Ρευστή χαρακτηρίζουν οι μεσίτες και οι ιδιοκτήτες ακινήτων την κατάσταση στην αγορά των ενοικίων σε σπίτια που προορίζονται για φοιτητές, ενώ άλλες χρονιές τέτοια εποχή δεν προλάβαιναν να καλύψουν την ολοένα και αυξανόμενη ζήτηση.
Με πιθανό το ενδεχόμενο λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού και της αύξησης των κρουσμάτων να μην ανοίξουν τα πανεπιστήμια τον Σεπτέμβριο και σε συνδυασμό με την αγωνία για την ανακοίνωση των βάσεων κάπου στα τέλη Αυγούστου, η αναζήτηση φοιτητικής εστίας κινείται μέχρι στιγμής με υποτονικούς έως μηδενικούς ρυθμούς, με γονείς και μελλοντικούς φοιτητές ωστόσο να διαπιστώνουν αυξομειώσεις στις τιμές συγκριτικά με την περασμένη χρονιά σε πολλές περιοχές της χώρας μας.
Στην Κρήτη αυτή τη στιγμή τα σπίτια που προσφέρονται προς ενοικίαση και απευθύνονται σε φοιτητές, σε σχέση με πέρυσι, εμφανίζουν μια μείωση έως και 20% στην τιμή τους. Όμως μειωμένη είναι και η ζήτησή τους. Μέχρι στιγμής τουλάχιστον…
Βέβαια, παρά την πανδημία δε λείπουν και οι περιπτώσεις τόσο στην Κρήτη όσο και στην υπόλοιπη χώρα όπου, όπως παρατηρείται, αρκετοί ενοικιαστές αρνούνται να προσαρμόσουν τις τιμές στα νέα δεδομένα και έτσι το ύψος των ενοικίων παραμένει σταθερά υψηλό. Σύμφωνα και με τους μεσίτες, πάντως, αναφορικά με τις τελικές τιμές των ενοικίων, όλα θα εξαρτηθούν από τη ζήτηση που θα προκύψει με την ανακοίνωση των βάσεων, συναρτήσει των περιοριστικών μέτρων λόγω κορωνοϊού, κάτι που σημαίνει πως η αναζήτηση σπιτιού για τους φοιτητές αναμένεται να είναι φέτος υπό νέες συνθήκες, λόγω της πανδημίας. Συνεπώς, για άλλη μια φορά, στην περίπτωση που τα πανεπιστήμια λειτουργήσουν κανονικά, στον αρχικό ενθουσιασμό στις οικογένειες των νεοεισερχόμενων, αλλά και των υφιστάμενων φοιτητών, έρχονται σταδιακά να προστεθούν η ανησυχία και ο προβληματισμός για το θέμα της στέγασης των φοιτητών, τόσο σε σχέση με το αν θα μπορέσουν να βρουν εγκαίρως σπίτι αντάξιο των προσδοκιών τους, όσο και αν αυτό θα μπορεί να συμβαδίζει με την οικονομική κατάσταση της οικογένειας που θα κληθεί να πληρώνει το τίμημα του ενοικίου.
Τι επηρεάζει τα φοιτητικά ενοίκια
Στο Ηράκλειο και στο Ρέθυμνο, που αποτελούν διαχρονικά φοιτητικές πόλεις, οι τιμές μίσθωσης για γκαρσονιέρες και δυάρια το 2019, σε σχέση με το 2018, είχαν καταγράψει αυξομειώσεις, ενώ τη φετινή χρονιά οι τιμές εκτιμάται ότι σε κάποιες περιπτώσεις θα κινηθούν πτωτικά, σε συνάρτηση με τις παροχές με φόντο τον κορωνοϊό. Το τοπίο αναμένεται να γίνει πιο ξεκάθαρο όταν εκδηλωθεί το κυρίως κύμα ενδιαφέροντος μετά την ανακοίνωση των βάσεων. Όμως, ακόμη και τότε, τα όποια περιοριστικά μέτρα προκύψουν λόγω του κορωνοϊού εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν καίρια την ενοικίαση ακινήτων. Βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ακόμη και η εξ αποστάσεως παρακολούθηση μαθημάτων για τους φοιτητές απειλεί τη φοιτητική εστία και τα ενοίκια.
Από την άλλη, αξίζει να τονιστεί πως σε αρκετές περιοχές, σύμφωνα με έρευνα, η πανδημία προσφέρει περισσότερα διαθέσιμα σπίτια, καθώς η βραχυχρόνια μίσθωση, που αποτελούσε “αγκάθι” τα προηγούμενα χρόνια, υποχωρεί λόγω της πτώσης της τουριστικής κίνησης.
