Τα σενάρια ολοκλήρωσης του Βόρειου Οδικού Αξονα Κρήτης μέσω σύμβασης παραχώρησης επανέρχονται στο τραπέζι. «Κλειδί» όμως για τον τρόπο (άρα και τον χρόνο) ολοκλήρωσης του πολύπαθου έργου θα είναι η ένταξη στο νέο ΕΣΠΑ μιας μελέτης στρατηγικού σχεδιασμού. Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζουν ότι η ανακατασκευή του υπολοίπου 65% του άξονα μπορεί να είναι ορατή μόνο αν ανατεθεί ως ένα ενιαίο έργο, καθώς η πρακτική που έχει μέχρι σήμερα ακολουθηθεί έχει οδηγήσει στην κατασκευή μικρών μόνο τμημάτων, με ένα «μωσαϊκό» προδιαγραφών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ένταξη στο νέο ΕΣΠΑ μιας συνολικής μελέτης για τον σχεδιασμό του έργου έχει αποφασιστεί, με προϋπολογισμό περί τα 5 εκατ. ευρώ. Με δεδομένο ότι θα χρειαστεί διαγωνισμός για την ανάθεση της μελέτης και επαρκής χρόνος (τουλάχιστον 2 χρόνια) για την ολοκλήρωσή της, η λήψη της οριστικών αποφάσεων για την ολοκλήρωση του έργου δεν θα πρέπει να αναμένεται άμεσα. Ομως η εκπόνηση μιας μελέτης στρατηγικού σχεδιασμού, από την οποία θα προκύπτουν και τα πιθανά εργαλεία χρηματοδότησης του έργου είναι απαραίτητη, καθώς μέχρι σήμερα η κατασκευή του προχωρά αποσπασματικά.
Η ανάθεση της μελέτης, πάντως, δεν αναμένεται να επηρεάσει την προγραμματισμένη ένταξη στο νέο ΕΣΠΑ της κατασκευής τριών τμημάτων (Γουρνών – Χερσονήσου, Πανόρμου – Εξάντη και του συνδετηρίου δρόμου Μουρνιών – Χανίων), συνολικού μήκους 19 χλμ. και προϋπολογισμού περίπου 95 εκατ. ευρώ.
Πάντως, το υπουργείο Οικονομικών και Ανάπτυξης φαίνεται να βλέπει με θετικό μάτι μια συνολική λύση για τον ΒΟΑΚ, με τη μορφή της σύμβασης παραχώρησης. Μάλιστα, οι πρώτες συζητήσεις που έχουν γίνει με την ΕΤΕπ για το ενδεχόμενο χρηματοδότησης ενός τέτοιου εγχειρήματος είναι θετικές. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η σύμβαση θα μπορούσε να δομηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε τα διόδια να μη θεωρηθούν μια εκ των βασικών πηγών χρηματοδότησης του έργου, αλλά να έχουν υποστηρικτικό ρόλο (άρα και μικρότερο κόστος για τον οδηγό). Επίσης ως θετικό σημειώνεται ότι ένα μέρος των απαραίτητων απαλλοτριώσεων έχει ήδη συντελεστεί.
Ο ΒΟΑΚ, μήκους 300 χιλιομέτρων, που διασχίζει όλο το βόρειο τμήμα του νησιού άρχισε να κατασκευάζεται το 1968 και ολοκληρώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Ωστόσο, η αναβάθμισή του ξεκίνησε μόλις στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Τρία κοινοτικά πλαίσια αργότερα, έχει ανακατασκευαστεί μόλις το 35% του δρόμου και μάλιστα το μεγαλύτερο μέρος με νέα τμήματα ενός ρεύματος ανά κατεύθυνση (μονού κλάδου), που φυσικά δεν παραπέμπουν σε αυτοκινητόδρομο. Τη συνέχιση των έργων έχει τα τελευταία χρόνια αναλάβει ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης (φορέα του υπουργείου Υποδομών).