Της Ελένης Βακεθιανάκη

Οι τεράστιες  ποσότητες ερημικής σκόνης που «εξαφάνισαν» τον περασμένο Μάρτιο την Κρήτη, δυστυχώς περιείχαν πολύ τοξικά στοιχεία και μάλιστα σε ιδιαίτερα υψηλές συγκεντρώσεις.

Εξήντα φορές πάνω από την ημερήσια μέση τιμή μετρήθηκε ο μόλυβδος στην περιοχή του Ηρακλείου στις 23 Μαρτίου, τις ώρες που είχαμε τις τρομερές τιμές συγκέντρωσης αφρικανικής σκόνης στην ατμόσφαιρα. Δηλαδή, από τα 10 νανογραμμάρια που καταγράφονται μια συνηθισμένη μέρα, ο μόλυβδος απογειώθηκε στα 600 νανογραμμάρια το απόγευμα της συγκεκριμένης, που οι συγκεντρώσεις ερημικής σκόνης εκτινάχθηκαν  στα 4.700 μg/m3, με όριο τα 50, δηλαδή 94 φορές πάνω, όπως κατέγραψε τότε ο Σταθμός Περιβαλλοντικών Ερευνών στον Φινοκαλιά,.

«Εκείνες τις ημέρες εξάλλου, που καταγράφονταν συνεχή επεισόδια σκόνης, η μέση ημερήσια τιμή του μολύβδου δεν έπεσε κάτω από τα 200 νανογραμμάρια, δηλαδή 20 φορές πάνω από τις συνηθισμένες τιμές» ανέφερε στον Σκάι Κρήτης 92,1 ο Δ/ντής του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Νίκος Μιχαλόπουλος τονίζοντας ότι είχαμε αύξηση σε όλα τα στοιχεία ανθρωπογενούς προέλευσης, με τη μέση ημερήσια τιμή να είναι 10 έως 20 φορές υψηλότερη κατά μέσο όρο.

Και δεν ήταν μόνο αλλά ο μόλυβδος αλλά και αρσενικό και βανάδιο και κάδμιο, στοιχεία ιδιαίτερα τοξικά. «Μετά από ενδελεχή ανάλυση στη μετεωρολογία και τη χημική σύσταση της σκόνης, διαπιστώθηκε ότι αυτή, μας ήρθε μεν από τη Λιβύη, δυστυχώς όμως πέρασε πάνω από τις δυο πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις της Αιγύπτου, το Κάιρο και την Αλεξάνδρεια, σε μια χώρα που έχει πολύ ελαστική πολιτική ως προς την προστασία του περιβάλλοντος σε σχέση με την Ε.Ε.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα επικίνδυνα βαρέα μέταλλα, ιδιαίτερα τοξικά όπως τα παραπάνω, να ταξιδέψουν προς την Κρήτη μαζί με τα τεράστια σύννεφα σκόνης. Αυτά τα βαρέα μέταλλα, την ώρα που είχαμε την κορύφωση του φαινομένου, έφτασαν σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις,  40 έως 300 φορές περισσότερο, από ότι τις μέρες που έχουμε συνήθεις συγκεντρώσεις» εξήγησε ο κ. Μιχαλόπουλος επισημαίνοντας και πάλι ότι τότε οι ποσότητες σκόνης, ιδίως στην πόλη του Ηρακλείου έφτασαν σε πρωτόγνωρα επίπεδα για τα τελευταία 20 χρόνια που οι επιστήμονες παρακολουθούν το φαινόμενο.

Πρόγραμμα «Μήδεια»

Ο κ. Μιχαλόπουλος πρόσθεσε παράλληλα ότι για τα τοξικά μέταλλα δεν έχει θεσπιστεί ημερήσιο όριο αλλά ετήσιο. «Ευτυχώς λοιπόν, με δεδομένο ότι τις υπόλοιπες ημέρες είχαμε κανονικές συνθήκες, δεν αναμένεται να έχουμε υπερβάσεις στο ετήσιο μέσο όριο. Να μην ανησυχήσει ο κόσμος, όμως αυτό πρέπει να μας γίνει ένα πολύ καλό μάθημα, να λάβουμε μέτρα και κυρίως τα ευπαθή άτομα να μην κυκλοφορούν αν δεν είναι απόλυτη ανάγκη. Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Μήδεια» το οποίο διεκπεραιώνει το Πανεπιστήμιο Κρήτης μαζί με εταίρους από την Κύπρο και το Ισραήλ, που επίσης αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη μεταφορά σκόνης, αναμένεται να καταδείξει τις επιπτώσεις στα παιδιά  και τα άτομα με χρόνια προβλήματα προκειμένου να παρθούν τα κατάλληλα μέτρα προτασίας» κατέληξε.