“Νησιωτικές και θαλάσσιες κοινωνίες στη Μεσόγειο, τη Μαύρη και την Ερυθρά Θάλασσα”, είναι το θέμα του 3ου συνεδρίου ναυτιλιακής ιστορίας που διοργανώνεται 3-5 Νοεμβρίου 2023, από το Κέντρο Ναυτιλιακής Ιστορίας, στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών του ΙΤΕ, στο Ρέθυμνο.
Όπως αναφέρεται, τις τελευταίες δεκαετίες, στο πλαίσιο της Ιστορίας των Θαλασσών, πραγματοποιούνται παράλληλες ιστοριογραφικές προσεγγίσεις και αντιλήψεις που μελετούν είτε τα νησιά είτε τις θαλάσσιες και παράκτιες κοινωνίες. Ωστόσο, οι μελέτες αυτές σπάνια συνομιλούν μεταξύ τους.
Έτσι στο πλαίσιο της ανάπτυξης της Ιστορίας των Θαλασσών, το συνέδριο αποσκοπεί στη συμφιλίωση αυτών των προσεγγίσεων και στον εμπλουτισμό της μελέτης των ανθρώπινων σχέσεων, αλληλεπιδράσεων και δεσμών με τη θάλασσα.
Η αλληλεπίδραση των ανθρώπινων κοινωνιών και της θάλασσας, σημειώνεται – υπήρξε και θα συνεχίσει να είναι ένας βαθύτατα σημαντικός παράγοντας στην ανάπτυξη της Μεσογείου και στις σχέσεις των λαών της με τον ευρύτερο κόσμο. Το συνέδριο, υπερβαίνοντας τα όρια της Μεσογείου ως εσωτερικής θάλασσας περιλαμβάνει τη Μαύρη και την Ερυθρά Θάλασσα ως ιστορικά συνδεόμενες θαλάσσιες περιοχές, που συνήθως αποκλείονται από την ιστοριογραφία της Μεσογείου.
Ως εκ τούτου, σκοπεύει να παράσχει ένα διευρυμένο φόρουμ για τους μελετητές της Μεσογειακής Ναυτιλιακής Ιστορίας και Ιστορίας της Νησιωτικότητας, συγκεντρώνοντας μια κοινότητα ερευνητών για να παρουσιάσουν την τρέχουσα έρευνά τους, να συζητήσουν τις έννοιες και τις αντιλήψεις των νησιωτικών και των θαλάσσιων κοινωνιών με την ευρεία έννοια, και να συμβάλουν σε μια σύνθεση της πραγματικής κατάστασης μιας κοινωνικοοικονομικής ανάλυσης σχετικά με την ιστορία των θαλασσών.
Ερωτήματα
Το συνέδριο επικεντρώνεται σε μια ευρύτερη συζήτηση για την ιστορία των νησιωτικών, παράκτιων και θαλάσσιων κοινωνιών. Από την άποψη αυτή, πρωταρχική σημασία θα δοθεί στις μεθοδολογικές αναλύσεις και στην εξέταση ευρύτερων γεωγραφικών ή ανθρώπινων περιοχών και όχι μόνο σε συγκεκριμένες τοπικές τοποθεσίες ως μελέτες περιπτώσεων. Εξετάζοντας τις οικονομικές και κοινωνικές πτυχές, το συνέδριο στοχεύει να διερευνήσει μια ποικιλία θεμάτων. Οι συμμετέχοντες καλούνται να εξετάσουν τα παρακάτω ερωτήματα:
-Έννοιες: Διαφορετικές εννοιολογήσεις για το τι περιλαμβάνεται ή αποκλείεται στην ιστορία των νησιωτικών, παράκτιων και θαλάσσιων κοινωνιών.
-Αλληλεπίδραση μεταξύ των οικονομιών της θάλασσας και της ξηράς.
Θαλάσσιες περιοχές: Η απομόνωση και/η συνδεσιμότητα σε ένα νέο πλαίσιο.
-Ιστορική διαδικασία: Η επίδραση της εξέλιξης των τεχνολογιών και της τεχνογνωσίας.
-Πηγές, βάσεις δεδομένων και ερευνητικά προγράμματα για τη μελέτη των νησιωτικών, παράκτιων και θαλάσσιων κοινωνιών.
-Θαλάσσιες κουλτούρες: τα πλεονεκτήματα και τα όρια της διεπιστημονικότητας.