Προς την αρνητική «πρωτιά» της φτωχότερης χώρας της ΕΕ οδεύει η Ελλάδα, παρά τους δείκτες που «ευημερούν», σε αντίθεση με τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού, όπως προκύπτει από την ανάλυση της ελληνικής οικονομίας από τους Financial Times.
Το δημοσίευμα αρχικά κάνει λόγο για «ισχυρή οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας μετά την πανδημία σε ιστορικό πλαίσιο» και ότι «η χώρα συγκαταλέγεται πράγματι στις καλύτερες πρόσφατες επιδόσεις της ευρωζώνης».
«Αλλά έχει γίνει και η φτωχότερη», όπως προσθέτει.
Επικαλούμενη τα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat τη Δευτέρα, η αμερικανική εφημερίδα λέει ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 10,8 ποσοστιαίες μονάδες στο 162% το 2023.
«Η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε κατά 2% το 2023 (…) Από το 2019, πριν από την πανδημία, η χώρα αναπτύσσεται με σχεδόν διπλάσιο ρυθμό από τον αντίστοιχο της ευρωζώνης. Την περασμένη εβδομάδα το ΔΝΤ δήλωσε ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 2% και φέτος και θα συνεχίσει να ξεπερνά τον μέσο ρυθμό ανάπτυξης της νομισματικής ένωσης για τα επόμενα δύο χρόνια».
«Ωστόσο», τονίζει η ανάλυση, «η τελευταία ανάκαμψη έχει μόλις ελαφρώς ανεβάσει το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ τα τελευταία δύο χρόνια – και όχι αρκετά για να τους βγάλει από τη θέση τους ως τους φτωχότερους ανθρώπους στην ευρωζώνη.
«Αυτό είναι κάτι σχετικά νέο για την Ελλάδα, καθώς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν παρόμοιο με αυτό του μέσου όρου της ΕΕ μέχρι το 2009. Έκτοτε, σε 10 χώρες το βιοτικό επίπεδο αυξήθηκε πάνω από αυτό της Ελλάδας, με αποτέλεσμα να είναι η δεύτερη φτωχότερη χώρα στην ΕΕ μετά τη Βουλγαρία και η φτωχότερη στο μπλοκ του κοινού νομίσματος.
»Με το χάσμα με τη Βουλγαρία να μειώνεται απότομα, δεν είναι παράλογο να περιμένουμε ότι η Ελλάδα θα γίνει σύντομα η φτωχότερη χώρα της ΕΕ.».
Η εφημερίδα υποστηρίζει ότι η αιτία για αυτή την αντίθεση μεταξύ «ισχυρής ανάκαμψης» και φτώχειας «βρίσκεται στον απόηχο της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της λιτότητας που ακολούθησε την κρίση του 2010».
«Οι ελληνικές δαπάνες μειώθηκαν και οι φόροι αυξήθηκαν για να εξασφαλιστεί η διάσωση από το ΔΝΤ και την ΕΕ, συμπιέζοντας τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά και κατεδαφίζοντας την οικονομία. Η έκταση της οικονομικής ζημίας ήταν εξαιρετική για καιρό ειρήνης.
Η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε σχεδόν κατά 30% (…)
Το 2016, οι καταναλωτικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 24% σε σχέση με το 2007, οι κρατικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 20% και οι επενδύσεις κατέρρευσαν κατά 65%.
Την ίδια περίοδο, η μεταποιητική δραστηριότητα μειώθηκε σχεδόν στο μισό, το λιανικό εμπόριο και η επαγγελματική δραστηριότητα συρρικνώθηκαν κατά σχεδόν το ένα τρίτο. Η ανεργία εκτοξεύθηκε σε ιστορικά υψηλό επίπεδο, σχεδόν στο 30%.
Ως αποτέλεσμα, η ελληνική οικονομία είναι σήμερα περίπου 19% μικρότερη από ό,τι το 2007 – παρά την ισχυρή ανάκαμψη της χώρας μετά την πανδημία – ενώ η οικονομία της ΕΕ στο σύνολό της έχει αυξηθεί κατά 17%».
Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγος της Mazars Wealth Management, Γιώργο Λαγκαριά, που μίλησε στην εφημερίδα, το οικονομικό χτύπημα είναι σχεδόν πρωτοφανές στη σύγχρονη εποχή, συγκρίσιμο μόνο με τη Μεγάλη Ύφεση των ΗΠΑ τη δεκαετία του 1930.
"google ad"
»Οι πραγματικοί μισθοί μειώνονται σταθερά μέχρι το 2022, την τελευταία διαθέσιμη στη βάση δεδομένων του ΟΟΣΑ, και είναι μειωμένοι κατά 30% σε σχέση με τα επίπεδα πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση, αφήνοντας τη χώρα με έναν από τους χαμηλότερους μέσους μισθούς μεταξύ των ανεπτυγμένων οικονομιών.
»Ο κατασκευαστικός τομέας – σημαντικός μοχλός ανάπτυξης πριν από την κρίση – έχει σχεδόν εξαλειφθεί. Οι επενδύσεις σε κατοικίες, οι οποίες αντιπροσώπευαν πάνω από το 10% του ΑΕΠ στο αποκορύφωμα της φούσκας του 2008, έχουν έκτοτε κατρακυλήσει στο 2% του ΑΕΠ, το χαμηλότερο ποσοστό μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης. Όπως λέει ο Derrien της BNP: «Οι επενδύσεις σε κατοικίες είναι το χαμηλότερο ποσοστό του ΑΕΠ:
Η Ελλάδα έχει πλέον ένα λιγότερο ανισόρροπο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης – κάτι που είναι θετικό – αλλά η πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας δεν έχει ακόμη εξισορροπηθεί πλήρως από την επέκταση σε νέους τομείς.
Υπάρχουν επίσης ανησυχίες για τις μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές της χώρας.
Ο κ. Λαγκαριάς υποστηρίζει ότι η ανάπτυξη με περιορισμένη μόχλευση – που είναι η περίπτωση της Ελλάδας – θα παραμείνει υποτονική και προβλέπει ότι θα χρειαστούν πολλά χρόνια “επίμονων μεταρρυθμίσεων” για να επιστρέψει η Ελλάδα στο σημείο που βρισκόταν το 2007.
»Οι χαμηλές επενδύσεις και η υποτονική παραγωγικότητα συνεχίζουν επίσης να περιορίζουν το οικονομικό δυναμικό της Ελλάδας, σύμφωνα με τον Derrien.
»Στην τελευταία του έκθεση για τη χώρα, το ΔΝΤ ανέφερε επίσης την κλιματική αλλαγή ως κίνδυνο – καθώς το 90% των τουριστικών υποδομών της χώρας και το 80% των βιομηχανικών δραστηριοτήτων βρίσκονται σε περιοχές εκτεθειμένες σε υψηλούς κλιματικούς κινδύνους – και τα ολοένα και πιο θλιβερά δημογραφικά στοιχεία.
»Οι γεννήσεις στην Ελλάδα μειώθηκαν σε χαμηλό εννέα δεκαετιών το 2022, επιδεινώνοντας τη γήρανση και τη συρρίκνωση του πληθυσμού της χώρας, καθώς πολλοί νέοι εγκαταλείπουν τη χώρα κάθε χρόνο».
Και το δημοσίευμα καταλήγει:
«Συνολικά, η οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας θα πρέπει να πανηγυριστεί, αλλά θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο μιας αξιοσημείωτης οικονομικής κρίσης που την έχει αφήσει σε μια τρύπα από την οποία μπορεί να χρειαστεί μια ολόκληρη γενιά για να βγει.».