Οι εικόνες που εκτυλίχθηκαν το μεσημέρι της Δευτέρας στον αερολιμένα των Χανίων δεν είναι απλώς σκηνές από ένα αστυνομικό δελτίο. Το αναποδογυρισμένο περιπολικό, η ατμόσφαιρα που πνίγηκε στα χημικά και οι πέτρες που εκτοξεύτηκαν δεν αποτελούν πράξεις ενός «τυφλού» όχλου, αλλά η κραυγή ενός κλάδου που βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο. Η ένταση στα Χανιά είναι το σύμπτωμα μιας βαριάς ασθένειας που κατατρώει την ελληνική κοινωνία: της οικονομικής ασφυξίας που γεννά η δυσανάλογη φορολόγηση σε μια χώρα μισθών πείνας.
Η απόφαση της πλειοψηφίας του Κτηνοτροφικού Συλλόγου να απορρίψει την πρόταση για συμβολικό αποκλεισμό και να προχωρήσει σε «σκληρό» αποκλεισμό επ’ αόριστον, δείχνει ότι ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι. Οι παραγωγοί της Κρήτης, όπως και της υπόλοιπης Ελλάδας, δεν βγαίνουν στους δρόμους από χόμπι. Βγαίνουν γιατί η εξίσωση της επιβίωσης δεν βγαίνει πια.
Το κράτος επέλεξε να απαντήσει στην οργή με τα ΜΑΤ, τις χειροβομβίδες κρότου-λάμψης και τα χημικά. Ωστόσο, η πραγματική βία που υφίστανται οι πολίτες –και εν προκειμένω οι αγροτοκτηνοτρόφοι– είναι οικονομική.
Ζούμε σε μια χώρα όπου οι οικονομικές αρχές πανηγυρίζουν για δημοσιονομικούς στόχους, την ώρα που η πραγματική οικονομία στενάζει. Η Ελλάδα έχει παγιωθεί ως μια χώρα με μισθούς Βαλκανίων και τιμές Βρυξελλών (ή και υψηλότερες). Το κόστος παραγωγής στον πρωτογενή τομέα έχει εκτοξευθεί, όχι μόνο λόγω διεθνών συγκυριών.
Ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στα καύσιμα, ο υψηλός ΦΠΑ στις εισροές, οι ασφαλιστικές εισφορές και η έμμεση φορολογία δημιουργούν ένα ασφυκτικό πλαίσιο. Πώς μπορεί ένας κτηνοτρόφος να είναι ανταγωνιστικός ή έστω βιώσιμος, όταν το κράτος λειτουργεί ως «συνέταιρος» που παίρνει τη μερίδα του λέοντος χωρίς να προσφέρει ανταποδοτικά ούτε τις βασικές υποδομές;
Οι αγρότες καλούνται να πληρώσουν πανάκριβο ρεύμα, πανάκριβες ζωοτροφές και πετρέλαιο, ενώ οι τιμές που λαμβάνουν για τα προϊόντα τους συχνά δεν καλύπτουν ούτε το κόστος. Την ίδια ώρα, ο πολίτης στο σούπερ μάρκετ πληρώνει «χρυσάφι» τα ίδια προϊόντα. Ποιος κερδίζει; Σίγουρα όχι ο παραγωγός, σίγουρα όχι ο καταναλωτής. Κερδίζουν οι μεσάζοντες και τα κρατικά ταμεία μέσω του ΦΠΑ στις αυξημένες τιμές.
Η εικόνα του αποκλεισμένου αεροδρομίου και των συγκρούσεων είναι μια ήττα για την πολιτεία. Η λύση δεν θα έρθει με την αστυνομική βία, ούτε με την ποινικοποίηση των αγώνων. Απαιτείται άμεση αλλαγή του οικονομικού μείγματος:
Θεσμοθέτηση πραγματικού αφορολόγητου πετρελαίου για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους, ώστε να μειωθεί το κόστος παραγωγής.
Δραστική μείωση του ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής και στα αγροτικά εφόδια. Δεν νοείται σε περίοδο πληθωριστικής κρίσης το κράτος να κερδοσκοπεί μέσω των φόρων.
Πλαφόν στην κερδοφορία των μεσαζόντων και έλεγχος της αγοράς, ώστε η τιμή από το χωράφι στο ράφι να μην πενταπλασιάζεται.
Ουσιαστικές αποζημιώσεις και ενισχύσεις, χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις τύπου ΟΠΕΚΕΠΕ, που στερούν τη ρευστότητα από τους παραγωγούς.
Όσο οι οικονομικές αρχές αρνούνται να δουν την πραγματικότητα και επιμένουν στη φορολογική αφαιμαξη, τόσο οι εικόνες του αεροδρομίου στα Χανιά θα γίνονται η νέα κανονικότητα. Η κοινωνία δεν αντέχει άλλο εμπαιγμό.
Σε πεδίο σφοδρής αντιπαράθεσης με τις αστυνομικές δυνάμεις μετατράπηκε το μεσημέρι της Δευτέρας ο χώρος έξω από τον Αερολιμένα Χανίων «Ιωάννης Δασκαλογιάννης». Η μαζική κινητοποίηση των αγροτών και κτηνοτρόφων του νομού, η οποία ξεκίνησε ως μηχανοκίνητη πορεία διαμαρτυρίας, κατέληξε σε εκτεταμένα επεισόδια, χρήση χημικών και, τελικά, στον επ’ αόριστον αποκλεισμό της αεροπορικής υποδομής, σηματοδοτώντας την κατακόρυφη κλιμάκωση του αγώνα του πρωτογενούς τομέα.
Η ένταση πυροδοτήθηκε λίγο μετά την άφιξη του κύριου όγκου των διαδηλωτών στην είσοδο του αεροδρομίου, περίπου στις 13:20. Η μηχανοκίνητη πορεία, που είχε εκκινήσει νωρίτερα από τον κόμβο της Σούδας, βρήκε την πύλη εισόδου ήδη αποκλεισμένη από ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις, οι οποίες είχαν παραταχθεί στο σημείο για να αποτρέψουν την πρόσβαση των διαδηλωτών στον χώρο των αναχωρήσεων.
Το χρονικό της σύγκρουσης και η χρήση χημικών
Σε πρώτη φάση, η αστυνομία επέτρεπε τη διέλευση των επιβατών προς το αεροδρόμιο, ωστόσο το κλίμα δυναμιτίστηκε γρήγορα. Η κατάσταση εκτραχύνθηκε όταν ομάδα αγροτών επιχείρησε να σπάσει τον αστυνομικό κλοιό και να περάσει εντός του χώρου.
Ακολούθησαν σκηνές χάους, με τους διαδηλωτές να προχωρούν στην ανατροπή ενός υπηρεσιακού οχήματος της Ελληνικής Αστυνομίας και στη ρίψη πετρών κατά των αστυνομικών δυνάμεων. Οι διμοιρίες των ΜΑΤ απάντησαν άμεσα με εκτεταμένη χρήση χημικών και ρίψη χειροβομβίδων κρότου-λάμψης, σε μια προσπάθεια να απωθήσουν το πλήθος και να ανακόψουν την πορεία του. Η ατμόσφαιρα στην περιοχή έγινε αφόρητη, ωστόσο η ένταση δεν οδήγησε σε υποχώρηση των διαδηλωτών.
Η κρίσιμη Συνέλευση και η «σκληρή γραμμή»
Η τροπή που έλαβαν τα γεγονότα φαίνεται πως είχε προδιαγραφεί νωρίτερα, κατά τη διάρκεια της μαζικής συνέλευσης του Κτηνοτροφικού Συλλόγου που πραγματοποιήθηκε στον χώρο της συγκέντρωσης πριν την πορεία. Εκεί, αποτυπώθηκε η αποφασιστικότητα της βάσης των παραγωγών για κλιμάκωση χωρίς συμβιβασμούς.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η αρχική πρόταση που κατέθεσε ο πρόεδρος του Συλλόγου, η οποία προέβλεπε συμβολικό, ολιγόωρο αποκλεισμό του αεροδρομίου, καταψηφίστηκε από το σώμα. Αντ’ αυτού, υπερψηφίστηκε με πλειοψηφία η πρόταση για «σκληρό» αποκλεισμό επ’ αόριστον, επιλογή που υλοποιήθηκε αμέσως μετά τα επεισόδια.
