Ο Ισραηλινός μαέστρος που εμφανίστηκε χθες σε συναυλία στα Proms, χρησιμοποίησε την ευκαιρία για να καταδικάσει το δολοφονικό κράτος για την κατάσταση στη Γάζα και ανακοίνωσε ότι δεν πρόκειται να ξαναδώσει συναυλία στο Ισραήλ στο άμεσο μέλλον, παρότι συνεχίζει να ζει εκεί.
Ο Ίλαν Βόλκοφ εμφανίστηκε μαζί με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Σκωτίας χθες το βράδυ και απευθύνθηκε στο κοινό του Royal Albert Hall αφού οι μουσικοί υποκλίθηκαν. «Στην καρδιά μου υπάρχει μεγάλος πόνος», είπε, σύμφωνα με την εφημερίδα The Times. «Έρχομαι από το Ισραήλ και ζω εκεί. Το αγαπώ, είναι το σπίτι μου. Αλλά αυτό που συμβαίνει είναι φρικτό και φρικαλέο σε μια κλίμακα που δεν μπορεί να φανταστεί κανείς.
Αθώοι Παλαιστίνιοι σκοτώνονται κατά χιλιάδες, εκτοπίζονται ξανά και ξανά, χωρίς νοσοκομεία και σχολεία, χωρίς να ξέρουν πότε θα έχουν το επόμενο γεύμα. Ισραηλινοί όμηροι κρατούνται σε φριχτές συνθήκες εδώ και σχεδόν δύο χρόνια και πολιτικοί κρατούμενοι σαπίζουν στις ισραηλινές φυλακές.
Σας ζητώ όλους να κάνετε ό,τι περνάει από το χέρι σας για να σταματήσει αυτή η τρέλα. Κάθε μικρή πράξη μετράει, την ώρα που οι κυβερνήσεις διστάζουν και περιμένουν. Δεν μπορούμε να αφήσουμε αυτό να συνεχίζεται — κάθε στιγμή που περνάει θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια εκατομμυρίων ανθρώπων.»
Παρότι πολλοί από το κοινό τον καταχειροκρότησαν, υπήρξαν και αποδοκιμασίες. Ο Βόλκοφ απάντησε στους αποδοκιμάζοντες λέγοντας: «Μπορείτε να φύγετε αν δεν θέλετε πολιτική. Η πολιτική είναι κομμάτι της ζωής.»
Ο Βόλκοφ, που ζει στην Χερτζελία, δήλωσε στη συνέχεια στους Times ότι δεν σκοπεύει να εργαστεί ξανά στο Ισραήλ στο άμεσο μέλλον.
«Στο Ισραήλ δεν υπάρχει πραγματική δημοκρατία», είπε στην εφημερίδα. «Τα μέσα ενημέρωσης δεν παρουσιάζουν την πραγματικότητα, η αστυνομία είναι υπό την εξουσία ενός φασίστα υπουργού και το δικαστικό σύστημα στηρίζει την κατοχή εδώ και δεκαετίες. Εμείς οι Ισραηλινοί — Παλαιστίνιοι και η μικρή μειοψηφία των Εβραίων που εναντιωνόμαστε — δεν μπορούμε μόνοι μας να σταματήσουμε την κυβέρνηση Νετανιάχου. Χρειαζόμαστε τη στήριξη ολόκληρου του κόσμου για να τελειώσει αυτή η σφαγή.»
Ο Βόλκοφ συνέχισε λέγοντας ότι πιστεύει πως «το Ισραήλ έχει χάσει κάθε αίσθηση ηθικής και έχει χάσει πλήρως τον έλεγχο», και ότι δεν θεωρεί πως τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου συνιστούν υπαρξιακή απειλή για τη χώρα, υποστηρίζοντας ότι «από την αρχή, αυτή η ιδέα χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο για να τρομοκρατηθεί ο πληθυσμός.»
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, το Μουσικό Φεστιβάλ της Γάνδης ακύρωσε την εμφάνιση της Φιλαρμονικής του Μονάχου, που θα διηύθυνε ο επερχόμενος Ισραηλινός μαέστρος Λαχάβ Σάνι. Το φεστιβάλ δήλωσε ότι «δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει επαρκή σαφήνεια για τη στάση [του Σάνι] απέναντι στο γενοκτονικό καθεστώς του Τελ Αβίβ.»
Ο Βόλκοφ δήλωσε ότι κατανοεί την επιπλέον πίεση που μπορεί να ασκήσει η ανακοίνωσή του σε άλλους Ισραηλινούς μουσικούς ώστε να εκφράσουν τις απόψεις τους, λέγοντας στους Times: «Δεν μπορούμε να κάνουμε τεστ σε κάθε άτομο μέσα σε μια αίθουσα συναυλιών για να δούμε αν είναι αρκετά αντιφασίστας. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να δείχνουμε αλληλεγγύη μεταξύ μας.»
Το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής θα παρουσιάσει απόψε ο πρόεδρος του κόμματος και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Νίκος Ανδρουλάκης από το βήμα της 89ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Νίκος Ανδρουλάκης, θα επισήμανει πως το ΠΑΣΟΚ είναι το μόνο κόμμα που μπορεί να την εγγυηθεί την πολιτική αλλαγή στη χώρα.
Ο κ. Ανδρουλάκης αναμένεται να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, να μιλήσει για επαναφορά του 13ου μισθού στο Δημόσιο, για νέο ΕΚΑΣ για χαμηλοσυνταξιούχους, παρεμβάσεις για το ιδιωτικό χρέος, για το σύστημα φορολόγησης, για τη μείωση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος, για την ενίσχυση της ανάπτυξης, της παιδείας, της υγείας και του πρωτογενή τομέα, για τη μείωση του αριθμού των υπουργείων, για λύσεις στο ζήτημα της κοινωνικής στέγης και διαφάνεια παντού.
Δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές έχουν συγκεντρωθεί στο κέντρο του Λονδίνου για την πορεία “Unite the Kingdom”, κατά των μεταναστών και υπέρ “της ελευθερίας του λόγου”, την οποία διοργανώνει ο ακτιβιστής της ακροδεξιάς, Τόμι Ρόμπινσον.
Ως απάντηση, ακτιβιστές κατά του ρατσισμού διοργάνωσαν την πορεία “March Against Fascism” υπό την αιγίδα της οργάνωσης Stand Up To Racism (SUTR).
Οι κεντρικοί δρόμοι του Λονδίνου γύρω από το Waterloo γεμίσανε με σημαίες της Βρετανίας, της Αγγλίας, της Σκωτίας και της Ουαλίας, ενώ άλλοι διαδηλωτές είχαν φέρει μαζί τους σημαίες των ΗΠΑ και του Ισραήλ ή φορούσαν καπελάκια με το σύνθημα MAGA (Make America Great Again) του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Οι συγκεντρωμένοι φώναζαν συνθήματα κατά του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ. Κάποια από τα πανό που κρατούσαν έγραφαν συνθήματα κατά των μεταναστών όπως “Σταματήστε τις βάρκες”, “στείλτε τους πίσω”, ενώ ανάμεσα στους διαδηλωτές βρίσκονται και άτομα κατά των τρανς δικαιωμάτων.
Η πορεία “Unite the Kingdom” κατευθύνεται προς το Whitehall, όπου θα ακουστούν ομιλίες από προσωπικότητες όπως ο πρώην στρατηγός του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Μπάνον. Την ίδια ώρα, η πορεία της ακροαριστερής ομάδας κατευθύνεται προς την Πλατεία του Κοινοβουλίου, με ομιλίες από πολιτικούς όπως η Diane Abbott και η Zarah Sultana.
Η αστυνομία του Λονδίνου έχει αναπτύξει περίπου 1.000 αξιωματικούς για την αποφυγή συγκρούσεων, τοποθετώντας φράχτες για να δημιουργήσει έναν “αποστειρωμένο χώρο” μεταξύ των δύο ομάδων.
Η αστυνομία εξέφρασε τις ανησυχίες της για τη συμπεριφορά της ακροδεξιάς ομάδας λόγω προηγούμενων περιστατικών αντιμουσουλμανικής ρητορικής και επιθετικών συνθημάτων.
