Από τη δεκαετία του ´80 στην αμερικανική στρατηγική η Σούδα χαρακτηρίζεται ως «μακρινό σύνορο» των ΗΠΑ υψίστης σημασίας για την υποστήριξη των γεωστρατηγικών συμφερόντων στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο, την Μέση Ανατολή και την ευρύτερη περιοχή.
Η Σούδα για τους Αμερικανούς αποτελεί το «αβύθιστο αεροπλανοφόρο» του 6ου Στόλου και ως έτσι αντιμετωπίζεται στις διαπραγματεύσεις για τις Βάσεις που διεξάγονται κάθε πέντε χρόνια μεταξύ των κυβερνήσεων της Ελλάδας και των ΗΠΑ.
Βεβαίως τα χρόνια των σκληρών διαπραγματεύσεων, κυρίως επί κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου, οι αμερικανοί εκβίαζαν με την βάση του Ιντσιρλίκ για να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις και τους περιορισμούς ως προς τις αμερικανικές δραστηριότητες και τον έλεγχο αυτών που έθετε η ελληνική πλευρά.
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αρκετές φορές οι Αμερικανοί καθώς ήταν στριμωγμένοι επικαλούνταν την λαϊκή παροιμία : «Μην μας πιέζετε και πολύ διότι υπάρχουν και άλλου πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια» , αλλά πάντα έπαιρναν πληρωμένη απάντηση: « Άλλα τα μάτια του λαγού και αλλά της κουκουβάγιας» καθώς κανείς δεν μπορούσε να αμφισβητήσει ότι η Σούδα βρίσκεται σε πολύ καλύτερο στρατηγικό σημείο – στο κεντρικότερο σημείο- της νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Είναι αλήθεια ότι στα χρόνια των μεγάλων τζαρτζαρισμάτων της Ελλάδας με τις ΗΠΑ, της εποχής του «Έξω οι βάσεις του θανάτου», οι Αμερικανοί έφτιαξαν στο Ιντσιρλίκ της Τουρκίας τη μεγαλύτερη βάση τους, μεταφέροντας εκεί πολλές από τις δραστηριότητες που είχαν και επί ελληνικού εδάφους, με κυριότερη την αποθήκευση των πυρηνικών κεφαλών στον Άραξο. Βεβαίως – βεβαίως οι Αμερικανοί μπορεί να πήραν τα πυρηνικά από τον Άραξο, κράτησαν όμως τους αποθηκευτικούς χώρους τους οποίους συντηρούν – εκσυγχρονίζουν – και επιθεωρούν κατά τακτά χρονικά διαστήματα , έτσι ώστε ανά πάσα στιγμή να είναι διαθέσιμες για την μεταφορά την ασφαλή εναπόθεση και φύλαξη αμερικανικών πυρηνικών κεφαλών για όσο καιρό απαιτηθεί….
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια και κυρίως μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του θέρους του 2016 στην Τουρκία ο Ερντογάν, καθώς θεωρεί ότι επρόκειτο για αμερικανικό δάχτυλο, αποκόπτεται από το μηχανισμό της αμερικανικής διοίκησης που μέχρι τότε είχε μεγάλη διεισδυτικότητα.
Η Ουάσιγκτον θεωρεί ότι ο Ερντογάν, μετά την απόπειρα ανατροπής του, το 2016, μεταλλάσσεται ως πολιτική οντότητα και αποκόπτεται από τις ΗΠΑ και γενικότερα από τη Δύση. Επομένως οι ΗΠΑ δεν μπορούν πλέον να διατηρούν στρατιωτικές δραστηριότητες υψίστης ασφάλειας σε βάσεις επί τουρκικού εδάφους.
Η παραπάνω εκτίμηση κυριαρχεί πλέον και στους τρεις αμερικανικούς πυλώνες (Κογκρέσο – Στέιτ Ντηπάρτμεντ – Πεντάγωνο) που επί σειρά δεκαετιών στήριζαν την Τουρκία.
Οι εκπρόσωποι των παραπάνω αμερικανικών θεσμών πείθονται για την ανάγκη απόσυρσης από την Τουρκία των αμερικανικών στρατιωτικών δραστηριοτήτων για δυο βασικούς λόγους:
1) Η άρνηση του Ερντογάν για χρήση της βάσης κατά την διάρκεια στρατιωτικών επιχειρήσεων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής
2) Η ανάπτυξη των «στενών & επικίνδυνων» σχέσεων του Ερντογάν με τη Ρωσία , το Ιράν και την Κίνα.
Στην Ουάσιγκτον πλέον είναι κοινή πεποίθηση σε Ρεμπουμπλικάνους και Δημοκρατικούς ότι η Τουρκία κινείται σε τροχιά απομάκρυνσης από το Δυτικό Άρμα…
Η άποψη αυτή έχει εδραιωθεί στους κύκλους του αμερικανικού κατεστημένου από τέσσερις βασικές κινήσεις Ερτογάν, όπως :
Σπάσιμο εμπάργκο στο Ιράν.
Ανορθόδοξη δράση με τζιχαντιστές και λοιπές ένοπλες οργανώσεις που οι ΗΠΑ έχουν χαρακτηρίσει τρομοκρατικές.
Απόκτηση ρωσικών πυραύλων S-400
Ανάπτυξη οικονομικών δεσμών με Κίνα.
