Η παγκόσμια χημική βιομηχανία δεν ευθύνεται μόνο για την παραγωγή χημικών όπλων αλλά και για τη δημιουργία χιλιάδων τόνων τοξικών χημικών αποβλήτων που περιμένουν και αυτά τον διαχειριστή τους.
Του Βαγγέλη Πισσία*
Ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας κ. Χάγκελ συνεχάρη τον κυβερνήτη του αμερικανικού πλοίου CapeRay για τη «συμβολή του στην ασφάλεια του πλανήτη». Πράγματι, στον κυβερνήτη αυτού του πλοίου, που χρησιμοποιήθηκε για την εξουδετέρωση των τοξικών χημικών όπλων της Συρίας, οι εμπνευστές και εκτελεστές του προγράμματος «καταστροφής των χημικών όπλων της Συρίας» στη Μεσόγειο οφείλουν πολλών ειδών συγχαρητήρια.
1Γιατί ο άνθρωπος διακινδύνεψε τη ζωή του, όπως άλλωστε και οι λοιποί επιβαίνοντες εργαζόμενοι σε αυτό, προκειμένου να επιτελέσει μια υψηλού ρίσκου αποστολή.
2 Γιατί σε περίπτωση διάγνωσης «τεχνικής αστοχίας» ή «ατυχήματος» θα έφερε αυτός, και μόνον αυτός, την ευθύνη για την όποια οικολογική και οικονομική καταστροφή. Την πληροφορία περί αποκλειστικής ευθύνης του προοριζόμενου να αποτελέσει τον αποδιοπομπαίο τράγο κυβερνήτη του πλοίου, γνωστοποίησε ο αποποιούμενος πριν από έναν μήνα κάθε ευθύνη ΟΑΧΟ (Οργανισμός Απαγόρευσης Χημικών Οπλων, υπαγόμενος στον ΟΗΕ), διά του εκπροσώπου του κ. Ουζουμτζού. Ευθύνη μετακυλιόμενη δηλαδή από τον ΟΑΧΟ στην αμερικανική ναυτική διοίκηση που διεύθυνε το εγχείρημα και από αυτή στον κυβερνήτη του πλοίου – υπαγόμενο ωστόσο σε καθεστώς ετεροδικίας, σύμφωνα με κάποια αμερικανο-δικαιακά ειωθότα.
3 Γιατί σε αυτόν τον κυβερνήτη, κυρίως, στηρίζεται ο πέπλος σιωπής και παραπληροφόρησης που καλύπτει το πείραμα –καθώς περί πειράματος επρόκειτο– της εν πλω υδρόλυσης του συριακού χημικού οπλοστασίου… Μεταξύ των πολλών κρίσιμων ερωτημάτων που αιωρούνται ως απόλυτη απειλή, εμφανίζεται και το πλέον πρόσφατο ερώτημα, σχετικά με την επίσημη ανακοίνωση περάτωσης του εγχειρήματος εντός 40 μόλις ημερών. Ενός εγχειρήματος που προβλέφτηκε αρχικά από τους ίδιους να διαρκέσει 90 ημέρες, από τις οποίες οι 60 και οι 30 να αφορούν τις προβλεπόμενες καθυστερήσεις λόγω θαλασσοταραχής ή έκτακτων συμβάντων ή προβλημάτων κατά την εξέλιξη του πειράματος.
Τι είδους θαύμα είναι λοιπόν αυτό που συνετελέσθη ώστε να επιτευχθεί τόσο εντυπωσιακή «συστολή του χρόνου», μόνον οι εντός του μακάβριου αυτού κύκλου οικο-καταστροφικών αποφάσεων είναι σε θέση να γνωρίζουν. Τα μετεωρολογικά δεδομένα Ιουλίου-Αυγούστου δεν αποδεικνύουν συνθήκες μόνιμης μπουνάτσας στην περιοχή δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, της Πελοποννήσου και των Ιονίων νησιών όπου κινήθηκε το CapeRay, τα δε έκτακτα συμβάντα, σε πιλοτικό –όπως και οι ίδιοι το αποκάλεσαν- πρόγραμμα δεν είναι δυνατό να είχαν εκλείψει.
