Το έντονο ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας έχει προκαλέσει η έξαρση του φαινομένου των υδροστροβίλων που παρατηρείται από την αρχή του μήνα σε όλη τη χώρα μα κυρίως στην Κρήτη.
Οι υδροστρόβιλοι που σχηματίστηκαν σε κοντινή απόσταση από τις μονές του Αγίου Ορους και στην Πλαταριά Θεσπρωτίας ήταν οι πιο εντυπωσιακοί, αλλά δεν ήταν οι μοναδικοί.
Τις τελευταίες ημέρες παρατηρήθηκαν τουλάχιστον 18 υδροστρόβιλοι σε διάφορες θαλάσσιες περιοχές της χώρας, από την Κρήτη έως το Αγιον Ορος και από τη Λήμνο έως την Κέρκυρα. Οι κάτοικοι των Σποράδων, της Λήμνου, της Αμαρύνθου Ευβοίας, της Λεπτοκαρυάς Πιερίας, του Λαυρίου, της Ανδρου και της Πάργας είδαν επίσης από κοντά το φαινόμενο. Το πιο πιθανό είναι ότι εμφανίστηκαν ακόμα περισσότεροι, αλλά δεν καταγράφηκαν επειδή η παρατήρησή τους γίνεται εμπειρικά και όχι με επιστημονικά όργανα.
Ο μετεωρολόγος του Κέντρου Μετεωρολογικών Εφαρμογών του ΕΛΓΑ Μιχάλης Σιούτας επισημαίνει ότι ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση από τον αριθμό των υδροστροβίλων προκαλεί η διασπορά τους σε ολόκληρη τη χώρα. «Η έξαρση του φαινομένου αφορούσε πολλές περιοχές ταυτόχρονα. Ηταν πρωτόγνωρο το ότι εμφανίστηκαν σε αντίθετες περιοχές της χώρας με διαφορά μερικών ωρών. Συνήθως οι υδροστρόβιλοι εμφανίζονται σε μία περιοχή. Επιπλέον, ο μέσος όρος των υδροστροβίλων που καταγράφεται σε έναν χρόνο στην Ελλάδα είναι 75. Μέσα σε πολύ λίγες μέρες είχαμε 17. Είναι αξιοσημείωτο γεγονός», εξηγεί.
Ο Σεπτέμβριος, σημειώνει ο κ. Σιούτας, είναι ο μήνας με τις ιδανικές καιρικές συνθήκες για να σχηματιστούν οι υδροστρόβιλοι. «Την περίοδο αυτήν η θερμοκρασία της θάλασσας είναι η μεγαλύτερη του έτους. Η υψηλή θερμοκρασία στην επιφάνεια του νερού προκαλεί αστάθεια των χαμηλότερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται έντονα ρεύματα αέρα που στροβιλίζονται και δίνουν αυτό το φαινόμενο».
Ισχυρές βροχές
Ο κ. Σιούτας επισημαίνει ότι οι περισσότεροι υδροστρόβιλοι που καταγράφονται στον ελλαδικό χώρο παρατηρούνται στην Κρήτη. Οι καιρικές συνθήκες των επόμενων ημερών θα ευνοήσουν την εμφάνιση ακόμα περισσότερων υδροστροβίλων.
Η μεγάλη μείωση της συχνότητας των μελτεμιών, οι αυξημένες βροχοπτώσεις στη Δυτική Ελλάδα και οι χαμηλότερες από τον μέσο όρο θερμοκρασίες στην ίδια περιοχή ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού το φετινό καλοκαίρι. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Αστεροσκοπείου Αθηνών, ο αριθμός των ημερών με ισχυρούς βόρειους ανέμους στο Αιγαίο ήταν εντυπωσιακά χαμηλός το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου. Φέτος, μόνο στις 18 από τις 62 ημέρες της συγκεκριμένης περιόδου είχαμε μελτέμι. Το 2013 φύσηξαν βοριάδες τις 43 από τις 62 ημέρες.
Αρκετά αυξημένες ήταν και οι βροχοπτώσεις. Το φετινό δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου το ύψος της βροχής έφτασε στα 192 χιλιοστά, ενώ το αμέσως επόμενο πιο βροχερό καλοκαίρι ήταν αυτό του 2010 με 124 χιλιοστά.
