18.8 C
Chania
Tuesday, December 23, 2025

Η Ευρώπη συρρικνώνει την Υγεία. Η Ελλάδα πληρώνει τον λογαριασμό. Εμείς θα μείνουμε σιωπηλοί;

Του Δημήτρη Γ. Φλιτζάνη

Το πρόσφατο άρθρο της γερμανικής εφημερίδας Junge Welt με τίτλο «Keine OP für Opa» (Όχι Εγχείρηση για τον Παππού): www.jungewelt.de/artikel/511448.gesundheitspolitik-keine-op-f%C3%BCr-opa.html δεν είναι ένα μακάβριο ευφυολόγημα για ηλικιωμένους. Είναι το πιο καθαρό σήμα κινδύνου για το πού οδηγεί η ευρωπαϊκή πολιτική στην υγεία: σε ένα σύστημα όπου η αξία της ανθρώπινης ζωής μετριέται με δείκτες απόδοσης, στατιστικές προσδόκιμου και πίνακες κερδοφορίας.

Η πρόταση των γερμανικών εργοδοτικών ενώσεων για περιορισμό χειρουργείων και δαπανηρών πράξεων στους ηλικιωμένους δεν είναι μια «εθνική ιδιαιτερότητα». Είναι η πιο ειλικρινής μορφή αυτού που εφαρμόζεται σταδιακά σε ολόκληρη την Ευρώπη — και στην Ελλάδα — εδώ και δεκαπέντε χρόνια: η μετατροπή της υγείας από κοινωνικό δικαίωμα σε εμπόρευμα.

Στη Γερμανία το ομολογούν ωμά. Στην Ελλάδα εφαρμόζεται σιωπηλά.

Η Ε.Ε. μέσα από το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, τις Συστάσεις ανά Χώρα (CSRs) και το Ταμείο Ανάκαμψης προωθεί μεθοδικά ένα μοντέλο «βασικής κάλυψης» και αυξημένης ιδιωτικής συμμετοχής. Αυτό που στη Γερμανία περιγράφεται ως «βασική δημόσια ασφάλιση για τους παραγωγικούς», στην Ελλάδα έρχεται ως:

  • απογευματινά χειρουργεία επί πληρωμή,
  • λίστες αναμονής που λειτουργούν ως μηχανισμός εκβιασμού,
  • υποστελέχωση και εξάντληση προσωπικού,
  • σταθερή αύξηση της ιδιωτικής συμμετοχής που πλέον φτάνει το 35% – από τα υψηλότερα στην Ευρώπη.

Το αποτέλεσμα είναι κοινό: σύστημα δύο ταχυτήτων.

  • Ένα ΕΣΥ για όσους αντέχουν την αναμονή.
  • Ένα παράλληλο «ΕΣΥ επί πληρωμή» για όσους αντέχουν την τσέπη.
  • Και ένα τρίτο σύστημα — αυτό του ιδιωτικού τομέα — όπου η υγεία γίνεται premium προϊόν.

Τα μνημονιακά χρόνια, υπό την εποπτεία της Ε.Ε., ήταν η αρχή. Οι δαπάνες υγείας συρρικνώθηκαν δραματικά. Οι προσλήψεις πάγωσαν. Μονάδες υγείας έκλεισαν. Η ΠΦΥ ουσιαστικά διαλύθηκε.

Η περίοδος μετά τα μνημόνια απλώς άλλαξε τη γλώσσα, όχι την πολιτική. Η «δημοσιονομική προσαρμογή» μετονομάστηκε σε «αποτελεσματικότητα». Η «μείωση δαπανών» σε «αυτονομία νοσοκομείων». Η «ιδιωτικοποίηση» σε «συμπράξεις». Οι λέξεις έγιναν πιο κομψές. Οι πολιτικές έγιναν πιο σκληρές.

Στην καθημερινότητά μας βλέπουμε τι σημαίνει η Ε.Ε. όταν ζητά «εξορθολογισμό δαπανών». Το ζούμε στους διαδρόμους, στις εφημερίες, στα εξαντλημένα τμήματα. Στα νοσοκομεία όπως είναι και το Βενιζέλειο καταγράφεται:

  • υποστελέχωση και εργασιακή εξουθένωση,
  • πίεση για απογευματινά ιατρεία και χειρουργεία ως μηχανισμό αύξησης «ιδίων πόρων»,
  • ελλείψεις σε προσωπικό, καταρρακωμένη ΠΦΥ που μεταφέρει όλο το βάρος στα νοσοκομεία,
  • αναμονές που πληγώνουν πολίτες και προσωπικό.
  • Η υγεία ως «κόστος» δημιουργεί νοσοκομεία που κυνηγούν έσοδα αντί να προστατεύουν ανθρώπους.

Αν αυτό είναι το μέλλον της Ευρώπης, εμείς επιλέγουμε να μην το δεχτούμε.

Η πρόταση των γερμανικών εργοδοτικών ενώσεων λειτουργεί σαν καθρέφτης. Μας δείχνει με ακρίβεια το τελικό αποτέλεσμα της πολιτικής πορείας που ακολουθεί η Ε.Ε. και υλοποιούν πρόθυμα οι κυβερνήσεις του Νότου: ένα σύστημα όπου οι ηλικιωμένοι, οι ευάλωτοι, οι φτωχοί αντιμετωπίζονται ως δημοσιονομικό βάρος. Σε αυτό το μοντέλο, η δημόσια υγεία υπάρχει μόνο για τα απολύτως απαραίτητα. Όλα τα άλλα αγοράζονται. Και όποιος δεν μπορεί να αγοράσει, απλώς… περιμένει.

Καλούμε την κοινωνία να σταθεί απέναντι σε αυτήν την πορεία διάλυσης. Κάθε πολίτης είναι θύμα αυτής της πολιτικής. Κάθε εργαζόμενος στην υγεία είναι εξουθενωμένος από αυτή την πολιτική. Κάθε νοσοκομείο μετατρέπεται σε μηχανισμό επιβίωσης αντί για χώρο φροντίδας. Αυτό που συμβαίνει δεν είναι τεχνικό. Είναι βαθιά πολιτικό. Και η απάντηση πρέπει να είναι συλλογική.

ΚΑΛΕΣΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ

ΚΟΙΝΗ ΠΑΓΚΡΗΤΙΑ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΗΜΕΡΑ ΔΡΑΣΗΣ

ΠΕΜΠΤΗ 27 ΝΟΕΜΒΡΗ 2025

ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ – 18:00 μ.μ.

Κεντρικό μήνυμα: «Η ΥΓΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΓΑΘΟ – ΟΧΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ»

Καλούμε όλους τους πολίτες, τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους, τους νέους, τα σωματεία και τους φορείς να ενώσουν τις φωνές τους. Για να μην περάσει η Ευρώπη της εμπορευματοποίησης. Για να ανατραπεί η Ελλάδα των δύο ταχυτήτων. Για να ξαναγίνει η Υγεία υπόθεση ισότητας, αξιοπρέπειας και ζωής.

Το ποτάμι δεν αλλάζει κατεύθυνση μόνο του. Το αλλάζουμε όλοι μαζί. Αυτή είναι η στιγμή.

Κομισιόν: Η Ελλάδα η μοναδική χώρα στην ΕΕ όπου καταγράφεται μείωση του πραγματικού μισθού

Ακρίβειαενοίκιαλογαριασμοί και φόροι έχουν εκτοξεύσει τον μηνιαίο προϋπολογισμό των ελληνικών νοικοκυριών… Μάλιστα ο μισθός χιλιάδων εργαζομένων δεν φτάνει πλέον ούτε για τις πρώτες 10 ημέρες του μήνα, καθώς το πραγματικό κόστος ζωής στην Ελλάδα έχει αυξηθεί δραματικά από το 2021.

Ο μισθός δεν φτάνει

Το γεγονός αυτό ενισχύει και η φθινοπωρινή έκθεση της Κομισιόν με εκτιμήσεις για τις ευρωπαϊκές οικονομίες, η οποία υποβαθμίζει τη μεταβολή του πραγματικού μισθού στην Ελλάδα το 2025, ενώ επισημαίνει ότι η χώρα μας είναι πλέον η μόνη χώρα στην Ε.Ε. – μόνη τελευταία – με αρνητικό πραγματικό μισθό το 2025. Ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι +1,7%! Η Ελλάδα την τετραετία 2022 – 2025 έχει τρία έτη αρνητικού πραγματικού μισθού (2022: -4,2%, 2023: -0,1%, 2025: -0,1%)…

Τιμές τροφίμων και ενέργειας: η πιο δύσκολη περίοδος της τελευταίας δεκαετίας

Οι τιμές στα βασικά είδη διατροφής έχουν ανέβει 20% – 40% σε τρία χρόνια.

Ενδεικτικά:

Όσπρια, ζυμαρικά, λάδι → αυξήσεις μεγαλύτερες από 30%.

Κρέας (Μοσχάρι 20 ευρώ το κιλό) & γαλακτοκομικά → σταθερά ανοδικά.

Ακόμη και η τιμή του ψωμιού που μπαίνει σε κάθε τραπέζι, έχει διπλασιαστεί την πενταετία 2020 – 2025. Ειδικότερα, το 2020 η φρατζόλα κόστιζε 0,80 λεπτά, πλέον αγγίζει το 1,50 ευρώ.