«Λουκέτο» στο αεροδρόμιο
Λίγο μετά τις 14:00, και αφού είχε κοπάσει η πρώτη φάση των συγκρούσεων, οι συγκεντρωμένοι αγροτοκτηνοτρόφοι κατέλαβαν τον έλεγχο της εισόδου, επιβάλλοντας καθολικό αποκλεισμό. Πλέον, η πρόσβαση προς τον αερολιμένα έχει διακοπεί πλήρως, με τους παραγωγούς να δηλώνουν αποφασισμένοι να παραμείνουν στο σημείο, διακόπτοντας τη λειτουργία της υποδομής μέχρι νεωτέρας και στέλνοντας μήνυμα αδιαλλαξίας προς την κυβέρνηση.
Ολονύκτιος αποκλεισμός του Αεροδρομίου και τελεσίγραφο κτηνοτρόφων – «Είμαστε εξαγριωμένοι και απλήρωτοι»
Σε καθεστώς πλήρους αποκλεισμού τίθεται ο Αερολιμένας Χανίων «Ιωάννης Δασκαλογιάννης» τουλάχιστον μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης, σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Χανίων, Γιάννης Βερυκάκης.
Η απόφαση για το «λουκέτο» στο αεροδρόμιο έλαβε χαρακτηριστικά τελεσιγράφου. Όπως διευκρίνισε ο κ. Βερυκάκης σε δηλώσεις του στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, η ομόφωνη απόφαση του σώματος των διαδηλωτών είναι σαφής: «Δεν μπαίνει και δεν βγαίνει άνθρωπος μέχρι τις 7:00 το πρωί». Η επόμενη μέρα των κινητοποιήσεων θα κριθεί με το πρώτο φως της ημέρας, καθώς για τις 07:00 έχει προγραμματιστεί νέα σύσκεψη των αγροτοκτηνοτρόφων προκειμένου να επαναξιολογηθεί η στάση τους και να αποφασιστεί αν θα ανοίξει η πύλη ή αν θα συνεχιστεί ο αποκλεισμός.Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας ρήξης
Ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου περιέγραψε την κατάσταση ως προδιαγεγραμμένη πορεία σύγκρουσης, υπενθυμίζοντας πως ο κλάδος είχε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου προς την κυβέρνηση ήδη από τον περασμένο Ιούνιο.
«Είμαστε εξαγριωμένοι, απλήρωτοι, απελπισμένοι και σφαγιασμένοι», ανέφερε χαρακτηριστικά, αποδίδοντας την ευθύνη για την κλιμάκωση στην αδιαφορία των αρμοδίων. «Δεν το έχουν καταλάβει, αν και το επισημάναμε από τον Ιούνιο ότι θα έρθουμε σε μεγάλη κατάρρευση της κτηνοτροφίας. Ας καταλάβουν λοιπόν τώρα τη σύγκρουση που έρχεται με τους ανθρώπους που βγαίνουν στον δρόμο για ένα μεροκάματο», σημείωσε, υπογραμμίζοντας το υπαρξιακό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας στο νησί.
Η «τεχνική λύση» και η νησιωτικότητα
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, οι κτηνοτρόφοι θέτουν ως αδιαπραγμάτευτο όρο την επαναφορά της λεγόμενης «τεχνικής λύσης» για τον υπολογισμό των ενισχύσεων. Ζητούν την ολοκλήρωση των πληρωμών μέχρι τον Δεκέμβριο, όπως προβλεπόταν, και την έναρξη διαλόγου για το μοντέλο παραγωγής από το 2026 και μετά.
Ο κ. Βερυκάκης άσκησε δριμεία κριτική στην Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι αγνοεί τις ιδιαιτερότητες της νησιωτικής οικονομίας. «Μας έβαλαν πάλι σε ένα τσουβάλι, το νησί και όλα τα νησιά, με την πάνω Ελλάδα. Όμως εμείς έχουμε άλλα κοστολόγια και η ηπειρωτική χώρα άλλα», εξήγησε, αναδεικνύοντας το δυσβάσταχτο κόστος παραγωγής στην Κρήτη ως κεντρικό άξονα της διαμαρτυρίας.
Ένταση και αδυναμία εκτόνωσης
Αναφερόμενος στα επεισόδια και την ταλαιπωρία του επιβατικού κοινού, ο κ. Βερυκάκης παραδέχθηκε τη δυσκολία διαχείρισης της κατάστασης, αποδίδοντάς την στην οργή του πλήθους. «Η ένταση είναι δεδομένη όταν οι άνθρωποι είναι εξαγριωμένοι», σχολίασε.
Ο ίδιος τόνισε ότι η εντολή για τον αποκλεισμό δόθηκε από τη Γενική Συνέλευση και πλέον είναι αδύνατο να ανακληθεί άμεσα, παρά τις πιέσεις για τη διέλευση των επιβατών που πρέπει να ταξιδέψουν. «Ψήφισαν αεροδρόμιο και τώρα δεν κάνουν πίσω. Θέλω να αφήσω τους ανθρώπους να περάσουν, αλλά δεν τους αφήνουν», κατέληξε, περιγράφοντας το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί στην πύλη του αεροδρομίου.
Σε στρατηγικό εταίρο για την υλοποίηση του εμβληματικού ευρωπαϊκού έργου «Crete Valley» αναδεικνύεται η Περιφέρεια Κρήτης, συμβάλλοντας καθοριστικά στη δημιουργία της πρώτης «Κοιλάδας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας» (Renewable Energy Valley) στην Ευρώπη.
Η πρόοδος και τα επόμενα βήματα του έργου βρέθηκαν στο επίκεντρο της ετήσιας Ολομέλειας που πραγματοποιήθηκε στις 27 και 28 Νοεμβρίου 2025, στο ερευνητικό κέντρο CARTIF στο Valladolid της Ισπανίας. Στις εργασίες συμμετείχαν όλοι οι εταίροι του προγράμματος, θέτοντας τις βάσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη των δράσεων.
Το «Crete Valley» εισάγει μια πρωτοποριακή προσέγγιση στην αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, συνδυάζοντας την παραγωγή πράσινης ενέργειας με καινοτόμες τεχνολογίες, όπως τα ψηφιακά δίδυμα (Digital Twins) και η τεχνητή νοημοσύνη. Στόχος είναι η δημιουργία λύσεων που ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των κατοικιών, των υποδομών και των κτιρίων. Μέσα από τη δημιουργία τεσσάρων «κοιλάδων ΑΠΕ», κάθε περιοχή θα αξιοποιεί το βέλτιστο ενεργειακό μείγμα και θα υιοθετεί σχήματα διαμοιρασμού ενέργειας, ενισχύοντας την ενεργειακή αυτονομία και μειώνοντας το κόστος για τις τοπικές κοινωνίες.
Η Περιφέρεια Κρήτης διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην επιτυχία του εγχειρήματος, έχοντας την ευθύνη για την ορθή τήρηση των διαδικασιών αδειοδότησης, την προώθηση της ενεργούς συμμετοχής των πολιτών και την ενίσχυση της καινοτομίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η συμμετοχή της επιβεβαιώνει τη δέσμευση της Κρήτης να λειτουργήσει ως πρότυπη Περιφέρεια ενεργειακής μετάβασης, εξασφαλίζοντας καθαρή, αξιόπιστη και οικονομικά προσιτή ενέργεια για περισσότερα από 250 νοικοκυριά.
Κατά τη διάρκεια της Ολομέλειας, παρουσιάστηκε η πρόοδος των υποέργων και ανακοινώθηκε η έναρξη της φάσης κατασκευής για τα πρώτα πιλοτικά έργα:
Τηλε-γεωθερμία στην Άρβη: Ανάπτυξη ενός από τα πρώτα κοινοτικά συστήματα γεωθερμίας στην Ελλάδα.
Τηλεθέρμανση με Βιομάζα στο Αρκαλοχώρι: Παροχή καθαρής θερμικής ενέργειας σε κατοικίες και κρίσιμες υποδομές της περιοχής.
