Αναβρασμός επικρατεί σε χιλιάδες αγρότες της Κρήτης που ενώ βρίσκονταν σε αναμονή για την καταβολή των νέων επιδοτήσεων ξαφνικά άρχισαν να λαμβάνουν μηνύματα ότι θα πρέπει αντί να πάρουν να πληρώσουν τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Οι αγρότες της Κρήτης εντάσσονται σε μια κατηγορία 196.000 αγροτών σε όλη την χώρα που έλαβαν επιδοτήσεις που δεν εδικαιούντο όπως υποστηρίζει τώρα ο οργανισμός για την περίοδο του 2022.
Η υπόθεση που αποκαλύφθηκε πριν από ένα περίπου τρίμηνο αφορά σε λάθη που έγιναν από την πλευρά του ΟΠΕΚΕΠΕ, όταν ενώ επρόκειτο να καταβληθεί η επιδότηση του 2022, η ιδιωτική εταιρεία – τεχνικός σύμβουλος και συνεργάτης του ΟΠΕΚΕΠΕ έδωσε εντολή να καταβληθούν οι επιδοτήσεις όπως το 2021, με το μητρώο δικαιωμάτων δηλαδή που ίσχυσε εκείνη τη χρονιά.
Όταν έγινε αυτό πέρασε ως ήταν και όταν αργότερα προέκυψαν διαφορές και ανακαλύφθηκε το λάθος του ΟΠΕΚΕΠΕ εστάλη στους αγρότες μήνυμα το οποίο κάνει λόγο για αχρεωστήτως καταβληθέντα, τα οποία πρέπει να επιστραφούν και μάλιστα ως τις 29 Οκτωβρίου…
Τα ειδοποιητήρια που ξεκίνησαν να φθάνουν στους ενδιαφερόμενους προκάλεσαν αναστάτωση ενώ οι αγρότες πάντως επισημαίνουν, πως λίγα ή πολλά δεν έχουν την δυνατότητα να τα επιστρέψουν τώρα.
Συμψηφισμός
Το ζήτημα είχε αρχικά αποκαλυφθεί στις αρχές του Ιουλίου 2024, όταν μετά από τον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, εντοπίστηκε η προβληματική και εσφαλμένη πληρωμή, που πραγματοποίησε ο ΟΠΕΚΕΠΕ και ο τεχνικός σύμβουλος, με τον Οργανισμό να αποδίδει το… λάθος σε «οριζόντιο σφάλμα στην διαδικασία υπολογισμού πληρωμών».
Όπως υποστήριζε ο ΟΠΕΚΕΠΕ «το σφάλμα προέκυψε από εκ παραδρομής χρησιμοποίηση γραμμής δικαιωμάτων έτους 2021 αντί της ορθής έτους 2022, σε συγκεκριμένο διασταυρωτικό έλεγχο που οδήγησε σε εσφαλμένη πληρωμή τον Ιούλιο του 2023.
Το εν λόγω σφάλμα αφορά σε 196.083 δικαιούχους και το ποσό αρχικής εκτίμησης ήταν 63.035.249,77 ευρώ, το οποίο μετά από επαναϋπολογισµό από τον ΟΠΕΚΕΠΕ προσδιορίστηκε σε 50.755.440,32 ευρώ» και ότι «τα ποσά αυτά καταχωρούνται στο Βιβλίο Οφειλετών και συμψηφίζονται στο σύνολό τους με μελλοντικές πληρωμές ανεξαρτήτως έτους αιτήσεων, που αυτές αφορούν, ακολουθώντας την τυπική διαδικασία που εφαρμόζεται σε τέτοιες περιπτώσεις».
Οι πληροφορίες πάντως αναφέρουν ότι ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας ζήτησε εξηγήσεις για όσα συνέβησαν και πήρε την απάντηση ότι τα ειδοποιητήρια έστειλαν δύο διευθυντές του ΟΠΕΚΕΠΕ από τους οποίους ζητήθηκαν παραιτήσεις.
