Η υπόθεση των 8 διαδηλωτών/τριών επαναφέρει στο προσκήνιο το σκοτεινό αποτύπωμα της αστυνομικής αυθαιρεσίας, την ποινικοποίηση της συλλογικής δράσης και την προσπάθεια λήθης για τις κρατικές ευθύνες της πανδημικής περιόδου.

Την Τετάρτη 29 Οκτωβρίου 2025, οκτώ διαδηλωτές και διαδηλώτριες οδηγούνται στα Δικαστήρια Χανίων με κατηγορίες για απείθεια, ενώ ένας εξ αυτών κατηγορείται επιπλέον για «βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη» κατά αστυνομικού. Η δίωξη σχετίζεται με τη συμμετοχή τους στη συγκέντρωση της 6ης Δεκεμβρίου 2020 — ημέρα μνήμης για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου και την κοινωνική εξέγερση που ακολούθησε.

Τη συγκέντρωση εκείνης της ημέρας είχαν καλέσει φοιτητικοί σύλλογοι, εκπαιδευτικά σωματεία και συλλογικότητες των Χανίων, με στόχο να τιμήσουν την επέτειο αλλά και να διαδηλώσουν ενάντια στη διαχείριση της υγειονομικής και κοινωνικής κρίσης από το κράτος: υποχρηματοδότηση του ΕΣΥ, χιλιάδες απολύσεις, περικοπές επιδομάτων και ταυτόχρονη ενίσχυση της αστυνομικής καταστολής

Απόπειρα φίμωσης εν μέσω κρίσης

Ο χειμώνας του 2020 ήταν οξύς. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, ενόψει της διαφαινόμενης κατάρρευσης του υποστελεχωμένου συστήματος υγείας, αντέταξε όχι θωράκιση αλλά απαγορεύσεις: με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, απαγορεύθηκαν οι συναθροίσεις άνω των τεσσάρων ατόμων, ακόμα και για τις ιστορικά φορτισμένες ημερομηνίες της 17ης Νοέμβρη και της 6ης Δεκέμβρη — για πρώτη φορά μετά την πτώση της Χούντας.

Η κριτική εστίασε στην εργαλειοποίηση της πανδημίας ως πρόσχημα για την αναστολή θεμελιωδών δικαιωμάτων, την ποινικοποίηση της διαμαρτυρίας και την εμπέδωση ενός νέου, αυταρχικού μοντέλου διακυβέρνησης. Στο επίκεντρο αυτής της αμφιλεγόμενης περιόδου βρέθηκαν και τα Χανιά.

Χανιά: Βία χωρίς πρόσχημα

Στις 6 Δεκεμβρίου 2020, στη Νέα Χώρα των Χανίων, η τοπική αστυνομία επιτέθηκε απρόκλητα στη συγκέντρωση. Έξι μέλη της κατάληψης Rosa Nera και δύο μέλη του ΚΚΕ (μ-λ) συνελήφθησαν βίαια, ενώ δεκάδες πολίτες εμποδίστηκαν να προσεγγίσουν τον χώρο της πορείας και βρέθηκαν αντιμέτωποι με πρόστιμα 300 ευρώ. Καταγγέλλεται χρήση πτυσσόμενων γκλομπ και κρότου-λάμψης, ενώ εικόνες δείχνουν ματατζή να ποζάρει κοροϊδευτικά με πανό που κατασχέθηκε βίαια.

Τις επόμενες ημέρες, φοιτητές, εργαζόμενοι και συνδικαλιστές δέχτηκαν τηλεφωνικές κλήσεις από αγνώστους —πιθανόν ασφαλίτες— στα σπίτια τους, προκειμένου να τους επιβληθούν διοικητικά πρόστιμα. Οι πρακτικές αυτές ξυπνούν μνήμες από άλλες σκοτεινές εποχές, καθώς καταπατούν ευθέως το τεκμήριο αθωότητας και επαναφέρουν τη λογική της στοχοποίησης με βάση πολιτικές πεποιθήσεις.

