το φούντωμα του κινήματος της Εθνικής Αντίστασης, η απελευθέρωση σημαντικού μέρους του εθνικού εδάφους και η ανάγκη της συνένωσης και επιστράτευσης όλων των δυνάμεων, για το διώξιμο του κατακτητή και την απελευθέρωση της χώρας, ήταν οι λόγοι που επέβαλαν στην ηγεσία του ΕΑΜικού κινήματος Αντίστασης να προχωρήσει στη συγκρότηση της ΠΕΕΑ.
Οι σκοποί, που αποτέλεσαν τη βάση της Ιδρυτικής Πράξης της ΠΕΕΑ, διακηρύχτηκαν επίσημα με Διάγγελμά της προς τον ελληνικό λαό, στο οποίο τονιζόταν: «Αφ’ ότου η επαναστατική δράση του ελληνικού λαού, βαδίζοντας από νίκη σε νίκη, έφερε στην απελευθέρωση ενός μεγάλου τμήματος της ελληνικής γης και στη δημιουργία πολυάριθμου λαϊκού στρατού, πρόβαλε φανερά η ανάγκη ενός υπεύθυνου πολιτικού οργάνου στην Ελεύθερη Ελλάδα, που να συμβολίζει την εθνική ενότητα, να συντονίζει τον αγώνα κατά των Γερμανών και των Βουλγάρων και να κατευθύνει τα διοικητικά όργανα, που είχαν αυθόρμητα δημιουργηθεί».
Το Διάγγελμα υπέγραφαν οι: Ευριπίδης Μπακιρτζής, Εμμανουήλ Μάντακας, Γιώργος Σιάντος, Ηλίας Τσιριμώκος και Κώστας Γαβριηλίδης,που αποτέλεσαν την ΠΕΕΑ στην πρώτη σύνθεσή της.
Στις 18 του Απρίλη 1944 η ΠΕΕΑ ανασχηματίστηκε σε ευρύτερη πολιτική βάση και κατένειμε ως εξής τις αρμοδιότητές της:
Αλέξανδρος Σβώλος: Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος ΠΕΕΑ και Γραμματέας των Εξωτερικών, της Παιδείας και Θρησκευμάτων και της Λαϊκής Διαφώτισης.
Ευριπίδης Μπακιρτζής: Αντιπρόεδρος της ΠΕΕΑ και Γραμματέας Επισιτισμού.
Ηλίας Τσιριμώκος: Γραμματέας της Δικαιοσύνης.
Γιώργος Σιάντος: Γραμματέας των Εσωτερικών.
Εμμανουήλ Μάντακας: Γραμματέας των Στρατιωτικών.
Νικόλαος Ασκούτσης: Γραμματέας της Συγκοινωνίας.
Αγγελος Αγγελόπουλος: Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Γραμματέας των Οικονομικών.
Πέτρος Κόκκαλης: Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γραμματέας Κοινωνικής Πρόνοιας.
Κώστας Γαβριηλίδης: Γραμματέας της Γεωργίας.
"google ad"
Σταμάτης Χατζήμπεης: Γραμματέας της Εθνικής Οικονομίας.
Η ΠΕΕΑ στο σύντομο διάστημα της ζωής και της δράσης της επιτέλεσε σοβαρότατο, αληθινά ιστορικό έργο. Η προσπάθειά της εκδηλώθηκε σε τρεις κυρίως τομείς: Στην καλύτερη οργάνωση και καθοδήγηση της απελευθερωτικής πάλης, στην εδραίωση, ανάπτυξη και κατοχύρωση της καινούριας εξουσίας, που είχε εμφανιστεί στα ελεύθερα βουνά της Ελλάδας και στη μεγαλύτερη δυνατή διεύρυνση της εθνικής ενότητας των Ελλήνων, για την αποτελεσματικότερη διεξαγωγή του αγώνα κατά των κατακτητών και των συνεργατών τους και την ομαλή είσοδο της χώρας μετά την απελευθέρωση στο δημοκρατικό πολιτικό βίο.