Η διαθεσιμότητα σε σπίτια που δε θα απορροφήσει η αγορά των Airbnb, όμως, δε συνεπάγεται απαραίτητα και μικρότερο κόστος ενοικίου. Ωστόσο ο νόμος της ζήτησης και της προσφοράς εκτιμάται πως θα επηρεάσει τις τιμές και ενδεχομένως να τις κάνει συζητήσιμες, μέχρι να προκύψει το τελικό κόστος ενοικίου. Περιγράφοντας την κατάσταση που επικρατεί στην αναζήτηση φοιτητικής εστίας, ο πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων και δικηγόρος, Κώστας Αράπουγλου, τόνισε πως «η κινητικότητα από πλευράς φοιτητών που ψάχνουν σπίτι είναι μειωμένη προς το παρόν. Δε συμβαίνει αυτό που συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια και παράλληλα υπάρχουν πολλά διαθέσιμα σπίτια, καθώς αρκετοί ιδιοκτήτες που νοίκιαζαν τα σπίτια τους με βραχυχρόνια μίσθωση έχουν τώρα στραφεί στη μακροχρόνια μίσθωση και αναζητούν την παραδοσιακή και ασφαλή μίσθωση, ενώ σε σχέση με πέρυσι οι τιμές παρουσιάζουν μια μείωση της τάξεως του 10 με 20%».
Τιμές για όλες τις τσέπες
Για την τελική τιμή του ενοικίου, βέβαια, σημαντικό ρόλο παίζει η περιοχή που βρίσκεται το ακίνητο, η παλαιότητά του και φυσικά τα τετραγωνικά αλλά και οι ανέσεις που προσφέρονται. Αν πάντως κανείς ρίξει μια ματιά στις αγγελίες, θα διαπιστώσει πως οι τιμές των ενοικίων στην παρούσα περίοδο καλύπτουν όλα τα βαλάντια, αφού ξεκινούν από τα 150 ευρώ για μια μικρή γκαρσονιέρα, ενώ μπορεί να ξεπεράσουν και τα 800 ευρώ για ένα καινούργιο τριάρι με όλα τα κομφόρ. Συμπερασματικά πάντως, τυχεροί θα είναι όσοι φοιτητές καταφέρουν να εξασφαλίσουν δωμάτιο στις φοιτητικές εστίες, αλλά και εκείνοι που θα έχουν ήδη βρει συγκάτοικο προκειμένου να μοιράζονται τα έξοδα, ούτως ώστε ο “πέλεκυς” να μην είναι τόσο βαρύς για τους γονείς που θα πρέπει να καλύψουν και αυτό το οικογενειακό έξοδο.
Περισσότερα διαθέσιμα σπίτια για τους φοιτητές
Την ίδια στιγμή, καλά αλλά και κακά νέα περιμένουν φέτος τους φοιτητές και τους γονείς τους που αναζητούν σπίτι προς ενοικίαση. Ρυθμιστικό παράγοντα τα τελευταία χρόνια αποτέλεσε η βραχυχρόνια μίσθωση που μείωσε κατά πολύ τα διαθέσιμα καταλύματα σε βασικές φοιτητικές πόλεις ανά την Ελλάδα. Νέος καταλυτικός παράγοντας είναι η πανδημία του νέου κορωνοϊού, που αύξησε πλέον την προσφορά ακινήτων.
Λόγω της πτώσης της τουριστικής κίνησης πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων που είχαν επιλέξει τη βραχυχρόνια μίσθωση πλέον στρέφονται στη μακροχρόνια, τουλάχιστον μέχρι να εξομαλυνθεί η κατάσταση στον τουρισμό. Με τον τρόπο αυτό έχουν αυξηθεί τα διαθέσιμα ακίνητα, ωστόσο οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να ακούσουν “τσουχτερές” τιμές, όπως δείχνει η έρευνα του Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates που δημοσιεύει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Το μεγαλύτερο ποσοστό των ακινήτων που διατίθενται είναι ακίνητα κυρίως μικρής επιφάνειας 30 τ.μ.-60 τ.μ. πλήρως ανακαινισμένα, που οι ιδιοκτήτες τους στοχεύουν να τα μισθώσουν σε φοιτητές, εργένηδες και νέα ζευγάρια. Μην ξεχνάμε ότι πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων που σήμερα τα διαθέτουν προς μακροχρόνια μίσθωση έχουν ανακαινίσει πλήρως τα ακίνητά τους είτε μέσω δανεισμού – υπολογίζοντας την αποπληρωμή του μέσω των εισοδημάτων από τη βραχυχρόνια μίσθωση – είτε μέσω αποταμιεύσεων ή/και αποζημιώσεων μετά από την απόλυσή τους. Επιστρέφοντας στις μακροχρόνιες μισθώσεις, προσπαθούν να καλύψουν όσο περισσότερο μπορούν τη χασούρα τους και ταυτόχρονα να εισπράξουν την απόδοση της επένδυσής τους. Μην ξεχνάμε ότι πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων κρατούν γενικά μια στάση αναμονής, διαθέτουν τα ακίνητά τους προς μίσθωση μεγαλύτερης διάρκειας μέσω site αγγελιών, ταυτόχρονα, όμως, διατηρούν την εγγραφή των ακινήτων τους σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, προσδοκώντας είτε το ακίνητο να μισθωθεί για μεγαλύτερη διάρκεια στο ζητούμενο μηνιαίο μίσθωμα, είτε να πραγματοποιηθεί κάποια ικανοποιητική εισοδηματικά κράτηση μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης», σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Επομένως, αυτή τη χρονιά η αναζήτηση θα είναι ευκολότερη για γονείς και φοιτητές. Ωστόσο, στην Αθήνα, για παράδειγμα, θα έρθουν αντιμέτωποι με μια αύξηση από 6,25% έως και 39,28% στην τιμή των ενοικίων, όπως καταγράφεται αυτή τη στιγμή.