Το αποτέλεσμα; Η όποια αύξηση στους μισθούς, την ίδια περίοδο, ήταν κατώτερη των περιστάσεων αφού ανέβηκαν πολύ λιγότερο στην πράξη, ενώ η αγοραστική δύναμη έχει φθάσει στο ναδίρ.

Ενοίκια και στέγαση: η μεγάλη απειλή για τη μεσαία τάξη

Παράλληλα τα ενοίκια «τρώνε» το 40% – 60% του μισθού.

Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες στην Ε.Ε. όπου: τα ενοίκια αυξάνονται πιο γρήγορα από τους μισθούς, οι διαθέσιμες κατοικίες μειώνονται, και η μεσαία τάξη δεν μπορεί να πληρώσει στεγαστικό δάνειο.

Ειδικότερα στην Αττική αλλά και σε πολλές περιοχές, ένα διαμέρισμα 70 – 80 τ.μ. κοστίζει όσο μισός μισθός.

Παράλληλα, το πρόβλημα επεκτείνεται και στην περιφέρεια και σε πόλεις που ήταν «φθηνές», με αποτέλεσμα η στέγαση να είναι το μεγαλύτερο έξοδο ενός νοικοκυριού.

Φόροι και ενέργεια: η φόρμουλα της οικονομικής επιβάρυνσης

Σε ό,τι αφορά την ενέργεια; Παραμένει ακριβή – ακόμα και χωρίς «εξάρσεις». Παρότι δεν υπάρχουν ακραίες αυξήσεις όπως το 2022, τα επίπεδα τιμών δεν επανήλθαν ποτέ στα προ κρίσης επίπεδα.

Την ίδια ώρα οι λογαριασμοί φουσκώνουν από ρυθμιζόμενες χρεώσεις, τέλη, πάγιες χρεώσεις, αυξημένο κόστος παραγωγής. Έτσι, ο λογαριασμός παραμένει βαρύς, ακόμη και με μειωμένη κατανάλωση.

Ως κερασάκι στην τούρτα έρχεται να προστεθεί και η φορολογία, η οποία επιβαρύνει περαιτέρω τον μισθό. Η έμμεση φορολογία «ψαλιδίζει» μεγάλο μέρος του εισοδήματος και πλήττει περισσότερο τα χαμηλά και μεσαία στρώματα.

Άλλωστε σύμφωνα και με τα στοιχεία η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει από τους υψηλότερους συντελεστές στην Ε.Ε. για ΦΠΑ στα τρόφιμα, φόρο εισοδήματος εργαζομένων, έμμεσους φόρους που πληρώνουν όλοι (καύσιμα, ενέργεια, ειδικοί φόροι).

Το τελικό αποτέλεσμα; Ο μισθός να εξαφανίζεται στο τέλος του μήνα. Και κάπως έτσι το διαθέσιμο εισόδημα είναι σχεδόν μηδενικό, σύμφωνα και με τη φθινοπωρινή έκθεση της Κομισιόν η οποία ξεκαθαρίζει ότι στην αποταμίευση οι Έλληνες βρίσκονται στο – 2,1% (υπάρχουν πάντα και χειρότερα (!), η Βουλγαρία με – 0,9%).

Όμως την ώρα που οι Έλληνες τρώνε από τα έτοιμα, στην Ευρώπη οι αποταμιεύσεις των νοικοκυριών θα αυξηθούν 15,2%. Να σημειωθεί ότι την περίοδο 2007-11 η Ελλάδα είχε μέση ετήσια αποταμίευση στο +7%!

Οικονομική πίεση και οι επιπτώσεις στη ζωή των πολιτών

Έτσι λοιπόν πολλά νοικοκυριά ζουν με αρνητικό ισοζύγιο, χρησιμοποιούν δόσεις, κόβουν βασικές ανάγκες ή στηρίζονται οικονομικά σε γονείς / συγγενείς,, γεγονός που δεν φαίνεται να αλλάζει ούτε στο μέλλον σύμφωνα και με την Κομισιόν, η οποία επισημαίνει ότι τα ελληνικά νοικοκυριά θα είναι – για ακόμα μια χρονιά – τα μόνα στην Ε.Ε. με ετήσια αρνητική μεταβολή.

Η οικονομική κατάσταση και οι προοπτικές

Η οικονομική πίεση δεν είναι απλώς θέμα αριθμών. Δημιουργεί: ανασφάλεια, καθυστέρηση δημιουργίας οικογένειας, αναβολή επενδύσεων (σπίτι, αυτοκίνητο), εξάρτηση από χρέη ή βοήθεια. Στην πράξη, η «μεσαία τάξη» που σήκωσε το βάρος της κρίσης, βρίσκεται ξανά σε καθεστώς οικονομικής επισφάλειας.

in.gr

Η Greenpeace καταγγέλλει «εντατικοποίηση» εμπορίου πυρηνικών υλικών μεταξύ Γαλλίας και Ρωσίας εν μέσω πολέμου στην Ουκρανία

Η Greenpeace κατήγγειλε σήμερα στο Γαλλικό Πρακτορείο την «εντατικοποίηση» του εμπορίου πυρηνικών υλικών μεταξύ Γαλλίας και Ρωσίας εν μέσω πολέμου στην Ουκρανία, με την μκο να αναφέρει ότι κατέγραψε στο λιμάνι της Δουνκέρκης φόρτωση επανεπεξεργασμένου ουρανίου με προορισμό τη Ρωσία.

Το παράρτημα της Greenpeace στη Γαλλία βιντεοσκόπησε χθες Σάββατο στη Δουνκέρκη τη φόρτωση στο φορτηγό πλοίο Mikhail Dudin περίπου δέκα εμπορευματοκιβωτίων που έφεραν ετικέτες προειδοποίησης για ραδιενεργά υλικά.

Σύμφωνα με την μκο, το Mikhail Dudin, νηολογημένο υπό σημαία ευκαιρίας (Παναμάς), ταξιδεύει τακτικά στη Δουνκέρκη για να εκφορτώσει εμπλουτισμένο ή απεμπλουτισμένο ουράνιο που φορτώθηκε στην Αγία Πετρούπολη.

Αλλά αυτή είναι η πρώτη εξαγωγή επανεπεξεργασμένου ουρανίου (URT) στη Ρωσία που η Greenpeace ισχυρίζεται ότι έχει καταγράψει εδώ και περισσότερα από τρία χρόνια.

«Δεν είναι παράνομο, αλλά είναι ανήθικο», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Πολίν Μπουαγιέ, αρμόδια για την πυρηνική ενέργεια και την ενεργειακή μετάβαση στο παράρτημα της Greenpeace στη Γαλλία.

«Η Γαλλία θα πρέπει να ακυρώσει τις τρέχουσες συμβάσεις με τη Rosatom, μια κρατική εταιρεία που κατέχει τον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής Ζαπορίζια στην Ουκρανία για πάνω από τρία χρόνια», τον μεγαλύτερο στην Ευρώπη, «κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στην ιστορία ενός πολέμου», τόνισε η Μπουαγιέ.

Το 2018, η υπηρεσία Ηλεκτρισμού Γαλλίας (EDF) υπέγραψε σύμβαση 600 εκατομμυρίων ευρώ με την Tenex, θυγατρική της Rosatom, για «την ανακύκλωση επανεπεξεργασμένου ουρανίου». Αυτές οι δραστηριότητες δεν υπόκεινται στις διεθνείς κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία.

Η Rosatom κατέχει τη μόνη εγκατάσταση στον κόσμο που είναι ικανή να μετατρέψει το επανεπεξεργασμένο ουράνιο πριν από τον επαναεμπλουτισμό του, ο οποίος μπορεί να πραγματοποιηθεί στη Ρωσία ή την Ολλανδία. Στη συνέχεια, μετατρέπεται σε επανεπεξεργασμένο εμπλουτισμένο ουράνιο (REU).

Μόνο το 10% του επανεμπλουτισμένου ουρανίου αποστέλλεται πίσω από τη Ρωσία στη Γαλλία για χρήση στον πυρηνικό σταθμό Cruas, τον μόνο που μπορεί να λειτουργήσει με καύσιμο REU, σύμφωνα με την Greenpeace.

Το γαλλικό υπουργείο Ενέργειας, η EDF, και η Orano, ένας άλλος πιθανός πελάτης της Rosatom, δεν απάντησαν σε αιτήματα του Γαλλικού Πρακτορείου για σχόλιο.

Η Greenpeace ισχυρίζεται ότι η γαλλική κυβέρνηση «έδωσε εντολή στην EDF να σταματήσει τις εξαγωγές επανεπεξεργασμένου ουρανίου στη Ρωσία το 2022», μετά από αποκαλύψεις της Greenpeace France ότι REU είχαν σταλεί στη Ρωσία αμέσως μετά την έναρξη της παγκόσμιας εισβολής στην Ουκρανία.

topontiki.gr

Καμπανάκι Μπαουρέλ: «Κανένα τμήμα των ωκεανών δεν έχει πλέον γλιτώσει από την τριπλή πλανητική κρίση»

«Κανένα τμήμα των ωκεανών δεν έχει πλέον γλιτώσει από την τριπλή πλανητική κρίση: κλιματική αλλαγή, απώλεια βιοποικιλότητας και ρύπανση». Αυτό τονίζει μεταξύ άλλων, σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Πιερ Μπαουρέλ (Pierre Bahurel), γενικός διευθυντής του Mercator Ocean International (Διεθνής Οργανισμός Αναλύσεων και ωκεανογραφικών προβλέψεων).