“Πιστεύουμε στον Τόμι”
Ο Ρόμπινσον έχει χαρακτηρίσει τη σημερινή πορεία γιορτή της ελευθερίας του λόγου. Αναμένεται εξάλλου να αποτίσει φόρο τιμής στον Τσάρλι Κερκ, τον Αμερικανό συντηρητικό ινφλουένσερ ο οποίος δολοφονήθηκε την Τετάρτη.
«Εκατοντάδες χιλιάδες έχουν ήδη γεμίσει τους δρόμους του κεντρικού Λονδίνου καθώς ενωνόμαστε σαν ένας γιατις ελευθερίες μας», έγραψε ο Ρόμπινσον στο Χ.
The lion is awake, the roar is deafening in London as millions take to the streets against the erosion of our free speech and against those paid to lead us, given our country’s away.
Ο Ρόμπινσον, το πραγματικό όνομα του οποίου είναι Στίβεν Γιάξλεϊ- Λένον, δηλώνει ότι είναι ένας δημοσιογράφος που αποκαλύπτει τα κακώς κείμενα του κράτους. Μεταξύ των υποστηρικτών του είναι και ο δισεκατομμυριούχος Ίλον Μασκ.
Το μεγαλύτερο αντιμεταναστευτικό κόμμα της Βρετανίας, το Reform UK που έχει δει τον τελευταίο καιρό τη δημοτικότητά του να εκτοξεύεται, έχει τηρήσει αποστάσεις από τον Ρόμπινσον, ο οποίος έχει καταδικαστεί αρκετές φορές μεταξύ άλλων για διατάραξη της δημόσιας τάξης και για ψευδείς ισχυρισμούς κατά Σύρου πρόσφυγα.
«Θέλουμε πίσω τη χώρα μας, θέλουμε να επανέλθει η ελευθερία του λόγου», δήλωσε η διαδηλώτρια Σάντρα Μίτσελ. «Πρέπει να σταματήσουν την παράνομη μετανάστευση», πρόσθεσε. «Πιστεύουμε στον Τόμι».
Η μετανάστευση έχει αναχθεί σε βασικό πολιτικό ζήτημα στη Βρετανία τους τελευταίους μήνες, περισσότερο από τη δύσκολη οικονομική κατάσταση της χώρας. Το καλοκαίρι ήταν ιδιαίτερα τεταμένο με πολλές διαδηλώσεις κατά των μεταναστών και επεισόδια έξω από ξενοδοχεία που φιλοξενούνται αιτούντες άσυλο.
Από την αρχή του έτους περισσότεροι από 28.000 μετανάστες έχουν διασχίσει τη Μάγχη με μικρά πλοιάρια για να φτάσουν στις βρετανικές ακτές.
Μπορεί στην Ήπειρο, λόγω των καταστροφικών πυρκαγιών, εν μέσω Αυγούστου, τα φώτα σε πλατείες, αλάνες και γήπεδα να μην άναψαν για να φωτίσουν τους μεγάλους λαϊκούς καλλιτέχνες για τα πατροπαράδοτα πανηγύρια, ωστόσο, σε όλη την άλλη Ελλάδα, τα πάλκα στήθηκαν, και μαντινάδες και ταξίμια ακούστηκαν μέχρι το πρωί.
Χαρακτηριστικές οι αφίσες και οι λογής – λογής διαφημίσεις σε κάθε γωνιά της χώρας, που έδωσαν και δίνουν τον τόνο, καθώς, είναι και η γιορτή του Σταυρού στις 14/9. Όμως το κρεσέντο αυτό των πανηγυριών, από συλλόγους, ομάδες και συλλογικότητες έχει και παράπλευρες απώλειες. Ο λόγος για την εστίαση που τα “καλά” τριήμερα του Αυγούστου, αλλά και του καλοκαιριού συνολικά έβλεπε και βλέπει σε κάθε πανηγύρι να μαζεύονται χιλιάδες άτομα και την ίδια ώρα, τις πληρότητες και καταναλώσεις στις σάλες εστιατορίων και μπαρ να είναι σε χαμηλά επίπεδα.
Δεν είναι τυχαίο, όπως αναφέρουν παράγοντες του χώρου, ότι, σε μέρες και μέρη όπως η Κρήτη ή τις Κυκλάδες ή αλλού, με π.χ. δύο πανηγύρια, γινόταν “σκούπα” της πελατείας με 4.000 και πλέον “κουβέρ”. “Πού να μείνει κόσμος για τα μαγαζιά” ανέφεραν οι ίδιοι παράγοντες, τονίζοντας ότι όλη αυτή η εικόνα εγγράφεται και σε μια συγκυρία μεγάλης δυσκολίας για τον κλάδο.
Σε κρίση η εστίαση
Δεν ήταν τυχαίο το μήνυμα που έστειλαν σε συνέχεια της 89ης ΔΕΘ, τόσο η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων – ΠΟΕΣΕ, όσο και η Γενική Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας.
Χαρακτηριστικά η ΠΟΕΣΕ εξέφρασε την βαθύτατη οργή και αγανάκτησή της, για την πλήρη και προκλητική αδιαφορία της κυβέρνησης απέναντι στον κλάδο, όπως αυτή αποτυπώθηκε στις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στη 89η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Όπως ανέφερε, η ΠΟΕΣΕ, “μετά από μια παρατεταμένη περίοδο ανασφάλειας, όπου οι επιχειρήσεις μας λύγισαν υπό το βάρος της ακατάσχετης ακρίβειας, του ενεργειακού κόστους που έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο και της δραματικά μειωμένης κατανάλωσης, περιμέναμε από την κυβέρνηση δίκαιες και ουσιαστικές λύσεις. Αντ’ αυτού, εισπράξαμε μια εκκωφαντική σιωπή. Μια σιωπή που ισοδυναμεί με καταδίκη για χιλιάδες επιχειρήσεις του κλάδου.”
Όπως σημείωσε, “ο Πρωθυπουργός:
Αρνήθηκε επίμονα την επαναφορά του ΦΠΑ στο 13%, στο σερβιριζόμενο καφέ, ροφήματα και μη αλκοολούχα ποτά, παρά τις προεκλογικές του δεσμεύσεις για μειωμένο και ενιαίο ΦΠΑ στην εστίαση’ τονίζοντας ότι είναι ο μοναδικός κλάδος που δεχθήκε αύξηση στους συντελεστές ΦΠΑ κατά τη θητεία του.
Δεν ανακοίνωσε κανένα ουσιαστικό μέτρο για την ανάσχεση του ενεργειακού κόστους, αφήνοντας μας έρμαια στις διαθέσεις της αγοράς και οδηγώντας μας με μαθηματική ακρίβεια στο λουκέτο.
Παρέβλεψε την ανάγκη μείωσης του μη μισθολογικού κόστους, αδιαφορώντας για την ασφυξία που προκαλεί στις επιχειρήσεις και την αδυναμία μας να διατηρήσουμε τις θέσεις εργασίας.
Όταν σβήνουν τα φώτα της εστίασης, σκοτεινιάζει ολόκληρη η κοινωνία και η οικονομία” κατέληξε η ΠΟΕΣΕ.
Τιμές
Μια άλλη διάσταση της όλης εικόνας της “μάχης πανηγυριών – εστίασης” έχει να κάνει με τις τιμές. Συνήθως στις εκδηλώσεις των συλλόγων, που μάλιστα έχουν τη δυνατότητα για δύο ετήσιες εκδηλώσεις το χρόνο, οι τιμές ήταν πιο ανταγωνιστικές, λόγω και της δυνατότητας για “all inclusive” κατανάλωση φαγητού και ποτού. Βέβαια, οι σύλλογοι και οι ομάδες έχουν γίνει άπειρες ανά την επικράτεια…
Συνήθης, παράλληλα, ήταν και η πρακτική πολλών συλλόγων να βάζουν εισιτήριο εισόδου, του οποίου τα έσοδα πήγαιναν στο ταμείο του Συλλόγου, με παράλληλη εκχώρηση, έναντι αντιτίμου – “entry fee” – δικαιώματος για είσοδο και στήσιμο “πάγκων πώλησης” ποτών, αναψυκτικών, μπύρας, εδεσμάτων (από πίτσα μέχρι σουβλάκια και άλλα) σε επιχειρήσεις. Ουσιαστικά σε λογική “shop in a shop” στήνονταν “μαγαζιά” εντός των πανηγυριών, που, βέβαια, για τις επιχειρήσεις που επέλεγαν να “μπουν” στο παιχνίδι, συχνά, με χαμηλές τιμές, στα επίπεδα … περιπτέρου.
