Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δεν φοβάται τα ρωσικά όπλα, αλλά τους ανθρώπους. Χθες (17/11), ο Πρόεδρος γύρω από τον οποίο η χώρα ενώθηκε την ημέρα της ρωσικής εισβολής, ο Πρόεδρος που εξακολουθεί να έχει πολύ υψηλά ποσοστά εμπιστοσύνης στις δημοσκοπήσεις, κάλεσε δημοσιογράφους στο γραφείο του και αποκάλυψε ότι γνώριζε ένα ρωσικό σχέδιο παραπληροφόρησης για να εξαπολύσει χάος στην Ουκρανία. Ένα σχέδιο, λέει, για την απομάκρυνσή του.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα La Repubblica, οι Ρώσοι έδωσαν στο σχέδιο αυτό ένα υποβλητικό όνομα: «Μαϊντάν 3». Μια επανάληψη, αλλά αντίστροφα αυτή τη φορά, των επαναστάσεων με τις οποίες οι Ουκρανοί εκδίωξαν τον Πρόεδρο Γιανουκόβιτς: Την «πορτοκαλί» του 2004, στη συνέχεια το Euromaidan του 2014 με το οποίο τον ανάγκασαν να διαφύγει στη Μόσχα. Πέρασαν μόλις άλλα δέκα χρόνια… «Οι μυστικές μας υπηρεσίες έχουν συλλέξει πληροφορίες σχετικά με αυτό το σχέδιο», λέει ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τονίζοντας πως «προέρχονται επίσης από εταίρους». Ακόμα, ο ίδιος θεωρεί πως «είναι μια κατανοητή επιχείρηση, γι’ αυτούς [σ.σ. τους Ρώσους] το Μαϊντάν ήταν ένα πραξικόπημα».
Πάντως, αυτή η κατηγορία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι έγινε δεκτή με ειρωνεία στη Μόσχα, με τους συνήθεις υπερβολικούς τόνους του αντιπροέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αλλά στο Κίεβο, όπου χθες (17/11) ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέλυσε τον αντιπρόεδρο της Εξωτερικής Υπηρεσίας, Αλεξάντερ Ταρασόφσκι, χωρίς επίσημη αιτιολογία, τα λόγια αυτά ακούγονται σαν κρότος σπαθιών.
«Αρχίζει να προετοιμάζει ένα στρατιωτικό πραξικόπημα», γράφει ο Ιγκόρ Μοσεϊτσούκ, ένας δημοσιογράφος κατά της διαφθοράς μεταξύ των ιδρυτών του Αζόφ, ο οποίος δεν μπορεί να κατηγορηθεί ως «φιλορώσος». Επίσης, ο ίδιος επισημαίνει το εξής: «Ανάμεσα στη διαφθορά, στη μείωση της εμπιστοσύνης και στις συγκρούσεις με τον στρατό και τους πολιτικούς, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι αρχίζει να καταλαβαίνει ότι οι μέρες του στην εξουσία έχουν πρακτικά τελειώσει, αλλά το παρουσιάζει υπό το πρόσχημα μιας ρωσικής ειδικής επιχείρησης».
Όπως και να έχει, αυτή η ψυχρή κατάσταση παγώνει, επίσης, τα νεύρα στην οδό Μπάνκοβα, όπου ο Ουκρανός Πρόεδρος και οι άνδρες του βρίσκονται σε αγωνία εδώ και εβδομάδες. Η κρίση μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών ηγετών κλιμακώνεται. Εξαπολύθηκε από τον επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγό Βαλέρι Ζαλούζνι , έναν πιθανό αντίπαλο στις προεδρικές εκλογές που ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα πρέπει να προκηρύξει μετά την εκεχειρία.
Στο «Economist», η στρατηγική του Προέδρου κατέρρευσε, βασισμένη στη ρητορική της αντεπίθεσης και στο υπερφιλόδοξο ειρηνευτικό σχέδιο, το οποίο θα ωθούσε τους Ρώσους στα σύνορα του 1991 – μακριά από τα κατεχόμενα εδάφη, δηλαδή μακριά από το Ντονμπάς και την Κριμαία. Ο Βαλέρι Ζαλούζνι έδειξε με το δάχτυλο τον γυμνό βασιλιά: Η βαλτωμένη αντεπίθεση είναι μια μάχη χαρακωμάτων, είπε, χωρίς νικητές και ηττημένους. Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας απέλυσε τους πιστούς του, όπως τον στρατηγό Χορένκο, που ηγείτο των ειδικών δυνάμεων. Ο βοηθός του πέθανε σε ένα «δυστύχημα» που, όμως, μοιάζει με επίθεση.
Η εκρηκτική κατάσταση εν μέσω ενός ακόμα τρομερού και αδικαιολόγητου πολέμου δεν είναι το μόνο αγκάθι για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Αισθάνεται την ψύχρα στους ίδιους τους συμμάχους του. Η χρηματοδότηση της Ουκρανίας δεν περιλαμβάνεται στο διάταγμα του Τζο Μπάιντεν για την αποφυγή του shutdown της αμερικανικής κυβέρνησης – ακόμα και η ψηφοφορία για την ένταξη στην Ε.Ε. κινδυνεύει να αναβληθεί. Στο Κίεβο θυμούνται τα λόγια της Αμερικανίδας απεσταλμένης για την ανοικοδόμηση, Πένι Πρίτζκερ, η οποία τους ρώτησε πώς σκοπεύουν να προχωρήσουν αν υποθέσουν ότι δεν θα υπάρξει άλλη αμερικανική βοήθεια.
Για τον εκπρόσωπο των μυστικών υπηρεσιών, Αντρέι Γιουσόφ, το «Μαϊντάν 3» είναι «παράλληλα με την εντατικοποίηση των εσωτερικών συγκρούσεων με τις συνήθεις ρωσικές και προπαγανδιστικές αφηγήσεις, η ρωσική προπαγάνδα δίνει και πάλι μεγάλη προσοχή στα εσωτερικά ουκρανικά πολιτικά γεγονότα». Η διαφωνία στην Ουκρανία απαγορεύεται, υπάρχει στρατιωτικός νόμος και η κατηγορία ότι είσαι «φιλορώσος» ισοδυναμεί με εγγυημένη σύλληψη.
Στους 21 μήνες πολέμου, μόνο οι άνθρωποι του Προέδρου συνωστίζονται στην ενοποιημένη τηλεόραση του δικτύου. Οι ουκρανικές υπηρεσίες διοργανώνουν ακόμα και μαθήματα για να «διδάξουν» τους ξένους δημοσιογράφους να αναγνωρίζουν τη «ρωσική προπαγάνδα», δηλαδή τις ανεπιθύμητες ειδήσεις.
Εν τω μεταξύ, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι συνεχίζει τη ρητορική της αντεπίθεσης – της νίκης που εξακολουθεί να είναι δυνατή, αν όχι πιο σίγουρη. Έτσι, χθες (17/11), η επίσημη είδηση, που προωθήθηκε από τον Πρόεδρο, αφορούσε στα «ουκρανικά προγεφυρώματα που δημιουργήθηκαν στην αριστερή όχθη, κάτω από τη Χερσώνα». Είναι σημαντικό να απομακρυνθούν οι όλμοι από την πόλη, αφού έχασαν τη ζωή τους έξι άνθρωποι, αλλά οι ρωσικές γραμμές παραμένουν ένα συμπαγές προπύργιο, πέρα από τον Δνείπερο ποταμό.