Ο Henry Foy είναι συντάκτης των Financial Times και ανταποκριτής της εφημερίδας στην Κεντρική Ευρώπη. Τις τελευταίες ημέρες βρίσκεται και αυτός μεταξύ Αθήνας και Βρυξελλών και καλύπτει τις εξελίξεις της διαπραγμάτευσης.
Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο βρέθηκε στο ξενοδοχείο Semiramis σε “πάρτι της ελίτ” όπως γράφει χαρακτηριστικά και μίλησε με Έλληνες προύχοντες για τον κίνδυνο ενός Grexit και για τους χειρισμούς του ΣΥΡΙΖΑ. Όλα αυτά, λίγο πριν προταθούν τα νέα μέτρα της κυβέρνησης.
Παρά την οικονομική κρίση που συνεχίζεται και όπως φαίνεται θα συνεχιστεί, η ελληνική ελίτ συνεχίζει τη ζωή της κανονικά, με καταθέσεις στο εξωτερικό και με το χέρι στο κουμπί της “εξόδου” από τη χώρα, για τους ιδίους, για συγγενείς και φίλους και με τη νέα κυβέρνηση να δεσμεύεται πως θα χτυπήσει κυρίως τη φοροδιαφυγή εκ των άνω. Ευσεβείς πόθοι; Πάντως οι προύχοντες δεν δείχνουν να προβληματίζονται ιδιαίτερα.
Πάμε όμως να δούμε το κείμενο αναλυτικά.
Γράφει ο Foy λοιπόν:
“Σε ένα πρόσφατο πάρτι στο ξενοδοχείο Semiramis που βρίσκεται στα πράσινα και πλούσια, βόρεια προάστια της Αθήνας, τα βατόμουρα έπλεαν σε ποτήρια σαμπάνιας και άνδρες με λινά πουκάμισα κάπνιζαν πούρα γύρω από την πισίνα.
Η ελίτ της πόλης προσπαθεί να προσποιηθεί ότι η χώρα δεν ήταν στο χείλος της οικονομικής κατάρρευσης.
Λίγες ώρες νωρίτερα, έφυγαν από τις τράπεζες 1,6 δισ. ευρώ με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να απευθύνει έκκληση στην ΕΚΤ για περισσότερα χρήματα μέσω ELA καθώς η διακοπή των διαπραγματεύσεων μεταξύ των διεθνών πιστωτών και της λαϊκιστικής* κυβέρνησης της χώρας συνεχίζεται”.
*Εδώ, χρησιμοποιείται ο όρος “populist”.
Ο αρθρογράφος περιγράφει το πάρτι γενεθλίων στο οποίο βρέθηκε.
“Ευκατάστατοι επιχειρηματίες, πολιτικοί, ακαδημαϊκοί και κοσμικοί συζητούσαν σε ήρεμο τόνο σχετικά με το πότε οι τράπεζες θα μπορούσαν να κλείσουν ή να επιβάλλουν όριο στις αναλήψεις μετρητών”.
Βέβαια θέμα για capital controls δεν ετέθη ποτέ επισήμως.
Και συνεχίζει:
“Η ελίτ έκανε καυτερά σχόλια εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ και θεωρούν πως ευθύνεται για την επιδείνωση της κρίσης. Εξέφραζαν μια αισιοδοξία πως οι ηγέτες της Ε.Ε. θα μπορούσαν ακόμα να τους σώσουν”.
Φιλοξενούνται μάλιστα και δηλώσεις, αρχής γενομένης από τη Μαρία η οποία είναι τραπεζίτης και δεν αποκαλύπτει το επίθετο της.
“Η κυβέρνηση είναι ανίκανη και καταστρέφει τη χώρα, διότι είναι κομμουνιστές και δεν καταλαβαίνουν την πραγματικότητα. Πρέπει να έχουμε συμφωνία. Η Ε.Ε. θα μας σώσει”.
Ο συντάκτης σημειώνει πως τα παραπάνω τα αναφέρει η τραπεζίτης “παίζοντας με το χρυσό περιδέραιο της”.