Αναβίωση παραδοσιακών ανεμόμυλων στο Οροπέδιο Λασιθίου: Μετατροπή των ιστορικών ανεμόμυλων σε σύγχρονες μικρές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, με απόλυτο σεβασμό στο φυσικό τοπίο και την πολιτιστική κληρονομιά.
Για την καλύτερη ενημέρωση και την ενίσχυση της αποδοχής από την τοπική κοινωνία, τις επόμενες ημέρες έχουν προγραμματιστεί επιτόπιες επισκέψεις στην Άρβη και το Αρκαλοχώρι, με σκοπό την οριστικοποίηση των δικτύων και την ενημέρωση των κατοίκων.
Μέσω του «Crete Valley», η Κρήτη προβάλλεται ως πρωτοπόρος της ενεργειακής καινοτομίας στην Ευρώπη, συνδυάζοντας την τεχνολογία και τη βιωσιμότητα με την κοινωνική συμμετοχή, δημιουργώντας μοντέλα που μπορούν να εφαρμοστούν τόσο στο υπόλοιπο νησί όσο και διεθνώς.
Με το σύνθημα «Για φέτος τα Χριστούγεννα, παιδί μου, εύχομαι να ‘χεις δάσκαλο», οι γονείς της περιοχής Βαρυπέτρου και Αγιάς στα Χανιά περιγράφουν μια σχολική καθημερινότητα που, λίγο πριν τις γιορτές, θυμίζει περισσότερο αγώνα επιβίωσης παρά εκπαιδευτική διαδικασία. Σε ανοιχτή επιστολή-καταγγελία, αναδεικνύουν την τραγική κατάσταση σε Νηπιαγωγεία και Δημοτικά, όπου η υποστελέχωση, τα κτιριακά προβλήματα και το κόστος στέγασης για τους εκπαιδευτικούς συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα.
Η κατάσταση, όπως καταγράφηκε σε πρόσφατη συνάντηση με εκπροσώπους του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και την Ένωση Γονέων, χαρακτηρίζεται από σοβαρές ελλείψεις που θέτουν σε κίνδυνο την ποιότητα της εκπαίδευσης αλλά και την ασφάλεια των παιδιών.
Κενά στην Ειδική Αγωγή και το Ολοήμερο
Στο επίκεντρο των διαμαρτυριών βρίσκεται η ειδική αγωγή. Οι γονείς ζητούν άμεσα την πρόσληψη δύο δασκάλων για να καλυφθούν τα κενά της παράλληλης στήριξης και να λειτουργήσει ομαλά το τμήμα ένταξης, καταγγέλλοντας πρακτικές «τεχνασμάτων» που επιβαρύνουν τους υφιστάμενους εκπαιδευτικούς.
Παράλληλα, το ολοήμερο σχολείο υπολειτουργεί με περικομμένο ωράριο λόγω ασθένειας εκπαιδευτικού που δεν έχει αντικατασταθεί, αφήνοντας τους εργαζόμενους γονείς σε απόγνωση. Στο Νηπιαγωγείο Ποτιστηρίων, η κατάσταση είναι ακόμη πιο κρίσιμη, καθώς απαιτείται σχολικός νοσηλευτής για την υποστήριξη παιδιού που το έχει ανάγκη, ενώ οι καθυστερήσεις στις γνωματεύσεις από το ΚΕΔΑΣΥ δημιουργούν ντόμινο προβλημάτων στην τάξη.
Υγρασία, διαρροές και το στεγαστικό αδιέξοδο
Πέρα από το εκπαιδευτικό προσωπικό, σοβαρά ζητήματα εγείρονται και για τις υποδομές. Οι γονείς περιγράφουν εικόνες εγκατάλειψης στα Νηπιαγωγεία, με τοίχους μουλιασμένους από την υγρασία και στέγες που στάζουν, ιδιαίτερα στο κτίριο του παλιού Δημοτικού της Αγιάς. Ζητούν από τη Δημοτική Αρχή μόνιμες και ασφαλείς λύσεις, αντί για «μερεμέτια» που απλώς καλύπτουν προσωρινά το πρόβλημα.
Επιπλέον, αναδεικνύεται το οξύ πρόβλημα της στέγασης των αναπληρωτών στα Χανιά. Οι υψηλές τιμές των ενοικίων καθιστούν απαγορευτική την εγκατάσταση εκπαιδευτικών, με αποτέλεσμα πολλοί να αρνούνται την ανάληψη υπηρεσίας. Οι γονείς καλούν τον Δήμο να αναλάβει δράση, προτείνοντας την ενοικίαση ξενοδοχείου για τη φιλοξενία των δασκάλων, στα πρότυπα άλλων περιφερειακών δήμων.
«Όχι» σε συμβολισμούς, προειδοποίηση για κινητοποιήσεις
Η ανακοίνωση κλείνει με αιχμηρή κριτική προς την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας. Οι γονείς χαρακτηρίζουν την πολιτική της «ενσυναίσθησης» ως κενή περιεχομένου όταν δεν συνοδεύεται από προσλήψεις, ειδικά για τα παιδιά με αναπηρία.
«Το Υπουργείο, αντί να εξυπηρετεί την Παιδεία, διαχειρίζεται τη δυσαρέσκεια χαρίζοντας lockers», σημειώνουν με πικρία, προειδοποιώντας ότι η υπομονή έχει εξαντληθεί. Αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο κλιμάκωσης των αντιδράσεων, δηλώνοντας έτοιμοι να στήσουν τα δικά τους «μπλόκα» πλάι σε αυτά των αγροτών, ενάντια στη διάλυση της δημόσιας εκπαίδευσης.
Ακολουθεί η σχετική ανακοίνωση:
Για φέτος τα Χριστούγεννα, παιδί μου, εύχομαι να ‘χεις δάσκαλο
Φτάσαμε Χριστούγεννα και οι γονείς από τα σχολεία της περιοχής Βαρυπέτρου, καταμετρούμε τα κενά και τις ελλείψεις, όλες εκείνες που βαραίνουν την καθημερινότητα των παιδιών μας και των δασκάλων τους, ως και τη δική μας οικογενειακή ρουτίνα. Γονείς από το Δημοτικό Βαρυπέτρου και τα Νηπιαγωγεία Βαρυπέτρου και Αγιάς, μιλήσαμε και ενημερωθήκαμε σε συνάντηση με εκπροσώπους από το Σύλλογο Εκπαιδευτικών Α/βαθμιας Εκπ/σης και την Ένωση Γονέων, στην αίθουσα του Πολιτιστικού Συλλόγου της περιοχής μας.
Συζητώντας μεταξύ μας, συγκεντρώσαμε τα προβλήματα και τα κενά μας: Δυο δάσκαλοι ειδικής αγωγής για να καλύψουν τα κενά της παράλληλης στήριξης και να λειτουργήσει κανονικά το τμήμα ένταξης, χωρίς τεχνάσματα και «λίγο απ’ όλα» για τους εκπαιδευτικούς που, παρά τις προσπάθειες, δεν επαρκούν για τις ανάγκες. Ένας δάσκαλος για το ολοήμερο, το οποίο, μετά από ασθένεια εκπαιδευτικού, υπολειτουργεί με περικομμένο ωράριο.
Στο μεταξύ οι γονείς ψάχνουμε μια ασφαλή απάντηση στο ερώτημα: «τι θα γίνουν τα παιδιά την ώρα που εμείς εργαζόμαστε;» Ένας νοσηλευτής για τη στήριξη παιδιού που το έχει ανάγκη στο Νηπιαγωγείο Ποτιστηρίων Μια σειρά γνωματεύσεις που αναμένονται από το ΚΕΔΑΣΥ, μια σειρά αναμονές για την αναπλαισίωση της τάξης, που όσο εκκρεμούν, δημιουργούν επιπρόσθετα προβλήματα, με προεκτάσεις τέτοιες, για τις οποίες δε φτάνει ο ένας ψυχολόγος που θα μας επισκέπτεται μόλις μια μέρα την εβδομάδα, παρά τη μεγάλη του διάθεση να προσφέρει.