Ο κ. Μπαουρέλ ηγείται της παγκόσμιας προσπάθειας για την ψηφιακή παρακολούθηση και πρόγνωση των ωκεανών μέσω του Ευρωπαϊκού Ψηφιακού Διδύμου του Ωκεανού (European Digital Twin of the Ocean), μιας πλατφόρμας, η οποία έχει αναπτυχθεί για την Ευρωπαϊκή Ένωση και αναπαριστά ψηφιακά κάθε λεπτομέρεια των ωκεανών.

Όπως επισημαίνει ο κ. Μπαουρέλ αυτό που παρατηρούν είναι «ιδιαίτερα επείγουσες προκλήσεις στα ύδατα της ΕΕ». Παράλληλα, αναλύει τις περιοχές που ανησυχούν περισσότερο την επιστημονική κοινότητα με τη Μεσόγειο να αναδεικνύεται σε ένα από τα hotspot του πλανήτη.

«Τον Ιούνιο του 2025, η λεκάνη της Μεσογείου κατέγραψε τον θερμότερο Ιούνιο που έχει σημειωθεί ποτέ, με θερμοκρασίες επιφάνειας που έφτασαν τους 30 ° C, σχεδόν 5 ° C πάνω από το κανονικό, και το 62% της επιφάνειάς της να επηρεάζεται από ισχυρούς ή ακραίους θαλάσσιους καύσωνες -το υψηλότερο ποσοστό που έχει παρατηρηθεί ποτέ», υπογραμμίζει.

Αναφερόμενος στη συμβολή της επιστήμης στη μελέτη των ωκεανών ο κ. Μπαουρέλ τονίζει ότι η «επιστήμη αφήνει τον ωκεανό να μιλήσει για τον εαυτό του μέσω διάφανων και αξιόπιστων στοιχείων». Επιπλέον, αναφέρεται στην αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης για την παρακολούθηση των ωκεανών ενώ μιλά για τη συνεργασία με την Ελλάδα και την ελληνική επιστημονική κοινότητα. «Η Ελλάδα είναι από πολλές απόψεις πρωτοπόρα στην Ευρώπη όσον αφορά την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης καθιστώντας την έναν από τους βασικούς συντελεστές στη σύγχρονη ωκεανογραφία», σημειώνει.

Τέλος, μιλά για την μετατροπή του Mercator Ocean International σε διακυβερνητικό οργανισμό που θα ηγηθεί της παγκόσμιας ανάπτυξης προηγμένων ψηφιακών υπηρεσιών για τους ωκεανούς.

Σημειώνεται ότι ο κ. Μπαουρέλ, στο πλαίσιο της Γιορτής της Επιστήμης 2025 που διοργανώνει το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος σε συνεργασία με τη γαλλική πρεσβεία, θα συμμετέχει σε συζήτηση αύριο Δευτέρα στις 19.00, με θέμα «Η τεχνητή νοημοσύνη στην Υπηρεσία των Ωκεανών».

Ακολουθεί η συνέντευξη που παραχώρησε ο κ. Μπαουρέλ στο ΑΠΕ-ΜΠΕ:

ΕΡ. Ποιες είναι οι πιο ανησυχητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους ωκεανούς που παρατηρείτε και πώς αυτές επηρεάζουν τη θαλάσσια βιοποικιλότητα αλλά και την καθημερινή ζωή των πολιτών;

Το Mercator Ocean συντονίζει την έκθεση για την Κατάσταση των Ωκεανών του Copernicus για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μέσα από την 9η έκδοση που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο, και με τη συμμετοχή περισσότερων από 100 ειδικών από την Ευρώπη και όλο τον κόσμο, παρατηρούμε σαφή και ανησυχητικά σημάδια. Οι ωκεανοί βρίσκονται υπό άνευ προηγουμένου πίεση από αυτό που ο ΟΗΕ αποκαλεί «τριπλή πλανητική κρίση»: κλιματική αλλαγή, απώλεια βιοποικιλότητας και ρύπανση. Ο ωκεανός απορροφά περίπου το 90 % της υπερβολικής θερμότητας που παράγεται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες και, το 2024, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας έφτασε το ρεκόρ των 21 ° C, ενώ ορισμένοι θαλάσσιοι καύσωνες διήρκησαν για πάνω από 300 ημέρες.

Η θέρμανση των ωκεανών έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το 2005 και το 2023, το 22% της επιφάνειας των ωκεανών παγκοσμίως βίωσε τουλάχιστον ένα σοβαρό ή ακραίο θαλάσσιο κύμα καύσωνα. Αυτά τα κύματα καύσωνα προκαλούν ήδη μαζική θνησιμότητα μεταξύ των κοραλλιών, των δασών φυκιών και των θαλάσσιων λιβαδιών, μεταβάλλοντας την κατανομή των ψαριών και επιταχύνοντας την εξάπλωση των εισβάλλοντων ειδών.

Κοντά μας, παρατηρούμε ιδιαίτερα επείγουσες προκλήσεις στα ύδατα της ΕΕ: συχνούς και έντονους θαλάσσιους καύσωνες στη Μεσόγειο, ταχεία εξάπλωση εισβάλλοντων ειδών όπως το γαλάζιο καβούρι του Ατλαντικού ή «το γενειοφόρο σκουλήκι φωτιάς», καθώς και οξίνιση των ωκεανών που προχωρά ταχύτερα στις ευρωπαϊκές θάλασσες από τον παγκόσμιο μέσο όρο, επηρεάζοντας άμεσα την υδατοκαλλιέργεια και τη βιοποικιλότητα. Η έκθεση για την κατάσταση των ωκεανών υπογραμμίζει, για παράδειγμα, πώς ο καύσωνας του 2023 στη Μεσόγειο συνέβαλε στην κατάρρευση της αλιείας αχιβάδων στο Δέλτα του Πάδου στην Ιταλία.

Η στάθμη της θάλασσας έχει ήδη αυξηθεί κατά περίπου 228 mm από το 1901, με αποτέλεσμα την αύξηση των πλημμυρών, της διάβρωσης και της εισροής αλμυρού νερού, ιδίως στα Δέλτα και στις παράκτιες πόλεις που βρίσκονται σε χαμηλό υψόμετρο.

Αυτές οι αλλαγές επηρεάζουν άμεσα τους πολίτες: από την επισιτιστική ασφάλεια, καθώς τα αποθέματα ψαριών μετακινούνται ή μειώνονται, έως την ασφάλεια των παράκτιων οικισμών, τους κινδύνους για τα λιμάνια, τις υποδομές, τον τουρισμό και την πολιτιστική ταυτότητα των παράκτιων κοινοτήτων. Οι εκθέσεις για την κατάσταση των ωκεανών στοχεύουν ακριβώς στο να μετατρέψουν τους επιστημονικούς δείκτες σε χρήσιμες γνώσεις για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία.

ΕΡ. Ποιες περιοχές στον πλανήτη πρέπει να μας ανησυχούν περισσότερο;

Κανένα τμήμα των ωκεανών δεν έχει πλέον γλιτώσει από αυτή την τριπλή πλανητική κρίση. Σε όλο τον κόσμο, η θέρμανση των ωκεανών, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, η οξίνιση και η ρύπανση μάς επηρεάζουν όλους.

Η Μεσόγειος ξεχωρίζει ως ένα από τα πιο ανησυχητικά σημεία (hotspots). Θερμαίνεται ταχύτερα από τους παγκόσμιους ωκεανούς και βιώνει άνευ προηγουμένου θαλάσσιους καύσωνες. Τον Ιούνιο του 2025, η λεκάνη της Μεσογείου κατέγραψε τον θερμότερο Ιούνιο που έχει σημειωθεί ποτέ, με θερμοκρασίες επιφάνειας που έφτασαν τους 30 ° C, σχεδόν 5 ° C πάνω από το κανονικό, και το 62% της επιφάνειάς της να επηρεάζεται από ισχυρούς ή ακραίους θαλάσσιους καύσωνες — το υψηλότερο ποσοστό που έχει παρατηρηθεί ποτέ. Οι καύσωνες στις αρχές της σεζόν προσθέτουν επιπλέον πίεση στα οικοσυστήματα και τις κοινωνίες.

Οι πολικές περιοχές παραμένουν ένα άλλο θέμα προτεραιότητας. Ο πάγος της Αρκτικής έχει μειωθεί κατά 4% ανά δεκαετία από το 1979, ενώ ο πάγος της Ανταρκτικής έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ το 2023 — 1,9 εκατομμύρια km² κάτω από τον μέσο όρο της περιόδου 1993-2010. Αυτές οι αλλαγές διαταράσσουν ολόκληρα οικοσυστήματα, μεταβάλλουν τα καιρικά μοτίβα και επιταχύνουν την άνοδο της στάθμης της θάλασσας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Οι ημι-κλειστές θάλασσες, όπως η Βαλτική, είναι εξαιρετικά ευαίσθητες. Το 2022, σχεδόν τα 2/3 της Βαλτικής Θάλασσας βίωσαν θαλάσσιους καύσωνες με ανωμαλίες έως +9,6 ° C, σε συνδυασμό με φαινόμενα ευτροφισμού και έλλειψης οξυγόνου, προκαλώντας σοβαρό οικολογικό στρες.

