Φέτος ζήσαμε ένα από τα πιο βροχερά έτη στην πρόσφατη ιστορία της Κρήτης.
Και μπορεί όλοι να εστιάσαμε στις ισχυρές καταιγίδες με τον καθηγητή Φυσικών Καταστροφών στο Πολυτεχνείο Κρήτης κ. Κώστας Συνολάκης με άρθρο του στην “Καθημερινή” να αναφέρει ότι η καταιγίδα “Ωκεανίδα” ήταν σπάνιο μεν φαινόμενο που εμφανίζεται κάθε 25 χρόνια, αλλά δεν οφείλεται στην κλιματική αλλαγή, όμως συνολικά το ποσό βροχοπτώσεων που έπεσαν ειδικά στο νομό Χανίων τον Φεβρουάριο ξεπέρασε κάθε προηγούμενο με τον καθηγητή διαχείρισης υδάτινων πόρων στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο να δηλώνει στην ΕΡΤ ότι «αυτό το ύψος βροχής πέφτει μια φορά στα 500 χρόνια»
Πρόσθεσε όμως ότι οι εκταταμμένες καταστροφές που προκλήθηκαν δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας ισχυρής καταιγίδας αλλά οφείλονται στις συσσωρευμένες συνέπειες λόγω όλων των βροχοπτώσεων που έπεσαν κατά το μήνα Φεβρουάριο αλλά και από το γεγονός ότι στα ορεινά δεν είχαν γίνει τα αναγκαία έργα που να συγκρατούν τον όγκο των νερών στην ορεινή λεκάνη.
Πάντως, το φετινό σκηνικό έρχεται σε πλήρη αντιδιαστολή σε σχέση με όσα συζητούσαμε μέχρι πέρυσι στην Κρήτη.
Τότε, το πρόβλημα φαινόταν ότι θα είναι η λειψυδρία, όχι η τεράστια ποσότητα βροχοπτώσεων. Η Περιφέρεια Κρήτης προχωρούσε στην κατάρτιση Σχεδίου αφού, όπως σημειωνόταν, η διαχείριση των φαινομένων ξηρασίας – λειψυδρίας πρέπει να αντιμετωπιστεί «ολικά» και όχι αποσπασματικά.
Μάλιστα, δινόταν σημαντικά ποσά για την αντιμετώπιση του φαινομένου με το ΥΠΕΣ να μοιράζει 820.000 ευρώ σε περιοχές της Κρήτης, προκειμένου να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της λειψυδρίας. Μεταξύ των δήμων που χρηματοδοτήθηκαν και μάλιστα με ένα σημαντικό κονδύλι ύψους 300.000 ευρώ ήταν και ο Δήμος Σφακίων όπου φέτος έσπασε κάθε ρεκόρ βροχοπτώσεων.
Η ξηρασία στην Κρήτη ήταν στο επίκεντρο και του 6ου εθνικό συνέδριο της Ελληνικής Επιτροπής Διαχείρισης Υδατικών Πόρων το οποίο πραγματοποιήθηκε τον Ιούνη του 2007 στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου (ΚΑΜ) στο παλιό λιμάνι των Χανίων.
Τότε, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υδατικών Πόρων και της Ελληνικής Επιτροπής Διαχείρισης Υδατικών Πόρων, καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και διευθυντής του Κέντρου Εκτίμησης Φυσικών Κινδύνων του ΕΜΠ, Γιώργος Τσακίρης θεωρούσε και αυτός ότι το πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει η Κρήτη δε θα είναι οι μεγάλες ποσότητες βροχοπτώσεων αλλά η λειψυδρία.
Σημείωνε χαρακτηριστικά:
Κοιτάξαμε το ιστορικό μας δείγμα και το δικό μας δείκτη που αντιπροσωπεύει πιο καλά το φαινόμενο της ξηρασίας. Στα χρόνια από το 1965 μέχρι το 2003, ο δείκτης ξηρασίας υποχώρησε. Σημαίνει ότι οι συνθήκες έγιναν χειρότερες, έγιναν ξηρότερες, κατά ένα μέγεθος του 0,285.
Στο συνέδριο οι επιστήμονες δεν έκρυψαν τον προβληματισμό τους για την εκτίμηση πως, λόγω αύξησης της θερμοκρασίας, θα ανέβει κατά 2040 εκατοστά η στάθμη της θάλασσας και θα χαθούν παραλίες και υπόγειοι υδροφορείς.
Τα σενάρια του μέλλοντος για την Ελλάδα κάνουν λόγω ότι μέχρι το 2080 αναμένεται αύξηση της θερμοκρασίας με τη μέση τιμή της να ανεβαίνει κατά 4 βαθμούς, ενώ για τις νότιες περιοχές όπως η Κρήτη, η αύξηση αυτή μπορεί να ξεπεράσει και τους πέντε βαθμούς.
Ωστόσο, όπως είχε τονισθεί, οι προβλέψεις αποτελούν και όπλο ώστε να ληφθούν μέτρα μέσω ενός προληπτικού σχεδιασμού.
Το ερώτημα είναι, έγινε ο αναγκαίος σχεδιασμός; Είτε αφορούν φαινόμενα πλημμυρών, είτε λειψυδρίας, είτε για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας; Γιατί από ότι φαίνεται οι ελλείψεις των προηγούμενων χρόνων και η απουσία σχεδιασμού πλέον θα έχει σημαντικές συνέπειες.
Άραγε, μετά τις καταστροφές που βίωσαν τα Χανιά το τελευταίο διάστημα, θα αλλάξει κάτι ή θα βρεθούμε σύντομα ξανά στο ίδιο σημείο να μιλάμε για ακραία καιρικά φαινόμενα;