ΗΜαρία Κορίνα Ματσάδο είναι τυχερή. Η επιτροπή για τα Νόμπελ Ειρήνης ήξερε ότι η πιθανή απονομή του βραβείου στον Αμερικανό πρόεδρο θα ήταν η χαριστική βολή για τον θεσμό. Αποφάσισε να τον εξευμενίσει, δίνοντας το βραβείο στην πολιτικό της Βενεζουέλας.

Για το βραβείο υπάρχουν δεκάδες άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, συχνά κυνηγημένοι, που κάνουν σπουδαία πράγματα για την ειρήνη. Αλλά η Μαρία Κορίνα έχει ένα μεγάλο προσόν: είναι η πιο στενή και πιστή σύμμαχος της Ουάσιγκτον, σε μία χώρα με τα μεγαλύτερα κοιτάσματα πετρελαίου στο δυτικό ημισφαίριο.

Την γνώρισα το 2003 στο Καράκας, με αφορμή δύο ντοκιμαντέρ για τη Βενεζουέλα. Την προηγούμενη χρονιά η αντιπολίτευση σε συνεργασία με την αμερικανική πρεσβεία είχαν οργανώσει το πρώτο τηλεοπτικό πραξικόπημα στην ιστορία, ανατρέποντας τον εκλεγμένο πρόεδρο Ούγκο Τσάβες για 48 ώρες.

Η λαϊκή κινητοποίηση και οι κωμικοτραγικές φαγωμάρες των πραξικοπηματιών για τα υπουργεία (δέστε βίντεο στο τέλος), οδήγησαν το πραξικόπημα σε αποτυχία. Ο Τσάβες επανήλθε στην εξουσία, αλλά η αντιπολίτευση δεν το έβαλε κάτω. Ζήτησε δημοψήφισμα για την παραμονή του στην προεδρία και δημιούργησε τη «Σουματέ», μία καινούρια οργάνωση για τον νέο προεκλογικό αγώνα.

Επικεφαλής της οργάνωσης τέθηκε η Μαρία Κορίνα Ματσάδο. Η Σουματέ χρηματοδοτήθηκε από το αμερικανικό National Endowment for Democracy, ένα παρακλάδι της CIA που ανέλαβε τις ξένες χρηματοδοτήσεις μετά από σχετικά σκάνδαλα που είχαν εμπλέξει τη διαβόητη Μυστική Υπηρεσία.

Στη συνέντευξη μας, ρώτησα τη Ματσάδο για τη χρηματοδότηση. Η Μαρία Κορίνα συμβολίζει τον ένα από τους δύο κόσμους που μάχονται για 25 χρόνια στη Βενεζουέλα. Προέρχεται από πάμπλουτη οικογένεια, είναι σπουδαγμένη στο εξωτερικό, μοντέρνα και κομψή, όπως όλες οι γυναίκες της τάξης της.

Δεν θα βρείτε τίποτα σχετικό στις φτωχογειτονιές του Καράκας, όπου οι κάτοικοι είδαν οδοντίατρο για πρώτη φορά στην ζωή τους, όταν η κυβέρνηση Τσάβες έκανε μία συμφωνία με την Κούβα για εισαγωγή γιατρών.

Η Ματσάδο δεν αρνήθηκε τη χρηματοδότηση. Είπε ότι το ποσό είναι μικρό και ότι δεν πιστεύει ότι το αμερικανικό ινστιτούτο σχετίζεται με τη CIA, παρά τα έγγραφα ντοκουμέντα που επικαλέστηκα.

Τα χρήματα χρησιμοποιήθηκαν πράγματι για την εκστρατεία στο δημοψήφισμα του 2004, το οποίο έχασε η αντιπολίτευση, όπως και όλες σχεδόν τις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Ποτέ δεν παραδέχθηκε την ήττα της, φωνάζοντας για παρατυπίες ή νοθεία, που ποτέ δεν αποδείχθηκαν.

Ο ίδιος ο πρώην Αμερικανός πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ, που είχε παραστεί ως παρατηρητής, είχε δηλώσει ότι δεν παρατήρησε καμία ανωμαλία στην ψηφοφορία. Το ίδιο διαπιστώσαμε και ως ελληνική αντιπροσωπεία το 2009, σε μία αποστολή στην οποία συμμετείχε και ο Μανώλης Γλέζος.

Η αντιπολίτευση της κυρίας Ματσάδο έχασε και εκείνο το δημοψήφισμα. Αλλά η κοινωνική της τάξη δεν θα χωνέψει ποτέ ότι στην εξουσία βρέθηκαν ένας μιγάς και οι καταφρονεμένοι μίας χώρας που θα μπορούσε να είναι από τις ευημερούσες αλλά είναι από τις πιο φτωχές. Γιατί, όπως λέει και ένας μεταμελημένος γκεβαριστής στο ντοκιμαντέρ, είναι «μακριά από τον Θεό και κοντά στις ΗΠΑ».

Οι τελευταίες επίσης δεν μπορούν να χωνέψουν πώς κάποιοι περίεργοι αριστεροί πήραν το πετρέλαιο που θεωρούσαν δικό τους. Από τότε δεν έπαψαν να οργανώνουν επεμβάσεις και εμπάργκο το ένα μετά το άλλο, την ίδια στιγμή που η αντιπολίτευση συνέχισε να οργανώνει απεργίες στην πετρελαϊκή εταιρεία της χώρας, μποϊκοτάζ και βίαιες διαδηλώσεις, ζητώντας την παραίτηση της κυβέρνησης.

Στο στρατόπεδο της τελευταίας η μεγαλύτερη ατυχία υπήρξε ο πρόωρος θάνατος του 59 χρόνου Τσάβες το 2013. Ο διάδοχος του Νίκολα Μαδούρο, που επίσης μιλάει στο ντοκιμαντέρ, δεν μπόρεσε να σταθεί στο ύψος του προκατόχου του, την ίδια στιγμή που βάθαινε η κοινωνική κρίση εξαιτίας και των εξωτερικών πιέσεων.

Το καθεστώς Μαδούρο κατέφυγε σε βίαιες, αυταρχικές μεθόδους διακυβέρνησης και πνίγηκε στη διαφθορά, που πολεμούσε να δαμάσει ο Τσάβες.

Αλλά η Μαρία Κορίνα Ματσάδο, που η Επιτροπή της Νορβηγίας ενισχύει πολιτικά με το βραβείο Νόμπελ, δεν επιφυλάσσει καλύτερη μοίρα για τη χώρα της. Αν καταφέρει να κερδίσει την εξουσία, απλώς θα επαναφέρει την «κανονικότητα» της εξαθλίωσης και της εξάρτησης. Ότι δηλαδή γέννησε το φαινόμενο Τσάβες και, σε μία σπάνια στιγμή της βασανισμένης Λατινικής Αμερικής, έφερε τους φτωχούς στο προσκήνιο.