Τέλος, οι «χαμηλές παράκτιες περιοχές » και τα μικρά νησιωτικά κράτη αντιμετωπίζουν ήδη εντονότερες πλημμύρες, διάβρωση και επιπτώσεις καταιγίδων λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και των πιο έντονων κυμάτων.

ΕΡ. Ποια τα δεδομένα για την εξέλιξη των ακραίων καιρικών φαινομένων; Μπορούν να προβλεφθούν πλέον με μεγαλύτερη ακρίβεια;

Οι ωκεανοί και η ατμόσφαιρα είναι αδιαχώριστα συστήματα, επομένως οι διαταραχές στον ωκεανό επηρεάζουν έντονα τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Τα βελτιωμένα δίκτυα παρατήρησης και τα πιο ισχυρά μοντέλα σηματοδοτούν την δυνατότητα πρόβλεψης αυτών των φαινομένων με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια — αλλά οι βασικές τάσεις είναι ανησυχητικές.

Οι εκθέσεις για την κατάσταση των ωκεανών δείχνουν ότι τα ακραία φαινόμενα στον ωκεανό γίνονται όλο και πιο συχνά, πιο έντονα και μεγαλύτερης διάρκειας. Το 1/5 των παγκόσμιων ωκεανών υπέστη σοβαρούς ή ακραίούς θαλάσσιους καύσωνες. Παρατηρούμε επίσης αύξηση των ακραίων κυμάτων, συμπεριλαμβανομένων κυμάτων άνω των 7 μέτρων που καταγράφηκαν στο λιμάνι της Μελίγια κατά τη διάρκεια μιας έντονης καταιγίδας το 2022.

Αυτά τα ακραία φαινόμενα των ωκεανών ενισχύουν τα ακραία φαινόμενα της ξηράς.

Στον τομέα των προβλέψεων, η πρόοδος είναι σημαντική. Μέσω της υπηρεσίας Copernicus Marine Service, το Mercator Ocean λειτουργεί παγκόσμια και περιφερειακά μοντέλα που αφομοιώνουν δορυφορικά και επιτόπια δεδομένα σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. Αυτό μας επιτρέπει να βοηθήσουμε στην πρόβλεψη καταιγίδων, θαλασσίων καυσώνων, υψηλών κυμάτων ή πλημμυρών στις ακτές μερικές ημέρες έως εβδομάδες νωρίτερα, παρέχοντας κρίσιμες πληροφορίες έγκαιρης προειδοποίησης.

Ωστόσο, ορισμένα σύνθετα γεγονότα — για παράδειγμα, ένα θαλάσσιο κύμα καύσωνα σε συνδυασμό με χαμηλά επίπεδα οξυγόνου και ρύπους — παραμένουν δύσκολο να προβλεφθούν με ακρίβεια.

Εδώ είναι που η επόμενη γενιά εργαλείων, συμπεριλαμβανομένου του European Digital Twin of the Ocean (Ψηφιακό Δίδυμο Ωκεανού) που υποστηρίζεται από υπολογιστές υψηλής απόδοσης και τεχνητή νοημοσύνη, αναμένεται να επιφέρει σημαντική πρόοδο.

ΕΡ. Πώς μπορεί η επιστήμη να δώσει πραγματικά «φωνή στον ωκεανό» ;

Για μένα, το να δώσω «φωνή» στον ωκεανό σημαίνει να κάνω την μεταβαλλόμενη πραγματικότητά του ορατή και κατανοητή στην κοινωνία και στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.

Η επιστήμη δίνει φωνή στον ωκεανό με τρεις τρόπους:

1. Με μετρήσεις και παρακολούθηση του ωκεανού

2. Μεταφράζοντας τα δεδομένα σε σαφή και αξιοποιήσιμα μηνύματα

3. Καθιστώντας την τεχνογνωσία και τις πληροφορίες για τους ωκεανούς προσβάσιμες και διαδραστικές

Η επιστήμη δεν μιλά για τον ωκεανό με συμβολικό τρόπο — αφήνει τον ωκεανό να μιλήσει για τον εαυτό του μέσω διάφανων και αξιόπιστων στοιχείων.

ΕΡ. Η πλατφόρμα «Ψηφιακό Δίδυμο Ωκεανού» ( Digital Twin Ocean) τι παρατηρεί μέχρι στιγμής ειδικά για την περιοχή της Μεσογείου;

Η Μεσόγειος είναι μια περιοχή προτεραιότητας για το Digital Twin Ocean, καθώς συγκεντρώνει πολλές παγκόσμιες προκλήσεις σε μια μικρή αλλά πυκνοκατοικημένη λεκάνη.

Επιστημονικές αναλύσεις δείχνουν:

Μια ισχυρή τάση θέρμανσης και επαναλαμβανόμενα θαλάσσια κύματα καύσωνα, συμπεριλαμβανομένων φαινομένων που εκτείνονται σε βάθη 1.500 μέτρων.

Αυξανόμενους παράκτιους κινδύνους, που οφείλονται στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, την αλλαγή της ενέργειας των κυμάτων και τη μεταβολή των ανεμολογικών μοτίβων.

Ιδιαίτερα δυναμική βιογεωχημεία, όπως αποδεικνύεται από το φαινόμενο του 2022 νοτιοανατολικά της Κρήτης, όπου μια ασυνήθιστη περίοδος ψύχους προκάλεσε άνθιση φυτοπλαγκτόν 50% πιο έντονη από το μέσο όρο.

Το Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Δίδυμο του Ωκεανού, που αναπτύχθηκε μέσω του προγράμματος EDITO, ενσωματώνει πλέον αυτές τις παρατηρήσεις και τα μοντέλα σε ένα διαδραστικό περιβάλλον. Τα πρώτα παραδείγματα για τη Μεσόγειο επιτρέπουν ήδη στους χρήστες να:

Οπτικοποιήσουν πώς θα εξελιχθούν οι μελλοντικοί θαλάσσιοι καύσωνες και ποιες παράκτιες ή προστατευόμενες περιοχές θα επηρεαστούν περισσότερο.

Εξερευνήσουν σενάρια παράκτιων πλημμυρών υπό διαφορετικές συνθήκες καταιγίδας και στάθμης της θάλασσας.

Αξιολογήσουν πώς οι μεταβολές στην κυκλοφορία, τη θερμοκρασία και τα επίπεδα θρεπτικών ουσιών θα μπορούσαν να επηρεάσουν την κατανομή των ειδών, την εξάπλωση των εισβάλλοντων ειδών ή την αλιεία.

Αυτές οι πρώτες εφαρμογές, που παρουσιάστηκαν στην 3η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τους Ωκεανούς τον Ιούνιο του 2025, δείχνουν πώς το Digital Twin θα υποστηρίξει στρατηγικές προσαρμογής σε τομείς όπως η αλιεία, η προστασία των ακτών, ο τουρισμός και ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός.

ΕΡ. Πώς εξελίσσεται η μετατροπή του Mercator Ocean σε διακυβερνητικό οργανισμό και ποια η συνεργασία με την Ελλάδα;

Στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τους Ωκεανούς στη Νίκαια, η Ελλάδα και 11 άλλες ευρωπαϊκές χώρες εξέφρασαν την υποστήριξή τους στην μετατροπή του Mercator Ocean International σε διακυβερνητικό οργανισμό (Intergovernmental Organization – IGO). Κατά τη διάρκεια αυτής της ειδικής εκδήλωσης, η σύμβαση για τον Διακυβερνητικό Οργανισμό (Convention of the future IGO) υιοθετήθηκε και άνοιξε για υπογραφές σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, με τις πρώτες υπογραφές να έρχονται από τη Νορβηγία και τη Γαλλία.

Αυτό σηματοδότησε ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της μετατροπής του σε κοινό ευρωπαϊκό και διεθνές απόκτημα αφιερωμένο στα «ψηφιακά συστήματα, πληροφορίες και υπηρεσίες για τους ωκεανούς». Η Ελλάδα υπήρξε βασικός εταίρος σε όλη αυτή τη διαδικασία. Τον Μάρτιο του 2025, το ελληνικό κοινοβούλιο φιλοξένησε μια ειδική συνεδρίαση για το Mercator Ocean IGO, που οργανώθηκε από την ειδική απεσταλμένη του Έλληνα πρωθυπουργού για τους ωκεανούς, Δρ. Αυγερινοπούλου. Η συνεδρίαση αυτή υπογράμμισε το ενδιαφέρον της Ελλάδας να γίνει ιδρυτικό μέλος και τόνισε τη στρατηγική σημασία για τομείς όπως η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, η διαχείριση των υδάτων, οι θαλάσσιες μεταφορές και η ψηφιακή πολιτική. Η συμμετοχή της Ελλάδας ήταν ιδιαίτερα σημαντική. Οι Έλληνες επιστήμονες είναι διεθνώς αναγνωρισμένοι για την εξειδίκευσή τους στη δημιουργία μοντέλων για τους ωκεανούς και την ψηφιακή καινοτομία κάτι που επισημαίνεται και από τη μακροχρόνια συνεργασία μας. Ιδρύματα όπως το ΕΛΚΕΘΕ και το Πανεπιστήμιο Αθηνών, συμβάλλουν σε αυτό. Επιπλέον, η Ελλάδα είναι από πολλές απόψεις πρωτοπόρα στην Ευρώπη όσον αφορά την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης καθιστώντας την έναν από τους βασικούς συντελεστές στη σύγχρονη ωκεανογραφία.