Αλλά και κτιριακά προβλήματα, στα Νηπιαγωγεία μας, εκεί που η υγρασία μουλιάζει τους τείχους, εκεί που οι στέγες στάζουν! Δεν είναι πολλά τα χρόνια που το Νηπιαγωγείο μας μετακόμισε στο κτίριο του παλιού Δημοτικού της Αγιάς με την υπόσχεση της μόνιμης και ποιοτικής λύσης για το κτιριακό… Σήμερα μετράμε βλάβες δομικές, θέματα πολύ σοβαρά ως και επικίνδυνα για την υγεία των παιδιών μας. Ευθύνη της Δημοτικής Αρχής να δώσει πραγματική λύση σε αυτά τα προβλήματα, και όχι με μερεμέτια και μπαλώματα, που τελικά τα παγιώνουν. Επιτέλους, κάντε κτίρια κατάλληλα για να στεγάσουν τα σχολεία!
Ο Δήμος έχει ρόλο και στο θέμα της εγκατάστασης των αναπληρωτών δασκάλων. Από τους λίγους που καλέστηκαν από το Υπουργείο και φέτος, υπάρχουν κι εκείνοι που αρνούνται την ανάληψη υπηρεσίας, αφού το να ενοικιάζεις σπίτι στα Χανιά -αν δεν είσαι τουρίσταςέχει γίνει από ασύμφορο έως και ανέφικτο πια! Η πρόβλεψη είναι ότι η κατάσταση θα χειροτερεύει, αν δε ληφθούν μέτρα, από τη Δημοτική Αρχή. Μπορεί να λύσει ο Δήμος το πρόβλημα, με την ενοικίαση ξενοδοχείου για τη στέγαση των αναπληρωτών, όπως έχει προταθεί κατ’ επανάληψη από τα Σωματεία των Εκπαιδευτικών κι όπως γίνεται και σε μια σειρά από περιφερειακούς δήμους. Απαιτείται!
Αυτά συζητήσαμε λίγες μέρες πριν από τη θερμή πρόσκληση της υπουργού Παιδείας για την Παγκόσμια Ημέρα των ΑΜΕΑ. Ο συνειρμός είναι αυτόματος: η «ενσυναίσθηση» από πλευράς του Υπουργείου εξαντλείται στο επίπεδο του συμβολισμού και δεν υλοποιείται με την πρόσληψη δασκάλων για τα παιδιά με παραπάνω δυσκολίες, που φέτος ταλαιπωρούνται παραπάνω, από την έλλειψη των δασκάλων και της φροντίδας που χρειάζονται για την υγεία και την ένταξή τους στο σχολείο και την κοινωνία. Η ειδική αγωγή και τα παιδιά με δυσκολίες την πλήρωσαν πρώτα φέτος!
Οι δάσκαλοι έπρεπε να έχουν τοποθετηθεί τρεις μήνες πριν, γιατί αυτή είναι η κύρια δουλειά του Υπουργείου Παιδείας και της Διοίκησης, αυτή και τα σχολικά κτίρια! Αντίθετα, το υπουργείο αντί να εξυπηρετεί την Παιδεία, σκοπό έχει να διαχειρίζεται τη δυσαρέσκεια και την οργή μας, χαρίζοντας μας lockers (δαπάνη 8μισι εκατομμυρίων ευρώ) και άλλες… «χριστουγεννιάτικες χάντρες». Όμως πλέον δεν φαίνεται να πιάνει αυτή η διαχείριση! Ας προσέξουν, λοιπόν, οι ιθύνοντες μήπως, πλάι στα μπλόκα των αγροτών, έρθουν να προστεθούν κι άλλα μπλόκα. Ένα μπλόκο γονιών και εκπαιδευτικών ενάντια τη διάλυση των σχολείων μας!
Παρά τη διεθνώς αναγνωρισμένη ποιότητά του, το ελληνικό ελαιόλαδο εξακολουθεί να εξάγεται κυρίως χύμα, στερώντας από τη χώρα υπεραξία που εκτιμάται σε πάνω από 1,3 €/κιλό – απώλειες που φτάνουν τα 250–300 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Την ίδια στιγμή, Ιταλία και Ισπανία αξιοποιούν τη χαμηλή τυποποίηση της ελληνικής παραγωγής, ενσωματώνοντας το λάδι σε δικά τους επώνυμα προϊόντα και αποκομίζοντας το μεγαλύτερο μέρος του κέρδους
Η παγκόσμια αγορά ελαιολάδου κινείται πλέον σε μια περίοδο εξισορρόπησης, έπειτα από τη θεαματική άνοδο κατά περίπου 35% την περίοδο 2024–2025, όταν η παραγωγή έφτασε τα 3,5 εκατ. τόνους, ακολουθώντας τη χαμηλότερη επίδοση της τελευταίας δεκαετίας, δηλαδή τα 2,6 εκατ. τόνους του 2023–2024.
Με βάση τις προβλέψεις του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου (IOC), του ιταλικού οργανισμού ISMEA και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την περίοδο 2025–2026 αναμένεται παραγωγή μεταξύ 3 και 3,1 εκατ. τόνων. Πρόκειται για μείωση περίπου 10% σε σχέση με τη φετινή χρονιά, εξέλιξη που αποδίδεται τόσο στις πιέσεις του κλίματος όσο και στη φυσική εναλλαγή της ελαιοκαλλιέργειας.
Σύμφωνα με τη σχετική ανάλυση -όπως μεταδίδει το vima.gr– που υπογράφουν οι Ελένη Παυλάκου, Μαριλένα Σεϊρλή και Ευφροσύνη Μητά από το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στη Ρώμη, η αγορά του ελαιολάδου για το 2025–2026 αναμένεται να σταθεροποιηθεί σε καλύτερα επίπεδα από τον μακροχρόνιο μέσο όρο, χωρίς όμως να αγγίξει τα πρωτοφανή νούμερα της περιόδου 2023–2024.
Οι εκτιμήσεις για τη νέα σοδειά
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση η παραγωγή του 2025–2026 προβλέπεται να διαμορφωθεί γύρω στους 1,98 εκατ. τόνους, περίπου 5% χαμηλότερα από την προηγούμενη καλλιεργητική χρονιά. Η Ισπανία εξακολουθεί να είναι ο πρωταγωνιστής, αν και οι παρατεταμένες ξηρασίες και τα κύματα ζέστης συνεχίζουν να πιέζουν τις αποδόσεις. Οι προβλέψεις για τη φετινή της παραγωγή κυμαίνονται από 1,37 έως 1,55 εκατ. τόνους.
Η Ιταλία φαίνεται να σημειώνει ισχυρή ανάκαμψη, με εκτίμηση για 300–360 χιλ. τόνους, παρουσιάζοντας σημαντική άνοδο περίπου 30%, κυρίως λόγω βελτίωσης στην παραγωγή του Νότου.
Η Ελλάδα αναμένεται να κινηθεί σχεδόν στα ίδια επίπεδα με πέρυσι, δηλαδή μεταξύ 240 και 250 χιλ. τόνων. Στην Τυνησία προβλέπεται παραγωγή 200–460 χιλ. τόνων – πρόκειται για εύρος που αποτυπώνει πιθανή κάμψη μετά την εξαιρετική προηγούμενη χρονιά – ενώ η Τουρκία φαίνεται να επιστρέφει σε χαμηλότερα μεγέθη (240–310 χιλ. τόνοι) σε σχέση με το περυσινό ρεκόρ των 450 χιλ. τόνων. Η Πορτογαλία κινείται σταθερά στον μέσο όρο της, με εκτίμηση για 190–210 χιλ. τόνους.
Τα μεγαλύτερα «αγκάθια» για τον κλάδο παγκοσμίως παραμένουν το ασταθές κλίμα, η ανάγκη για επενδύσεις σε τεχνολογίες ακριβείας και οι γεωπολιτικές–εμπορικές εξελίξεις, όπως οι δασμοί των ΗΠΑ που επηρεάζουν τις ευρωπαϊκές εξαγωγές.