Η μεταφορά δραστηριοτήτων από το Ιντσιρλίκ
Μέσα σ ένα τέτοιο κλίμα πραγματοποιείται η επίσκεψη στην Ελλάδα και ειδικότερα στην Θεσσαλονίκη και την Σούδα του Μάικ Πομπέο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας και πρώην αρχηγού της CIA που γνωρίζει τόσο καλά την περιοχή όσο ελάχιστοι εν ενέργεια αμερικανοί αξιωματούχοι.
Ο Πομπέο προσγειώνεται στη Θεσσαλονίκη για να «ευλογήσει» τη Συμφωνία των Πρεσπών και να καταδείξει το ζωηρό αμερικανικό ενδιαφέρον για τα Δυτικά Βαλκάνια. Στη συνέχεια θα επισκεφτεί στη βάση της Σούδα..
Η επίσκεψη Πομπέο στην Ελλάδα συνοδεύεται από άρθρο της Washington Post το οποίο αναφέρεται στη στρατηγική σημασία της Ελλάδας αλλά και στην απόφαση των ΗΠΑ για την μεταφορά κύριων δραστηριοτήτων της βάσης του Ινσιρλίκ στην Σούδα.
Η απόσυρση αμερικανικού προσωπικού και δραστηριοτήτων από την βάση του Ινσιρλίκ έχει ήδη ξεκινήσει τμηματικά και μεθοδικά τα τελευταία τρία χρόνια.
Από τις 55.000 προσωπικό που έφτασε να έχει η βάση του Ινσιρλίκ, σήμερα δεν ξεπερνάει τις 5.000 και αυτό ασχολείται κυρίως με την φύλαξη των εγκαταστάσεων.
Ένα μεγάλο μέρος του προσωπικού (ορισμένοι το υπολογίζουν στις 25.000), έχει ήδη μεταφερθεί στην Σούδα ! Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία έτη επικρατεί οικοδομικός οργασμός στην Σούδα όπου κατασκευάζονται κτιριακές εγκαταστάσεις για πάσα χρήση. Άλλες 10.000 προσωπικό έχουν μεταφερθεί από το Ινσιρλίκ στις αμερικανικές βάσεις στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
Η απενεργοποίηση της βάσης του Ινσιρλίκ θα επιφέρει σημαντικό οικονομικό πλήγμα στην τοπική τουρκική κοινωνία καθώς πάνω από 50 εκατομμύρια δολάρια άφηναν ετησίως οι Αμερικανοί στην περιοχή. Επιπλέον οι επιπτώσεις για την Τουρκία επεκτείνονται σε διπλωματικό και στρατιωτικό επίπεδο.
Πάντως η οριστική απόφαση των αμερικανών να μεταφέρουν τις κύριες δραστηριότητες της βάσης του Ινσιρλίκ στην Σούδα, ελήφθησαν μετά το συστηματικό «τσεκάρισμα» που έκαναν οι Αμερικανοί στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Η Σούδα έλαβε το πρόκριμα μετά την αεροναυτική συνεκπαίδευση ελληνικών και αμερικανικών δυνάμεων όπου οι αμερικανοί διέγνωσαν το υψηλό βαθμό εκπαίδευσης και ετοιμότητας του προσωπικού αλλά και του υλικού των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και είναι εις θέση να φέρουν εις πέρας αποστολές της Συμμαχίας.
Μόνο μέσα στο τρέχον έτος έχουν διεξαχθεί τρεις κοινές αεροπορικές ασκήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο , ενώ δυο φορές τα ελληνικά F-16 και όχι τα τουρκικά , συνόδευσαν τα αμερικανικά βομβαρδιστικά μέχρι την Κύπρο που κατευθύνονταν προς τον Αραβικό Κόλπο.
Άκρως συμβολικός χαρακτηρίζεται ο σχεδιασμός της προεδρικής πτήσης του Ντολαντ Τραμπ, όπου τον Ιούνιο του 2018 ταξιδεύοντας από τις ΗΠΑ στην Σιγκαπούρη, επιλέχτηκε η βάση της Σούδας και όχι του Ινσιρλίκ για τον ανεφοδιασμό του Air Force One.
Ο Άραξος και η τυχόν επιστροφή των πυρηνικών κεφαλών!
ΠΡΟΣΟΧΗ ! Τα «άνθη» που έρχονται με την επίσκεψη Πομπέο έχουν και αγκάθια ! Θεωρείται κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι κατά την επίσκεψη αμερικανού υπουργού Εξωτερικών θα τεθεί και ο προβληματισμός για την «τύχη» των 52 τελευταίων πυρηνικών κεφαλών που βρίσκονται αποθηκευμένες στο Ινσιρλίκ και οι οποίες αναμένεται να επιστρέψουν σε νατοϊκές βάσεις ανά την Ευρώπη.
Τόσο η κυβέρνηση Μητσοτάκη , όσο και η αμερικανική πλευρά, γνωρίζουν ότι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο επιστροφής πυρηνικών κεφαλών στον Άραξο θα ξεσηκώσει κίνημα διαμαρτυρίας στην Ελλάδα και δεν θα περιοριστεί στον χώρο της κομμουνιστικής Αριστεράς που όλα τα τελευταία χρόνια διαμαρτύρεται έξω από τα σύρματα των πυρηνικών αποθηκών του Αράξου , αλλά θα επεκταθεί ως μανιτάρι σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα ακόμη και σ ένα μεγάλο μέρος του κυβερνώντος ιδεολογικού χώρου.
Δήμος Βερύκιος – ieidiseis.gr