Την ίδια ώρα, βέβαια, η εστίαση, “γονατισμένη” από φόρους και κόστη αναγκάζεται σε διαμόρφωση υψηλών τιμών, για τα δεδομένα της αγοραστικής δύναμης των πολιτών, κάτι που βέβαια οδηγεί σε συμπίεση εσόδων και κυρίως κερδοφορίας.
Έλεγχοι
Πάντως, στο φόντο αυτό και με δεδομένους τους μεγάλους τζίρους που γίνονται στα πανηγύρια, μπήκαν και στο ραντάρ των αρχών για την απόλυτη τήρηση της νομοθεσίας.
Έτσι πέρα από τη φορολογική συμμόρφωση οι έλεγχοι έχουν να κάνουν με την τήρηση των κανόνων ασφάλειας, ωραρίων, τα διάφορα εργατικά ζητήματα με την απόδοση των απαιτούμενων εισφορών αλλά και την τήρηση υγειονομικών κανόνων.
Η κυβέρνηση και η αναφορά στις ψησταριές
Σημειώνεται ότι τον περασμένο Μάρτιο με αφορμή αναφορές στον τύπο για αλλαγή πλαισίου για τις εκδηλώσεις αυτές η κυβέρνηση έδωσε διευκρινίσεις ειδικά μάλιστα για την λειτουργία ψησταριών στα πανηγύρια.
Διέψευσε δε, δημοσιεύματα για νέα νομοθετική ρύθμιση που αφορά την απαγόρευση λειτουργίας ψησταριών σε πανηγύρια. Συγκεκριμένα η κυβέρνηση, μετά από αναφορές στα ΜΜΕ, το Μάρτιο ανακοίνωσε ότι ο νόμος προβλέπει πως η πώληση και προσφορά φαγητού και ποτού οφείλει να γίνεται από πωλητές που φέρουν την κατάλληλη άδεια και τηρούν τις ισχύουσες φορολογικές και υγειονομικές διατάξεις.
Η ενημέρωση έλεγε αναλυτικά:
“Κατόπιν σημαντικού αριθμού δημοσιευμάτων, στα οποία γίνεται αναφορά σε απαγόρευση της λειτουργίας ψησταριών σε πανηγύρια και σε «νέα νομοθετική πρόβλεψη υποχρέωσης καταφυγής σε υπηρεσίες catering», η Κυβέρνηση και τα αρμόδια Υπουργεία Ανάπτυξης και Πολιτικής Προστασίας ενημερώνουν ότι τα τελευταία χρόνια δεν έχει επέλθει καμία νέα νομοθετική ρύθμιση, που να αφορά στην απαγόρευση λειτουργίας ψησταριών σε πανηγύρια.
Σε κάθε περίπτωση, εδώ και πολλά χρόνια, προβλέπεται από το νόμο ότι η πώληση/προσφορά φαγητού και ποτού στους καταναλωτές θα πρέπει να γίνεται από πωλητές που φέρουν την κατάλληλη άδεια και τηρούν τις ισχύουσες φορολογικές και υγειονομικές διατάξεις, προκειμένου να διαφυλάσσεται η ασφάλεια του καταναλωτικού κοινού και να προστατεύεται η δημόσια υγεία.
Επίσης στο πλαίσιο των τακτικών μέτρων πρόληψης της Πυροσβεστικής για την αντιπυρική προστασία κατά τις ημέρες του καλοκαιριού με υψηλές θερμοκρασίες τηρούνται όλα τα αναγκαία μέτρα για την αποφυγή θερμικών εργασιών σε δασικές και περιαστικές δασικές εκτάσεις”.
Πάντως όπως φαίνεται οι συστάσεις αυτές έμειναν στο χαρτί, όπως έδειξε και η περίπτωση της πυρκαγιάς στο Φενεό, όπου κατηγορούνται για εμπρησμό εξ αμέλεια δύο άτομα που ετοίμαζαν πάρτι!
Δραματική επιστολή μεταναστών, καταγγελίες για άθλιες συνθήκες και σιωπή από το Υπουργείο Μετανάστευσης
Ένα κέντρο «ασφυξίας» στην καρδιά των Χανίων
Στο κέντρο κράτησης της Αγυιάς Χανίων, εκατοντάδες άνθρωποι –άνδρες, γυναίκες και παιδιά– ζουν εδώ και εβδομάδες εγκλωβισμένοι σε απάνθρωπες συνθήκες. Οι αριθμοί σοκάρουν: 342 μετανάστες βρίσκονταν ήδη κρατούμενοι για περισσότερο από έναν μήνα, στους οποίους προστέθηκαν άλλοι 196 τις τελευταίες ημέρες και αναμένονται ακόμη 35, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός να ξεπερνά τους 573.
Στις 14 Αυγούστου οι καταγεγραμμένοι ήταν 452. Ένα μήνα αργότερα, η κατάσταση έχει εκτραχυνθεί, κυρίως λόγω των αλλαγών που επέβαλε ο νέος Υπουργός Μετανάστευσης Θάνος Πλεύρης. Οι αποφάσεις αυτές οδήγησαν σε θεσμικό χάος και σε έναν εγκλωβισμό 352 ανθρώπων που παραμένουν κρατούμενοι χωρίς δυνατότητα επικοινωνίας με συγγενείς ή δικηγόρους.
Νομοθεσία που «μετατρέπει» πρόσφυγες σε κρατουμένους
Φωτογραφία: Toni Loupa
Με βάση τη νέα νομοθεσία, ακόμη και οι πρόσφυγες αντιμετωπίζονται ως κρατούμενοι μέχρι να ολοκληρωθούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα εκατοντάδες άνθρωποι να παραμένουν σε άθλιες συνθήκες, χωρίς πρόσβαση σε βασικά δικαιώματα. Η αδυναμία επικοινωνίας με τον έξω κόσμο έχει φέρει σε απόγνωση τους κρατούμενους, με αποτέλεσμα να καταγραφούν απεργίες πείνας και απειλές εξέγερσης.
«Το κέντρο βρωμά» – Αρρώστιες και ψυχολογική κατάρρευση
Οι εικόνες μέσα στο κέντρο Αγυιάς είναι αποκαλυπτικές. Όπως σημειώνουν άνθρωποι που βρέθηκαν στον χώρο, «το κέντρο βρωμά». Δεν υπάρχει κλιματισμός παρά μόνο ένας μεγάλος ανεμιστήρας στην είσοδο του κτιρίου, δεν υπάρχουν διαχωριστικά στα ντουζ, δεν υπάρχουν επαρκείς τουαλέτες. Παρά τις προσπάθειες των ανθρώπων του Λιμενικού καθώς και του Δήμου Χανίων, η απουσία υποδομών και υγειονομικής φροντίδας έχει οδηγήσει σε έξαρση ασθενειών. Δερματολογικές λοιμώξεις, όπως ο σταφυλόκοκκος, μεταδίδονται ταχύτατα, ενώ καταγράφονται και περιπτώσεις χρόνιων παθήσεων, όπως διαβήτης και υπέρταση, χωρίς καμία μέριμνα.
Η ψυχολογική πίεση είναι εξίσου συντριπτική. Ένας μετανάστης οδηγήθηκε στο Ψυχιατρείο Χανίων μετά από κρίση που αποδόθηκε στις αφόρητες συνθήκες κράτησης.
Σιωπή και «μαύρο» στην ενημέρωση
Παράλληλα, το Υπουργείο Μετανάστευσης φαίνεται να έχει επιβάλει ένα ιδιότυπο «μαύρο» στους δημοσιογράφους. Η είσοδος καμερών έχει απαγορευθεί, ώστε να μην υπάρξουν εικόνες που θα αποτυπώσουν την πραγματικότητα.
Ο λόγος είναι σαφής: η παρουσία δημοσιογράφων κινητοποιεί τους μετανάστες, οι οποίοι σπεύδουν να ζητήσουν βοήθεια, δημιουργώντας όμως ταυτόχρονα και μία κατάσταση που είναι δύσκολα διαχειρίσιμη από τις αρχές.
