Γιατί η ιδέα του Τραμπ για αγορά της Γροιλανδίας δεν είναι εντελώς… παλαβή
«Ανάρμοστη» χαρακτήρισε ο Ντόναλντ Τραμπ την απάντηση της Δανής πρωθυπουργού Μέτε Φρέντρικσεν στην πρότασή του να αγοράσει τη Γροιλανδία. Όπως έγραψε στο αγαπημένο του κοινωνικό δίκτυο, το Twitter, ο Αμερικανός Πρόεδρος, η πρόταση για αγορά της δανέζικης, πλούσιας σε φυσικούς πόρους περιοχής ήταν απλώς μια… ιδέα και η απάντηση της Δανής πρωθυπουργού δεν ήταν καθόλου «ευγενική».
Η ιδέα αγοράς της παγωμένης χερσονήσου, όσο και αν φαντάζει ως μια τρελή ιδέα του εκκεντρικού Αμερικανού Προέδρου, έχει βάση. Το πλούσιο υπέδαφος της Γροιλανδίας και προπαντός οι 38,5 εκατ. τόνοι σπάνιων γαιών που βρίσκονται σε αυτή την τόσο απομονωμένη περιοχή του πλανήτη φαίνεται πως είναι το δέλεαρ για τον Τραμπ, δεδομένης και της κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου με την Κίνα.
Είναι γνωστό πως η απάντηση της Κίνας στην εμπορική διαμάχη που έχει κηρύξει ο Τραμπ είναι οι σπάνιες γαίες της. Βλέποντας ο Αμερικανός Πρόεδρος πως ο «κίτρινος γίγαντας» είναι αποφασισμένος να το φτάσει στα άκρα χρησιμοποιώντας το ισχυρό του όπλο, το υπέδαφος, έπρεπε να στραφεί σε νέο έδαφος και πόρους.
Πλούσια κοιτάσματα
Με την κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου η Κίνα έχει απειλήσει να μειώσει ή και να μηδενίσει τις εξαγωγές σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ και η Ουάσιγκτον ενδιαφέρεται περισσότερο από ποτέ για την αυτάρκειά της σε 17 μέταλλα με ονόματα όπως νεοδύμιο και δυσπρόσιο, που είναι αναγκαία για την παραγωγή ειδών υψηλής τεχνολογίας.
Επίσης η Γροιλανδία διαθέτει κοιτάσματα χρυσού, ουρανίου, λιθάνθρακα, χαλκού, ψευδάργυρου, σπάνιων γαιών, ακόμη και πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι ΗΠΑ έχουν μάλιστα υπογράψει προσφάτως μνημόνιο συνεργασίας με τη Γροιλανδία για την εξόρυξη σπάνιων γαιών και την προώθηση των επενδύσεων στην αυτόνομη αυτή περιοχή, που διοικητικά ανήκει στη Δανία.
Σύμφωνα με τους «Financial Times», τα αποθέματα των σπάνιων γαιών παγκοσμίως δεν ξεπερνούν τα 120 εκατ. τόνους, ωστόσο η Κίνα κατέχει το μονοπώλιο εξόρυξης, επεξεργασίας και εξαγωγής τους, αναγκαίων για την παραγωγή κινητών τηλεφώνων, ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων, ηλεκτρονικών υπολογιστών και πολλών άλλων ειδών, συμπεριλαμβανομένων ακόμη και των κινητήρων αεροσκαφών, προϊόντων που έχουν δηλαδή πληγεί από τους αμερικανικούς δασμούς.
Επιπλέον, όπως σημειώνει ο «Guardian» για το ίδιο θέμα, οι αμερικανικές επιχειρήσεις αντιμετώπιζαν την Κίνα ως ακίνδυνο προμηθευτή σπάνιων γαιών και η Ουάσιγκτον δεν προβληματιζόταν ιδιαίτερα, ακόμα και όταν οι κινεζικές βιομηχανίες άρχισαν να λειτουργούν ορυχεία σε όλη την κεντρική και νότια Αφρική για να διασφαλίσουν ακόμα μεγαλύτερη κυριαρχία στην παγκόσμια αγορά.
