Της Αγγελικής Χαραλαμπάκη
Την Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017, στις 15:00, ορίστηκε η 1η αγωνιστική και το πρώτο παιχνίδι του Ασπαλάθου θα ήταν εκτός έδρας με την Αγία Μαρίνα, της οποίας το γήπεδο βρίσκεται κοντά στον Πλατανιά, έναν παραθαλάσσιο οικισμό του νομού Χανιών, 18 χιλιόμετρα δυτικά των Χανίων.
Εκείνο το μεσημέρι της 25ης Οκτωβρίου, λοιπόν, ο αγώνας ξεκίνησε κανονικά, η κερκίδα «πήρε» φωτιά, η οποία δεν έσβησε ούτε με τη βροχή που ακολούθησε λίγο αργότερα. Όμως, στο πρώτο ημίχρονο ο αγώνας διακόπηκε από τον διαιτητή, καθώς από την κερκίδα άρχισαν να ακούγονται συνθήματα κατά της αστυνομίας, αλλά και φασιστών. Ο ρέφερι του ματς προειδοποιεί πως αν συνεχιστεί θα διακόψει το ματς. Το παιχνίδι εν τέλει ολοκληρώθηκε κανονικά.
Το πρώτο πράγμα που θα σκεφτείς και θα πεις από μέσα σου όταν ακούσεις το όνομα Ασπάλαθος, λογικά θα είναι: «Τι είναι αυτό;». Εκτός αν είσαι στην Κρήτη και δεν το ξέρεις, οπότε μάλλον θα αναρωτηθείς: «Ίντα ‘ναι τούτο;».
Ο ασπάλαθος, είναι είδος θάμνου με πολλά αγκάθια με ύψος μέχρι 1,5 με 2 μέτρα. Φυτρώνει στα βουνά σχεδόν όλης της Ελλάδας, έχει μικρά πράσινα φύλλα, ανθίζει κατά τον Απρίλιο ή Μάιο και έχει κίτρινα λουλούδια με χαρακτηριστική οσμή. Το όνομα «ασπάλαθος» είναι αρχαίο, και με αυτό περιγράφεται το συγκεκριμένο φυτό από το Διοσκουρίδη. Θρυλείται όμως, πως η ονομασία του προέρχεται από κάποια άγνωστη προϊστορική γλώσσα της Μεσογείου. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν δε ότι με τους ασπαλάθους χτυπούσαν και τιμωρούσαν τους τυράννους στον Άδη. Σε αυτήν την ιστορική αναφορά βασίζεται το «Επί Ασπαλάθων», το τελευταίο ποίημα που έγραψε ο Γιώργος Σεφέρης στις 31 Μαρτίου 1971.
Σήμερα, αυτός ο αγκαθωτός κίτρινος θάμνος, δίνει το όνομα του σε μια αυτοοργανωμένη ομάδα ποδοσφαίρου που «φύτρωσε» στα Χανιά της Κρήτης μόλις το περασμένο καλοκαίρι.
Μεταξύ σοβαρού και αστείου αρχικά, μια παρέα ατόμων, η οποία αποτελούνταν από φοιτητές που σπούδαζαν στα Χανιά και από εργαζόμενους, αποφάσισαν να φτιάξουν μια ποδοσφαιρική αυτοοργανωμένη ομάδα. Μια παρέα που θεωρεί πως το ποδόσφαιρο ήταν ανέκαθεν άθλημα για τον λαό και έτσι θα πρέπει να παραμείνει. Το θέαμα και η ψυχαγωγία να περνάει σε ανθρώπους όλων των ηλικιών και όλων των κοινωνικών στρωμάτων. Αυτό που ξεκάθαρα αποφασίστηκε ήταν πως ο Α.Α.Σ. Ασπάλαθος θα ήταν μια έντονα πολιτικοποιημένη αθλητική ομάδα.
