Σε κοινή απόφαση γι τους δασικούς χάρτες προχώρησαν τα Δ.Σ. των παραρτηματων Χανίων του Πανελλήνιου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών και του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας.
Στο κείμενο της απόφασης αναφέρονται τα εξής:
Υπό κανονικές συνθήκες στόχος της σύνταξης των δασικών χαρτών είναι να αποτελέσουνένα σημαντικό εργαλείο ,καθώς δημιουργείται πλέον μια χαρτογραφική αποτύπωση των δασών και των δασικών εκτάσεων μέσω της οποίας θα τελειώνει η καταπάτηση και η ανεξέλεγκτη χρήση των δασών.
Λέμε υπό κανονικές συνθήκες γιατί η ανάρτηση των δασικών χαρτών θα έπρεπε να έχει τις εξής προϋποθέσεις:
-Να είχαν προετοιμαστεί κατάλληλα οι δασικές υπηρεσίες σε συνεργασία με άλλους φορείς, όπως τους Δήμους, τις τεχνικές υπηρεσίες, την Πολεοδομία, την Κτηματική Υπηρεσία, την Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης κ.α. Μια τέτοια διαδικασία βέβαια απαιτεί επαρκές και εξειδικευμένο προσωπικό σε όλες τις υπηρεσίες και ειδικά στην υποστελεχωμένη Διεύθυνση Δασών.
-Να υπάρχει αρκετός χρόνος να ενημερωθούν όλοι οι άμεσα ενδιαφερόμενοι (πολίτες)για την περιουσία τους και τι ενέργειες που πρέπει να κάνουν, κάτι το οποίο προϋποθέτει την συλλογή στοιχείων από υπηρεσίες,όπως υποθηκοφυλακεία, Πολεοδομία κ.α., και την αρωγή αυτών από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό (πχ μηχανικό, δικηγόρο, δασολόγο).
–Να υπάρχει ειδική πρόνοια για τον πρωτογενή τομέα ειδικά στους μη έχοντες και χειμαζόμενους από την κρίση αγρότες και κτηνοτρόφους. Δικαίως τις τελευταίες μέρες πρωτοστατούν σε κινητοποιήσεις για τους δασικούς χάρτες καθώς είναι βάσιμα τα ερωτήματα που θέτουν σχετικά με την απώλεια της περιουσίας τους,αλλά και του καθεστώτος των επιδοτήσεων.Κινητοποιήσεις που θα πρέπει να στηριχθούν από ολόκληρη την κοινωνία και τους συνδικαλιστικούς φορείς.
-Να έχει ξεκαθαριστεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς,το οποίο στην Κρήτη,αποτελεί μείζον ζήτημα καθώς δημιουργείται το εύλογο ερώτημαγια το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εκτάσεων που θα χαρακτηριστούν δασικές . Το περιβόητο άρθρο 62 του Νόμου 998 /79,ναι μεν εξαιρεί την Κρήτη και άλλα νησιά από το καθεστώς της κατά τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου ,χωρίς όμως περαιτέρω διευκρινήσεις. Συνήθως η λύση δίνεται μετά από μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες στις οποίες κατά κανόνα οι πολίτες δεν μπορούν να ανταποκριθούν οικονομικά ή καιμέχρι αυτές να τελεσιδικήσουν δεν μπορούν να αξιοποιήσουν την περιουσία τους, οπότε είναι a-priori χαμένοι.
-Να μας αποδείκνυε (μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων)η εκάστοτε κυβέρνηση (η πολιτεία) ότι τα δάση και τις δασικές είναι διατεθειμένη να τα προστατέψει (και όχι να τα εκχωρήσει αντί πινακίου φακής στους έχοντες).
Σε αντίθεση με τα παραπάνω έχουμε:
-Υπο-στελεχωμένες υπηρεσίες σε τραγικό βαθμό και κακή συνεννόηση μεταξύ τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι μελέτες του Δήμου Χανίων για το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο π.χ. του πρώην Δήμου Ακρωτηρίου που προβλέπει επέκταση των οικισμών σε εκτάσεις όπου στους Δασικούς χάρτες φαίνονται δασικές.
-Ασφυκτικές προθεσμίες υποβολής αντιρρήσεων τριών μηνών (με δικαιολογία τις μνημονιακές υποχρεώσεις),εν μέσω της πανδημίας του κορωνοιού,για να λυθούν προβλήματα δεκαετιών.Λαμβάνουμε υπόψιν και το ότι οι υπηρεσίες υπολειτουργούν σε τέτοιες συνθήκες. Να προσθέσουμε επίσης και το ύψος του παραβόλου το οποίο και υψηλό είναι και δεν λαμβάνει υπόψιν την τοποθεσία της έκτασης και την αξία της (παραθαλάσσια ή ορεινή). Παράβολο, ανεπίτρεπτα υψηλό, για να υποβληθεί ουσιαστικά μια αντίρρησησε χαρακτηρισμούς εκτάσεων, που δεν αιτιολογούνται σε καμία περίπτωση, τα δεδομένα που οδήγησαν σε αυτούς , συχνά εμπεριέχουν χονδροειδή σφάλματα και στις πιο πολλές των περιπτώσεων το ύψος του παράβολου είναι απαγορευτικά υψηλό για την υποβολή της αντίρρησης. Επίσης επισημαίνεται ότι κατά την διαδικασία των ενστάσεων έναντι των επιτροπών (το οποίο ίσχυε πριν την ανάρτηση των χαρτών, δεν υπήρχε υποχρέωση καταβολής παράβολου ,τόσο υψηλού, για την εξέταση).