“Από την εποχή του εμφυλίου πολέμου, η ελληνική κοινωνία σπαράσσεται από βαθιές διαιρέσεις μεταξύ αριστεράς και δεξιάς. Το οικονομικό δράμα της ξανανοίγει πλέον παλιές πληγές που είχαν επουλωθεί από γενιά σε γενιά”, σχολιάζει ο Foy. Και η αλήθεια είναι πως τέτοιες κόντρες είδαμε και στο Σύνταγμα στη δεύτερη συγκέντρωση του Μένουμε Ευρώπη.
Όπως γράφει, “για την ελίτ το ενιαίο νόμισμα κάνει ευκολότερη την προοπτική για αυτούς για να στείλουν τα παιδιά τους στο εξωτερικό και να αγοράζουν ακίνητα στο εξωτερικό και πολυτελή αγαθά από την Ευρώπη. Το ευρώ ξεχωρίζει την Ελλάδα από τους φτωχούς Βαλκάνιους γείτονές της”.
Το άρθρο αναλύει την στάση των πλουσίων ως προς τον Αλέξη Τσίπρα: “Πίστευαν πως ο πρωθυπουργός της Ελλάδας μπλοφάρει. Στα πάρτι των Β.Π. πλέον πολλοί πιστεύουν πως αρκετοί ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ αισθάνονται ότι δεν έχουν τίποτα να χάσουν, και ως εκ τούτου είναι πρόθυμοι να κάνουν ένα άλμα στο άγνωστο με μια πιθανή πτώχευση αντί να υποφέρουν από περισσότερες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες”.
“Οι τελευταίες μέρες της Ρώμης”
Φιλοξενούνται εδώ δηλώσεις του Πάτροκλου Κουδούνη, που είναι ιδρυτής της Adequate, μιας εταιρείας συμβούλων πολιτικού κινδύνου.
“Η εργατική τάξη χωρίς χρήματα να δαπανήσει και άδειους τραπεζικούς λογαριασμούς δεν έχει τίποτα να χάσει”, λέει. “Στηρίζουν την κυβέρνηση και, όπως δείχνουν ξεκάθαρα οι δημοσκοπήσεις, οι μισοί από αυτούς είναι υπέρ ενός Grexit”. Να σημειώσουμε ωστόσο πως οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έδειξαν πως η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, τάσσονται κατά της εξόδου από το ευρώ.
Ο κ. Κουδούνης συμμετείχε στο πρώτο Μένουμε Ευρώπη. “Δεν μπορούσα να φανταστώ τον εαυτό μου να κάνει κάτι τέτοιο”, παραδέχεται.
Και σημειώνει: “Ενοχλούνται περισσότερο αυτοί που έχουν να χάσουν κάτι. Αισθάνονται ότι υπάρχει κίνδυνος και έτσι αφήνουν τον καναπέ τους και βγαίνουν στους δρόμους”.
“Ο φόβος του Grexit έχει ωθήσει τους πλούσιους Έλληνες να μετακινήσουν το μεγαλύτερο μέρος της προσωπικής περιουσίας και των επιχειρηματικών τους λογαριασμών στο εξωτερικό, ή να συσσωρεύουν σωρούς μετρητών στα σπίτια τους.
Σύμφωνα με στοιχεία από το τέλος του Απριλίου, περίπου € 70 δις είχαν μετακινηθεί από την Ελλάδα προς άλλες χώρες της Ευρωζώνης από το τέλος του Νοεμβρίου”, γράφουν οι F.T.
“Επιπλέον, οι ιδιωτικές καταθέσεις έχουν συρρικνωθεί κατά περισσότερο από € 30 δις μεταξύ του Νοεμβρίου και του Μαΐου”.
Ο Δημήτρης Παρασκευάς, δικηγόρος στο επάγγελμα, λέει από τη δική του μεριά: “Παίρνουν τα χρήματα τους από τις τράπεζες γιατί έχουν σχέδιο. Έχω ένα φίλο που είναι επιτυχημένος, και αγόρασε μετοχές. Άλλοι άνθρωποι αγοράζουν τρόφιμα”.
Ποια είναι τα δικά του σχέδια;
“Αν τα πράγματα χειροτερέψουν θα στείλω την 79χρονη μητέρα μου στο εξωτερικό”. Λέει ότι έχει ανοίξει βρετανικούς τραπεζικούς λογαριασμούς για την επιχείρησή του.