Η πορεία των τιμών
Ύστερα από τις σημαντικές διορθώσεις στις τιμές του 2025 λόγω της αυξημένης προσφοράς, η ανάλυση του ΟΕΥ Ρώμης προβλέπει σταθεροποίηση στα 4,5–5,5 ευρώ/κιλό για το χύμα εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και 6–8 ευρώ/λίτρο στο λιανεμπόριο. Τα προϊόντα ΠΟΠ/DOP υψηλής ποιότητας αναμένεται να διατηρήσουν τιμές άνω των 10 ευρώ το λίτρο.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του IOC (Οκτώβριος 2025), οι τιμές παραγωγού στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ξεπέρασαν ξανά τα 4 ευρώ/κιλό, αν και παραμένουν μειωμένες κατά 41% σε σύγκριση με πέρυσι.
Ενδεικτικά:
Στην Ισπανία (Jaén) η τιμή διαμορφώθηκε στα 4,31 €/κιλό, πτώση 41% σε ετήσια βάση.
Στην Ιταλία (Bari) έφτασε τα 9,43 €/κιλό, με αύξηση 3%.
Στα Χανιά καταγράφηκε τιμή 4,40 €/κιλό, 34% χαμηλότερη σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Η εικόνα συνολικά δείχνει ότι οι μεσογειακές αγορές επιστρέφουν σταδιακά σε πιο «κανονικές» τιμές, μετά από μια διετία ιστορικά υψηλών επιπέδων.
Οι διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής αγοράς
Το ελαιόλαδο εξακολουθεί να «περνά» ως κατεξοχήν ιταλικό προϊόν – αποτέλεσμα της έγκαιρης και επιθετικής στρατηγικής της Ιταλίας ήδη από τη δεκαετία του 1990
Παρότι το ελληνικό ελαιόλαδο θεωρείται διεθνώς υψηλής ποιότητας, η χώρα εξακολουθεί να έχει περιορισμένη παρουσία στο τμήμα των επώνυμων προϊόντων. Όπως επισημαίνει ο γενικός διευθυντής της ASOLIVA, Rafael Pico, στις μεγάλες αγορές των ΗΠΑ και της Ευρώπης το ελαιόλαδο εξακολουθεί να «περνά» ως κατεξοχήν ιταλικό προϊόν — αποτέλεσμα της έγκαιρης και επιθετικής στρατηγικής της Ιταλίας ήδη από τη δεκαετία του 1990.
Η Ιταλία, αν και εδώ και χρόνια δεν παράγει αρκετό λάδι για να καλύψει τις δικές της ανάγκες, ανέπτυξε μια τεράστια εξαγωγική βιομηχανία, στηριζόμενη σε εισαγωγές από Ισπανία, Ελλάδα, Τυνησία και Πορτογαλία, που καλύπτουν σχεδόν το σύνολο των απαιτήσεών της (99,4%). Χάρη στη συστηματική τυποποίηση, στο marketing και στην εδραιωμένη φήμη της, κατάφερε να τριπλασιάσει τις πωλήσεις της σε διάστημα τριάντα ετών.
Η Ελλάδα, παρά το ότι βρίσκεται σταθερά μέσα στις μεγαλύτερες ελαιοπαραγωγικές χώρες του κόσμου και συμμετέχει με περίπου 10% στη διεθνή παραγωγή, διαθέτει μόλις 2%–3% μερίδιο στην αγορά των branded προϊόντων. Το 70% περίπου των ελληνικών εξαγωγών κατευθύνεται σε Ιταλία και Ισπανία, με χαμηλότερες τιμές έως και 25% σε σχέση με άλλες αγορές, κυρίως εξαιτίας του πολύ χαμηλού βαθμού τυποποίησης (30% στην Ελλάδα, έναντι 70% στην Ισπανία και σχεδόν 100% στην Ιταλία).
Η πρακτική των χύμα εξαγωγών
Το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού ελαιολάδου εξακολουθεί να φεύγει χύμα προς Ιταλία και Ισπανία, όπου αναμειγνύεται με έλαια άλλων χωρών -συχνά χαμηλότερης ποιότητας- και επανασυσκευάζεται ως επώνυμο ιταλικό ή ισπανικό προϊόν
Το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού ελαιολάδου εξακολουθεί να φεύγει χύμα προς Ιταλία και Ισπανία, όπου αναμειγνύεται με έλαια άλλων χωρών -συχνά χαμηλότερης ποιότητας- και επανασυσκευάζεται ως επώνυμο ιταλικό ή ισπανικό προϊόν. Αυτό οδηγεί σε σημαντική απώλεια υπεραξίας για την Ελλάδα, που εκτιμάται ότι φτάνει τα 1,3 ευρώ ανά κιλό, δηλαδή 250–300 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση της εταιρείας Medit Hellas, που εξάγει χύμα λάδι στην Ιταλία: οι Έλληνες παραγωγοί εξαρτώνται απόλυτα από τους Ιταλούς εμπόρους, τη στιγμή που οι Ιταλοί τυποποιούν 800–900 χιλ. τόνους ετησίως, ενώ η δική τους παραγωγή δεν ξεπερνά τα 250–300 χιλ. τόνους. Μόλις το 30% των λαδιών που φέρουν ετικέτα «Made in Italy» παράγεται αποκλειστικά εντός της χώρας.
Η πάγια αυτή πρακτική ενισχύει την εσφαλμένη πεποίθηση των καταναλωτών ότι τα ιταλικά λάδια είναι ανώτερης ποιότητας σε σχέση με των υπόλοιπων μεσογειακών χωρών.
Ευκαιρίες για αλλαγή
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΟΕΥ Ρώμης, οι Έλληνες παραγωγοί μπορούν να αξιοποιήσουν την αυξανόμενη ζήτηση για επώνυμα και πιστοποιημένα προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ, επενδύοντας σε branding, τυποποίηση και παρουσία σε διεθνείς εκθέσεις όπως το Olio Capitale και το Tuttofood. Επιπλέον, η συνεργασία με ιταλικά δίκτυα διανομής θα μπορούσε να προσφέρει πρόσβαση σε ώριμες αγορές που ήδη αναγνωρίζουν την υψηλή ποιότητα του ελληνικού προϊόντος — απλώς όχι με ελληνική ταυτότητα.
Η Ισπανία ως παγκόσμιος ρυθμιστής
Με παραγωγή που φτάνει τα 1,415 εκατ. τόνους το 2024/25, η Ισπανία εξακολουθεί να καθορίζει τη διεθνή ισορροπία της αγοράς, παράγοντας σχεδόν το 70% του ευρωπαϊκού και το 45% του παγκόσμιου ελαιολάδου. Αυτή η θέση-κλειδί επιβεβαιώνεται και στις αναθεωρημένες εκτιμήσεις του IOC, που δείχνουν ότι η φετινή παραγωγή της χώρας υπερβαίνει κατά 28% τον μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας.
Στην παγκόσμια κατάταξη ακολουθούν η Τουρκία, η Τυνησία, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Πορτογαλία και χώρες της Ανατολικής Μεσογείου όπως Μαρόκο, Συρία, Αλγερία και Αίγυπτος, οι οποίες συνθέτουν το μεγαλύτερο μέρος της διεθνούς ελαιοκομικής παραγωγής.
Ελέγχους σε μισθωτήρια συμβόλαια με εξωπραγματικά χαμηλά ενοίκια, ξεκινάει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) με την ολοκλήρωση, στο τέλος Δεκεμβρίου, της διαδικασίας υποβολής των τροποποιητικών δηλώσεων από φορολογούμενους που είχαν δηλώσει λανθασμένα μισθώματα και έλαβαν μειωμένη επιστροφή ενοικίου την περασμένη εβδομάδα.
Πρόκειται για στοχευμένες διασταυρώσεις των δηλωθέντων ενοικίων με τις αγοραίες τιμές, και συγκεκριμένα των μισθωτηρίων που παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις από τα στοιχεία που διαθέτει η Εφορία μέσω τραπεζών, παρόχων ενέργειας και άλλων φορέων.
Στο «στόχαστρο» θα βρεθούν οι συμφωνίες μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών που έγιναν αποκλειστικά για τυπικούς λόγους, ώστε το πραγματικό μίσθωμα να μην δηλώνεται και να εμφανίζεται τεχνητά χαμηλότερο ενοίκιο.