Ενδεικτικά παραδείγματα
Πιο αναλυτικά η έρευνα του E-Real Estates δείχνει για την Κρήτη αλλά και άλλα μέρη της Ελλάδας τα εξής:
* Στο Ηράκλειο, οι τιμές καταγράφουν σταθερότητα, με απώλειες στην ανώτατη τιμή για την ενοικίαση γκαρσονιέρας και studio, ενώ αύξηση κατά 30 ευρώ τον μήνα καταγράφεται στην ανώτατη τιμή μίσθωσης για δυάρι διαμέρισμα.
* Στα Χανιά, οι τιμές εξακολουθούν να συνεχίζουν το “ράλι” των αυξήσεων. Πέρυσι δεν υπήρχαν διαθέσιμα studio για μακροχρόνια μίσθωση, διότι σχεδόν όλα ήταν εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων. Φέτος η ζητούμενη τιμή μίσθωσης studio είναι στα 270 ευρώ τον μήνα. Αύξηση καταγράφεται στην ανώτατη τιμή μίσθωσης γκαρσονιέρας κατά 14,4% και στα δυάρια 22,2%.
* Αυξητικές τάσεις καταγράφονται στο σύνολο της χώρας και ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, με ελάχιστες εξαιρέσεις όπως η Ξάνθη, τα Ιωάννινα, ο Πύργος, η Σητεία κι η Ιεράπετρα, η Σπάρτη, η Καρδίτσα, η Καβάλα και η Φλώρινα, όπου οι τιμές παραμένουν σταθερές ή/και καταγράφουν μικρές απώλειες στην ανώτατη ζητούμενη τιμή.
* Για την Αττική χαρακτηριστικό παράδειγμα αύξησης της ανώτατης τιμής μίσθωσης αποτελεί η πλατεία Βικτωρίας, όπου το 2019 η ζητούμενη τιμή μίσθωσης γκαρσονιέρας ήταν από 170 έως 260 ευρώ/μήνα, ενώ σήμερα η ζητούμενη τιμή μίσθωσης (πλήρως ανακαινισμένη) κυμαίνεται από 280 έως 350 ευρώ/μήνα.
* Στο Κουκάκι το μηνιαίο κόστος μίσθωσης για γκαρσονιέρα κυμαίνεται από 320 έως 450 ευρώ και το δυάρι από 450 έως 600 ευρώ, όταν οι αντίστοιχες τιμές το 2019 ήταν από 450 έως 750 (επιπλωμένο) και από 450 έως 720 ευρώ.
* Στην περιοχή Νεάπολη-Μουσείο οι τιμές καταγράφουν αυξητικές τάσεις για τις γκαρσονιέρες και κυμαίνονται από 300 έως 450 ευρώ, ενώ οι τιμές μίσθωσης για δυάρια κυμαίνονται από 450 έως 520 ευρώ/μήνα, σε αντίθεση με το 2019 που κυμαίνονταν από 420 έως 470 ευρώ/μήνα.
* Τα Εξάρχεια έχουν την τιμητική τους, και φέτος οι τιμές μίσθωσης για δυάρι κυμαίνονται από 350 έως 470 ευρώ/μήνα, ενώ πέρυσι από 250 έως 350 ευρώ/μήνα. Πέρυσι τέτοια εποχή, τα ακίνητα που είχαν καταχωριστεί (τα περισσότερα ήταν πλήρως ανακαινισμένα) σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης σε Εξάρχεια-Νεάπολη-Μουσείο άγγιζαν τα 779 μόνο στην πλατφόρμα Airbnb.
