Του Γιώργου Μουργή
Κάθε φορά που δημοσιογράφος ή παραγωγός στην ERTopen με πλησίαζε τελευταία για να δηλώσει τη δυσαρέσκεια ή την σκέψη αποχώρησης, εξαιτίας της χρονίζουσας διακοπής εκπομπής σήματος του σταθμού στα FM, τον έστελνα στο διάολο.
Κατανοούσα απόλυτα την έγνοια όσων συμμετέχουν στο εγχείρημα του σταθμού, για το αν ακουγόμασταν ή ποιες ενέργειες έπρεπε να κάνει η διοίκηση της ΠΟΣΠΕΡΤ ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη εκπομπή μέσα από την συχνότητα μας, όχι όμως ως όρο παραμονής τους στο δυναμικό μας.
Ταυτόχρονα η διασφάλιση όλων των χαρακτηριστικών για ένα ποιοτικό, ανεξάρτητο, αυτοδιαχειριζόμενο, εναλλακτικό ραδιόφωνο, ανοιχτό στη κοινωνία, τις συλλογικότητες και τα κινήματα, στο πλαίσιο μιας αλογόκριτης δημοσιογραφίας, απεξαρτημένης από άνωθεν «εντολές» και άνωθεν «κατευθύνσεις» ήταν όσα θέταμε ως όρους όλοι και όλες μας.
Όσο αυτά παρέμεναν αδιαπραγμάτευτα και με διασφαλισμένη την ιντερνετική εκπομπή της ERTopen με την αναμετάδοση του προγράμματος στα FM και τα μεσαία, από περιφερειακούς σταθμούς, ο δρόμος ήταν ένας: Να συνεχιστεί το πρόγραμμά μας και όλοι μαζί με την ΠΟΣΠΕΡΤ να συστρατευθούμε για να βρεθεί η λύση.
Με αφορμή το θέμα της συχνότητας, την Τρίτη 31 Οκτώβρη 2017 συγκλήθηκε, ομολογουμένως μετά από πραγματικά πολύ καιρό για αυτοδιαχειριζόμενη συλλογικότητα, γενική συνέλευση.
Εμβρόντητος ακούσα, μαζί με τους υπόλοιπους, τον Παναγιώτη Καλφαγιάννη να λέει ότι επειδή βρισκόμαστε σε συνεννόηση με την νέα διοίκηση και τον νέο διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΡΤ ώστε να μας παραχωρηθεί η συχνότητα, καλό είναι να «μην βαράμε τους απέναντι» για κάποιο διάστημα μέχρι να δοθεί λύση στο πρόβλημα της συχνότητας του ραδιοφωνικού σταθμού της ERTopen.
Επειδή μάλιστα, «αυτά θέλουν αρκετό χρόνο» ζήτησε «υπομονή» από δημοσιογράφους, παραγωγούς, τεχνικούς και υποσχέθηκε ότι το ζήτημα της συχνότητας θα διευθετηθεί με χέρι βοήθειας από την νέα διοίκηση της ΕΡΤ.
Στην «οδηγία» του πρόεδρου της ΠΟΣΠΕΡΤ προς το σώμα της γενικής συνέλευσης, μια αλληλέγγυα δημοσιογράφος δεν μπόρεσε να εκφράσει την δυσαρέσκειά της, όπως μου δήλωσε σε κατ’ ιδίαν συνομιλία μας εκ των ύστερων, μιας και αποχώρησε καθώς ξεκινούσε η εκπομπή της.
Ειπώθηκαν και πολλά άλλα που δεν είναι της παρούσης, αλλά αξίζει να αναφερθεί πως στη συνέλευση παραβρίσκονταν ο πρώην αλληλέγγυος με δική του εκπομπή στην ΕRTopen, μέχρι πριν αναλάβει νέος υποδιευθυντής περιφερειακών ραδιοφώνων της ΕΡΤ, Mιχάλης Μεσσήνης.
