Τη σύμβαση για την κατασκευή του «EuroAsiaInterconnector», του έργου ενεργειακής σύνδεσης Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ μέσω ενός ενιαίου καλωδίου, συνυπέγραψαν οι εκπρόσωποι των τριών χωρών στο «Σπίτι της Ευρώπης» στη Λευκωσία.
Μάλιστα η υπογραφή της σύμβασης χαρακτηρίστηκε ιστορική και προβλέπει την ηλεκτρική καλωδιακή διασύνδεση Ισραήλ-Κύπρου-Κρήτης με κατάληξη στην Αττική. Στην εκδήλωση υπογραφής της σύμβασης την Περιφέρεια Κρήτης εκπροσώπησε η Αντιπεριφερειάρχης Ενέργειας Βιργινία Μανασάκη, γεγονός που αποδεικνύει για μια ακόμα φορά τον κομβικό ρόλο της Περιφέρειας Κρήτης στη σημαντική συμφωνία, αλλά και το κύρος που έχει αποκτήσει διεθνώς καθώς συμμετέχει σε όλα τα μεγάλα γεγονότα που αφορούν την ενέργεια, ενώ παραβρέθηκε και ο Στρατηγικός Σύμβουλος Νίκος Λυγερός.
Η σύμβαση αφορούσε στην εκπόνηση των περιβαλλοντικών, τεχνικών, τεχνολογικών και βυθομετρικών μελετών του καλωδίου, το οποίο ανήκει στα Projects of CommonInterest, των έργων στρατηγικού ενδιαφέροντος της Ε.Ε., αποκτώντας την απαραίτητη προτεραιότητα σε όλα τα στάδια υλοποίησης. Αυτό πρακτικά σημαίνει την σύντμηση όλων των χρόνων που απαιτούνται για την ωρίμανση των μελετών, με σκοπό την ταχύτερη δυνατή ολοκλήρωσή του.
Το συγκεκριμένο έργο απαντά 100% στις πολιτικές της Ε.Ε. για την ενέργεια, αφού πληροί τους Ευρωπαϊκούς στόχους των διασυνδέσεων, δημιουργεί ενεργειακά ασφάλεια, ενώ παράλληλα, αλλάζει και τα δεδομένα στις πηγές τροφοδοσίας ηλεκτρικής ενέργειας της Ε.Ε. (είναι γνωστό ότι σήμερα η Ε.Ε. εισάγει το 60-70% της απαιτούμενης ποσότητας φυσικού αερίου για αυτό τον σκοπό, από τη Ρωσία).
Η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων έχει να κάνει σε πρώτη φάση με αυτά του Ισραήλ, σε δεύτερο χρόνο με αυτά της Κύπρου και μακροπρόθεσμα με αυτά νοτίως της Κρήτης. Η χρηματοδότησή του, γίνεται στο πλαίσιο του προγράμματος «Δικτυώνοντας την Ευρώπη 2014-2020» από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα αλλά και από ιδιωτικά κεφάλαια σε ποσοστό 20%.Η Αντιπεριφεριάρχης Βιργινία Μανασάκη σε δηλώσεις της τόνισε: «Σε μια ιστορική στιγμή για το ενεργειακό μέλλον της Ε.Ε., η Περιφέρεια Κρήτης δίνει το παρόν, χαιρετίζει και στέλνει το δικό της μήνυμα από την νοτιοανατολική Μεσόγειο προς όλη την Ευρώπη. Οι εκπρόσωποι των εμπλεκομένων φορέων και οργανισμών, μας παρουσίασαν όλα τα νέα και ιδιαίτερα ενθαρρυντικά δεδομένα του EuroAsiaInterconnector, μιας στρατηγικής υποδομής με πολλαπλά κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη και για τα τρία κράτη, ενός έργου όμως που πάνω απ’ όλα εξασφαλίζει σε Κρήτη και Κύπρο την αναγκαία ενεργειακή σταθερότητα και ασφάλεια».
