Του Αλέξανδρου Ζέρβα
Την ιδιωτικοποίηση μέσω σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου (ΣΔΙΤ) όλου του εξωτερικού υδροδοτικού συστήματος της Αττικής φαίνεται πως μεθοδευει η κυβέρνηση, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις εκ μέρους των εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ κι όχι μόνο.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα (ΕΥΣ) της Αττικής περιλαμβάνει τα φράγματα και του ταμιευτήρες Ευήνου, Μόρνου, Μαραθώνα, τη λίμνη Υλίκης, τις γεωτρήσεις Πάρνηθας και Βοιωτικού κάμπου, τα υδραγωγεία, τα δίκτυα μεταφοράς μήκους 400 χιλιομέτρων και τα αντλιοστάσια, που αποτελούν την κύρια υποδομή για την υδροδότηση του λεκανοπεδίου της Αθήνας. Το 1999, όταν και έλαβε χώρα η μετοχοποίηση της ΕΥΔΑΠ, συνάφθηκε 20ετής σύμβαση μεταξύ της ΕΥΔΑΠ ΑΕ και της ΕΥΔΑΠ Παγίων (που εκπροσωπεί το ελληνικό κράτος) για τη Διαχείριση – Λειτουργία και Συντήρηση του ΕΥΣ, η οποία έληξε πριν από λίγους μήνες στο τέλος του 2019.
Την ώρα λοιπόν που, σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκονταν σε πλήρη εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις για την επέκταση της σύμβασης, το υπουργείο Υποδομών προχώρησε αιφνιδιαστικά στην προκήρυξη τριών παράλληλων διαγωνισμών για τη σύναψη συμβάσεων με ιδιώτες. Μάλιστα, οι ανησυχίες έγιναν ακόμη μεγαλύτερες με δεδομένο ότι το κόστος κάθε διαγωνισμού ορίστηκε στις 138 χιλιάδες ευρώ έκαστος, κάτι που αποκλείει την περίπτωση ανοιχτής διαδικασίας. Το πρόβλημα είναι πως μέσω της διενέργειας κλειστών διαγωνισμών δείχνει να «πετιέται» οριστικά εκτός και η ΕΥΔΑΠ ΑΕ.
Ο «λογαριασμός» των 266 εκατομμυρίων, το ιλιγγιώδες μέρισμα στους μετόχους και ο «σκόπελος» του ΣτΕ
Την ίδια στιγμή, φαίνεται πως οι μεθοδεύσεις δε σταματούν εκεί. Υπενθυμίζεται ότι, με βάση την συμφωνία που έχει γίνει με το ελληνικό δημόσιο. το 1999 μέχρι σήμερα, η ΕΥΔΑΠ ΑΕ είχε αναλάβει την επισκευή συντήρηση και λειτουργία του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος της Αθήνας (φράγματα, ταμιευτήρες, υδραγωγεία, κανάλια, γεωτρήσεις, εξωτερικά αντλιοστάσια), η οποία συμψηφιζόταν με την τιμή του ακατέργαστου νερού.
Ωστόσο από πέρσι η ΕΥΔΑΠ Παγίων (δηλαδή το υπουργείο Υποδομών) φρόντισε στείλει το «λογαριασμό» στην ΕΥΔΑΠ, διεκδικώντας αναδρομικές απαιτήσεις συνολικού ύψους 266 εκ. για το κόστος του νερού.
Και όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που, όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι, το Υπερταμείο, η κυβέρνηση και η διοίκηση της Εταιρείας διένειμαν αυξημένα μερίσματα -κοινώς το 70% των κερδών της- στους μετόχους.
Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση έχει έναν ακόμη λόγο να αναζητεί «εναλλακτικές διόδους» για την πλήρη ιδιωτικοποίηση της ύδρευσης. Κι αυτή έχει να κάνει με την 1906/14 απόφαση του ΣτΕ, με την οποία το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι η μεταβίβαση του τελευταίου πακέτου μετοχών της ΕΥΔΑΠ στο ΤΑΙΠΕΔ προς πώληση πρόκειται θα αποξένωνε το Δημόσιο από την Εταιρεία, αναιρώντας τον κοινωφελή χαρακτήρα της. Σύμφωνα με το σκεπτικό της Ολομέλειας, με δεδομένο ότι οι υπηρεσίες της Εταιρείας είναι αναγκαίες για την επιβίωση του πληθυσμού και παρέχονται μονοπωλιακώς, η πώλησή της από το Δημόσιο παραβιάζει τη συνταγματική υποχρέωση της πολιτείας για προστασία της υγείας των πολιτών.
«Δίνουν σε ιδιώτη το 80% των υδάτινων αποθεμάτων της χώρας»
Από τη δική τους μεριά, οι εργαζόμενοι στην ΕΥΔΑΠ δηλώνουν έτοιμοι να «υψώσουν ανάστημα» απέναντι στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς, οι οποίοι εκτός όλως των υπολοίπων επισημαίνουν ότι τίθενται σε άμεσο κίνδυνο οι θέσεις 250 εργαζομένων, που απασχολούνται στον τομέα της υδροληψίας.
«Στην ουσία απομειώνεται την περιουσία της ΕΥΔΑΠ, καθώς της παίρνουν από τα χέρια όλα αυτά τα υδάτινα αποθέματα. Δεν είναι εύκολο να έρθει μια εταιρεία μικρή και να τα διαχειριστεί όλα αυτά. Δεν ξέρω κατά πόσο, παίρνοντας από την ΕΥΔΑΠ, θα διασφαλιστεί η αδιάλειπτη παροχή νερού στην Αττική» σημειώνει μιλώντας στο tvxs ο εκπρόσωπος των εργαζομένων στο ΔΣ της ΕΥΔΑΠ, Γιώργος Αλεξανδράκης.
«Πως μιλάμε για σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, όταν μιλάμε για ένα ήδη κατασκευασμένο δίκτυο; Φανταστείτε λοιπόν ότι είναι πιθανό να δούμε έναν ιδιώτη να διαχειρίζεται το 80% των υδάτινων αποθεμάτων της Ελλάδας» συνεχίζει ο κύριος Αλεξανδράκης.
Σε ό,τι έχει να κάνει με το ενδεχόμενο αύξησης του κόστους υδροδότησης μετά από μια τέτοια εξέλιξη επισημαίνει ότι «ένα πολύ πιθανό. Τα 26 εκατομμύρια που θα φύγουνε από την ΕΥΔΑΠ, λόγω της απώλειας της ΕΥΣ, μαζί με τα 266 εκατομμύρια που ζητάει το υπουργείο υποδομών αλλά και με δεδομένη την διανομή -αν είναι δυνατόν- του 70% των κερδών της στους μετόχους, δημιουργούν σοβαρό οικονομικό πρόβλημα στην επιχείρηση. Ουσιαστικά μεθοδεύεται η διάλυση και η χρεοκοπία της ΕΥΔΑΠ. Όλο αυτό το κόστος, καθώς θα εξανεμιστούν και τα αποθεματικά της -κερδοφόρας ας μην ξεχνάμε- εταιρείας, ό,τι και να λέει η κυβέρνηση, είναι βέβαιο πως μετακυλιστεί στους καταναλωτές. Είναι βέβαιο δηλαδή ότι θα αυξηθούν τα τιμολόγια των πολιτών της Αττικής» αναφέρει χαρακτηριστικά.
«Εμείς θεωρούμε ότι πίσω και από αυτή τη διαδικασία, αλλά και από τον διαγωνισμό της Ψυττάλειας κρύβονται μεγάλες ιδιωτικές εταιρείας, με κυριότερη τη Suez. Εκεί πιστεύουμε πως οδηγούν την κατάσταση. Να έρθει μια μεγάλη ιδιωτική επιχείρηση και να πάρει τη διαχείριση ολόκληρου το συστήματος ύδρευσης. Αυτό όμως δεν είναι καθόλου εύκολο για μια οποιαδήποτε επιχείρηση» καταλήγει ο κύριος Αλεξανδράκης.