Το Mercator Ocean είναι ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διαχείριση σημαντικών προγραμμάτων που σχετίζονται με τον θαλάσσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένης της ευρωπαϊκής υπηρεσίας πρόγνωσης Copernicus και της ανάπτυξης του μελλοντικού European Digital Twin Ocean. ενώ αποτελεί επίσης ευρωπαϊκό κέντρο, στο οποίο βασίζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σε μια εποχή που οι ωκεανοί βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο της ατζέντας και η Ευρώπη τοποθετείται ως παγκόσμιος ηγέτης στην επιστημονική περιβαλλοντική διακυβέρνηση, είναι απαραίτητο μια σημαντική χώρα στη ναυτιλία όπως η Ελλάδα να συμμετέχει άμεσα στη διακυβέρνηση του Mercator – με την ένταξή της σε αυτόν. Η Ελλάδα θα συμβάλλει στο να διασφαλιστεί ότι οι βασικές «ναυτικές χώρες » της Ευρώπης θα συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων, ενισχύοντας τη συλλογική ικανότητα της Ευρώπης να παρέχει αξιόπιστες ψηφιακές πληροφορίες για τους ωκεανούς και να υποστηρίζει βιώσιμες πολιτικές για την μπλε οικονομία και το κλίμα.

Ερ. Ποια εργαλεία αναπτύσσει το Mercator Ocean International και πώς αξιοποιείτε τα νέα δεδομένα για να βελτιώσετε τη διαχείριση των ωκεανών;

Οι προτεραιότητές μας σήμερα επικεντρώνονται στην ενίσχυση των ικανοτήτων της Ευρώπης στον τομέα της παρακολούθησης και της διαχείρισης των ωκεανών με δύο βασικούς τρόπους.

Πρώτον, επεκτείνουμε την υπηρεσία Copernicus Marine Service ώστε να περιλαμβάνει τη συστηματική παρακολούθηση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων — και όχι μόνο των φυσικών και βιογεωχημικών παραμέτρων. Η επέκταση αυτή θα παρέχει μια πληρέστερη και πιο επίκαιρη εικόνα της κατάστασης των ωκεανών, η οποία είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αειφόρο αλιεία.

Δεύτερον, ενσωματώνουμε τις τεχνολογίες Digital Twin Ocean στην υπηρεσία Copernicus Marine Service. Αυτή η διαδραστική πλατφόρμα επιτρέπει προηγμένες προσομοιώσεις και δοκιμές σεναρίων «τι θα συμβεί αν», βοηθώντας τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους επιστήμονες να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, τη διατήρηση, την ασφάλεια στη θάλασσα και την μπλε οικονομία.

Η τεχνητή νοημοσύνη γίνεται βασικός παράγοντας σε όλες αυτές τις δραστηριότητες.

Ο στόχος δεν είναι η τεχνολογία για την τεχνολογία αλλά να διασφαλιστεί ότι οι καλύτερες διαθέσιμες επιστημονικές γνώσεις για τους ωκεανούς θα μετατραπούν σε αξιόπιστες, αξιοποιήσιμες πληροφορίες που θα υποστηρίζουν τις πολιτικές για τη βιώσιμη γαλάζια οικονομία, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και την αποτελεσματική διαχείριση των ωκεανών.

Ωστόσο, η πιο ελπιδοφόρα πτυχή της τεχνητής νοημοσύνης έγκειται πιθανώς στην ικανότητά της να υποστηρίζει την ανάπτυξη πιο ισχυρών, πιο προσιτών και πιο σχετικών εργαλείων εφαρμογής. Στόχος μας είναι να διευκολύνουμε αυτές τις εξελίξεις παρέχοντας βασικά δεδομένα, γενικά εργαλεία και συνδέσεις σε μια κοινή ευρωπαϊκή πλατφόρμα όπου μπορεί να υποστηρίξει αυτές τις πρωτοβουλίες που είναι προσανατολισμένες στις εφαρμογές. Πρόκειται για έναν τομέα που καθοδηγείται από την καλύτερη δημόσια και ιδιωτική επιχειρηματικότητα, και στον οποίο η Ελλάδα υπερέχει.

topontiki.gr

Όταν η τεχνητή νοημοσύνη παίζει τον «Θεό» – Εργαλείο υπέρ της υγείας ή απρόβλεπτος κίνδυνος;

Μια ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ δημοσίευσε ένα άρθρο περιγράφοντας πώς χρησιμοποίησαν τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) για να σχεδιάσουν νέους ιούς ικανούς να σκοτώνουν βακτήρια. Σαν σενάριο από ταινία επιστημονικής φαντασίας, θα έλεγε κανείς.

Σε έναν κόσμο όπου η τεχνητή νοημοσύνη συνεχίζει να εισχωρεί σε αποκλειστικά ανθρώπινο έδαφος συνθέτοντας σονέτα, γράφοντας τραγούδια ή δημιουργώντας φιλίες, αυτό φαινόταν να ξεπερνά ένα νέο όριο.

Η τεχνητή νοημοσύνη σε νέο επίπεδο

Η ΑΙ έκανε αυτό που, ανάλογα τις πεποιθήσεις του καθενός, η εξέλιξη, ο Θεός ή οι επιστήμονες που εργάζονται με εργαλεία γονιδιακής μηχανικής επιδιώκουν να κάνουν.

«Οι μηχανές επανεξετάζουν τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος, τι σημαίνει να είσαι ζωντανός», δήλωσε ο Μάικλ Χεχτ, καθηγητής χημείας στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, ο οποίος ειδικεύεται στο σχεδιασμό νέων πρωτεϊνών και τεχνητών γονιδιωμάτων. «Το βρίσκω πολύ ανησυχητικό και συγκλονιστικό. Σχεδιάζουν και δημιουργούν νέες μορφές ζωής. Ο Δαρβίνος 2.0».

Το άρθρο δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από ομότιμους, αλλά προκαλεί αναστάτωση, κριτικές και προβληματισμούς σχετικά με το τι σημαίνουν όλα αυτά — και τι δεν σημαίνουν, τονίζει δημοσίευμα της Washington Post. Οι αντιδράσεις καλύπτουν όλο το φάσμα, από εκείνους που πιστεύουν ότι «αυτό αλλάζει τα πάντα», έως εκείνους που δείχνουν σαφή επιστημονική αδιαφορία. Μήπως οι μηχανές είναι έτοιμες να δημιουργήσουν νέες μορφές ζωής, συμπεριλαμβανομένης μιας που θα μπορούσε να μας σκοτώσει όλους; Ή μήπως πρόκειται για ένα ισχυρό νέο εργαλείο — με δυνατότητες που βασίζονται σε αυτό που κάνουν οι άνθρωποι εδώ και χρόνια με πιο παραδοσιακές τεχνικές;

Εξαρτάται από το ποιον ρωτάς.

Παντοδύναμος εχθρός ή απαραίτητο εργαλείο;

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν το «Evo», ένα γενετικό μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που εκπαιδεύτηκε με βάση τα γονιδιώματα των ζωντανών οργανισμών. Παρόμοια με τον τρόπο που άλλα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης εκπαιδεύονται με βάση ένα τεράστιο σώμα κειμένων, η πιο προηγμένη έκδοση του Evo απορρόφησε περίπου 9 τρισεκατομμύρια γράμματα DNA από έναν άτλαντα που καλύπτει όλους τους τομείς της ζωής.

Η βιολογία έχει ήδη υποστεί επανάσταση από τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης που επιτρέπουν στους επιστήμονες να προβλέπουν τη δομή των πρωτεϊνών και να δημιουργούν νέες — τα μόρια που κάνουν τη ζωή να λειτουργεί. Αυτό μπορεί να είναι θετικό: οι επιστήμονες χρησιμοποιούν ήδη τα εργαλεία για να σχεδιάσουν νέες θεραπείες για τα δαγκώματα φιδιών, να εφεύρουν νέα αντιβιοτικά, να βελτιώσουν τα εμβόλια και να διασπάσουν επιβλαβείς «αιώνιες χημικές ουσίες». Μπορεί επίσης να δημιουργήσει νέους κινδύνους, όπως τη δημιουργία νέων τοξινών.

Ωστόσο, τα πειράματα που περιγράφονται στο άρθρο προχώρησαν ακόμη πιο μακριά, δημιουργώντας ένα ολόκληρο γονιδίωμα: τον κώδικα για έναν απλό τύπο ιού, που ονομάζεται «φάγος», ή αλλιώς «βακτηριοφάγος». Οι περισσότεροι επιστήμονες δεν θεωρούν τους ιούς «ζωντανούς», επειδή εκτός του ξενιστή τους δεν είναι σε θέση να αναπαραχθούν. Η ομάδα του Στάνφορντ επικεντρώθηκε σε έναν φάγο που ονομάζεται phi-X174, ο οποίος εισάγει το γονιδίωμά του στο E. coli, όπου αξιοποιεί τον κυτταρικό μηχανισμό για να πολλαπλασιαστεί και στη συνέχεια σκοτώνει το κύτταρο, απελευθερώνοντας περισσότερους φάγους.