Στο κρίσιμο συγκυριακά περιβάλλον που διανύουμε, τόνισε η κα. Μανασάκη, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην εγγύτερη γειτονιά της νοτιοανατολικής Μεσογείου, «η διαμόρφωση συμμαχιών που θα εξασφαλίζουν έναν ισχυρό στρατηγικό ενεργειακό και γεωπολιτικό άξονα στην ευρύτερη περιοχή, καθίσταται ολοένα και περισσότερο αναγκαία. Τη διαμόρφωση αυτού του ενεργειακού άξονα, ευνοούν τόσο τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων της περιοχής, όσο και τα ενεργειακά έργα Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος που στοχεύουν στην ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε. Η Περιφέρεια Κρήτης με το βλέμμα στραμμένο στις ενεργειακές προοπτικές που διαφαίνονται στην περιοχή και τη νέα αναπτυξιακή δυναμική που προσδίδουν σε ευρωπαϊκό, εθνικό αλλά και τοπικό επίπεδο, διεκδικεί με υπευθυνότητα για την Κρήτη, την υλοποίηση ενεργειακών έργων που θα συμβάλουν καθοριστικά στην άρση της ενεργειακής μας απομόνωσης» και πρόσθεσε:
«Αυτό που τώρα περιμένουμε, είναι να ξαναδούμε σε διαβούλευση το επικαιροποιημένο πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ, να οριστικοποιηθούν όλα τα επί μέρους θέματα που έχουμε σε εκκρεμότητα και μαζί και με τον ενεργειακό σχεδιασμό της Κρήτης, αυτό το εθνικά πρωτοπόρο και οραματικό πρόγραμμα υψηλής στρατηγικής που εκπονούμε, να μπορέσουμε να ξεκαθαρίσουμε όλες τις πτυχές του ενεργειακού μέλλοντος του τόπου μας.Η σύνδεση άλλωστε της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα είναι ένα θέμα στο οποίο διαχρονικά, οι πάντες συμφωνούν, αφού τα οφέλη είναι όχι μόνο πολλά, αλλά και πολύπλευρα. Η άρση της ενεργειακής απομόνωσης, η εξασφάλιση και σταθερότητα της παροχής ενέργειας, αλλά και η ουσιαστική περιβαλλοντική αναβάθμιση της Κρήτης με την έστω και μερική απεξάρτησή μας από τους υπάρχοντες σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, ενισχύουν την εικόνα μας διεθνώς, αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των Κρητικών και φυσικά, συμβάλλουν καθοριστικά στον σχεδιασμό των επόμενων κινήσεών μας, με στόχο την ισόρροπη και πολύπλευρη ανάπτυξη του τόπου μας».
Ο EuroAsia Interconnector
Το έργο αφορά υποθαλάσσιο 600 kV DC καλώδιο για τη διασύνδεση των ηλεκτρικών συστημάτων Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας, το οποίο θα έχει μεταφορική ικανότητα 2000 MW και συνολικό μήκος περίπου 820 ναυτικών μιλίων, δηλαδή περίπου 1518 km.
Ειδικότερα θα περιλαμβάνει τρεις διασυνδέσεις ως εξής:
α. 329 χλμ μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου
β. 879 χλμ μεταξύ Κύπρου και Κρήτης
γ. 310 χλμ μεταξύ Κρήτης και Αττικής.
Θα επιτρέπει την μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας και προς τις δυο κατευθύνσεις. Φορέας υλοποίησης για το τμήμα Κύπρος – Κρήτη είναι η ΔΕΗ Quantum Energy Ltd και για το τμήμα Κρήτη – ηπειρωτική Ελλάδα η ΔΕΗ Quantum Energy Ltd σε συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ.
Οφέλη υλοποίησης του EuroAsia Interconnector
Το έργο τυγχάνει θετικής αξιολόγησης αφού εμπίπτει στην ενεργειακή πολιτική της Ε.Ε. και συνεισφέρει στους ενεργειακούς στόχους που έχουν τεθεί.
Μεταξύ άλλων ο EuroAsia Interconnector:
– Τερματίζει οριστικά την ενεργειακή απομόνωση της Κρήτης, αλλά και της Κύπρου ως κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σημειώνεται ότι ο τερματισμός ενεργειακής απομόνωσης όλων των κρατών – μελών αποτελεί βασικό στόχο και προτεραιότητα της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
– Δημιουργεί ένα διάδρομο ηλεκτρικής ενέργειας από Ισραήλ προς Κύπρο, Κρήτη και Ηπειρωτική Ελλάδα, μέσω των οποίων η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί με ασφάλεια να εφοδιάζεται με ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Κύπρο και το Ισραήλ, καθώς και από τις διαθέσιμες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμβάλλοντας την ίδια στιγμή για την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς.
– Συνεισφέρει στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού των τριών χωρών και του συστήματος της Ε.Ε. συνολικά, με την ενσωμάτωση των απομονωμένων μικρών συστημάτων Κύπρου με το ισραηλινό και ευρωπαϊκό δίκτυο για αδιάλειπτη ροή ενέργειας.
– Υποβοηθά σημαντικά στην ανάπτυξη Εναλλακτικών Πηγών Ενέργειας ΑΠΕ και στη μείωση των εκπομπών ρύπων διοξειδίου του άνθρακα.
– Προσφέρει σημαντικά οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη στα εμπλεκόμενα κράτη.
– Συνεισφέρει στο στόχο του 10% της ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
– Παρέχει σημαντικά κοινωνικοοικονομικά οφέλη, ύψους 10 δισ. ευρώ.