Η κραυγή απελπισίας: «Θα πεθάνουμε από την πείνα»
Φωτογραφία: Toni Loupa
Η δραματική κατάσταση αποτυπώνεται και σε ένα συγκλονιστικό μήνυμα που κατάφερε να βγάλει μέσα από τις χαραμάδες του κτιρίου μετανάστης. Έγραψε σε χαρτί που το έδειξε σε άνθρωπο που βρισκόταν από έξω:
**«Είμαστε εδώ μέσα πολλές μέρες.
Έχουμε παιδιά και γυναίκες και κάποιοι από εμάς είναι άρρωστοι.
Έχουμε δερματικές παθήσεις και χρόνιες ασθένειες, όπως διαβήτη και υπέρταση.
Το φαγητό δεν είναι αρκετό. Θα πεθάνουμε από την πείνα.
Σας παρακαλούμε, μπορείτε να καλέσετε κάποια οργάνωση να έρθει σε εμάς;
Είμαστε περίπου 500 άνθρωποι.
Η κατάστασή μας είναι πολύ άσχημη.
Είμαστε μετανάστες από περισσότερες από τέσσερις χώρες.»**
Η χειρόγραφη αυτή μαρτυρία συνοψίζει την απόγνωση και την αίσθηση εγκατάλειψης που κυριαρχεί στο κέντρο κράτησης.
Οι οργανώσεις αποχωρούν – το κράτος απουσιάζει
Η κατάσταση έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που ακόμη και οι εθελοντές γιατροί αλλά και ο Ερυθρός Σταυρός αποχώρησαν, καταγγέλλοντας τις συνθήκες.
Η απουσία θεσμικής παρέμβασης, η αδράνεια της πολιτείας και η έλλειψη στοιχειώδους ανθρωπιστικής μέριμνας έχουν μετατρέψει την Αγυιά σε ένα κέντρο «ασφυξίας» για εκατοντάδες ανθρώπους.
Ελ. Ζερβουδάκη: «Αυτό που συμβαίνει στην Αγυιά είναι απάνθρωπο»
Φωτογραφία: Toni Loupa
Όπως αποκαλύπτει η Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Χανίων, Ελένη Ζερβουδάκη, περισσότεροι από 570 μετανάστες παραμένουν εγκλωβισμένοι για πάνω από έναν μήνα σε έναν χώρο που έχει σχεδιαστεί για παραμονή λίγων ημερών.
Μεταξύ των κρατουμένων υπάρχουν άνδρες, γυναίκες, παιδιά, αλλά και έγκυες γυναίκες, άτομα με σοβαρά δερματολογικά προβλήματα, ψυχιατρικά περιστατικά και ασθενείς με χρόνια νοσήματα. Όπως τονίζει η ίδια, «είναι ανεπίτρεπτο, δεν μπορώ να το χαρακτηρίσω. Γενικώς είναι απάνθρωπο όλο αυτό».
Απόφαση Υπουργού Μετανάστευσης χωρίς εφαρμογή
Η κρίση πυροδοτήθηκε, σύμφωνα με την κ. Ζερβουδάκη, από τη νομοθετική τροπολογία του Υπουργού Μετανάστευσης Θάνου Πλεύρη, η οποία προβλέπει ότι όλοι οι νεοεισερχόμενοι, ακόμη και οι πρόσφυγες, θεωρούνται πλέον κρατούμενοι έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία μεταφοράς τους σε κλειστές δομές.
Η ίδια εξηγεί:
«Από την ημέρα που ήρθαν αυτοί οι άνθρωποι, θεωρούνται κρατούμενοι. Την αρμοδιότητα για τη φύλαξη και τη μεταφορά τους την έχει η ΕΛ.ΑΣ. Όμως το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη δεν έχει ενεργοποιηθεί, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να παραμένουν εδώ για πάνω από ένα μήνα».
Η νέα νομοθεσία δεν συνοδεύτηκε από τη θεσμική ετοιμότητα για την υλοποίησή της. Η καθυστέρηση στη μεταφορά έχει οδηγήσει σε ακραίες συνθήκες διαβίωσης.
Καθημερινή εξαθλίωση, χωρίς επικοινωνία, χωρίς γιατρούς
«Οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν επικοινωνήσει με τους συγγενείς τους, με κανένα από τους δικούς τους ανθρώπους, γιατί έχουν κατασχεθεί τα τηλέφωνα», επισημαίνει η Αντιδήμαρχος. «Αυτή ήταν πάντα η διαδικασία. Απλώς τώρα έχει περάσει ένας ολόκληρος μήνας και δεν έχει γίνει μεταφορά στην ηπειρωτική Ελλάδα.»
Η παρατεταμένη παραμονή σε χώρο που δεν είναι κατάλληλος ούτε για τριήμερη φιλοξενία, έχει οδηγήσει σε υγειονομική και ψυχολογική κατάρρευση. «Υπάρχουν δερματολογικά προβλήματα, ψυχιατρικός ασθενής, έγκυος γυναίκα, άνθρωπος με ζάχαρο», αναφέρει η ίδια.
Η ένταση που επικρατεί οδήγησε τον Ερυθρό Σταυρό και τους εθελοντές γιατρούς να αποχωρήσουν, αφήνοντας μόνο τον Δήμο, το Λιμενικό και την Αστυνομία να διαχειρίζονται την κατάσταση.
«Έχουν κάνει τα πάντα» – και όμως, τίποτα δεν αλλάζει
Η κ. Ζερβουδάκη περιγράφει τον αγώνα δρόμου του Δήμου Χανίων και του Λιμενικού Σώματος για να δοθεί λύση.
«Έχουμε κάνει ό,τι μπορούμε προς όλους τους φορείς – στην Εισαγγελία, στους βουλευτές, στα υπουργεία. Κάθε μέρα γίνονται τηλεφωνήματα, καταθέτουμε αιτήματα. Χθες μας υποσχέθηκαν ότι σύντομα θα φύγουν. Όμως μέχρι σήμερα, τίποτα.»
Η ίδια αποκαλύπτει πως υπάρχουν διαθέσιμες δομές στην ηπειρωτική Ελλάδα, όπως στη Λάρισα. Όμως το πρόβλημα «κολλάει στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη», το οποίο δεν προχωρά στη μεταφορά των ανθρώπων, αφήνοντάς τους επί της ουσίας σε μια ιδιότυπη διοικητική ομηρία.
Οικονομική αιμορραγία για τον Δήμο Χανίων – χωρίς κρατική στήριξη
Το κόστος της διαχείρισης αυτής της έκτακτης κρίσης, έχει πέσει εξ ολοκλήρου στον Δήμο Χανίων, παρότι –όπως υπογραμμίζει η Αντιδήμαρχος– «δεν είμαστε δήμος υποδοχής, είμαστε απλά ένας αλληλέγγυος δήμος».
Τα νούμερα προκαλούν ίλιγγο:
Περισσότερα από 7.000 ευρώ την ημέρα.
Από 1 Ιανουαρίου έως 14 Ιουνίου 2025: 550.000 ευρώ.
Από 16 Ιουνίου έως σήμερα: άλλες 260.000 ευρώ.
Σύμφωνα με την κ. Ζερβουδάκη, μέχρι στιγμής ο Δήμος δεν έχει λάβει ούτε ένα ευρώ. Μόνο μια ανεπίσημη ενημέρωση ότι «μάλλον τη Δευτέρα» θα εκταμιευθεί ποσό 200.000 ευρώ. «Θα το δούμε. Είμαστε σε αναμονή», σημειώνει.
Ένα ερώτημα χωρίς απάντηση: Πόσες μέρες ακόμα;
Το πραγματικό ερώτημα που αιωρείται πάνω από την Αγυιά, δεν είναι μόνο πότε θα μεταφερθούν οι άνθρωποι. Είναι πότε θα αναλάβει το κράτος τις ευθύνες του απέναντι στους ανθρώπους αυτούς, αλλά και απέναντι στους φορείς που σηκώνουν το βάρος μιας κατάστασης που δεν δημιούργησαν.
