Ο τουρισμός στην Ελλάδα θα μπορούσε να καταρρεύσει σε 10 χρόνια εάν δεν γίνουν σημαντικές αλλαγές στον κλάδο, προειδοποιούν οι ειδικοί.
Το hotspot των διακοπών υποφέρει από «υπερ-τουρισμό» και δεν απέχει πολύ από τη μεγάλη κατάρρευση του κλάδου, αποκαλύπτει μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το τρέχον τουριστικό μοντέλο δεν είναι βιώσιμο και θα μπορούσε να οδηγήσει σε διάλυση του τουριστικού τομέα και μεγάλου μέρους της ελληνικής οικονομίας μέσα στα επόμενα 10 χρόνια, προειδοποιεί η έκθεση.
Ο τρόπος διαχείρισης του νερού και της ενέργειας, η φροντίδα των πολιτιστικών και ιστορικών τοποθεσιών και η διατήρηση της παράκτιας ζώνης σε καλή κατάσταση αποτελούν τομείς ανησυχίας που εγείρονται στην έκθεση.
Η επιτροπή ζήτησε την ανάπτυξη ενός βιώσιμου μοντέλου για τον τουριστικό τομέα στην Ελλάδα, υποστηρίζοντας ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει «έλλειψη οράματος και στρατηγικής».
Ο αριθμός των τουριστών αυξήθηκε δραματικά στην Ελλάδα μεταξύ 2022 και 2023, με 33 εκατομμύρια ανθρώπους να επισκέπτονται τη χώρα πέρυσι. Η Σαντορίνη, για παράδειγμα, έχει 15.550 μόνιμους κατοίκους και παράγει περίπου 1 δισ. ευρώ ετησίως. Πέρυσι, το νησί υποδέχθηκε δύο εκατομμύρια τουρίστες.
Ο αυξανόμενος αριθμός επισκεπτών έχει ασκήσει σοβαρή πίεση στους πολιτιστικούς, ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους της χώρας. Η Ακρόπολη – ένα από τα μνημεία με τις περισσότερες επισκέψεις παγκοσμίως – εισήγαγε πρόσφατα χρονομετρημένες θέσεις εισόδου σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει τον συντριπτικό αριθμό επισκεπτών κάθε μέρα.
Άλλοι νέοι περιορισμοί έχουν εφαρμοστεί, συμπεριλαμβανομένου του περιορισμού στον αριθμό των επιβατών κρουαζιερόπλοιων που επισκέπτονται τη Σαντορίνη και τη δημιουργία ζωνών κυκλοφορίας στην Ακρόπολη.
Η έκθεση προειδοποιεί επίσης ότι η εισροή τουριστών προκαλεί προβλήματα με το νερό, με τη διαθεσιμότητα πόσιμου νερού να αποτελεί σοβαρό πρόβλημα σε πολλά μέρη. Η κατανάλωση ενέργειας από τον τουριστικό κλάδο σημειώνεται επίσης ως ζήτημα, ιδιαίτερα εντός των ξενοδοχειακών μονάδων.
Οι ελληνικές ακτές έχουν επίσης πληγεί, ειδικά επειδή η απεριόριστη προσέλευση έχει οδηγήσει σε περιβαλλοντική ζημιά.
«Η γενικευμένη αίσθηση των πολιτών [είναι] ότι η παράκτια ζώνη και η κοινή χρήση της απειλούνται ολοένα και περισσότερο από την απερίσκεπτη, και μερικές φορές αυθαίρετη, τουριστική ανάπτυξη», προσθέτει η έκθεση. Από τις διαμαρτυρίες του 2023 και το «κίνημα της πετσέτας» το κράτος ψήφισε νέο νόμο που ρυθμίζει την ανάπτυξη της παράκτιας ζώνης.
Λόγω του αυξανόμενου αριθμού επισκεπτών, πολλές διαφορετικές ελληνικές τοποθεσίες αντιμετωπίζουν αυξημένη ζήτηση για καταλύματα. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι σε ορισμένα μέρη, όπως η Αθήνα, οι διανυκτερεύσεις σε καταλύματα τύπου Airbnb αντιπροσωπεύουν πλέον πάνω από το 40% των διαθέσιμων κλινών.
«Η χώρα μας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο επιβεβλημένη την ανάγκη βιώσιμης διαχείρισής της, ώστε να γίνει πηγή πλούτου με μακροπρόθεσμη απόδοση και να μην εξαντληθεί οι δυνατότητές της, σπαταλώντας και καθιστώντας τους τουριστικούς μας προορισμούς μη ελκυστικούς μακροπρόθεσμα», αναφέρει η έκθεση.
Στην Ελλάδα, ο τουρισμός αντιπροσωπεύει το 25% του ΑΕΠ και σε όλη την έκθεση δίνεται έμφαση στην ανάπτυξη ενός βιώσιμου τουριστικού μοντέλου για το μέλλον, καθώς οι ανάγκες της «κοινωνίας των πολιτών» πρέπει να εξισορροπούνται με «το πραγματικό οικονομικό όφελος» του τουρισμού.