Όταν πήρα το λόγο, ανέφερα χαρακτηριστικά πως με «κάλυψε» σε όλα τα ερωτήματα που είχα πριν την συνέλευση ο Π. Καλφαγιάννης (ερωτήματα τύπου: to know us better), θέτοντας τρεις παραμέτρους για την πρόοδο της συζήτησης.
Πρώτα δήλωσα πως σε ό,τι με αφορά, δεν θα άλλαζα την προσωπική στάση ζωής μου, πίσω ή μπροστά από το μικρόφωνο, μέσα ή έξω από το στούντιο. Κατόπιν έθεσα το ερώτημα: γιατί η διοίκηση της ΠΟΣΠΕΡΤ, ενώ πέρσι τέτοια εποχή με άμεση ταχύτητα αποκατέστησε το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με την κατάσχεση του πομπού, κάνοντας ταυτόχρονα δημόσιες ανακοινώσεις συνεπικουρούμενη από την ΕΣΗΕΑ, η οποία με ανακοίνωση είχε εκδηλώσει την ανησυχία – διαμαρτυρία της, σήμερα και μετά από τρεις μήνες σιγής από την συχνότητα των FM, εξακολουθεί να τηρεί μια ιδιότυπη «σιγή ασυρμάτου» για το θέμα;
Η απάντηση που δόθηκε ήταν πως πέρσι ήταν άλλες οι συνθήκες (;) σε σχέση με φέτος.
Τέλος, έθεσα πρόταση προς το σώμα για μια νέα γενική συνέλευση με αποκλειστικό θέμα το ραδιόφωνο και την λειτουργία μας, ενώ λίγο μετά αποχώρησα για το στούντιο όπου είχα εκπομπή αφιερωμένη στην αυτοδιαχειριζόμενη – ανακτημένη ΒΙΟ.ΜΕ. με εκπρόσωπο του σωματείου εργαζομένων και έναν γιατρό από το εργατικό ιατρείο της.
Την Παρασκευή 3 Νοέμβρη 2017, κλείνοντας τα θέματα της επόμενης εκπομπής για το Σάββατο 4 του ίδιου μήνα, προγραμματίζοντας τους καλεσμένους, είχα ήδη συμφωνήσει να ακούσουμε στο πρώτο μέρος τον Θράσο Αβραάμ, πρόεδρο του Σωματείου Εργαζομένων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Λέσβου, για την κατάσταση που επικρατεί και τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων στη Μόρια.
Στο δεύτερο μέρος προσκαλεσμένοι να μιλήσουν για την αιφνίδια διακοπή τους από την ΕΡΑ Χανίων ήταν οι συντελεστές των εκπομπών «Πάγιες και Διαρκείς Ανάγκες», «Πολιτισμός εν κινήσει», «Roundabout», «Οι λέξεις ταξιδεύουν», καθώς και η εκπομπή των Κωσταντίνας Γεωργαντά και Κατερίνας Φουράκη.
Πρόκειται, σύμφωνα με την κοινή ανακοίνωση που δημοσιοποίησαν, για «εκπομπές που τις δημιουργούν μη εργαζόμενοι στην ΕΡΤ, δηλαδή άνθρωποι που έχουν μεράκι για το ραδιόφωνο. Προσφέρουν την εργασία τους αφιλοκερδώς και χωρίς φυσικά να επιβαρύνουν τα οικονομικά του σταθμού.
Το περιεχόμενό τους, δε, ποικίλει. Υπάρχουν κάποιες με πολιτικό κι άλλες με πολιτιστικό, μουσικό χαρακτήρα ενώ άλλες είναι εκπομπές λόγου και μουσικής.