“Αν έρθουν οι έλεγχοι κεφαλαίου, θα είναι πραγματικά ένας εφιάλτης. Θα υπάρξει πολύ δυστυχία”, καταλήγει.
“Είναι σαν την τελευταία ημέρα της Ρώμης, έτσι δεν είναι;”, λέει άλλος στον Henry Foy. “Πλάκες με τρούφες παγωτό σοκολάτας σερβίρονται στο γελαστό πλήθος στην άκρη της πίστας χορού ενώ πίνουν δίπλα από την πισίνα και εύχονται να έχουμε συμφωνία”, καταγράφει ο αρθρογράφος των Financial Times πριν πετάξει για Βρυξέλλες.
Εφοπλιστές και κρίση
Αξίζει να σημειώσουμε πως από τη δεκαετία του 1950 έως τη χούντα, οι φοροασυλία των εφοπλιστών προστατεύεται από το Σύνταγμα της Ελλάδος. Μάλιστα, ακόμη και μέλη της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στελέχη του, έχουν πει πως δεν είναι δυνατόν να αλλάξουμε το Σύνταγμα για να κάνουμε τους εφοπλιστές να πληρώσουν τώρα.
Γράφει ο Ιός στην Εφ. Συν.:
«1. Η πριν από την 21 Απριλίου 1967 νομοθεσία, με αυξημένη τυπική ισχύ για την προστασία κεφαλαίων εξωτερικού, διατηρεί την αυξημένη τυπική ισχύ που είχε και εφαρμόζεται και στα κεφάλαια που θα εισάγονται στο εξής. Την ίδια ισχύ έχουν και οι διατάξεις των Κεφαλαίων Α΄ έως και Δ΄ του τμήματος Α΄ του νόμου 27/75 “περί φορολογίας πλοίων, επιβολής εισφοράς προς ανάπτυξιν της εμπορικής ναυτιλίας, εγκαταστάσεως αλλοδαπών ναυτιλιακών επιχειρήσεων και ρυθμίσεως συναφών θεμάτων”.
»2. Νόμος, που εκδίδεται μία φορά μόνο μέσα σε τρεις μήνες από την ισχύ του Συντάγματος, ορίζει τους όρους και τη διαδικασία για την αναθεώρηση ή λύση των εγκριτικών διοικητικών πράξεων που εκδόθηκαν με οποιονδήποτε τύπο κατ’ εφαρμογή του νομοθετικού διατάγματος 2687/1953 ή των συμβάσεων που έχουν συναφθεί από 21 Απριλίου 1967 έως 23 Ιουλίου 1974 για επενδύσεις κεφαλαίων εξωτερικού, με εξαίρεση εκείνες που αφορούν τη νηολόγηση πλοίων με ελληνική σημαία».
Σε ό,τι αφορά τώρα τους μεγαλοοφειλέτες του δημοσίου, στα τέλη Απριλίου η Νάντια Βαλαβάνη έστειλε προειδοποιητικό μήνυμα σε όσους δεν μπήκαν στη ρύθμιση για τις 100 δόσεις, λέγοντας ότι θα πέσει πάνω τους βαρύς ο πέλεκυς.
Από το μέτρο είχαμε είσπραξη ποσών ωστόσο όπως φαίνεται, εκείνοι που έχουν πολλά και χρωστούσαν επίσης πολλά, ήταν και εκείνοι που επωφελήθηκαν μέχρι τώρα.
Στο μέτωπο των “ολιγαρχών” και των “προυχόντων”, μένει να δούμε πως θα εφαρμοστούν τα νέα μέτρα που πρότεινε η κυβέρνηση, αν βέβαια περάσουν πρώτα από το ελληνικό Κοινοβούλιο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ άλλωστε δεσμεύεται πως θα βάλει τέλος στην πρακτική των κυβερνήσεων να δίνουν δωρεάν τηλεοπτικές άδειες στους πολιτικούς τους φίλους. “Η ιδιοκτησία των media, ιδιαίτερα στην τηλεόραση, θα είναι η πρώτη προτεραιότητα”, δήλωσε πρόσφατα ο κ. Σταθάκης, και πάλι στους F.T. “Η Ελλάδα ποτέ δεν δημοπράτησε μια πανεθνική εμπορική τηλεοπτική άδεια… έτσι, τα (έξι εμπορικά) κανάλια λειτουργούν χωρίς νομική βάση και το κράτος έχει χάσει τεράστια ποσά εσόδων”.