Από τα περίπου 300 γονιδιώματα φάγων που οι επιστήμονες συνθέσαν και δοκίμασαν σε δοχεία γεμάτα με E. coli, τα 16 ήταν λειτουργικά.

Ωστόσο, πολλοί ειδικοί στον τομέα αυτόν εκπλήσσονται, ακόμη και αν δεν συμφωνούν σχετικά με το τι αντιπροσωπεύει αυτή η μελέτη.

«Δεν με εκπλήσσει καθόλου», δήλωσε ο πρωτοπόρος της γονιδιωματικής Τζ. Κρεγκ Βέντερ, ο οποίος ηγήθηκε μιας προσπάθειας να κατασκευαστεί ένα βακτηριακό γονιδίωμα από το μηδέν και να εισαχθεί σε ένα κύτταρο το 2010. «Αυτό στο οποίο η τρέχουσα τεχνητή νοημοσύνη είναι καλή είναι να αναλαμβάνει εργασίες που μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι και να τις επιταχύνει λίγο».

Ωστόσο, πολλοί ειδικοί στον τομέα αυτόν εκπλήσσονται, ακόμη και αν δεν συμφωνούν σχετικά με το τι αντιπροσωπεύει αυτή η μελέτη — ή τι ακριβώς σημαίνει για το πού κατευθυνόμαστε, αναφέρει χαρακτηριστικά η Washington Post.

«Πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη», δήλωσε σε ένα email ο Γκρέγκορι Κεμπνίκ, βιοηθικολόγος στο Hastings Center for Bioethics. «Μου φαίνεται επίσης ότι μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στην πάντα μεταβαλλόμενη σχέση μας με τη φύση, με πιθανότητες που μπορεί να είναι ευπρόσδεκτες, αλλά εξακολουθούν να μου προκαλούν άγχος. Υπάρχει τεράστια αβεβαιότητα σε όλα αυτά».

ΑΙ και βιολογία

Ο Μπράιαν Χίε, χημικός μηχανικός στο Στάνφορντ και στο μη κερδοσκοπικό Arc Institute, παρουσίασε το «Evo» στα τέλη του περασμένου έτους. Ο στόχος ήταν να ξεπεραστούν τα όρια των μεμονωμένων πρωτεϊνών.

«Έχουμε δείξει στο παρελθόν ότι τα μοντέλα μπορούν να σχεδιάσουν ένα μόνο γονίδιο κάθε φορά, ή δύο γονίδια που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους», ανέφερε ο Χίε. «Αλλά μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για το σχεδιασμό ολόκληρων μονοπατιών, και σε αυτή την περίπτωση, ολόκληρου του γονιδιώματος ενός πολύ απλού βακτηριοφάγου».

Σύμφωνα με την Washington Post, η ομάδα επέλεξε τον βακτηριοφάγο που μολύνει τα βακτήρια, τον phi-X174, για ιατρικούς, πρακτικούς και ιστορικούς λόγους.

Η τεχνολογία δεν δημιούργησε αυτές τις μορφές ζωής από μόνη της, αλλά με μια ομάδα ειδικών ανθρώπων που τελειοποίησαν το μοντέλο, επινόησαν περιορισμούς στο σχεδιασμό και ώθησαν το πρόγραμμα να προτείνει νέες αλληλουχίες DNA. Στη συνέχεια, οι επιστήμονες διέταξαν τη σύνθεση του DNA, το συναρμολόγησαν και το έβαλαν σε ένα δοκιμαστικό σωλήνα με E. coli.

Το πρώτο σημάδι ότι οι φάγοι ήταν λειτουργικοί ήταν η θολότητα του δοχείου. Αυτά στα οποία οι φάγοι σκότωσαν τα βακτήρια ήταν διαυγή. Σε πιο λεπτομερείς δοκιμές, ορισμένοι φάγοι πολλαπλασιάστηκαν ταχύτερα από το αρχικό στέλεχος. Ένα κοκτέιλ από φάγους σχεδιασμένους με τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να ξεπεράσει την αντοχή των βακτηρίων.

Το επίτευγμα αυτό έχει πυροδοτήσει μια συζήτηση σχετικά με το τι αντιπροσωπεύουν αυτοί οι βακτηριοφάγοι.

Ενώ ορισμένοι φοβούνται ότι η τεχνητή νοημοσύνη σχεδιάζει τη ζωή, ο Χίε δήλωσε ότι αυτό δεν είναι στα σχέδιά του προς το παρόν.

Το επίτευγμα αυτό έχει πυροδοτήσει μια συζήτηση σχετικά με το τι αντιπροσωπεύουν αυτοί οι βακτηριοφάγοι.

Άλλοι θέλουν να ερευνήσουν πιο βαθιά τα δεδομένα, δεδομένου ότι οι βιολόγοι χρησιμοποιούν άλλες τεχνικές για να τροποποιήσουν γονίδια ή να δημιουργήσουν ζωή με νέες λειτουργίες.

«Όλα αυτά είναι πράγματα που μπορούσαμε να κάνουμε πριν από την γενετική τεχνητή νοημοσύνη, και το πραγματικό ερώτημα είναι, το κάνουμε πιο γρήγορα, πιο αποτελεσματικά, πολύ πιο καινοτόμα — ποιες είναι πραγματικά οι ιδιότητες που ξεπερνούν αυτά που μπορούσαμε να κάνουμε πριν;», είπε ο Τζέιμς Φρέιζερ, δομικός βιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο.

Άλλοι είναι πιο εντυπωσιασμένοι.

«Έμεινα άναυδος. Δεν μπορούσα να το πιστέψω. Ήμουν ενθουσιασμένος, ως επιστήμονας», είπε ο Ντρου Έντι, συνθετικός βιολόγος στο Στάνφορντ, ο οποίος είδε πρώτος τα αποτελέσματα από τον Σάμιουελ Κινγκ, τον μεταπτυχιακό φοιτητή που ηγήθηκε του έργου. Ωστόσο, απέρριψε την ιδέα ότι η τεχνητή νοημοσύνη δημιούργησε ζωή, συγκρίνοντας το μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης με ένα εξαιρετικό μουσικό όργανο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από επιδέξιους οργανοπαίκτες.

«Δεν το έκανε η τεχνητή νοημοσύνη, αλλά ο Σαμ — χρησιμοποιώντας την τεχνητή νοημοσύνη ως ένα όμορφο πιάνο», τόνισε ο Έντι.

Οι επιφυλακτικές προβλέψεις

Η τεχνητή νοημοσύνη δίνει στους επιστήμονες τη δυνατότητα να σχεδιάζουν με σχετική ευκολία αλληλουχίες DNA που δεν υπάρχουν στη φύση. Αυτή η δυνατότητα ενέχει κινδύνους. Ο Έντι πιστεύει ότι στο μέλλον, οποιοσδήποτε στον κόσμο θα έχει τελικά τη δυνατότητα να σχεδιάσει οποιονδήποτε αριθμό τοξινών ή επικίνδυνων παθογόνων.

Οι ευπάθειες της τεχνητής νοημοσύνης συχνά ανακαλύπτονται και αντιμετωπίζονται αφού οι άνθρωποι έχουν ήδη αρχίσει να χρησιμοποιούν την τεχνολογία. Ορισμένοι επιστήμονες προσπαθούν να θέσουν περιορισμούς στην τεχνολογία, προκειμένου να μειώσουν τις πιθανότητες να χρησιμοποιηθεί για κακό σκοπό.

Η Τίνα Χερνάντεζ-Μπουσάρντ, αναπληρώτρια κοσμήτορας έρευνας στη Σχολή Ιατρικής του Στάνφορντ, βρέθηκε σε μία διάσκεψη για την υπεύθυνη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης το 2024 και έδωσε μια ομιλία με τίτλο «Τι μπορεί να πάει στραβά;». Ο Χίε, ο οποίος εξακολουθούσε να εργάζεται στο Evo, τη ρώτησε αν θα συνεργαζόταν για να εξετάσουν θέματα ασφάλειας και ηθικής — για παράδειγμα, αποκλείοντας από το σύνολο εκπαίδευσης τους παθογόνους οργανισμούς που μολύνουν πολυκύτταρους οργανισμούς.

«Δεν ανησυχώ καθόλου σήμερα».

Ο Κέβιν Έσβελτ, διευθυντής της ομάδας Sculpting Evolution στο Media Lab του Massachusetts Institute of Technology, δήλωσε ότι ο επανασχεδιασμός των ιών που πραγματοποιεί η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι ακόμη αρκετά καλός ώστε να αποτελεί σημαντικό πρόβλημα βιοασφάλειας.

«Δεν ανησυχώ καθόλου σήμερα», δήλωσε ο Έσβελτ στη Washington Post.