Κάποιες έχουν καλεσμένους από την τοπική κοινωνία και άλλες εμβαθύνουν σε κοινωνικά ζητήματα. Με λίγα λόγια, αυτές είναι εκπομπές που συνεισφέρουν στο πρόγραμμα της ΕΡΤ Χανίων, εμπλουτίζοντας το δημοσιογραφικό πρόγραμμα της πρωινής ζώνης των δημοσιογράφων της ΕΡΤ και δίνοντας ένα βήμα σε όσους και όσες δεν ακούγονται τα πρωινά. Οι εκπομπές αυτές είναι μια προσφορά της κοινωνίας στην κοινωνία και έτσι αποτελούν ένα έμπρακτο παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο η Ελληνική Ραδιοφωνία και Τηλεόραση αφουγκράζεται το σύνολο των ανθρώπων που αντιπροσωπεύει».
Ενημέρωσα τον νέο υποδιευθυντή περιφερειακών ραδιοφώνων της ΕΡΤ, Mιχάλη Μεσσήνη, ότι μπορεί να παρέμβει δίνοντας τις δικές του απαντήσεις μιας και με δική του απόφαση σταμάτησαν να μεταδίδονται οι εκπομπές αυτές.
Θεώρησα δεοντολογικά σωστό να τον ενημερώσω εξαιτίας και της «γνωριμίας» μας στο αλληλέγγυο ραδιόφωνο της ΕRTopen.
H απάντηση του ήταν αρνητική. Επικαλέστηκε ότι χρειάζεται άδεια της διοίκησης για να μιλήσει και δεν ήταν διατεθειμένος να το πράξει, γνωστοποιώντας μου ταυτόχρονα την αρνητική απάντηση – γνωμοδότηση που έχει λάβει από την αρμοδία νομική υπηρεσία της ΕΡΤ για την λειτουργία και μετάδοση αυτών των εκπομπών από όλους τους περιφερειακούς σταθμούς.
Ενώ ετοίμαζα, όπως συνηθίζεται, το δελτίο τύπου της εκπομπής και λίγο μετά την συνομιλία μου με τον Μιχάλη Μεσσήνη δέχτηκα τηλεφώνημα από τον Δημήτρη Κούνη, ταμία της ΠΟΣΠΕΡΤ.
Επισημαίνοντάς μου την άποψη, όπως την διατύπωσε στη συνέλευση ο Π. Καλφαγιάννης, να «μην βαράμε τους απέναντι», η ΠΟΣΠΕΡΤ θεώρησε, μετά την ενημέρωση που είχε για το περιεχόμενο της εκπομπής μου από τον Μ. Μεσσήνη, πως χτυπάω την νέα διοίκηση εξαιτίας του θέματος (των κομμένων ραδιοφωνικών εκπομπών στην ΕΡΤ Χανίων) που ήθελα να αναδείξω.
Συνέχισε λέγοντας πως η ΠΟΣΠΕΡΤ διαφωνεί με την χρονική περίοδο ανάδειξης των κομμένων εκπομπών της ΕΡΤ, μιας και «το μοναδικό χέρι βοηθείας» που μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα της συχνότητας είναι η σημερινή διοίκησή της, καλώντας με εκ μέρους της Ομοσπονδίας να μη κάνω την εκπομπή με αυτό το περιεχόμενο.
Επίσης θεωρώντας, ως διοίκηση ΠΟΣΠΕΡΤ, ανεπιθύμητο εχθρό της ΕRTopen έναν εκ των καλεσμένων συντελεστών από τις κομμένες εκπομπές στην ΕΡΑ Χανίων, και αφού ήμουν ανυποχώρητος στο να δεχθώ τέτοιου είδους λογοκρισία, στο τέλος μου πρότεινε να μην βγάλω στον «αέρα» τον «ανεπιθύμητο εχθρό της ΕRTopen», μέσω ενός άτυπου συμβιβασμού, ώστε να μην ματαιώσω τελικά την εκπομπή.