* Η Καλλιθέα επιλέγεται από φοιτητές του Παντείου Πανεπιστημίου, καθώς και πολλών ιδιωτικών σχολών μαγειρικής στο Μοσχάτο. Θα επαναληφθεί και φέτος το φαινόμενο συγκατοίκησης πρωτοετών από την ίδια πόλη, ενώ πολλοί θα αναγκαστούν για ακόμη μια χρονιά να επιλέξουν παλαιά ακίνητα που για χρόνια ήταν αζήτητα. Οι τιμές παρουσιάζουν γενικά μια σταθερότητα σε σχέση με πέρυσι.
* Στην Πάτρα, που αποτελεί διαχρονικά φοιτητική πόλη, οι τιμές μίσθωσης για γκαρσονιέρες και δυάρια το 2019 σε σχέση με το 2018 είχαν καταγράψει μείωση της τάξεως του 20%, ενώ τη φετινή χρονιά οι τιμές καταγράφουν αυξητικές τάσεις.
* Στην Καλαμάτα, οι τιμές καταγράφουν αυξήσεις, ενώ τα διαθέσιμα ακίνητα – κυρίως δυάρια – είναι ελάχιστα αγγίζοντας ακόμη και τα 400 ευρώ/μήνα. Το κόστος μίσθωσης γκαρσονιέρας κυμαίνεται από 260 έως 300 ευρώ για τη φετινή χρονιά, ενώ πέρυσι το κόστος κυμαινόταν από 200 έως 250 ευρώ, αύξηση στην κατώτατη τιμή 30% και στην ανώτατη τιμή 20%.
* Στην Κέρκυρα το κόστος ενοικίασης φοιτητικής κατοικίας έχει εκτοξευτεί. Το κόστος ενοικίασης studio αγγίζει τα 380 ευρώ/μήνα, όταν το 2019 η ανώτατη τιμή ήταν 300 ευρώ, δηλαδή +26%. Η ενοικίαση γκαρσονιέρας κοστίζει από 260 έως 450 ευρώ και το δυάρι κυμαίνεται από 350 έως 500 ευρώ, όταν την περσινή χρονιά το αντίστοιχο κόστος ήταν από 250 έως 300 ευρώ και από 300 έως 450 ευρώ.
* Σημαντικές αυξήσεις καταγράφονται επίσης και στη Μυτιλήνη, τη Χίο και τη Σάμο. Στη Μυτιλήνη οι ζητούμενες τιμές για ενοικίαση studio κυμαίνονται από 210 έως 250 ευρώ, για γκαρσονιέρα από 250 έως 300 ευρώ και για δυάρι από 250 έως 350 ευρώ. Οι αντίστοιχες τιμές το 2019 ήταν για studio από 150 έως 180 ευρώ, για γκαρσονιέρα από 160 έως 260 ευρώ και για δυάρι από 180 έως 260 ευρώ.
Θα ρυθμιστεί το θέμα των τιμών
«Θεωρούμε ότι οι ζητούμενες τιμές ιδιαίτερα στις περιοχές που καταγράφονται σημαντικές αυξήσεις, το επόμενο διάστημα μετά το τέλος του καλοκαιριού, και ιδιαίτερα μετά τα μέσα του Σεπτεμβρίου όπου λογικά θα έχουν επιστρέψει περισσότερα ακίνητα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις στις μακροχρόνιες συμβατικές μισθώσεις, θα ρυθμιστούν και θα παρουσιάσουν μειώσεις αν οι ιδιοκτήτες επιθυμούν πραγματικά να μισθώσουν τα ακίνητά τους σε φοιτητές και δε συνεχίσουν να κρατούν στάση αναμονής για την επιστροφή τους στη βραχυχρόνια μίσθωση. Το μηναίο μίσθωμα – εισόδημα από τις παραδοσιακές – μακροχρόνιες μισθώσεις δεν μπορεί να συγκριθεί-ταυτιστεί με τα έσοδα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις», σχολιάζει ο πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates, Θεμιστοκλής Μπάκας. Η εξέλιξη της πανδημίας που επηρεάζει απευθείας τις μετακινήσεις και τη διαμονή των φοιτητών σε επαρχιακές πόλεις μοιραία θα παίξει και καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των ενοικίων της φοιτητικής στέγης αυτή τη χρονιά. Αυτό που συμβουλεύουν πάντως οι αναλυτές είναι να γίνεται καλή έρευνα αγοράς και διεξοδική συζήτηση των δύο πλευρών προτού καταλήξουν σε συμφωνία για το μίσθωμα.