Από την καταστολή, στην ποινικοποίηση

Η Rosa Nera και άλλες συλλογικότητες καταγγέλλουν ότι η επικείμενη δίκη αποτελεί «πολιτική δίωξη φρονημάτων», επισημαίνοντας ότι «όσο πιο βαριά η βία των αστυνομικών, τόσο πιο αυθαίρετες οι κατηγορίες». Παρά το πλήθος βίντεο και μαρτυριών που δείχνουν το αντίθετο, αγωνιστές και αγωνίστριες εμφανίζονται ως θύτες, ενώ ήταν οι πρώτοι αποδέκτες της βίας.

Ενδεικτική είναι η περίπτωση διαδηλωτή που κατηγορείται για πρόκληση βαριάς βλάβης σε αστυνομικό, βάσει μαρτυρίας που χαρακτηρίζεται ως ψευδής. Η υπόθεση εγγράφεται στο πλαίσιο μιας γενικότερης μετατόπισης της ποινικής διαδικασίας: ο νέος Ποινικός Κώδικας επιτρέπει πλέον σε αστυνομικούς να μην εμφανίζονται στο ακροατήριο — αρκεί μια γραπτή κατάθεση για να θεμελιωθεί η δίωξη. Μια πρακτική που, όπως καταγγέλλεται, ανοίγει τον δρόμο για κατασκευασμένες κατηγορίες χωρίς δυνατότητα διασταύρωσης.

Κρίσιμη δίκη σε τεταμένο κοινωνικό πλαίσιο

Η δίκη των 8 διαδηλωτών διεξάγεται σε μια κοινωνικά εκρηκτική συγκυρία: οι τιμές των ενοικίων και των βασικών αγαθών εκτοξεύονται, οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος απορροφούν μεγάλο μέρος των εισοδημάτων, η δημόσια υγεία και παιδεία συρρικνώνονται, ενώ η εμπορευματοποίηση του δημόσιου χώρου και η περιβαλλοντική υποβάθμιση εντείνονται.

«Το κράτος, ως υπάλληλος των αφεντικών, καλεί τους από τα κάτω να (ξανα)πληρώσουν τα σπασμένα», αναφέρει η ανακοίνωση της Rosa Nera. «Απέναντι σε όσους οργανώνονται και αντιστέκονται, η απάντηση είναι η γνωστή: καταστολή, συλλήψεις, δικαστήρια».

Η συγκεκριμένη υπόθεση, λοιπόν, δεν αφορά μόνο τους 8. Αφορά το δικαίωμα στη διαμαρτυρία, την ελευθερία της πολιτικής έκφρασης, την αντίσταση στη λήθη. Είναι μια δίκη που, για πολλούς, επιχειρεί να «κλείσει» λογαριασμούς της περιόδου 2020–2021, εκεί όπου οι κοινωνικές αντιστάσεις παρέμειναν ζωντανές.

Συγκέντρωση αλληλεγγύης στα Δικαστήρια Χανίων

Η Κατάληψη Rosa Nera και δεκάδες τοπικά σωματεία και συλλογικότητες καλούν σε μαζική παρουσία στα Δικαστήρια Χανίων, την Τρίτη 29 Οκτωβρίου στις 9:00 π.μ., ως ένδειξη έμπρακτης αλληλεγγύης στους διωκόμενους και για την καταγγελία αυτού που θεωρούν πολιτική δίωξη.

«Αγώνες για ψωμί, παιδεία, ειρήνη, υγεία, ελευθερία – κάτω τα χέρια από τη διαδήλωση και την απεργία», καταλήγει το κάλεσμα. Στόχος: η κατάρριψη του «σαθρού κατηγορητηρίου» και η υπεράσπιση των κοινωνικών αγώνων απέναντι στην ποινικοποίησή τους.