Πίσω από τους αριθμούς βρίσκονται πρόσωπα, οικογένειες, ιστορίες προσφυγιάς. Ανθρώπινα δικαιώματα που καταπατώνται καθημερινά – όχι στα σύνορα, αλλά στην καρδιά της Κρήτης, στην Αγυιά Χανίων.
Τα πρόσφατα στοιχεία της Eurostat (Σεπτέμβριος 2025) φέρνει στη Βουλή με ερώτησή του προς την Υπουργό Παιδείας ο Βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης και Εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος Δημοκρατίας, Δρ. Μιχάλης Χουρδάκης: η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία στην Ε.Ε., ως προς την ετήσια οικονομική στήριξη ανά φοιτητήτης δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με 20€ ανά φοιτητή/έτος (2022), όταν ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι 1.766€, ενώ η Δανία και η Ιρλανδία διαθέτουν 8.024€ και 5.692€ αντίστοιχα.
Η εικόνα αυτή, και μάλιστα, σε συνθήκες αυξημένου κόστους ζωής και έλλειψης βιώσιμης στεγαστικής πολιτικής, επαρκών φοιτητικών επιδομάτων και υποτροφιών και άλλων εργαλείων κοινωνικής προστασίας των φοιτητών και των οικογενειών τους, υπονομεύει την ισότητα πρόσβασης στη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση και διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες.Την ίδια ώρα, που η Κυβέρνηση προωθεί με αμφίβολες και αμφισβητήσιμες διαδικασίες τα Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ), αποδυναμώνει περισσότερο τον δημόσιο πυλώνα.
«Η παιδεία δεν μπορεί να είναι προνόμιο λίγων.Η Κυβέρνηση οφείλει να στηρίξει τη δημόσια ανώτατη εκπαίδευσηκαι να διαμορφώσει ουσιαστική φοιτητική μέριμνα σε στέγαση, σίτιση και υποτροφίες, ώστε κάθε νέος να έχει πραγματική δυνατότητα ανώτατων σπουδών», υπογράμμισε ο κ. Χουρδάκης.
Την ερώτηση συνυπογράφουν οι Βουλευτές του Κινήματος Δημοκρατίας: Γιώτα Πούλου, Θεοδώρα Τζάκρη και Ραλλία Χρηστίδου.
Mε στόχο την προστασία της νέας γενιάς από τα fake news, ξεκινά από τον Οκτώβριο η υλοποίηση του προγράμματος «Καλλιεργώντας Κριτικούς Αναγνώστες» σε 30 Γυμνάσια και Λύκεια της χώρας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Καστοριά, Χανιά, Πάτρα, Λάρισα, Ηράκλειο κ.ά.) με τη συνεργασία της αρμόδιας Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, του υπουργείου Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, καθώς και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Οι ψευδείς ειδήσεις (fake news) και η παραπληροφόρηση έχουν εξελιχθεί σε ένα όλο και πιο ορατό παγκόσμιο φαινόμενο. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα εργαλεία εξατομίκευσης που προσφέρουν έχουν καταστήσει ευκολότερη τη διάδοση ψευδών ιστοριών. Ακόμη και νέοι άνθρωποι, εξοικειωμένοι με την τεχνολογία, δυσκολεύονται να εντοπίσουν τις κατασκευασμένες ειδήσεις. Την ίδια ώρα, όπως επισημαίνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι ψευδείς ειδήσεις και οι συντονισμένες εκστρατείες παραπληροφόρησης έχουν εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε εργαλεία πολιτικής παρέμβασης.
Οι ευρωπαϊκές εκλογές του Ιουνίου 2024 και αρκετές εκλογικές αναμετρήσεις στα κράτη μέλη έχουν βρεθεί στο στόχαστρο προσπαθειών χειραγώγησης πληροφοριών. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου που παρουσιάστηκαν το φθινόπωρο του 2024, (https://europa.eu/eurobarometer/surveys/detail/3215) το 82% των Ευρωπαίων συμφωνεί ότι η ύπαρξη ειδήσεων ή πληροφοριών που διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα ή είναι ακόμη και ψευδείς, αποτελεί πρόβλημα για τη δημοκρατία. Παράλληλα, το 77% των Ευρωπαίων συμφωνεί ότι η ύπαρξη ειδήσεων ή πληροφοριών που διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα ή είναι ακόμη και ψευδείς αποτελεί πρόβλημα στη χώρα τους.
Το πιλοτικό πρόγραμμα που έχει διάρκεια 12 μηνών παρουσίασαν η υπουργός Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Σοφία Ζαχαράκη και ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, τις προηγούμενες ημέρες κατά τη διάρκεια της ΔΕΘ. Μέσα στις επόμενες εβδομάδες o κ. Μαρινάκης και η κυρία Ζαχαράκη θα επισκεφτούν σχολεία στην Αττική και την περιφέρεια όπου θα παρουσιάσουν το πρόγραμμα σε μαθητές.
Η παρουσίαση στο περίπτερο της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης ήταν μόνο η αρχή αφού ήδη ξεκίνησε διαδικτυακή καμπάνια με βίντεο και οπτικοακουστικό υλικό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και θα δημιουργηθεί ειδικό υλικό για το πιλοτικό πρόγραμμα, το οποίο θα διανεμηθεί στα σχολεία.
Τι προβλέπει το πρόγραμμα
Μέσα από τις δράσεις του προγράμματος μαθητές ηλικίας 12-18 ετών θα έχουν την ευκαιρία να καλλιεργήσουν τον ειδησεογραφικό γραμματισμό, την κριτική σκέψη και την ψηφιακή υπευθυνότητά τους ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τα fake news και να τα απορρίπτουν. Για να επιτευχθεί αυτό, θα πραγματοποιηθεί η σύνδεση ειδήσεων με μαθήματα όπως είναι η Ιστορία, η Κοινωνιολογία και η Γλώσσα. Παράλληλα, προβλέπεται η εμπλοκή μαθητών σε ρόλους ρεπόρτερ, συντακτών, φωτογράφων και δημιουργών πολυμεσικού περιεχομένου.
Για την υλοποίηση του προγράμματος προβλέπεται η εκπαίδευση τόσο των εκπαιδευτικών όσο και των δημοσιογράφων που θα συμμετέχουν σε αυτή.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, μάλιστα, θα πραγματοποιηθούν διαδραστικά εργαστήρια με θεματικές όπως:
– Αναγνώριση και αντιμετώπιση fake news
– Κριτική χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης στην ενημέρωση (πώς να εντοπίζονται λάθη, παραπλανητικές χρήσεις και αλγοριθμικές στρεβλώσεις)
– Προστασία προσωπικών δεδομένων και ψηφιακή ασφάλεια
– Κατανόηση δεοντολογίας ΜΜΕ και του ρόλου της δημοσιογραφίας
Η καινοτομία του προγράμματος έγκειται στο γεγονός, ότι για πρώτη φορά εφαρμόζεται στην Ελλάδα συστηματικό πρόγραμμα ειδησεογραφικής παιδείας, με συνδυασμό δημοσιογραφίας, τεχνητής νοημοσύνης και πολιτειακής αγωγής, το οποίο μεταξύ άλλων προσφέρει στους μαθητές πρακτικά εργαλεία για να σταθούν απέναντι στην υπερπληροφόρηση, στην αποφυγή ενημέρωσης και στους κινδύνους μη κριτικής χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης, υιοθετεί project-based learning με βιωματικές μεθόδους (παραγωγή podcasts, άρθρων, βίντεο, καμπανιών) και προάγει την ανάγνωση και ανάλυση του έντυπου και ψηφιακού Τύπου, ενισχύοντας την αναγνωσιμότητα και βιωσιμότητα του Τύπου.
Τον Ιούνιο του 2026 θα διεξαχθεί Παγκόσμιο Συνέδριο στην Αθήνα, με συμμετοχή εκπροσώπων από διεθνή Πανεπιστήμια και Οργανισμούς, με στόχο να αναδειχθεί η Ελλάδα ως κόμβος στην εκπαίδευση ειδησεογραφικού γραμματισμού.