Η επιτήρηση Δεν θα πρέπει να θεωρείται πάντως τυχαίο το γεγονός, για την γενικότερη κατάσταση που επικρατεί στον οργανισμό, ότι από τις αρχές του Σεπτεμβρίου 2024, με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, ο ΟΠΕΚΕΠΕ τέθηκε σε επιτήρηση, η οποία θα διαρκέσει σχεδόν ένα χρόνο, προκειμένου να υλοποιηθούν μια σειρά διορθωτικών μέτρων που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Δράσης, που έχει καταρτισθεί για την αντιμετώπιση των ελλείψεων ορισμένων κριτηρίων διαπίστευσης, που έχουν διαπιστωθεί σχετικά με την λειτουργία του Οργανισμού.
Κατά το διάστημα που θα ακολουθήσει, η υλοποίηση των μέτρων που έχει προτείνει το ΥπΑΑΤ και έχει αποδεχθεί με επιστολή της η DG Agri για τη διόρθωση της λειτουργίας του ΟΠΕΚΕΠΕ, θα επιτηρείται από το ίδιο το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που αποτελεί το θεσμικό εποπτικό όργανο του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Όπως είχε αναφερθεί όταν ο ΟΠΕΚΕΠΕ τέθηκε υπό επιτήρηση «στόχος είναι η διόρθωση αδυναμιών και καθυστερήσεων, που είχαν παρατηρηθεί στα προηγούμενα χρόνια στις πληρωμές των κοινοτικών ενισχύσεων προς τους δικαιούχους παραγωγούς, με στόχο την εγκυρότητα στην καταβολή τους, την διαφάνεια, την δικαιοσύνη και την αξιοπιστία και την τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών, όπως αυτές ορίζονται από το κοινοτικό και εθνικό δίκαιο».
Π. Ιερωνυμάκης: Μπάχαλο ο ΟΠΕΚΕΠΕ από το 2015 και μετά
Ο κ. Πρίαμος Ιερωνυμάκης
Την κάτω βόλτα έχει πάρει ο ΟΠΕΚΕΠΕ αλλά και η χορήγηση των επιδοτήσεων μετά το 2015 που σταμάτησαν να υπάρχουν οι τίτλοι των δικαιωμάτων, όπως επεσήμανε μιλώντας στην «Π» ο εντεταλμένος σύμβουλος Πρωτογενή τομέα της Περιφέρειας Κρήτης Πρίαμος Ιερωνυμάκης, χαρακτηρίζοντας την κατάσταση που επικρατεί στον οργανισμό μπάχαλο.
Όπως τόνισε ο κ.Ιερωνυμάκης αναπάντητο είναι ακόμα και σήμερα το ερώτημα γιατί μετά το 2015 δεν υπάρχει τίτλος δικαιωμάτων επισημαίνοντας: «αν υπήρχε θα ήξερε ο αγρότης και ο κτηνοτρόφος πόσα χρήματα πρέπει να εισπράξει, αλλά και ο ίδιος ο οργανισμός.
Έτσι δεν θα φτάναμε στην σημερινή κατάσταση να ζητάνε επιστροφές για αχρεωστήτως καταβληθέντα. Τα είχαμε επισημάνει όλα αυτά στο σωστό χρόνο αλλά κανείς δεν μας άκουγε».
Σύμφωνα με τον ίδιο ο τρόπος που πληρώνει ο ΟΠΕΚΕΠΕ τα τελευταία χρόνια δεν παρέχει διαφάνεια και υποστηρίζει ότι τα επιπλέον χρήματα που εμφανίζονται να πήραν κάποιοι δικαιούχοι, προφανώς τα στερήθηκαν κάποιοι άλλοι αφού αφορούν χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τον πρώτο πυλώνα και αφορούν άμεσες ενισχύσεις».
Το θέμα δεν είναι κομματικό κατά τον κ.Ιερωνυμάκη, είναι όμως σαφέστατα πολιτικό, αφού μετά την κατάργηση των τίτλων δικαιωμάτων ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει αλλάξει πέντε προέδρους κρίνοντας κάθε φορά ότι το σύστημα δεν λειτουργούσε σωστά αλλά τελικά καταλήγουμε στην σημερινή κατάσταση.
Σύμφωνα με τον ίδιο ο ΟΠΕΚΕΠΕ συνεργάζεται με ακριβοπληρωμένους συμβούλους και ιδιωτικές εταιρείες που δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν την κατάσταση ενώ ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν διαθέτει μηχανισμό στήριξης του συστήματος.