Αξίζει πάντως να πούμε πως επί της ουσίας, τη δραχμή θα την “πλήρωναν” περισσότερο οι φτωχοί που θα έβλεπαν όποια αγοραστική δύναμη να εξαϋλώνεται από μία υποτίμηση της τάξης του 50%-70%.
Οι ολιγάρχες μπορεί να λένε ότι φοβούνται, ωστόσο οι περισσότεροι έχουν ήδη βγάλει τα ευρώ τους στο εξωτερικό. Το παραδέχονται άλλωστε και στο παραπάνω ρεπορτάζ.
Και το πάρτι της ελίτ στην Αθήνα, συνεχίζεται.
Φόρος 21% για την εθελούσια αποκάλυψη καταθέσεων εξωτερικού
Πώς τοποθετεί πάντως η κυβέρνηση τον συντελεστή φορολόγησης στο πλαίσιο του προγράμματος εθελοντικής αποκάλυψης κεφαλαίων και επενδύσεων στο εξωτερικό;
Στις 27 Μαΐου το υπουργείο Οικονομικών κατέθεσε σε διαβούλευση σχέδιο νόμου για τη Συμφωνία Εθελοντικής Αποκάλυψης (Voluntary Disclosure Agreement) στο πλαίσιο της οποίας οι Έλληνες πολίτες που έχουν καταθέσεις στο εξωτερικό θα μπορούν να τις νομιμοποιήσουν (χωρίς την υποχρέωση να τις επαναπατρίσουν) χρησιμοποιώντας διαδικτυακή εφαρμογή στην οποία θα δηλώνουν τις καταθέσεις αυτές, θα καταβάλουν φόρο με έναν συγκεκριμένο συντελεστή και θα λαμβάνουν ένα “κωδικό τακτοποίησης” για το ποσό το οποίο δήλωσαν. Για το ποσό αυτό το ελληνικό κράτος θα τους εξασφαλίζει την μη δίωξη για φοροδιαφυγή αλλά όχι για άλλα ποινικά αδικήματα.
Τα ζητούμενα της σχετικής διαβούλευσης που ολοκληρώθηκε στις 5 Ιουνίου ήταν το ποιος θα πρέπει να είναι ο συντελεστής φορολόγησης στο πλαίσιο της Συμφωνίας Εθελοντικής Αποκάλυψης και το εάν μια αντίστοιχη διαδικασία νομιμοποίησης – αποκάλυψης μη δηλωθέντων ποσών πρέπει να ισχύσει και για τις καταθέσεις στις εγχώριες τράπεζες.
Τελικά ο συντελεστής, “κλείδωσε” στο 21%.
Αν και δεν έχει αποσαφηνισθεί ακόμη , εκτιμάται πως αντίστοιχος συντελεστής 21% θα ισχύσει για τη νομιμοποίηση μη δηλωθέντων καταθέσεων και για τις εγχώριες τράπεζες.
Σε δεύτερη φάση και αφού ψηφισθεί από την Βουλή η τροπολογία για τη Συμφωνία Εθελοντικής Αποκάλυψης η Ελβετική κυβέρνηση θα μεριμνήσει ώστε οι ελβετικές τράπεζες να αποστείλουν επιστολή στους Έλληνες πολίτες οι οποίοι διατηρούν λογαριασμούς σε αυτές με την οποία θα τους πληροφορούν για την σύναψη της Συμφωνίας Εθελοντικής Αποκάλυψης με τις ελληνικές αρχές και θα τους ζητούν να προσκομίσουν, εντός του 2015, τον “κωδικό τακτοποίησης” ή άλλο πιστοποιητικό από τις ελληνικές φορολογικές αρχές που αφορά τις καταθέσεις τους.
Ιστορίες κρίσης, κεφάλαιο 52.