Όπως αναφέρει η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης σε ανακοίνωσή της, «με το πρόγραμμα “Καλλιεργώντας Κριτικούς Αναγνώστες” δίνουμε στα παιδιά μας δεξιότητες που συνδυάζουν την υπεύθυνη ενημέρωση, την κριτική χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης και την προστασία της ψηφιακής τους ταυτότητας. Προετοιμάζουμε τους αυριανούς πολίτες να συμμετέχουν, ενεργά, στον δημόσιο διάλογο, να προστατεύουν τα δικαιώματά τους και να χτίζουν μια Δημοκρατία ανθεκτική στην παραπληροφόρηση».
Η ικανότητα των παιδιών να ξεχωρίζουν την αλήθεια από την παραπληροφόρηση είναι πιο σημαντική από ποτέ, σημείωσε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του προγράμματος, η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη, τονίζοντας: «Είμαι ιδιαίτερα περήφανη που ως Υπουργείο Παιδείας μπορούμε να σταθούμε δίπλα στους μαθητές και τις μαθήτριες, ενισχύοντας τη σχέση τους με το διάβασμα, τη δημοκρατία και τη δημοσιογραφική έρευνα, ώστε να γίνουν οι αυστηρότεροι ελεγκτές της πραγματικότητας που τους περιβάλλει».
«Θέλουμε να φέρουμε τις εφημερίδες, τη σωστή πληροφορία, την τεκμηρίωση στο διαδίκτυο, παντού, στα σχολεία. Στόχος είναι να ανοίξουμε τον διάλογο στις τάξεις σας, στα σπίτια σας, με τους δικούς σας ανθρώπους, στις παρέες σας και εκεί που η τάση τώρα είναι, αυτό που δημιουργούν κάποιοι, το “όχι” ή η απόρριψη, η τάση να είναι ο έλεγχος, ο έλεγχος όλων ημών, των κομμάτων, των ανθρώπων, των φορέων, αυτών που έχουν δημόσιο λόγο», τόνισε μεταξύ άλλων, κατά την παρουσίαση ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης.
Η Κρήτη μετρά τέσσερις νεκρούς από τροχαία δυστυχήματα μέσα σε λιγότερο από δύο εβδομάδες, και το νησί συνεχίζει να ζει σε μια καθημερινότητα πένθους, σιωπηλής αποδοχής και θεσμικής αδράνειας. Νέοι άνθρωποι, ηλικιωμένοι, οδηγοί και επιβάτες – όλοι θύματα ενός διαχρονικού εγκλήματος χωρίς ενόχους: της επικίνδυνης και ανεπαρκούς οδικής πραγματικότητας της Κρήτης.
Τέσσερις νεκροί σε μόλις εννέα ημέρες του Σεπτεμβρίου: η 20χρονη Αρίνα, η 23χρονη Μαρία, ο 17χρονος Γιώργος και ο 80χρονος άνδρας που κατέληξε μετά από μέρες νοσηλείας. Η Κρήτη δεν θρηνεί πια μεμονωμένα ατυχήματα. Θρηνεί μια συνεχόμενη απώλεια ζωής. Έναν πόλεμο χωρίς ανακωχή.
Χάθηκε προσπαθώντας να περάσει τον ΒΟΑΚ: Η ιστορία της Αρίνας
Η 20χρονη Αρίνα ήταν το τελευταίο θύμα σε αυτήν τη μακάβρια αλυσίδα. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, ενώ προσπαθούσε να διασχίσει τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) στο ύψος του Κουτουλουφαρίου, στον δήμο Χερσονήσου, παρασύρθηκε από διερχόμενο όχημα.
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, το σημείο δεν διαθέτει φωτισμό και η νεαρή γυναίκα φαίνεται πως δεν έγινε αντιληπτή από τον 21χρονο οδηγό του ΙΧ, που κινούνταν από Χανιά προς Σητεία. Το ΕΚΑΒ έφτασε γρήγορα, όμως για την Αρίνα ήταν ήδη αργά. Ο οδηγός συνελήφθη.
Μια στιγμή. Μια νεαρή ζωή. Μια ακόμα μάνα που καλείται να θάψει το παιδί της. Ένα ακόμα “ατύχημα” που φέρνει στην επιφάνεια τα διαχρονικά κενά και τα εγκληματικά ελλείμματα στον ΒΟΑΚ.
Μαρία, 23 ετών: Χάθηκε σε σύγκρουση δικύκλων
Λίγες ώρες πριν, τα ξημερώματα της ίδιας ημέρας, η 23χρονη Μαρία σκοτώθηκε όταν το δίκυκλο που οδηγούσε συγκρούστηκε με άλλο μηχανάκι. Οι συνθήκες του τροχαίου δεν έχουν ακόμη πλήρως διευκρινιστεί, ωστόσο το αποτέλεσμα είναι αναντίρρητο: μια ακόμη νέα γυναίκα χάθηκε σε δρόμους που δεν συγχωρούν τίποτα – ούτε λάθη, ούτε αστοχίες, ούτε αμέλεια πολιτείας.
Ο 17χρονος οδηγός φορτηγού: Ένας ανήλικος πίσω από το τιμόνι
Το πιο σοκαριστικό όμως γεγονός καταγράφηκε στις 8 Σεπτεμβρίου, όταν ο 17χρονος Γιώργος σκοτώθηκε σε τροχαίο στον ΒΟΑΚ, στο ύψος του Φόδελε. Το φορτηγό που οδηγούσε ανετράπη, προκαλώντας τον ακαριαίο θάνατό του.
Το στοιχείο που προκαλεί απορία και οργή: ο ανήλικος ήταν ο οδηγός του φορτηγού. Ποιος του το επέτρεψε; Ποιος του εμπιστεύτηκε το όχημα; Πώς ένα παιδί 17 ετών βρέθηκε πίσω από το τιμόνι ενός επαγγελματικού οχήματος σε έναν από τους πιο επικίνδυνους δρόμους της χώρας;
Ερωτήματα χωρίς απαντήσεις. Ερωτήματα που χάνονται όπως και οι ευθύνες.
Ένας ηλικιωμένος άνδρας, μια πτώση στον γκρεμό, και ο αργός θάνατος
Ο τέταρτος νεκρός του Σεπτεμβρίου ήταν ένας 80χρονος άνδρας, ο οποίος ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου είχε πέσει με το αυτοκίνητό του σε γκρεμό στα Σφακιά. Πάλεψε επί εβδομάδες για τη ζωή του στη ΜΕΘ του Νοσοκομείου Χανίων, όμως τελικά υπέκυψε στις 9 Σεπτεμβρίου.
Άλλη μια περίπτωση οδηγού σε δρόμους επικίνδυνους, στενούς, χωρίς προστατευτικά, σε οδικά δίκτυα που αδιαφορούν για ηλικία, κατάσταση υγείας ή κούραση.
Ο ΒΟΑΚ: ο δρόμος που σκοτώνει – διαχρονικά, αδιάκοπα, ατιμώρητα
Όλα τα παραπάνω δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά. Είναι το αποτέλεσμα της εγκατάλειψης, της αναβλητικότητας και της ανοχής απέναντι σε μια από τις πιο γνωστές παγίδες θανάτου της χώρας: τον ΒΟΑΚ.
Αυτόν τον δρόμο που, δεκαετίες τώρα, ενώνει και ταυτόχρονα θρηνεί την Κρήτη.
Χωρίς διαχωριστικά, χωρίς φωτισμό σε κομβικά σημεία, χωρίς ολοκληρωμένες παρεμβάσεις ασφαλείας, χωρίς επαρκείς έλεγχους σταθμών διέλευσης, χωρίς πραγματική πολιτική βούληση.
Όχι άλλα λόγια, όχι άλλες υποσχέσεις
Η πολιτεία έχει εξαντλήσει το οπλοστάσιο των υποσχέσεων. Κάθε νέα εξαγγελία για «αναβάθμιση του ΒΟΑΚ» ηχεί πλέον κυνικά στα αυτιά των συγγενών των νεκρών. Κάθε καθυστέρηση, κάθε “τεχνικό πρόβλημα”, κάθε χρηματοδοτική εμπλοκή μεταφράζεται σε έναν ακόμα θάνατο.
Οι τοπικές κοινωνίες έχουν δικαίωμα σε ασφαλή μετακίνηση. Οι νέοι του νησιού έχουν δικαίωμα να ζήσουν και όχι να πεθάνουν στον δρόμο για το σπίτι τους. Και το κράτος έχει υποχρέωση να προστατεύει – όχι να μετρά στατιστικά θανάτων.
