Οι χάρτες εκτίμησης κινδύνου πυρκαγιάς που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είναι αναξιόπιστοι και κανείς δεν γνωρίζει σε ποια μεθοδολογία βασίζονται, υποστηρίζουν ο διευθυντής ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και άλλοι ειδικοί.
«Ο χάρτης που κυκλοφορεί η Πολιτική Προστασία, ο οποίος δεν γνωρίζουμε πως προκύπτει, δεν έχει επιστημονικές δημοσιεύσεις, δεν αναφέρει πώς ρυθμίζονται οι διαφορετικές κατηγορίες ούτε τι λαμβάνει υπόψη» δήλωσε ο Κωστής Λαγουβάρδος στο Mεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR), του οποίου το ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε την Παρασκευή και στην Εφημερίδα των Συντακτών.
«Eκτίμησή μου είναι πως ο χάρτης της Πολιτικής Προστασίας βγαίνει εντελώς διαισθητικά» είπε ο διευθυντής ερευνών του Αστεροσκοπείου.
Άγνωστα φέρεται επίσης να είναι τα μέλη της ομάδας που ετοιμάζουν τον χάρτη.
Οι δηλώσεις του κ. Λαγουβάρδου έρχονται την ώρα που η Ελλάδα μετρά τις πιο εκτεταμένες καταστροφές από πυρκαγιές για τον μήνα Ιούλιο, σύμφωνα με εκτίμηση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Πρόβλημα επικαιροποίησης
Σύμφωνα με δεδομένα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS), από την αρχή του χρόνου έχουν καεί στην Ελλάδα τουλάχιστον 550.000 στρέμματα, έκταση που σύμφωνα με το ρεπορτάζ του MIRR είναι υπερτετραπλάσια σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2006-22 για τους αντίστοιχους μήνες.
Εκτός του ότι βασίζεται σε άγνωστη μεθοδολογία, ο χάρτης πάσχει επίσης από το γεγονός ότι εκδίδεται για την επομένη ημέρα και δεν επικαιροποιείται μετά τη δημοσίευσή του, δήλωσε ο αντιστράτηγος και πρώην υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Ανδριανός Γκουρμπάτσης.
«Αυτό είναι μεγάλο λάθος, γιατί μπορεί τα μετεωρολογικά δεδομένα να χειροτερέψουν, μπορεί να καλυτερέψουν, άρα πως είναι δυνατόν να μη μεταβάλλεις το χάρτη;» διερωτήθηκε.
«Οι άνθρωποι που εκδίδουν τον χάρτη κάθε μεσημέρι σχολάνε ως δημόσιοι υπάλληλοι, πάνε σπίτια τους, δεν παρακολουθούν από εκεί και πέρα τα μετεωρολογικά δεδομένα της ΕΜΥ» υποστήριξε.
Οι χάρτες της ΓΓΠΠ εκδίδονται κάθε μεσημέρι για την επομένη
Το ίδιο ανέφερε ο Ανδριανός Γκουρμπάτσης, πρώην υπαρχηγός της Πυροσβεστικής. «To Σαββατοκύριακο οι υπάλληλοι αυτοί της Πολιτικής Προστασίας πάνε σπίτι τους να φανταστείτε, παρόλα αυτά βγάζουν χάρτη. Δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά» δήλωσε.
Εκτίμησε δε ότι οι υπάλληλοι ετοιμάζουν τον χάρτη ανάλογα με το «πού βλέπουν μαύρο» στους χάρτες του ευρωπαϊκού συστήματος EFFIS.
O κ. Γκουρμπάτσης δήλωσε ότι από τη θέση του στο Πυροσβεστικό Σώμα είχε ζητήσει τη δεκαετία του 2000 να εκδίδονται οι χάρτες από την ΕΜΥ, όμως η πρόταση δεν εισακούσθηκε.
Σύμφωνα με παλαιότερες δηλώσεις του Φοίβου Θεοδώρου, τέως γενικού διευθυντή Συντονισμού της Πολιτικής Προστασίας, οι χάρτες συντάσσονται με βάση τον δείκτη FFWI που ανέπτυξε η καναδική Δασική Υπηρεσία.
Ο κ. Λαβουβάρδος όμως το διαψεύδει: «Δεν μπορεί να χρησιμοποιεί η ΓΓΠΠ τον καναδικό δείκτη, γιατί αν το έκανε, θα εβγαζε τα αποτελέσματα που βγάζουμε και εμείς. Αν όντως τον χρησιμοποιούσε, η νότια και η Βόρεια Κρήτη σχεδόν ποτέ δεν θα είχαν τον ίδιο δείκτη επικινδυνότητας, όταν παρουσιάζουν διαφορά 4 και 5 μποφόρ» δήλωσε.
Ο κ. Θεοδώρου και η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας δεν απάντησαν σε αίτημα των δημοσιογράφων για διευκρινίσεις.
Όλοι οι νομοί δεν είναι το ίδιο
Σύμφωνα με τον κ. Λαγουβάρδο, οι χάρτες δεν λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες πυρομετεωρολογικές συνθήκες κάθε περιοχής.
«Στον χάρτη της ΓΓΠΠ έχουμε σε κάθε νομό το ίδιο χρώμα, καμία σχέση δεν έχει αυτό με την πραγματικότητα. Για παράδειγμα οι άνεμοι στη νότια Κρήτη είναι εξαιρετικά πιο δυνατοί και δεν έχουν καμία σχέση με τους ανέμους στη βόρεια Κρήτη […[ Δεν μπορεί ολόκληροι νομοί να έχουν παντού το ίδιο επίπεδο επιφυλακής» δήλωσε ο διευθυντής ερευνών του Αστεροσκοπείου.
Οι χάρτες που εκδίδει το ίδιο το Αστεροσκοπείο φέρονται να προσφέρουν μεγαλύτερη αξιοπιστία, καθώς λαμβάνει υπόψη τις τοπικές συνθήκες.
Ακόμα, η ομάδα Meteo του Αστεροσκοπείου έχει αναπτύξει το μοντέλο IRIS που προσομοιώνει την εξάπλωση της φωτιάς, το οποίο όμως δεν αξιοποιείται από την Πυροσβεστική και την Πολιτική Προστασίας από το 2021.
Παραμένει επίσης ασαφές αν οι κρατικές υπηρεσίες λαμβάνουν υπόψη τις μετρήσεις των μετεωρολογικών σταθμών.
«Ενδεχομένως η Πολιτική Προστασία, επειδή αυτά τα δεδομένα είναι ελεύθερα, να παρακολουθεί τους σταθμούς μας, όχι όμως με βάση ένα μνημόνιο συνεργασίας, με ένα θεσμοθετημένο τρόπο που θα υποχρέωνε και εμάς να λειτουργούμε διαφορετικά» δήλωσε η Βασιλική Κοτρώνη, επιστημονική υπεύθυνη του Meteo.
Σε μια οργανωμένη Πολιτεία τα πράγματα θα έπρεπε να είναι λίγο διαφορετικά» είπε.