Τα ξεφορτώθηκαν τα χημικά εν πλω, μέρος έστω από αυτά ή τα επεξεργασμένα διαλύματά τους, όπως ισχυρίζεται η ευλόγως δύσπιστη ελληνική «κοινή γνώμη»; Δεν τηρήθηκαν οι αρχικές προδιαγραφές ή και εγκαταλείφτηκε μέρος του προγράμματος, εκδοχή που διατυπώνουμε με τη μέγιστη δυνατή καλή προαίρεση; Πρυτάνευσαν άλλες λογικές για την άρον άρον περαίωση του προγράμματος, όπως π.χ. η λογική τής κατά κάποιο τρόπο εικονικής πραγματοποίησής του για άλλους ανομολόγητους, όχι όμως και τόσο δυσδιάκριτους, σκοπούς; Συνέβη κάποιος συνδυασμός από τις προαναφερόμενες ή και άλλες εκδοχές;
4 Γιατί η επιλογή της ανατολικής υπολεκάνης της Μεσογείου, της μάλλον «πληβειακής» και γεωπολιτικά ασταθούς, προκαλεί σήμερα πολλών λογιών συνειρμούς και ερωτήματα. Μερικά από αυτά: Τι σχέση να έχουν τα πραγματικά -ή τα χρηματιστηριακά- κοιτάσματα υδρογονανθράκων (όπου η κερδοσκοπική προσδοκία αποτελεί τον σκοπό και ο οικονομικός αέρας το διακύβευμα) με την περιβαλλοντική υποβάθμιση ενός ιστορικο-κοινωνικού, πολιτισμικού, μοναδικής παγκοσμίως ομορφιάς χώρου και με την κατάπτωσή του σε σκέτο οικονομικό χώρο;
Ο πρόεδρος Ομπάμα, εκτός από την ικανοποίησή του εξέφρασε όμως και την ανησυχία του για τις «αποκλίσεις και παραλείψεις στα στοιχεία που παραδόθηκαν από τη Συρία προς τον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Οπλων και την πληροφορία ότι αυτά εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται» από το συριακό καθεστώς.
Αραγε, ο πρόεδρος Ομπάμα, όταν έγινε η συμφωνία για την παράδοση των χημικών όπλων από το καθεστώς της Συρίας στον ΟΑΧΟ, δεν γνώριζε σε ποια κατάσταση χάους βρισκόταν η χαροκαμένη και κατεστραμμένη αυτή χώρα; Δεν γνώριζε ποιες δυνάμεις πολεμούσαν εκεί και τι είδους πόλεμος μέχρις εσχάτων διεξαγόταν στο έδαφος της Συρίας, με ποιους έξωθεν υποστηρικτές, με ποιους νεοαναδυόμενους από τις αβύσσους του πρωταγωνιστές, όπως αυτούς που η παγκόσμια κοινή γνώμη τώρα, μόλις τώρα, με έκπληξη ανακαλύπτει;
Τίποτε απ’ όλα αυτά δεν γνώριζε ο πρόεδρος των ΗΠΑ κι απλώς περίμενε, τάχα, να παραλάβει όλα τα χημικά όπλα του συριακού καθεστώτος; Πώς και από ποιον και για ποιον λόγο; Δεν αντιλαμβάνεται ότι οποιοσδήποτε κρατικός ηγέτης στην εκρηκτική αυτή περιοχή δεν αυτοαφοπλίζεται, όσο καλός άνθρωπος ή εραστής της ειρήνης –«υπόθεση εργασίας» κάνουμε– να είναι αυτός. Οσοι παρακολουθούσαν την εξέλιξη του πολέμου στη Συρία με προσοχή γνώριζαν –ορισμένοι μάλιστα έγραφαν– ότι η υπόθεση της παράδοσης των χημικών δημιουργήθηκε περισσότερο για το θεαθήναι. Για να εξυπηρετηθεί ένα διπλωματικό παιχνίδι εντυπώσεων, για να διευκολυνθεί η απεμπλοκή των ΗΠΑ από μια ανόητη εξαγγελία βομβαρδισμού της Συρίας τον περασμένο Σεπτέμβρη και για να –ευκαιρίας δοθείσης– εξυπηρετηθεί μια μέχρι τότε δευτερεύουσα υπόθεση της αμερικανικής στρατιωτικο-βιομηχανικής ατζέντας. Η υπόθεση της διαχείρισης των χημικών οπλοστασίων, με τη νέα μέθοδο της εν πλω υδρόλυσης, από τις ΗΠΑ –επί του παρόντος– και από ορισμένες άλλες χώρες –στο άμεσο μέλλον– έως ότου την αναλάβουν οι πολυεθνικές.