Στα όρια της κατάρρευσης: το ανθρώπινο και υπηρεσιακό κραχ στην Αγυιά
Σε μια επιστολή-κραυγή αγωνίας προς την πολιτική και φυσική ηγεσία του Λιμενικού Σώματος, η Ένωση Προσωπικού Λιμενικού Σώματος Δυτικής Κρήτης αποτυπώνει με απόλυτη σαφήνεια την έκρυθμη και επικίνδυνα απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί στον προσωρινό χώρο φύλαξης μεταναστών στην Αγυιά Χανίων.
Η διαχείριση των αυξανόμενων μεταναστευτικών ροών έχει αφεθεί εξολοκλήρου στις πλάτες των στελεχών του Λ.Σ.–ΕΛ.ΑΚΤ., τα οποία έχουν μετατραπεί σε “πολυεργαλεία” χωρίς θεσμική κάλυψη, εκπαίδευση ή προστασία.
Η επιστολή, η οποία απευθύνεται προσωπικά στον Υπουργό Ναυτιλίας Βασίλη Κικίλια και στον Αρχηγό του Λιμενικού Σώματος Αντιναύαρχο Τρύφωνα Κοντιζά, δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας:
«Η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο. Δεν θα δεχθούμε να γίνουμε οι αποδιοπομπαίοι τράγοι ενός προβλήματος που η Πολιτεία αρνείται να διαχειριστεί σοβαρά».
Η Αγυιά ως “παγίδα”: το Λιμενικό σε ρόλους που δεν του αναλογούν
Οι συνθήκες στο χώρο κράτησης της Αγυιάς καταγράφονται ως επικίνδυνες, απάνθρωπες και εξευτελιστικές τόσο για τους μετανάστες όσο και για τα ίδια τα στελέχη που καλούνται να επιβάλουν τάξη.
Αναφέρεται ότι μετά από ένα μήνα κράτησης, πλέον “οι κρατούμενοι συχνά προχωρούν σε απεργίες πείνας, μαζικές διαμαρτυρίες, διαπληκτισμούς και επιθέσεις μεταξύ τους”.
Όπως καταγγέλλεται, οι λιμενικοί εκτελούν καθημερινά καθήκοντα τραπεζοκόμου, νοσηλευτή, ψυχολόγου και τραυματιοφορέα, με πλήρη έλλειψη εκπαίδευσης και χωρίς καμία θεσμική πρόβλεψη για τις ευθύνες και τις συνέπειες που φέρουν.
«Έχουμε μετατραπεί σε κάτι άλλο από αυτό που υπηρετούμε – και αυτό είναι επικίνδυνο», σημειώνει με νόημα η επιστολή, θέτοντας τον θεσμικό και ηθικό εκτροχιασμό της κατάστασης στο επίκεντρο.
Υποστελέχωση και εξάντληση: μια εξίσωση με προδιαγεγραμμένη κατάρρευση
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Η δύναμη του Λιμενικού έχει μειωθεί στο ήμισυ – από 10 άτομα ενίσχυσης μηνιαίως, σήμερα επιχειρούν μόλις 5, ενώ οι ανάγκες για 24ωρη φύλαξη στην Αγυιά και στο Νοσοκομείο απαιτούν τουλάχιστον 30 στελέχη. Η αναλογία έχει φτάσει στο 1 στέλεχος ανά 100 κρατούμενους.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, το ενδεχόμενο εξέγερσης ή μαζικής διαφυγής δεν είναι πλέον σενάριο τρόμου – είναι μια πραγματική απειλή, όπως επισημαίνεται ξεκάθαρα:
«Είναι προδιαγεγραμμένο ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα είναι αδύνατη οποιαδήποτε αντιμετώπιση. Και τότε, ποιος θα φέρει την ευθύνη;»
Ταυτόχρονα, οι βάρδιες παρατείνονται για εβδομάδες χωρίς αντικατάσταση, με τα στελέχη να βιώνουν ψυχική και σωματική εξάντληση, καθώς αντιμετωπίζουν καθημερινά διαμαρτυρίες, απεργίες πείνας, εντάσεις και ενδομεταναστευτικές επιθέσεις.
Καταγγελία για μη εφαρμογή της κυβερνητικής απόφασης Πλεύρη
Η επιστολή δεν παραλείπει να αναφερθεί σε θεσμική ανακολουθία και παραβίαση της ίδιας της κυβερνητικής πολιτικής. Επικαλούμενη τη διάταξη του πρώην Υπουργού Μετανάστευσης Θάνου Πλεύρη, υπενθυμίζει ότι οι παρανόμως εισερχόμενοι αλλοδαποί (ΠΕΠ) ορίζεται πως πρέπει να μεταφέρονται υποχρεωτικά σε κλειστές δομές υπό την ευθύνη της ΕΛ.ΑΣ. – κάτι που ουδέποτε εφαρμόστηκε στην πράξη.
Αντιθέτως, το Λιμενικό Σώμα παραμένει ο μοναδικός φορέας φύλαξης κρατουμένων, σε μη θεσμοθετημένους χώρους, όπως αυτός της Αγυιάς, κάτι που το εκθέτει όχι μόνο σε αντικειμενική αδυναμία, αλλά και σε ποινικές και πειθαρχικές ευθύνες.
Ερωτήματα χωρίς απαντήσεις και ένα ξεκάθαρο τελεσίγραφο
Η επιστολή κλείνει με τέσσερα αιτήματα-τελεσίγραφα προς την Πολιτεία:
Τι θα συμβεί σε περίπτωση μαζικής εξέγερσης; Ποιος θα φέρει την ευθύνη;
Είναι θεσμοθετημένοι οι ρόλοι που επιτελούν τα στελέχη του Λ.Σ. ή λειτουργούν αυθαίρετα ως “πολυεργαλεία”;
Πότε θα υπάρξει επαρκής ενίσχυση προσωπικού;
Πότε θα εφαρμοστεί η απόφαση για μεταφορά των κρατουμένων σε κλειστές δομές της ΕΛ.ΑΣ.;
Ολόκληρη η ανακοίνωση της Ένωσης Προσωπικού Λιμενικού Σώματος Δυτικής Κρήτης:
Προς:
Τον Υπουργό Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής κ. Κικίλια Βασίλειο
Τον Αρχηγό Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής Αντιναύαρχο Λ.Σ. κ. Κοντιζά Τρύφωνα
Α’ Υπαρχηγό Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής Υποναύαρχο Λ.Σ. Κοντορουχά
Θέμα: Επικίνδυνες και απαράδεκτες συνθήκες στους προσωρινούς χώρους φύλαξης μεταναστών.
Αξιότιμε κύριοι,
Η κατάσταση στον προσωρινό χώρο φύλαξης μεταναστών στην Αγυιά Χανίων έχει ξεπεράσει κάθε όριο αντοχής και ανοχής. Τα στελέχη του Λιμενικού Σώματος καλούνται καθημερινά να εκτελέσουν υπηρεσίες που δεν ανήκουν στις αρμοδιότητές τους, σε συνθήκες επικίνδυνες, απάνθρωπες και εξευτελιστικές.
Από την αρχή της έξαρσης των μεταναστευτικών ροών στην Κρήτη έχουμε παρέμβει και αναφερθεί ως Ένωση πολλές φορές για τις έλλειψη, τις ανάγκες των υπηρεσιών μας και την επιτακτική ανάγκη να ενισχυθούν ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν εκτός των άλλων καθηκόντων τους και σε αυτό το μεγάλο βάρος που προστέθηκε με την έξαρση του μεταναστευτικού.
Η αλήθεια είναι μία: έχουμε μετατραπεί σε τραπεζοκόμους, νοσηλευτές, ψυχολόγους και τραυματιοφορείς αντί να ασκούμε το καθήκον μας. Οι βάρδιες είναι υποστελεχωμένες, με την μηνιαία ενίσχυση να έχει μειωθεί από δέκα (10) σε πέντε (5) άτομα, όταν χρειάζονται τουλάχιστον 30 στελέχη για την 24ωρη φύλαξη στην Αγυιά και στο Νοσοκομείο, αντίστοιχα το ίδιο συμβαίνει και στο χώρο φύλαξης του Παλαιού Λιμεναρχείου Ρεθύμνου όπου και εκεί το προσωπικό βρίσκεται στα όρια των αντοχών του.