Προειδοποίηση από το Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας των Υδροσιφώνων
Από την άλλη, ο Καναδός μετεωρολόγος Γουέιντ Ζιλάγκι από το Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας των Υδροσιφώνων που εδρεύει στο Τορόντο, μιλώντας στη Realplanet προειδοποιεί ότιη χώρα μας βρίσκεται στη δίνη του… «υγρού Κυκλώνα» και ότι πλέον, πέρα από τους ανεμοστρόβιλους της ξηράς, οι υδροσίφωνες θα ενταθούν το επόμενο διάστημα.
«Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μας, το γεωγραφικό τόξο, το οποίο περιλαμβάνει τα νησιά του Ιονίου και φτάνει έως και τις ακτές της βόρειας Κρήτης, αποτελεί το βασικό επίκεντρο εκδήλωσης του φαινομένου σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο. Δυστυχώς, πρέπει να μάθετε να ζείτε με τους υδροστρόβιλους, καθώς ήρθαν για να μείνουν» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Όπως αναφέρουν τα στοιχεία του Διεθνούς Ινστιτούτου, 55 υδροστρόβιλοι έκαναν την εμφάνισή τους στις ελληνικές θάλασσες το 2013, την ώρα που το 2012 ο αριθμός έφθανε μόλις τους 25.
Σύμφωνα με τους Καναδούς επιστήμονες του Κέντρου η έξαρση του φαινομένου οφείλεται στην κλιματική αλλαγή, σε συνδυασμό με την ιδιαίτερη μορφολογία του Ιονίου, ειδικά στο σημείο που συναντά του Κρητικό πέλαγος.
Όπως αναφέρουν οι περισσότεροι υδροστρόβιλοι καταγράφονται ανοιχτά της Σητείας. Μάλιστα, υποστηρίζουν πως μόνο φέτος 18 υδροσιφώνες, όπως χαρακτηριστικά λένε, έχουν «χτυπήσει» τη συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή.
Επιπλέον, τουλάχιστον 9 υδροστρόβιλοι έκαναν την εμφάνισή τους στη θαλάσσια περιοχή της νότιας Κέρκυρας, στα ανοιχτά της Ηλίας από την πλευρά της Κουρούτας, καθώς και στην περιοχή μεταξύ Κεφαλλονιάς και Ζακύνθου. «Η εποχή εμφάνισης των υδροστρόβιλων είναι το φθινόπωρο.
Οι συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη του φαινομένου είναι τα ασυνήθιστα για την εποχή θερμά νερά, ο ψυχρός αέρας στην ατμόσφαιρα, ο ασθενής άνεμος και η αυξημένη υγρασία», εξηγεί ο διδάκτωρ Μετεωρολογίας Μιχαήλ Σιούτας, και συνεχίζει: «Οι “τρόμπες”, όπως συνηθίζουν να τις ονομάζουν οι ντόπιοι ψαράδες του Ιονίου, μπορούν να φτάσουν σε ύψος μέχρι και τα 500 μέτρα, ενώ πολλές από αυτές διαρκούν έως και 10 λεπτά».
Οι ψαράδες εκπέμπουν SOS
Σύμφωνα με το δημοσίευμα αντιμέτωποι με τους υδροστροβίλους βρίσκονται συχνά οι ψαράδες της Κυλλήνης, στην Ηλεία. Ο καπετάν Γεράσιμος, αλιευτής της περιοχής υποστηρίζει πως το φαινόμενο σήμερα είναι πλέον συχνό. «Είχαμε και παλιότερα “τρόμπες” αλλά όχι τόσο ισχυρές όπως τώρα. Οταν τις συναντούσαμε μαϊνάραμε… και περιμέναμε να κατακάτσει ο κουρνιαχτός.
Εάν πλησίαζες έστω και λίγο, υπήρχε ο κίνδυνος να βρεθείς στον πάτο της θάλασσας μαζί με το καΐκι, αφού αυτό το “πράμα” πάλευε να σε ρουφήξει. Μάλιστα, οι παλιοί καπετάνιοι, που ήταν προληπτικοί, συνήθιζαν να σχηματίζουν στην πλώρη του καραβιού το αστέρι του Νότου, προκειμένου να ξορκίσει το κακό».
Οι επιστήμονες συνιστούν στους ναυτικούς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις επίμαχες περιοχές που πλήττονται από το τροπικό φαινόμενο, το οποίο βρίσκεται σε έξαρση.
Πηγή: ΕΘΝΟΣ, Realplanet