Τα μεγάλα χημικά οπλοστάσια των ΗΠΑ, της Μ. Βρετανίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας, του Ισραήλ κ.ά. (κρατών που παράλληλα μονοπωλούν τα πυρηνικά οπλοστάσια) δεν θα καταστραφούν βραδέως στη στεριά (εάν και όταν…), όπως γινόταν από το 1993 μέχρι τώρα, αλλά με τη νέα, επικίνδυνη μέθοδο στις άμοιρες θάλασσες του πλανήτη. Αρκεί να σημειωθεί ότι το παρόν πρόγραμμα καταστροφής των χημικών όπλων της Γαλλίας επί του εδάφους της είχε πρόβλεψη ολοκλήρωσης την προσεχή επταετία, αντίστοιχο ορίζοντα έχουν τα προγράμματα άλλων χωρών.
Οσονούπω βέβαια, με τη δήθεν ολοκλήρωση του προγράμματος της εν πλω υδρόλυσης, πολλά θα αλλάξουν. Ετσι και η αμερικανική Veοlia, ομώνυμη θυγατρική της γαλλικής πολυεθνικής μητρικής εταιρείας, που μετέχει ενεργά στην παρούσα υπόθεση των χημικών της Συρίας, θα σπεύσει και αυτή να θέσει την υποψηφιότητά της. Και βέβαια η παγκόσμια χημική βιομηχανία δεν ευθύνεται μόνο για την παραγωγή χημικών όπλων αλλά και για τη δημιουργία χιλιάδων τόνων τοξικών χημικών αποβλήτων που περιμένουν και αυτά τον διαχειριστή τους.
Πέρα από την ελεγχόμενα θεαματική πλευρά του εγκληματικού προγράμματος της υδρόλυσης εν πλω των χημικών όπλων της Συρίας, υπάρχουν και οι προαναφερόμενες αθέατες πλευρές της. Οπως το κρας τεστ της κοινής γνώμης. Οπως ακόμη η αποτίμηση των αντιδράσεων της «εν γένει» κοινωνίας των πολιτών, της συμπεριφοράς των συστημικών οικολογικών ΜΚΟ, των εξωσυστημικών (εμπράκτως ή κατά δήλωσή τους) οικολογικών κινήσεων αλλά και των μεγάλων πολιτικών κομμάτων, των κυβερνήσεων κ.ο.κ. Αντιδράσεις από χλιαρές έως ανύπαρκτες, πλην κάποιων ελπιδοφόρων εξαιρέσεων, όπως αυτή που αναπτύχτηκε στις νότιες παράκτιες περιοχές της χώρας, προπαντός στην Κρήτη και, πριν από λίγες βδομάδες, στη νοτιοδυτική της θάλασσα.
* Συντονιστής αποστολών «Ενα καράβι για τη Γάζα» και «Διεθνής Πρωτοβουλία για την Ειρήνευση στη Συρία»