Μέχρι που ανέλαβε τα ηνία στο Πεκίνο ο Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος τα τελευταία τριάμισι χρόνια έχει απέναντί του τον Τραμπ, που από την αρχή της θητείας του προσπαθεί η χώρα του να απεξαρτηθεί με κάθε τρόπο από την κύρια ανταγωνίστριά της.
Να σημειωθεί εν τούτοις πως ο Τραμπ δεν είναι ο πρώτος Αμερικανός ηγέτης που σκέφτηκε να αγοράσει τη Γροιλανδία. Λέγεται ότι το 1946 ο Χάρι Τρούμαν πρόσφερε στη Δανία το ποσό των 100 εκατ. δολαρίων, αλλά και ένα μικρό μέρος της Αλάσκας για να μπορέσει να ολοκληρώσει τη συμφωνία, κάτι το οποίο τελικά δεν επιτεύχθηκε.
Νέες θαλάσσιες οδοί
Το ενδιαφέρον του Ντόναλντ Τραμπ δεν σταματά όμως μόνο στο πλούσιο υπέδαφος της Γροιλανδίας. Το μυστικό για το ενδιαφέρον του Λευκού Οίκου, όμως, ίσως να βρίσκεται αλλού: Στο… λιώσιμο των πάγων.
Είναι γνωστή η στάση του Αμερικανού Προέδρου έναντι της κλιματικής αλλαγής, την οποία δεν αναγνωρίζει και δεν χάνει ευκαιρία, όπου και όταν μπορεί, να την υποβαθμίζει ακόμα και μετά την τεράστια οικολογική καταστροφή της Σιβηρίας αλλά και της Αμαζονίας.
Όσο η παγκόσμια κοινότητα ανησυχεί για τις αυξανόμενες θερμοκρασίες στην Αρκτική, οι ΗΠΑ βλέπουν ευκαιρίες, κάτι το οποίο μαρτύρησε ο ίδιος ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο δηλώνοντας πως «η σταθερή μείωση του πάγου της θάλασσας ανοίγει νέους διαδρόμους και νέες ευκαιρίες για εμπόριο», εκφράζοντας κυρίως ικανοποίηση παρά φόβο για το λιώσιμο των πάγων.
«Αυτό θα μπορούσε να μειώσει τον χρόνο ταξιδιού ανάμεσα στην Ασία και τη Δύση έως και 20 ημέρες» προσθέτει ο Πομπέο αποκαλύπτοντας τα αμερικανικά σχέδια για ενοποίηση των δύο ηπείρων. «Οι θαλάσσιες διαδρομές της Αρκτικής θα μπορούσαν να γίνουν η Διώρυγα του Σουέζ και του Παναμά του 21ου αιώνα» τόνισε μιλώντας στις χώρες του Αρκτικού Συμβουλίου, το οποίο τον παρακολουθούσε μάλλον αμήχανα.
Τα παραπάνω καταδεικνύουν πως η γεωστρατηγική θέση της Γροιλανδίας είναι πολύτιμη. Η δανέζικη περιοχή ανήκει πολιτικά στην Ευρώπη, γεωγραφικά, πολιτιστικά και δημογραφικά στη Βόρεια Αμερική. Νοτιοανατολικά της Γροιλανδίας βρίσκονται ο Ατλαντικός ωκεανός και η Ισλανδία, ανατολικά η Γροιλανδική θάλασσα, βόρεια ο Αρκτικός ωκεανός και δυτικά ο κόλπος Μπάφιν και ο Καναδάς.
Με την εκμετάλλευση της πολύτιμης αυτής περιοχής και τη διηπειρωτική ένωση… μέσω του λιωσίματος των πάγων, οι ΗΠΑ φιλοδοξούν να αποκτήσουν σταθερό προβάδισμα απέναντι όχι μόνο στον μεγάλο τους εμπορικό αντίπαλο, την Κίνα, αλλά και στον γεωπολιτικό τους αντίπαλο, τη Ρωσία. Κάπως έτσι εξηγείται – έστω εν μέρει – η παγερή αδιαφορία των ΗΠΑ στις εκκλήσεις για δράση κατά της κλιματικής αλλαγής…