Ταυτόχρονα, οι φυλάξεις παρατείνονται για εβδομάδες ολόκληρες, με αποτέλεσμα τα στελέχη μας να καταρρέουν ψυχικά και σωματικά και να μας μεταφέρουν την αγωνία τους και τους φόβους τους με τους διαπληκτισμούς και τις εντάσεις που εξελίσσεται καθημερινά στον προσωρινό χώρο φύλαξης της Αγυιάς.
Η αναλογία φύλαξης έχει φτάσει στο 1 στέλεχος ανά 100 κρατούμενους, κάτι που καθιστά προδιαγεγραμμένη την αποτυχία σε περίπτωση εξέγερσης ή μαζικής διαφυγής. Είναι ξεκάθαρο ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα είναι αδύνατη οποιαδήποτε αντιμετώπιση. Και τότε, ποιος θα φέρει την ευθύνη;
Τα στελέχη μας κινδυνεύουν να βρεθούν κατηγορούμενοι ποινικά και πειθαρχικά για κάτι που ήταν εξαρχής είναι αδύνατο να αποτραπεί.
Οι κρατούμενοι συχνά προχωρούν σε απεργίες πείνας, μαζικές διαμαρτυρίες, διαπληκτισμούς και επιθέσεις μεταξύ τους, δημιουργώντας καθημερινά εκρηκτικές καταστάσεις που διαχειρίζονται οι συνάδελφοι χωρίς καμία προστασία και καμία εκπαίδευση για τέτοιες συνθήκες. Η διάταξη του Υπουργού Μετανάστευσης κ. Πλεύρη προβλέπει ότι τα παρανόμως εισερχομένα πρόσωπα (ΠΕΠ) θα θεωρούνται ΚΡΑΤΟΎΜΕΝΟΙ και θα μεταφέρονται υποχρεωτικά σε κλειστή δομή καθώς και την για παράδοση των κρατουμένων στην ΕΛ.ΑΣ. για την φύλαξη και μεταγωγή σε κλειστή δομή κάτι που ουδέποτε εφαρμόστηκε, με αποτέλεσμα το Λιμενικό Σώμα να έχει καταλήξει να φυλά διαρκώς κρατούμενους σε έναν χώρο που δεν είναι ούτε κατάλληλος ούτε θεσμοθετημένος για κράτηση.
Δεν αντέχουμε άλλο να παίζουμε τις ζωές και τις καριέρες μας κορόνα – γράμματα.
Δεν αντέχουμε άλλο να μας κοροϊδεύουν με προσχηματικές λύσεις και ψεύτικες υποσχέσεις. Η Αγυιά έχει γίνει παγίδα για τα στελέχη μας.
Ζητάμε άμεσα και κατηγορηματικά:
1. Να μας απαντήσει η Ηγεσία: σε περίπτωση μαζικής εξέγερσης και διαφυγής των κρατουμένων, πώς ακριβώς θα τους σταματήσουμε και ποιες θα είναι οι συνέπειες για τα στελέχη που υπηρετούν εκεί.
2. Να αποσαφηνιστεί αν οι ρόλοι που μας έχουν επιβληθεί (τραπεζοκόμοι, νοσηλευτές, ψυχολόγοι, τραυματιοφορείς) είναι υποχρεώσεις στελεχών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. ή αν έχουμε μετατραπεί αυθαίρετα σε «πολυεργαλεία» χωρίς καμία θεσμική κάλυψη.
3. Να ληφθούν άμεσα μέτρα ενίσχυσης προσωπικού με μηνιαίες αποσπάσεις και με ικανό αριθμό, καθώς και μέτρα ουσιαστικής προστασίας, προτού θρηνήσουμε θύματα.
4. Να εφαρμοστεί επιτέλους η διάταξη που προβλέπει την άμεση μεταφορά των κρατουμένων σε κλειστές δομές απο την ΕΛ.ΑΣ.
Να υπάρξει άμεση και ουσιαστική συμμετοχή των συναρμόδιων φορέων στην διαχείριση της κρίσης.
Η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο. Δεν θα δεχθούμε να γίνουμε οι αποδιοπομπαίοι τράγοι ενός προβλήματος που η Πολιτεία αρνείται να διαχειριστεί σοβαρά.
Αν δεν δοθούν λύσεις τώρα, η επόμενη κρίση θα είναι μόνο θέμα χρόνου.
Ένα ακόμη επεισόδιο στην αλυσίδα των αυξανόμενων μεταναστευτικών ροών προς την Κρήτη καταγράφηκε τα ξημερώματα της Παρασκευής 13 Σεπτεμβρίου. Σκάφος με 42 μετανάστες εντοπίστηκε από τις Λιμενικές Αρχές να πλέει 33 ναυτικά μίλια νότια της Ιεράπετρας. Η άμεση κινητοποίηση του Λιμενικού οδήγησε στην ασφαλή μεταφορά τους στο λιμάνι της πόλης, όπου και κατέπλευσαν περίπου στις 10 το πρωί.
Η νέα αυτή άφιξη έρχεται να προστεθεί σε ένα ανησυχητικό σερί: Πρόκειται για την πέμπτη κατά σειρά μεταφορά μεταναστών μέσα σε λίγες ώρες, με το σύνολο των αφίξεων να ανέρχεται στους 292 ανθρώπους μόνο από το πρωί της Παρασκευής.
Η Κρήτη –απροετοίμαστη θεσμικά και επιχειρησιακά– μετατρέπεται σιωπηλά σε κόμβο πρώτης υποδοχής, χωρίς το κράτος να έχει διαμορφώσει τους στοιχειώδεις όρους για την υποδοχή και φιλοξενία ανθρώπων που διασχίζουν επικίνδυνες θαλάσσιες διαδρομές με την ελπίδα μιας καλύτερης ζωής.
Ηρακλειο: Το παλιό ψυγείο έγινε «κέντρο κράτησης»
Το πλέον ανησυχητικό δεν είναι μόνο οι ροές, αλλά οι απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούν στους χώρους «φιλοξενίας». Στο λιμάνι του Ηρακλείου, 85 άτομα εξακολουθούν να στοιβάζονται για μέρες σε έναν πλήρως ακατάλληλο χώρο – ένα παλιό ψυγείο, χωρίς στοιχειώδεις υποδομές υγιεινής, ασφάλειας ή ιατρικής φροντίδας.
Ο χώρος δεν είναι μόνο ανεπαρκής. Είναι επικίνδυνος, όπως προειδοποιούν διαρκώς ανθρωπιστικές οργανώσεις και γιατροί που κλήθηκαν εθελοντικά να προσφέρουν υποστήριξη. Άνδρες, γυναίκες και ανήλικοι ζουν υπό συνθήκες που παραβιάζουν κατάφωρα κάθε έννοια αξιοπρέπειας και δικαιωμάτων.
Και όλα αυτά, σε ένα νησί που διαφημίζεται παγκοσμίως για τον πολιτισμό του και την “κρητική φιλοξενία”.
Χανιά: Σοβαρές καταγγελίες από την Ένωση Λιμενικών Δυτικής Κρήτης
Την ίδια ώρα, πολλαπλασιάζονται οι φωνές διαμαρτυρίας για τις συνθήκες στον προσωρινό χώρο φύλαξης μεταναστών στην Αγυιά Χανίων. Σε επιστολή-καταπέλτη προς την ηγεσία του Λιμενικού Σώματος και την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας, η Ένωση Λιμενικών Δυτικής Κρήτης προειδοποιεί για “επικίνδυνες και απαράδεκτες συνθήκες” κράτησης.
Οι λιμενικοί, στην πρώτη γραμμή του καθήκοντος, εκφράζουν πλέον ανοιχτά την οργή και την απόγνωση τους για την έλλειψη θεσμικής μέριμνας. Χωρίς κατάλληλες υποδομές, χωρίς υποστήριξη και χωρίς στρατηγική, καλούνται να διαχειριστούν όχι μόνο τα κύματα ανθρώπων, αλλά και μια κατάσταση που ξεφεύγει από τον έλεγχο.