Τα έως τώρα ευρήματα αποκαλύπτουν ότι χιλιάδες μισθώσεις είτε δεν έχουν δηλωθεί καθόλου είτε εμφανίζουν τιμές που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί διαμέρισμα 107 τ.μ. στα Χανιά, το οποίο δηλώθηκε με ενοίκιο μόλις 5 ευρώ τον μήνα, ενώ παρόμοια φαινόμενα εντοπίζονται και σε πολλές άλλες περιοχές της χώρας, όπως στην Αττική 10 ευρώ για 30 τ.μ. στον Άγιο Δημήτριο, 20 ευρώ για 133 τ.μ. στην Ηλιούπολη, 25 ευρώ για 62 τ.μ. στο Γαλάτσι.
Τα στατιστικά για την επιδότηση ενοικίου ενισχύουν τις υποψίες για τα «μαύρα μισθώματα» καθώς από τους περίπου 900.000 δικαιούχους, οι 180.000 δήλωσαν ενοίκιο έως 100 ευρώ, ενώ 630.000 ανέφεραν ποσά μεταξύ 100 και 400 ευρώ. Μόλις το 10% δήλωσε ενοίκιο άνω των 400 ευρώ, παρά την «έκρηξη» των τιμών τουλάχιστον την τελευταία τριετία, η οποία οδήγησε στην πρωτοφανή στεγαστική κρίση.
Ακραίες περιπτώσεις τόσο στο έντυπο Ε1 όσο και στο ηλεκτρονικό μισθωτήριο
Εκτιμάται ότι είναι χιλιάδες οι μισθώσεις ακινήτων οι οποίες είτε δεν έχουν δηλωθεί, είτε υποδηλώνονται, είτε στηρίζονται σε παλιά, ανενεργά μισθωτήρια που συνεχίζουν να εμφανίζουν ποσά τα οποία δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές τιμές των ενοικίων.
Μόνο ηλεκτρονικά…
Από την 1η Ιανουαρίου 2026, κάθε ευρώ που καταβάλλεται για στέγη, είτε πρόκειται για κύρια κατοικία, είτε για εξοχική ή για φοιτητικό διαμέρισμα θα πρέπει να περνά υποχρεωτικά μέσα από το τραπεζικό σύστημα. Στο οικονομικό επιτελείο αν και γνωρίζουν ότι με αυτό το μέτρο δεν θα εξαφανιστεί η φοροδιαφυγή με τα «μαύρα» ενοίκια, ωστόσο θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη διαφάνεια και θα βοηθήσει στις διασταυρώσεις της ΑΑΔΕ.
Όσοι δεν θα καταβάλλουν τα ενοίκια μέσω τραπεζών θα μένουν εκτός επιδότησης, ακόμη και αν πληρούν τα κριτήρια. Παράλληλα οι ιδιοκτήτες ακινήτων που θα λαμβάνουν μισθώματα με μετρητά δεν θα δικαιούνται την έκπτωση 5% στο ακαθάριστο εισόδημα ενώ οι επιχειρήσεις που πληρώνουν ενοίκια με μετρητά θα χάνουν την έκπτωση της δαπάνης.
Στην Ελλάδα του 2025, η αναζήτηση στέγης τείνει να μετατραπεί σε σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Σε μια χώρα όπου οι μισθοί παραμένουν καθηλωμένοι στα χαμηλότερα επίπεδα της Ευρωζώνης, ενώ οι τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών καλπάζουν, η αγορά ακινήτων έχει δημιουργήσει τη δική της «παραοικονομία».
Το φαινόμενο των «μαύρων» ενοικίων, ή της υποδήλωσης του μισθώματος στο TAXISnet, δεν είναι απλώς μια πράξη φοροδιαφυγής. Είναι, δυστυχώς, το σύμπτωμα μιας βαθιά ασθενούς οικονομίας και ενός κράτους που αντιμετωπίζει την ιδιοκτησία ως εύκολο θύμα και τον ενοικιαστή ως παράπλευρη απώλεια.
Η πρακτική είναι γνωστή: Συμβόλαιο 50 ευρώ, πραγματική πληρωμή 500 ευρώ. Γιατί όμως αυτή η «ομερτά» μεταξύ ιδιοκτήτη και ενοικιαστή ανθεί, παρά τους κινδύνους; Η απάντηση βρίσκεται στον δημοσιονομικό στραγγαλισμό.
Με την έλλειψη σπιτιών να έχει λάβει διαστάσεις μάστιγας (λόγω πλειστηριασμών, funds, τραπεζών, Airbnb και παλαιότητας κτιρίων), η αποδοχή ενός «μαύρου» ενοικίου δεν είναι επιλογή δόλου, αλλά επιλογή ανάγκης. Είναι ο μόνος τρόπος να εξασφαλίσει στέγη ή να πετύχει μια τιμή που να αντέχει ο πενιχρός μισθός του.
Δέχεται να ζει υπό την απειλή έξωσης χωρίς νομική κάλυψη και δέχεται να μην μπορεί να δικαιολογήσει τα έξοδά του στην εφορία. Γιατί; Γιατί η εναλλακτική είναι να μείνει στον δρόμο ή να πληρώσει ένα ποσό που το κράτος, μέσω της φορολογίας του, έχει καταστήσει απαγορευτικό.
Το Υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ μπορούν να συνεχίσουν τους ελέγχους και τις διασταυρώσεις. Όμως, όσο το σύστημα αγνοεί την πραγματική αγοραστική δύναμη των πολιτών, το «μαύρο» χρήμα θα κυκλοφορεί χέρι με χέρι.
Σε μια χώρα όπου το κόστος στέγασης τρώει το 50% ή και το 60% του μισθού, το κράτος δεν μπορεί να λειτουργεί ως εισπράκτορας. Οφείλει να αντιληφθεί ότι τα «μαύρα» ενοίκια είναι η κραυγή αγωνίας μιας κοινωνίας που προσπαθεί να επιβιώσει σε ένα περιβάλλον οικονομικού παραλογισμού.
Η επιχείρηση για τον απεγκλωβισμό του 40χρονου που τραυματίστηκε στο Φαράγγι του Αμπά, στις Τρεις Εκκλησιές Αστερουσίων, συνεχίζεται και σήμερα, με τις αρχές να βρίσκονται σε αναμονή του ελικοπτέρου Super Puma που έχει ζητηθεί από το συντονιστικό του Πυροσβεστικού Σώματος Κρήτης για την αεροδιακομιδή του.
Ο άνδρας, που έκανε canyoning – δηλαδή κατάβαση του φαραγγιού και του καταρράκτη με ειδικό εξοπλισμό – επικοινώνησε ο ίδιος με το ΕΚΑΒ, αναφέροντας τραυματισμό στο πόδι και πόνο στα πλευρά. Στο σημείο παραμένουν από τη νύχτα πυροσβέστες και διασώστες, στο πλευρό του τραυματία, περιμένοντας το πρώτο φως της ημέρας και το ελικόπτερο ώστε να γίνει η ανύψωση με ασφάλεια. Στο πεδίο βρίσκεται και κλιμάκιο του ΕΚΑΒ, έτοιμο να τον παραλάβει.
Η περιοχή είναι ιδιαίτερα δύσβατη, γεγονός που καθιστά κάθε σενάριο μεταφοράς εξαιρετικά απαιτητικό. Αν το ελικόπτερο δεν μπορέσει να προσεγγίσει, η μεταφορά του 40χρονου προς τις Τρεις Εκκλησιές απαιτεί κατάβαση δεκάδων τεχνικών σημείων με χρήση σκοινιών, ενώ η επιστροφή του προς την κορυφή του καταρράκτη θα απαιτούσε νέα επιχείρηση υψηλής τεχνικής δυσκολίας.
Το χρονικό της επιχείρησης
Η μεγάλη επιχείρηση διάσωσης άρχισε το μεσημέρι της Κυριακής 7 Δεκεμβρίου. Ο 40χρονος, που συμμετείχε σε κατάβαση του Φαραγγιού Αμπά, είχε ήδη ολοκληρώσει την κάθοδο από τον εντυπωσιακό καταρράκτη ύψους 145 μέτρων, όταν – στην πορεία προς τις Τρεις Εκκλησιές – τραυματίστηκε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες.