Ωστόσο, πρόσθεσε ότι δεν περίμενε τον πρώτο γενετικά σχεδιασμένο βακτηριοφάγο για άλλους 18 μήνες, σημειώνοντας ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια «ανησυχητική πορεία» — όπου νέα εργαλεία θα επέτρεπαν τελικά σε κακόβουλους παράγοντες να δημιουργήσουν νέες εκδοχές ιών ικανές να προκαλέσουν πανδημίες, οι οποίες θα μπορούσαν να παρακάμψουν το ανοσοποιητικό σύστημα.

in.gr

Από τη διεπαφή υπολογιστή-εγκεφάλου στα μικροτσίπ – Οι εταιρείες τεχνολογίας θέλουν πρόσβαση στον εγκέφαλό μας

Πώς θα σας φαινόταν αν, χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη και τα νευρωνικά εμφυτεύματα, κάποιος μπορούσε να θεραπεύσει την όρασή σας ή κάποια ασθένεια; Να επιτρέψει σε ασθενή που δεν μιλά να επικοινωνήσει με το περιβάλλον του; Και μετά ένας υπολογιστής να μπορεί να αποθηκεύσει τις σκέψεις, τα όνειρα, τις σεξουαλικές προτιμήσεις και τις πολιτικές πεποιθήσεις σας; Ακόμη και χωρίς να το έχετε επιτρέψει;

Αν όλα αυτά μοιάζουν με επιστημονική φαντασία, κάνετε λάθος. Η τεχνητή νοημοσύνη και η επιστήμη των νευρώνων έχουν αρχίσει να συνεργάζονται και οι εξελίξεις εμπνέουν και τρομάζουν. To New York Times Magazine σε ένα εκτεταμένο ρεπορτάζ, αναζήτησε απαντήσεις.

Τα γκρίζα γυαλιά

Στο Media Lab του ΜΙΤ στις ΗΠΑ η Ναταλίγια Κοσμίνα δίνει σε έναν ασθενή ένα ζευγάρι χοντρά γκρίζα γυαλιά. Στο εσωτερικό τους έχουν τρεις ασημένιες λωρίδες, καθεμία από τις οποίες φέρει μια σειρά από ηλεκτρικούς αισθητήρες. Τοποθετεί μια μικρή ρομποτική μπάλα ποδοσφαίρου στο τραπέζι μπροστά του και του ζητά να κάνει «βασικό νοητικό λογισμό».

Ο ασθενής τρέχει μέσα στο κεφάλι του μέσα από  πολλαπλάσια του 17. Μετά από λίγα δευτερόλεπτα, η μπάλα ποδοσφαίρου ανάβει και περιστρέφεται. Ο ασθενής την είχε κινήσει με τη δύναμη του μυαλού μου. Χωρίς καν να το επιδιώξει. Η εγκεφαλική του δραστηριότητα συνδεόταν με ένα ξένο αντικείμενο.

Τα γυαλιά αυτά, τα οποία έχει σχεδιάσει η ίδια η Ναταλίγια Κοσμίνα, είναι μια απλή διεπαφή εγκεφάλου-υπολογιστή. Άλλως BCI, ένας αγωγός μεταξύ νου και μηχανής. Η μπάλα είχε προγραμματιστεί να ανάβει και να περιστρέφεται κάθε φορά που το επίπεδο νευρικής «προσπάθειας» του ασθενή έφτανε σε ένα συγκεκριμένο όριο. Όταν η προσοχή του μειωνόταν, η μπάλα ποδοσφαίρου σταματούσε.

Προς το παρόν, τα γυαλιά προορίζονται αποκλειστικά για ερευνητικούς σκοπούς. Στο MIT, η Κοσμίνα τα έχει χρησιμοποιήσει για να βοηθήσει ασθενείς με ALS (Πλάγια Αμυοατροφική Σκλήρυνση) να επικοινωνούν με τους φροντιστές τους. Και διαρκώς απορρίπτει αιτήματα αγορά τους. Διότι γνωρίζει ότι θα μπορούσαν εύκολα να χρησιμοποιηθούν λανθασμένα.

Νευρωνικά δεδομένα

Τα νευρωνικά δεδομένα μπορούν να προσφέρουν απαράμιλλη εικόνα για τη λειτουργία του ανθρώπινου νου. Και τα BCI είναι ήδη τρομακτικά ισχυρά. Χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη, οι επιστήμονες έχουν χρησιμοποιήσει τα BCI για να αποκωδικοποιήσουν «φανταστικό λόγο», κατασκευάζοντας λέξεις και προτάσεις από νευρωνικά δεδομένα. Επίσης, αναδημιουργούν νοητικές εικόνες (μια διαδικασία γνωστή ως αποκωδικοποίηση εγκεφάλου-σε-εικόνα). Αλλά και για να εντοπίσουν συναισθήματα και επίπεδα ενέργειας.

Χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη, τα BCI έχουν επιτρέψει σε άτομα που δεν μπορούν να κινηθούν ή να μιλήσουν, να επικοινωνούν με τις οικογένειές τους και τους φροντιστές τους, ακόμη και να παίζουν βιντεοπαιχνίδια.

«Γράφοντας στον εγκέφαλο»

Αλλά όλα τα παραπάνω είναι μόνο μέρος της εξέλιξης που επιτυγχάνεται χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη και την επιστήμη των νευρώνων.

Οι πρόοδοι στην οπτογενετική, μια επιστημονική τεχνική που χρησιμοποιεί φως για να διεγείρει ή να καταστείλει μεμονωμένους, γενετικά τροποποιημένους νευρώνες, θα μπορούσαν να επιτρέψουν στους επιστήμονες να «γράψουν» και τον εγκέφαλο. Ενδεχομένως αλλάζοντας την ανθρώπινη νόηση και συμπεριφορά. Τα οπτογενετικά εμφυτεύματα είναι ήδη σε θέση να αποκαταστήσουν εν μέρει την όραση σε ασθενείς με γενετικές οφθαλμικές διαταραχές. Εργαστηριακά πειράματα έχουν δείξει ότι η ίδια τεχνική μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εμφύτευση ψευδών αναμνήσεων σε εγκεφάλους θηλαστικών, καθώς και για τη φίμωση υπαρχουσών αναμνήσεων και την ανάκτηση χαμένων.

Την ίδια ώρα, η Neuralink, η εταιρεία νευρωνικής τεχνολογίας του Έλον Μασκ, έχει εμφυτεύσει σε 12 άτομα τις επαναφορτιζόμενες συσκευές της. Ο Μασκ, σε παρουσίαση της εταιρείας του, δήλωσε: «Είστε ο εγκέφαλός σας και οι εμπειρίες σας είναι αυτοί οι νευρώνες που ενεργοποιούνται. «Δεν γνωρίζουμε τι είναι η συνείδηση, αλλά με τη Neuralink και την πρόοδο που σημειώνει η εταιρεία, θα αρχίσουμε να καταλαβαίνουμε πολύ περισσότερα».

Αμφίδρομη ροή μηχανής-εγκεφάλου

Στόχος της εταιρείας είναι να συνδέσει τα νευρωνικά δίκτυα μέσα στον εγκέφαλό μας με τεχνητά νοήμονα δίκτυα έξω από το σώμα, δημιουργώντας μια αμφίδρομη διαδρομή μεταξύ νου και μηχανής. Και οι νευροηθικοί ήδη μιλούν για ηθικές παραβιάσεις σε πειράματα σε ζώα, για έλλειψη διαφάνειας. Υποστηρίζουν ότι η εταιρεία του Έλον Μασκ κινείται πολύ γρήγορα για να εισαγάγει την τεχνολογία σε ανθρώπους, ισχυρισμούς που η εταιρεία απορρίπτει.

«Κατά μία έννοια, στην πραγματικότητα επεκτείνουμε το θεμελιώδες υπόστρωμα του εγκεφάλου», δήλωσε μηχανικός της Neuralink. «Για πρώτη φορά είμαστε σε θέση να το κάνουμε αυτό σε ένα προϊόν μαζικής αγοράς».

Έσοδα δισεκατομμυρίων

Τα BCI ήδη χρησιμοποιούνται ευρέως και αποδίδουν στις εταιρείς ήδη κέρδη δισεκατομμυρίων, τα οποία αναμένεται να πολλαπλασιαστούν στο κοντινό μέλλον.

Η χρήση τους κυμαίνεται από νευρωνικά εμφυτεύματα έως φορητές συσκευές όπως κορδέλες, καπέλα και γυαλιά που διατίθενται ελεύθερα για αγορά στο διαδίκτυο. Διατίθενται στην αγορά ως εργαλεία για διαλογισμό, εστίαση και ανακούφιση από το άγχος. Και οι επικεφαλής των εταιρειών τεχνολογίας, από τον Σαμ Άλτμαν έως τον Τζεφ Μπέζος και τον Έλον Μασκ, «αγωνίζονται» να φέρουν την εποχή που οι άνθρωποι θα «συγχωνευτούν» με τις μηχανές. Ηθικά ζητήματα και διλήμματα

Μιλώντας στους New York Times, η Νίτα Φαραχάνι, καθηγήτρια Νομικής και Φιλοσοφίας στο Πανεπιστημιο Duke, επισήμανε: «Αυτό που έρχεται είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη και η νευροτεχνολογία ενσωματωμένες στις καθημερινές μας συσκευές. Αυτό που εξετάζουμε είναι οι άμεσες αλληλεπιδράσεις εγκεφάλου-τεχνητής νοημοσύνης. Αυτά τα πράγματα θα είναι πανταχού παρόντα. Θα μπορούσε να ισοδυναμεί με την αίσθηση του εαυτού σας που ουσιαστικά αντικαθίσταται».