Κόντρα στην μπίζνα που έχει μεταμορφωθεί το ποδόσφαιρο, αποφασίζουν να τρέξουν οι ίδιοι τις γραφειοκρατικές διαδικασίες, χωρίς να έχουν πρόεδρο, προπονητή, αλλά ένα προπονητικό τιμ, ούτε χορηγούς και οι αποφάσεις να παίρνονται από τη Γενική Συνέλευση. Όσο για τα χρήματα που απαιτούνται ή όταν προκύπτουν έξοδα; Τα βάζουν από την τσέπη τους, όσοι συμμετέχουν σε αυτό και από εκδηλώσεις που οργανώνουν οι ίδιοι. Πάρτι, μαζέματα ή φαγοπότι. Ύστερα, λοιπόν, από έναν κυκεώνα γραφειοκρατικών διαδικασιών, ο Α.Α.Σ. Ασπάλαθος «άνθισε» και η ομάδα καταφέρνει να εξασφαλίσει τη συμμετοχή της στη Γ΄Κατηγορία του τοπικού πρωταθλήματος Χανίων.
Οι στόχοι, όμως, δεν είναι οι συνηθισμένοι που βάζουν οι ομάδες σε αυτό το επίπεδο, αλλά και οι υπόλοιπες. Στη συνέλευση, αποφασίζεται να αφήσουν στην άκρη τα κλισέ και ότι στόχος είναι να περνούν καλά στους αγώνες και όχι η νίκη, η οποία, αν έρθει έχει καλώς, όπως και η άνοδος, η οποία, όμως, δεν αποτελεί αυτοσκοπό. Όπως εξηγούν και στο καλωσόρισμα της σελίδας τους: «Όπως κάθε αυτο–οργανωμένη ομάδα, έτσι και εμείς εκφράζουμε την αντίθεσή μας στον αθλητισμό με τη μορφή που έχει σήμερα. Ξεκινώντας με ομάδα ποδοσφαίρου ανδρών –και με απώτερο σκοπό τη δημιουργία κι άλλων τμημάτων στο μέλλον– θέλουμε να σπείρουμε και εμείς το μικρόβιο μιας διαφορετικής έννοιας του αθλητισμού στην πόλη που ζούμε. Αυτό σημαίνει ότι αυτο–οργανώνουμε τις προπονήσεις μας με συλλογικό τρόπο, είμαστε ενάντια στην εμπορευματική μορφή του αθλητισμού γενικότερα, εναντιωνόμαστε στην ιεραρχία λειτουργώντας με οριζόντιες διαδικασίες. Αποφασίζουμε ομόφωνα και όχι πλειοψηφικά μέσα από τις συνελεύσεις μας. Εναντιωνόμαστε στη “no politica” λογική, καθώς θεωρούμε ότι είμαστε πολιτικά και όχι κομματικά όντα και έχουμε φωνή ενάντια στον φασισμό, τον σεξισμό, τον ρατσισμό και ενάντια σε οποιαδήποτε μορφή τυπικής ή άτυπης εξουσιαστικής τάσης. Μέσα από αυτά τα χαρακτηριστικά θέλουμε να αναδείξουμε και να βιώσουμε μια ανάγκη που έχει μετατραπεί σε μπίζνα στα πλαίσια του ανταγωνισμού και της κερδοφορίας».
Ο Μαρσέλ Κατσάνι, μέλος του προπονητικού team του Ασπάλαθου, λέει στο VICE: «Αν έπρεπε να περιγράψω σε κάποιον που ακούει πρώτη φορά για τον Ασπάλαθο, θα προσπαθούσα να σκεφτώ όσα περισσότερα κλισέ και μετά να τα διαψεύσω. Πιο συγκεκριμένα, θα του έλεγα: διασκέδαση, χορός, τραγούδια, φαΐ και φουλ καλή διάθεση. Αυτά είναι ο Ασπάλαθος. Μη νομίζετε ότι κατεβαίνουμε για να νικήσουμε και να δώσουμε τον καλύτερό μας εαυτό. 11 αυτοί, 11 και εμείς – οπότε όλα είναι πιθανά. Κατεβαίνουμε με στόχο να παίξουμε μπαλίτσα και στο τέλος να γουστάρουμε που κλωτσήσαμε το τόπι. Αν έρθει η νίκη, έχει καλώς».