Σε πρώτο χρόνο δεν κατάλαβα το νόημα αυτής της πρότασης και ευγενικά αρνήθηκα ακόμα και να την συζητήσω.
Μετά από περίπου 110 εκπομπές στο αυτοδιαχειριζόμενο ραδιόφωνο μας και χωρίς ποτέ να έχει παρέμβει κανένας στον τρόπο, τη θεματολογία και τη λειτουργία της εκπομπής μου, θεώρησα ευθεία παρέμβαση αυτή τη στάση εκ μέρους της διοίκησης της ΠΟΣΠΕΡΤ στη θεματική και το περιεχόμενο των εκπομπών μου.
Μη αποδεχόμενος λογοκρισία, χειραγώγηση ή φίμωση από κανέναν, είπα στον Δ. Κούνη πως η παρουσία μου μέσα και έξω από τα στούντιο της ERTopen είναι πια περιττή.
Θεώρησα προσβλητική και αδιανόητη αυτή την παρέμβαση προς το πρόσωπο μου, την εκπομπή αλλά και προς την ίδια την αυτοδιαχειριζόμενη ραδιοφωνική συλλογικότητα μας, ενώ ενημέρωσα αμέσως όλους τους καλεσμένους ότι η εκπομπή, τελικά, δεν θα πραγματοποιηθεί.
Εύχομαι και ελπίζω η δική μου απουσία να αποτελέσει το έναυσμα ώστε καμία μεθόδευση, καμία φίμωση, καμία παρέμβαση, καμία λογοκρισία, κανένας σκοπός που αγιάζει τα μέσα, να μην γίνουν αποδεκτά από ακηδεμόνευτους παραγωγούς, δημοσιογράφους και τεχνικούς της ERTopen.
Συστήνω, δε, ανεπιφύλακτα σε όλους και σε όλες να διαβάσουν την τελευταία ανακοίνωση της ΠΟΣΠΕΡΤ, η οποία δημοσιοποιήθηκε μετά την επίθεση που δέχθηκε ο σταθμός μας από συστημικά τηλεοπτικά μέσα και εφημερίδες, με τίτλο:
Δεν αντέχουν το “ΕΡΤopen”, το μοναδικό ελεύθερο ραδιόφωνο της πόλης.
Εύχομαι και ελπίζω να το αντέχουν τουλάχιστον οι συντάκτες της ανακοίνωσης.
Αντί επιλόγου:
Περιορίστηκα στην παράθεση των γεγονότων όπως αυτά συνέβησαν.
Για την ουσία της κοινωνικής και δημόσιας ενημέρωσης, την ελεύθερη και αχειραγώγητη έκφραση της κοινωνίας, των συλλογικοτήτων και των κινημάτων χωρίς περιορισμούς, το δικαίωμα συμμετοχής του λαού στα δημόσια – κρατικά μέσα μαζικής επικοινωνίας θα επανέλθω σύντομα.
Ευχαριστώ ραδιοφωνικούς παραγωγούς και δημοσιογράφους του εγχειρήματος της ERTopen όπως και όσα μέλη της ΠΟΣΠΕΡΤ εξέφρασαν την συμπαράσταση και αλληλεγγύη τους στο πρόσωπο μου.
Η επόμενη μέρα θέλει ψυχραιμία, αυτοσυγκράτηση και σύνεση ώστε να μη χαθεί το εγχείρημα για ελευθεροφωνία μέσα από την ύπαρξη του σταθμού μας.
Τέλος, ευχαριστώ την δημοσιογράφο Εύα Μαυρογένη, την ψυχή της ERTopen για την στήριξη και τη βοήθειά της, από την πρώτη στιγμή που εντάχθηκα στο δυναμικό του σταθμού μας.
Η ελευθεροτυπία και η ελευθεροφωνία δεν στήνονται στο απόσπασμα.
ΕΡΤ κλειστή στην κοινωνία δεν σημαίνει και ERTopen κλειστή στη κοινωνία.