-Χιλιάδες φτωχούς, μικρομεσαίους, αγρότες κτηνοτρόφους να έχουν κυριολεκτικά λυγίσει κάτω από δυσβάσταχτα κόστη παραγωγής και αδυναμίας διάθεσης των προϊόντων τους . Τα χαράτσια διαδέχονται το ένα μετά το άλλο. (Δικαιολογημένα από μέρους τους η διαδικασία της αντίρρησης αντιμετωπίζεται ως ένα επιπλέον χαράτσι.)
-Άστοχες δηλώσεις παραπληροφόρησης από την πλευρά τηςκυβέρνησης (βλ. δηλώσεις , υπουργού κ. Αμυρά) ότι δεν επηρεάζεται το ιδιοκτησιακό καθεστώς, ότι οι αντιρρήσεις είναι απλή διαδικασία και άλλα τέτοια τουλάχιστον «φαιδρά». Είναι προφανές και έχει ήδη υλοποιηθεί σε περιοχές που είναι σε ένα στάδιο μετά από τη δική μας πως ο χαρακτηρισμός της έκτασης θα επηρεάσει το ιδιοκτησιακό και θα οδηγήσει πολλούς ιδιοκτήτες γης στα δικαστήρια σε διαμάχη με το Δημόσιο.Και επειδή για να διεκδικήσει κάποιος την περιουσία του έναντι του δημοσίου θα πρέπει να διαθέτει πολύ παλιούς τίτλους ιδιοκτησίας καταλαβαίνει κανείς τι θα συμβεί στις αγροτικές εν γένει περιοχές όπου δεν υπάρχουν καν τίτλοι πόσο μάλλον παλιοί, καθώς και σε περιοχές όπως ο Δήμος ΚαντάνουΣελίνου όπου το υποθηκοφυλακείο είχε καταστραφεί το 1941, οπότε παλιοί τίτλοι δεν υπάρχουν. Υπάρχει επίσης το ενδεχόμενο σε περιοχές όπου της ανάρτησηςέπεται η διαδικασία της κτηματογράφησης για τη σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου (όπως στη δική μας) να μην επιτρέπεται η υποβολή δήλωσης ιδιοκτησίας από τους πολίτες σε περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί Δασικές ή οι πολίτες στη φάση των δηλώσεων θα δηλώνουν την περιουσία στο Κτηματολόγιο και θα δηλώσει και το δημόσιο τη δική του (όπως γίνονταν και στην προηγούμενη κτηματογράφηση) και μετά στην επεξεργασία θα υποβάλλονται ενστάσεις. Οπότε, το θέμα μετά θα πηγαίνει στις επιτροπές ενστάσεων του Κτηματολογίου, οπότε κωλυσιεργία πάλι…εις βάρος των πολιτών.
-Βομβαρδισμό νομοθετικών ρυθμίσεων που αφορούν επεμβάσεις σε δάση, δασικές εκτάσεις και γενικά προστατευόμενες περιοχές. (Βλέπε πχ Νόμους 4685 /20 και 4688/20). Φοβόμαστε ότι στο άμεσο μέλλον θα αποσαφηνιστεί πλήρως το επενδυτικό περιβάλλον σε δημόσιες δασικές εκτάσεις για την υλοποίηση εγκαταστάσεων πχ για τουριστικούς λιμένες, τουριστικά καταφύγια, γηπέδα γκολφ,«glamping» κ.α. ενώ παράλληλα θα είναι θολό το τοπίο πχ για επιδοτήσεις και γενικά για την αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή αλλά ακόμα και το δικαίωμα στη δόμηση μικρομεσαίων στρωμάτων.
Τι πρέπει να γίνει
-Στελέχωση τουλάχιστον της Διέυθυνσης Δασών και των λοιπών υπηρεσιών (τεχνικές υπηρεσίες των Δήμων, Κτηματική Υπηρεσία, Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης) με το απαραίτητο μόνιμο εξειδικευμένο προσωπικό προκειμένου να ανταπεξέλθει στα καθήκοντα της δασικής ανάρτησης. Να αναλάβουν οι Δήμοι να προχωρήσουν σε αντιρρήσεις όπου με ευθύνη τους έχουν εκπονηθεί μελέτες (ΓΠΣ καιΣΧΟΟΑΠ) και δεν έχουν ληφθεί υπόψη στο Δασικό χάρτη.
– Καμία απολύτως επιβάρυνση των πολιτών κατά τη ενάσκηση του δικαιώματος τους στην αντίρρηση.
-Να αυξηθεί σημαντικά το διάστημα υποβολής των αντιρρήσεων, έτσι ώστε να προλάβουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι να ενημερωθούν κατάλληλα και υπεύθυνα. Το καλύτερο θα ήταν να προηγηθεί η διαδικασία της κτηματογράφησης για τη σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου (η οποία στην περιοχή μας καθυστέρησε σημαντικά σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα λόγω δικαστικών διαμαχών των αναδόχων του έργου) , αυτής της ανάρτησης των Δασικών χαρτών έτσι ώστε οι πολίτες ,να μπορούν να δηλώσουν την ιδιοκτησία τους , εφόσον έχουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά και έπειτα να υποβάλουν την αντίρρηση τους στους Δασικούς χάρτες Ιδιαίτερα μετά από τις ρητές διαβεβαιώσεις υπουργών και υπηρεσιακών παραγόντων ότι δεν επηρεάζεται το ιδιοκτησιακό καθεστώς από τον χαρακτηρισμό της έκτασης.)
-Πραγματική προστασία των δασικών εκτάσεων από τους συνήθεις οικοπεδοφάγους καταπατητές μεγαλοκτηματίες, επενδυτές, κατασκευαστικές εταιρείες και μεγαλοαγρότες και άμεση αναδάσωση των εκτάσεων που έχουν καταστραφεί ή καταπατηθεί.
Χανιά, 5/3/2021