Αμέσως κινητοποιήθηκαν 16 μέλη της ΕΜΑΚ και 12 δασοκομάντος της ΕΜΟΔΕ, σχηματίζοντας μια από τις πιο σύνθετες επιχειρήσεις διάσωσης που έχουν πραγματοποιηθεί στην περιοχή λόγω του απότομου και ιδιαίτερα απαιτητικού ανάγλυφου. Από την πρώτη στιγμή, ο 40χρονος είχε τις αισθήσεις του και παρουσίαζε καλή γενική εικόνα, ωστόσο το σημείο όπου βρισκόταν απαιτούσε λεπτομερή σχεδιασμό για την απομάκρυνσή του.
Οι διασώστες παρέμειναν όλη τη νύχτα στο πεδίο, δίπλα στον τραυματία, αναμένοντας το ελικόπτερο που θα μπορούσε να επιχειρήσει με το φως της ημέρας. Παράλληλα, εξετάζονται αναλυτικά όλες οι εναλλακτικές διαδρομές για πιθανή μεταφορά του μέσω εδάφους, εφόσον απαιτηθεί.
Οι προσπάθειες συνεχίζονται, με τις αρχές να αξιολογούν βήμα-βήμα τις συνθήκες στο πεδίο για την ασφαλή ολοκλήρωση της επιχείρησης.
Η νέα τουριστική σεζόν στην Κρήτη φαίνεται πως θα ξεκινήσει πιο νωρίς από ποτέ, καθώς από τον Φεβρουάριο του 2026 διαφαίνεται μία σημαντική κινητικότητα στους αεροπορικούς προορισμούς. Οι πρώτες ενδείξεις τόσο σε επίπεδο αεροπορικών διασυνδέσεων, όσο και ενδιαφέροντος από παραδοσιακές και αναδυόμενες αγορές δημιουργούν αισιοδοξία για μία “ισχυρή χρονιά” για το νησί. Μάλιστα, ίσως για πρώτη φορά φέτος τα σχέδια πτήσεων (slots) είναι πιο ξεκάθαρα και σχεδόν σταθεροποιήμενα όσον αφορά στην επόμενη τουριστική σεζόν στο νησί.
Παρά τη συνήθη αντίληψη ότι η τουριστική σεζόν στην Κρήτη ξεκινά κυρίως άνοιξη, οι κινήσεις που παρατηρούνται από αεροπορικές εταιρείες και φορείς δείχνουν ότι το 2026 ενδέχεται να είναι διαφορετικό. Η πολύ νωρίτερη διείσδυση, ήδη από τον Φεβρουάριο, σηματοδοτεί μία μετατόπιση προς επαύξηση της λεγόμενης “shoulder season” (περιόδους πριν και μετά την κορύφωση), κάτι που είναι ευνοϊκό για την τοπική οικονομία, τις υποδομές και τη βιωσιμότητα. Το γεγονός αυτό υποστηρίζεται και από αναλυτές που επισημαίνουν ότι η ζήτηση δεν περιορίζεται πλέον αυστηρά στους καλοκαιρινούς μήνες.
Το αεροδρόμιο “Νίκος Καζαντζάκης” στο Ηράκλειο, ειδικότερα, αναμένεται να διαδραματίσει κομβικό ρόλο ως πύλη εισόδου αυτής της επέκτασης. Αναλυτικότερα, από τις αρχές Μαρτίου προβλέπεται σημαντική αύξηση των δρομολογίων.
Η EasyJet αναμένεται να ξεκινήσει πτήσεις από και προς το Ηράκλειο προς τη Βρετανία, γεγονός που αντανακλά τη διατηρούμενη και πιθανόν αυξανόμενη συνεισφορά της βρετανικής αγοράς στον τουρισμό της Κρήτης.
Η Transavia γαλλική/ολλανδική εταιρεία διατηρεί καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα τη σύνδεση Άμστερνταμ-Ηράκλειο, ενώ παράλληλα ενισχύει τη δραστηριότητά της από τη Γαλλία, με αεροπορικές συνδέσεις όπως προς το Παρίσι ή άλλες γαλλικές πόλεις.
Το ενδιαφέρον των ευρωπαϊκών αγορών
Σε ό,τι αφορά τη γερμανική αγορά με βάση τα πρώτα σχέδια πτήσεων (slots) αναμένεται αύξηση στη ζήτηση στις πτήσεις μεταξύ Ηρακλείου και γερμανικών πόλεων. Οι πρώτες αναφορές κάνουν λόγο για επανεκκίνηση ή ενίσχυση των πτήσεων μετά τον Μάρτιο, γεγονός που προσδίδει μια δυναμική από μία από τις πλέον σημαντικές ευρωπαϊκές αγορές.
Σύμφωνα με στοιχεία, ήδη έχουν εγκριθεί αυξημένα slots για το αεροδρόμιο του Ηρακλείου, δείγμα ότι οι αεροπορικές εταιρείες βλέπουν υψηλή προσδοκία ως προς τις αφίξεις. Οι πιο πρόσφατες προβλέψεις για το αεροδρόμιο “Νίκος Καζαντζάκης” είναι ενθαρρυντικές κατά τη διάρκεια της περιόδου του Πάσχα 2025, το αεροδρόμιο κατέγραψε 290 διεθνείς πτήσεις, με άνοδο 8,4% σε σχέση με προηγούμενες χρονιές.
Βελτιώνονται οι υποδομές
Παράλληλα, η εποχική επέκταση της τουριστικής περιόδου ήδη αποτυπώνεται στις υποδομές με δεδομένα προηγούμενων χρόνων και τη διατήρηση κάποιων αεροπορικών γραμμών και κατά τους χειμερινούς μήνες, οι επιχειρήσεις φιλοξενίας φαίνεται να προετοιμάζονται για μεγαλύτερη διάρκεια λειτουργίας. Επίσης, η διοίκηση του αεροδρομίου φαίνεται ότι δρα στρατηγικά.
Ήδη γίνονται παρεμβάσεις στον σχεδιασμό και στην υποδομή για να υποστηρίξουν το αυξημένο επιβατικό φορτίο και τη μεγαλύτερη συχνότητα πτήσεων. Με βάση τον προγραμματισμό, οι εργασίες στον κεντρικό διάδρομο του Ηρακλείου από τις 19 έως τις 26 Ιανουαρίου ανατρέπουν τον σχεδιασμό των μετακινήσεων, με τις πτήσεις να πραγματοποιούνται από τον μικρό λοξό διάδρομο κυρίως με ελικοφόρα αεροσκάφη. Μάλιστα, οι αεροπορικές εταιρείες προσανατολίζονται στο να αυξήσουν τις πτήσεις αυτό το διάστημα λόγω της μικρότερης χωρητικότητας στα αεροπλάνα.
Η σημασία της γερμανικής αγοράς και οι προκλήσεις μιας νέας αύξησης αφίξεων
Η ενίσχυση των πτήσεων από και προς γερμανικές πόλεις είναι σημαντική όχι μόνο ποσοτικά, αλλά και ποιοτικά.
Η Γερμανία αποτελεί παραδοσιακά έναν από τους ισχυρούς “μηχανισμούς” τουριστικής εισροής στην Κρήτη, με ταξιδιώτες που ενδιαφέρονται όχι μόνο για παραλίες, αλλά και για πολιτισμό, αυθεντικές εμπειρίες, γαστρονομία και περιήγηση στην ενδοχώρα.
Το άνοιγμα ή η επαναδραστηριοποίηση δρομολογίων με γερμανικές αεροπορικές, σε συνδυασμό με τις νέες ευκαιρίες από αγορές όπως η Βρετανία και η Γαλλία, ενισχύει το προφίλ της Κρήτης ως τουριστικού “hub” 12 μηνών. Βέβαια, παρά τις θετικές προοπτικές, δε λείπουν οι προκλήσεις, όπως είναι οι υποδομές του αεροδρομίου Ηρακλείου, μιας και η αύξηση των σχεδίων πτήσεων (slots) απαιτεί συντονισμό στις υπάρχουσες υποδομές του αεροδρομίου.