Για το εάν θα πρότεινε σε κάποιον να μπει στον Ασπάλαθο, τονίζει πως «Αν σας προβληματίζει ο κόσμος που ζείτε, αν σκέφτεστε ότι δεν περνάτε καλά στην ομάδα που είστε ή και στη δουλειά σας, αν δεν σας νοιάζει το χρώμα του άλλου, αν δεν σας νοιάζει τι κάνει ο άλλος στο κρεβάτι του, αλλά και έξω από αυτό, αν βλέπετε τους ανθρώπους ίσους, τότε ελάτε στον Ασπάλαθο. Αλλά θα το πρότεινα μόνο εάν ισχύουν τα παραπάνω».
Ο Δ.Κ., παίκτης του Ασπαλάθου και, επίσης, μέλος του προπονητικού team, συστήνοντας τον Ασπάλαθο στο κοινό που δεν γνωρίζει τι εστί «αυτοοργανωμένη ομάδα», επισημαίνει πως τα ομορφότερα σημεία όλου του εγχειρήματος βρίσκονται στον κόπο που αφιερώνουν οι ίδιοι για την ομάδα τους: «Είμαστε η καλύτερη ομάδα του χανιώτικου πρωταθλήματος. Όχι επειδή “κουμπώνουμε” γκολάκια ή παίζουμε τακτικές ανώτερου επιπέδου. Απλώς, είμαστε οι πιο γαμάτοι. Θα το χαρακτήριζα σαν μια προσπάθεια να δείξουμε ότι υπάρχει το κάτι διαφορετικό. Υπάρχει και άλλη οπτική από εκείνη που μας έχουν γαλουχήσει στα γήπεδα. Μπορούμε να καθορίζουμε μόνοι μας τα θέλω και τα πρέπει μας. Οι συνελεύσεις, η οργάνωση, ο χρόνος που διαθέτω σε όλο αυτό, τα πρωινά της Κυριακής που ξυπνάω στις 8:30 για να πάω να παίξω αγώνα. Βασικά θα ποντάρω στον χαβαλέ, τη διασκέδαση, την εξέδρα, που είναι το καλύτερο σημείο να υπάρχεις σε ένα ματς μας, την αποδοχή και τα γέλια. Τα παιδάκια που παίζουν πριν από εμάς και όταν φτάνουμε φωνάζουν το ένα στο άλλο “ρε, αυτοί δεν έχουν προπονητή, πώς το κάνουν;”. Μου αρέσει που βρισκόμαστε τόσο πολλά ετερόκλητα άτομα και συνθέτουμε σπέρνοντας το μικρόβιο μιας διαφορετικής λογικής, μακριά από κέρδη και συμφέροντα».
Με λίγα λόγια και από τι «μαρτυρούν» οι φωτογραφίες από τους αγώνες του Α.Α.Σ. Ασπαλάθου, η κουζουλάδα, όπως λένε στην Κρήτη, βρίσκεται στο πνεύμα και στην ψυχή σε αυτούς που συμμετέχουν σε όλο αυτό και το μεταδίδουν και στους υπόλοιπους. Σε κάθε ματς, δεν σταματούν να φωνάζουν συνθήματα, να ανάβουν καπνογόνα, φωτοβολίδες, να αποθεώνουν όχι μόνο τα γκολ της ομάδας του, αλλά και των αντιπάλων. Να βγάζουν σύνθημα το οποίο αναφέρει: «Χάσε κι άλλο γκολ, κι άλλο γκολ», όταν κάποιος παίκτης του Ασπαλάθου χάσει μεγάλη ευκαιρία. Έχουν αποθεώσει αντίπαλο πιτσιρικά τερματοφύλακα, ενώ στο τέλος οι παίκτες πηγαίνουν προς την κερκίδα, όπου αποθεώνονται, ενώ δεν διστάζουν να παίξουν τον ύμνο του «Τσου Λου» πριν την έναρξη αγώνα.
Η ομάδα του Ασπάλαθου μπορεί να παίζει στο Γ΄τοπικό Χανίων, αλλά η κερκίδα τους είναι σίγουρα επιπέδου Champions League. Και χωρίς καμία υπερβολή, δημιουργούν μια ατμόσφαιρα στην οποία θα ήθελαν να βρεθούν οι οπαδοί της St. Pauli. Τα γκολ που φτάνουν στα δίχτυα έχουν ελάχιστη σημασία, όταν καταφέρνουν να βάλουν τόσα γκολ στο τέρμα του ρατσισμού, του σεξισμού, της ομοφοβίας και της ανισότητας.