Η επέκταση εποχικότητας σημαίνει ότι ξενοδοχεία και καταλύματα μπορούν να παραμείνουν ανοικτά για περισσότερους μήνες ή να αυξήσουν τις επενδύσεις σε προσωπικό και υπηρεσίες χαμηλής σεζόν. Με την τουριστική πίεση να ενισχύεται, είναι κρίσιμο για την Κρήτη να διαχειριστεί τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις, ώστε να διατηρηθεί η ποιότητα ζωής των κατοίκων και η εμπειρία των επισκεπτών. Αν και η γερμανική, βρετανική και γαλλική αγορά ενισχύεται, πρέπει να υπάρξει διαφοροποίηση και σε άλλες αγορές για να αποφευχθεί υπερβολική εξάρτηση.
Οι βάσεις για τα επόμενα χρόνια
Με βάση τις τρέχουσες τάσεις και τις προετοιμασίες, ο τουρισμός στην Κρήτη για το 2026 έχει αρκετές πιθανότητες να σημειώσει “ισχυρή σεζόν”, με σημαντικά πλεονεκτήματα. Η πρώιμη εκκίνηση (Φεβρουάριος) και η επέκταση των αεροπορικών δρομολογίων οδηγούν σε μεγαλύτερη ποικιλία αφίξεων και σε ισχυρότερη αναμενόμενη ζήτηση. Η ενδυνάμωση παραδοσιακών αγορών, όπως η Βρετανία και η Γερμανία, μαζί με την επέκταση σε νέες συνδέσεις δημιουργούν διαφοροποιημένο και σταθερό τουριστικό ρεύμα.
Οι ενδείξεις για αύξηση των slots στο Ηράκλειο αντανακλούν εμπιστοσύνη από αεροπορικές εταιρείες, γεγονός που μπορεί να μεταφραστεί σε περαιτέρω επενδύσεις και αύξηση δυναμικού.
Ταυτόχρονα, η διαχείριση αυτής της ανάπτυξης θα απαιτήσει προσεκτικό σχεδιασμό από τις τοπικές Αρχές, τους φορείς τουρισμού αλλά και τις επιχειρήσεις, ώστε να μεγιστοποιηθεί το όφελος και να περιοριστούν οι πιθανοί κίνδυνοι. Η Κρήτη εισέρχεται στο 2026 με ισχυρά “όπλα” στην τουριστική της φαρέτρα.
Η νωρίτερη έναρξη της σεζόν, η επέκταση αεροπορικών γραμμών από βασικές αγορές και η ενίσχυση των υποδομών δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μία πολύ δυναμική χρονιά.
Αν τα σχέδια υλοποιηθούν σωστά, η Κρήτη δε θα είναι μόνο θερινός προορισμός αλλά ένα νησί τουριστικό για μεγαλύτερη διάρκεια και όφελος που θα αγγίξει ολόκληρη την τοπική κοινωνία.
Σε φάση γενικευμένης κλιμάκωσης εισέρχεται από σήμερα ο αγώνας του πρωτογενούς τομέα στην Κρήτη, με τους αγροτοκτηνοτρόφους να υλοποιούν την απόφασή τους για δυναμικές κινητοποιήσεις χωρίς ημερομηνία λήξης. Το νησί αναμένεται να βρεθεί σε κλοιό μπλόκων, καθώς οι παραγωγοί, διεκδικώντας την ικανοποίηση ζωτικών αιτημάτων, θέτουν στο στόχαστρο νευραλγικές υποδομές μεταφορών, όπως τα αεροδρόμια και τα λιμάνια, στέλνοντας μήνυμα αδιαλλαξίας προς την κεντρική διοίκηση.
Η οργή που σιγόβραζε το προηγούμενο διάστημα μετατρέπεται πλέον σε οργανωμένη δράση. Στο επίκεντρο των διεκδικήσεων βρίσκονται η άμεση καταβολή αποζημιώσεων, η θεσμοθέτηση αφορολόγητου αγροτικού πετρελαίου, η ομαλοποίηση των πληρωμών των ενισχύσεων, καθώς και η λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της ευλογιάς των ζώων, ζητήματα που απειλούν τη βιωσιμότητα του κλάδου.
Το επιχειρησιακό σχέδιο στο Ηράκλειο και το Λασίθι
Το επίκεντρο των εξελίξεων για την κεντρική και ανατολική Κρήτη εντοπίζεται στο Ηράκλειο. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το ραντεβού έχει δοθεί για τις 11:30 το πρωί στο Παγκρήτιο Στάδιο, όπου αγρότες και κτηνοτρόφοι από κάθε γωνιά του νησιού θα συγκεντρωθούν για να καθορίσουν τα επόμενα βήματα. Εκεί αναμένεται να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις για τα ακριβή σημεία όπου θα στηθούν τα μπλόκα, με τον αποκλεισμό αεροδρομίων, κομβικών οδικών αρτηριών και λιμένων να αποτελεί τον βασικό στρατηγικό στόχο.
Η κινητοποίηση λαμβάνει παγκρήτια χαρακτηριστικά, καθώς στο Ηράκλειο θα συρρεύσουν δυνάμεις από όλο το νησί. Ειδικότερα, αγροτοκτηνοτρόφοι από τη Σητεία και την Ιεράπετρα έχουν προγραμματίσει προσυγκέντρωση στην Παχειά Άμμο νωρίς το πρωί, προκειμένου να κινηθούν ως μηχανοκίνητη πορεία (κομβόι) προς την πρωτεύουσα του νησιού. Καθ’ οδόν, στο ύψος των Μαλίων του Δήμου Χερσονήσου, θα ενσωματωθούν και οι συνάδελφοί τους από τον Άγιο Νικόλαο, ενώ το «παρών» θα δώσουν και παραγωγοί από το ανατολικό Ρέθυμνο.
Όπως είχε προαναγγείλει τα προηγούμενα εικοσιτετράωρα ο Βασίλης Μανουράς, πρόεδρος της Παγκρήτιας Συντονιστικής Επιτροπής και του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Ανωγείων, ο σχεδιασμός προβλέπει τον αποκλεισμό του λιμένα Ηρακλείου καθώς και του αεροδρομίου «Νίκος Καζαντζάκης», κινήσεις που αναμένεται να προκαλέσουν σημαντικές αρρυθμίες στις μεταφορές.
Το «μέτωπο» των Χανίων και ο αποκλεισμός του Αεροδρομίου
Στη δυτική Κρήτη, η κατάσταση εμφανίζεται εξίσου τεταμένη. Οι αγρότες των Χανίων έχουν ήδη λάβει θέσεις μάχης από το μεσημέρι της Κυριακής (07.12), στήνοντας το πρώτο μπλόκο στα Μεγάλα Χωράφια, υλοποιώντας τις αποφάσεις της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων.
Για σήμερα, ο σχεδιασμός προβλέπει κλιμάκωση της έντασης. Οι αγροτοκτηνοτρόφοι θα συγκεντρωθούν στις 12:00 το μεσημέρι στον κόμβο της Σούδας. Από εκεί, θα κατευθυνθούν συντεταγμένα προς τον Αερολιμένα Χανίων «Ιωάννης Δασκαλογιάννης». Στόχος τους, σύμφωνα με εκπροσώπους του κλάδου, είναι ο αποκλεισμός της εισόδου του αεροδρομίου και η εγκατάσταση μπλόκου διαρκείας, σκληραίνοντας τη στάση τους απέναντι στην κυβέρνηση και απαιτώντας απτές λύσεις.
Προειδοποιητικές βολές
Η σημερινή κορύφωση των αντιδράσεων δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία. Ήδη κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου είχαν πραγματοποιηθεί προειδοποιητικές ενέργειες, όπως το συμβολικό κλείσιμο του κόμβου στα Πεζά Ηρακλείου.
Η εικόνα στην Κρήτη αντικατοπτρίζει το γενικότερο κλίμα αναβρασμού που επικρατεί στον πρωτογενή τομέα πανελλαδικά, καθώς τα μπλόκα αυξάνονται και ενισχύονται σε όλη τη χώρα, δημιουργώντας ένα πιεστικό περιβάλλον για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