Νομικές ρυθμίσεις

Το ζήτημα είναι βαθιά ηθικό. Για να αποφευχθεί αυτό το είδος παρέμβασης στο μυαλό, πολλές χώρες θεσπίζουν νόμους «περί ιδιωτικότητας των νευρώνων».

Το 2021, η Χιλή τροποποίησε το σύνταγμά της ώστε να συμπεριλάβει ρητές προστασίες για τα «νευροδικαιώματα». Η Ισπανία υιοθέτησε έναν μη δεσμευτικό κατάλογο «ψηφιακών δικαιωμάτων» που προστατεύει την ατομική ταυτότητα, την ελευθερία και την αξιοπρέπεια από τις νευροτεχνολογίες. Το 2023, τα ευρωπαϊκά έθνη υπέγραψαν τη Διακήρυξη του Λεόν για τη νευροτεχνολογία, η οποία δίνει προτεραιότητα σε μια προσέγγιση «προσανατολισμένη στα δικαιώματα» στον τομέα. Τα νομοθετικά σώματα του Μεξικού, της Βραζιλίας και της Αργεντινής έχουν συζητήσει παρόμοια μέτρα. Στις ΗΠΑ, η Καλιφόρνια, το Κολοράντο, η Μοντάνα και το Κονέκτικατ έχουν θεσπίσει νόμους για την προστασία των νευρωνικών δεδομένων.

Χωρίς κανονιστική ρύθμιση για τη συλλογή νευρωνικών δεδομένων και την εμπορευματοποίηση των BCI, υπάρχει πραγματικά η πιθανότητα να βρεθούμε ακόμη πιο δεσμευμένοι στις συσκευές μας και τους δημιουργούς τους. Πολύ περισσότερο από ό,τι είμαστε ήδη όλοι.

Κίνδυνοι «πολιτικής παρέμβασης»

Τα πράγματα θα μπορούσαν πραγματικά να εξελιχθούν πολύ επικίνδυνα. Η πιθανότητα οι θεραπευτικές νευροτεχνολογίες να μπορέσουν μια μέρα να οπλιστούν για πολιτικούς σκοπούς είναι κάτι που μπορεί να βρούμε μπροστά μας στο μέλλον. Και ο «Μεγάλος Αδερφός» του Όργουελ να καταστεί παραμύθι για να κοιμούνται τα μικρά παιδιά.

Ο Έλον Μασκ, για παράδειγμα, έχει εκφράσει την επιθυμία να «καταστρέψει τον ιό του αφυπνισμένου (woke) μυαλού». Εύκολα θα μπορούσε κανείς να συμπεράνει ότι η εταιρεία Neuralink και τα εμφυτεύματα εγκεφάλου μπορεί να γίνουν το όχημα προς αυτό.

Από την πλύση εγκεφάλου στα εμφυτεύματα

Η ιδέα ότι ένα ανθρώπινο ον θα μπορούσε να «κατασκευαστεί» απασχολούσε φιλοσόφους, επιστήμονες και συγγραφείς τουλάχιστον από τα τέλη του 18ου αιώνα. Όταν η τεχνητή νοημοσύνη δεν υπήρχε ούτε ως ιδέα και τα τεχνολογικά μέσα ήταν πενιχρά.

Την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, οι κυβερνήσεις ζούσαν με το άγχος ότι οι αντίπαλοί τους διέθεταν τεχνολογίες πλύσης εγκεφάλου. Στις ΗΠΑ, που φοβούνταν ότι η ΕΣΣΔ το είχε ήδη κάνει, προσπαθούσαν παράλληλα να αναπτύξουν τέτοιες.

Ένα από τα παραδείγματα είναι το παράνομο πρόγραμμα MK-Ultra της CIA, το οποίο για 20 χρόνια διεξήγαγε ψυχιατρικά πειράματα και πειράματα ελέγχου του νου, συχνά σε ανυποψίαστα και φυλακισμένα άτομα, μέχρι που έκλεισε απότομα το 1973.

Τη δεκαετία του 1990, το τέλος του Ψυχρού Πολέμου διέλυσε τις ανησυχίες σχετικά με την κομμουνιστική παρέμβαση στο μυαλό, και το πολιτικό κλίμα ήταν ώριμο για επανεξέταση των υποσχέσεων και των κινδύνων της νευροτεχνολογίας. Το 2013, ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα δημιούργησε το πρόγραμμα Έρευνας Εγκεφάλου μέσω της Προώθησης Καινοτόμων Νευροτεχνολογιών (BRAIN), το οποίο διέθεσε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια στη νευροεπιστήμη. Το 2019, η Υπηρεσία Προηγμένων Ερευνητικών Προγραμμάτων Άμυνας του Πενταγώνου ανακοίνωσε ότι χρηματοδοτούσε αρκετές ομάδες που εργάζονταν για την ανάπτυξη μη χειρουργικών νευροτεχνολογιών που θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να επιτρέψουν στα μέλη των ενόπλων δυνάμεων να ελέγχουν «σμήνη μη επανδρωμένων αεροσκαφών» με το μυαλό τους.

Ιατρικό επίτευγμα, αλλά…

Καθώς προχωρούσαν τα πειράματα, προχωρούσαν και οι ιατρικές και θεραπευτικές χρήσεις των BCI. Το 2004, ο τετραπληγικός Μάθιου Ναγκλ έγινε ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο εμφυτεύτηκε ένα εξελιγμένο BCI. Για άτομα που δεν μπορούν να κινηθούν ή να μιλήσουν –π.χ. πάσχουν από κάποια εκφυλιστική νόσο ή έχουν παράλυση- οι εξελίξεις αυτές ήταν εξαιρετικά σημαντικές.

Ο Μπράντφορντ Σμιθ, που ζει με ALS ήταν το τρίτο άτομο που έλαβε εμφύτευμα Neuralink. Χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη και το Grok κατόρθωσε να συντάξει τις αναρτήσεις του στο X. «Το Neuralink δεν διαβάζει τις βαθύτερες σκέψεις ή λέξεις που σκέφτομαι», εξηγεί ο Σμιθ σε ένα βίντεο που δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη σχετικά με την εμπειρία του. «Απλώς διαβάζει πώς θέλω να κινηθώ και μετακινεί τον κέρσορα όπου θέλω».

Ωστόσο, επειδή έλαβε το εμφύτευμα στο πλαίσιο μιας κλινικής δοκιμής, τα νευρωνικά δεδομένα του Σμιθ προστατεύονται από τους κανόνες HIPAA που διέπουν τις ιδιωτικές πληροφορίες υγείας. Αλλά για τις συσκευές ευρείας κατανάλωσης – όπως οι κεφαλές και τα γυαλιά EEG, για παράδειγμα – που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση της γνωστικής λειτουργίας, της εστίασης και της παραγωγικότητας αντί απλώς για την αποκατάσταση των εγκεφαλικών λειτουργιών που έχουν παραβιαστεί – δεν υπάρχει επαρκής προστασία δεδομένων.

Νέα νικαιώματα για μια νέα τεχνολογία;

Το 2017, ο νευρεπιστήμονας Ράφαελ Γιούστε του Πανεπιστημίου Columbia, ωθούμενος από αίσθημα ευθύνης και τρόμου για τις επιπτώσεις της δικής του έρευνας, συγκάλεσε επιστήμονες, φιλοσόφους, μηχανικούς και κλινικούς για να δημιουργήσουν ένα σύνολο ηθικών κατευθυντήριων γραμμών για την ανάπτυξη των νευροτεχνολογιών.

Μία από τις κύριες συστάσεις της ομάδας ήταν ότι τα νευροδικαιώματα που προστατεύουν την ατομική ταυτότητα, την αυτονομία και την ιδιωτικότητα, καθώς και η ίση πρόσβαση και προστασία από προκαταλήψεις, θα πρέπει να αναγνωρίζονται ως βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και να προστατεύονται από το νόμο.

Σε έρευνα που ακολούθησε σε 30 εταιρείες νευροτεχνολογίας για καταναλωτές, διαπιστώθηκε ότι όλες εκτός από μία δεν είχαν «κανέναν ουσιαστικό περιορισμό» στην ανάκτηση ή πώληση νευρωνικών δεδομένων χρηστών.

Η καθηγήτρια Νομικής και Φιλοσοφίας Νίτα Φαραχάνι υποστηρίζει ότι πρέπει να αναγνωρίσουμε ένα θεμελιώδες δικαίωμα στη «γνωστική ελευθερία». Αυτή ορίζεται ως «το δικαίωμα και η ελευθερία να ελέγχει κανείς τη συνείδησή του και την ηλεκτροχημική διαδικασία σκέψης». Για την Φαραχάνι αυτό το είδος ελευθερίας «είναι προϋπόθεση για οποιαδήποτε άλλη έννοια ελευθερίας, καθώς, εάν η ίδια η σκαλωσιά της σκέψης χειραγωγείται, υπονομεύεται, παρεμβαίνει, τότε οποιοσδήποτε άλλος τρόπος με τον οποίο θα ασκούσατε τις ελευθερίες σας είναι άνευ νοήματος, επειδή δεν είστε πλέον αυτοπροσδιοριζόμενος άνθρωπος σε αυτό το σημείο».

Η γνωστική μας ικανότητα στο… cloud

«Σε τρία χρόνια, θα έχουμε μοντέλα μεγάλης κλίμακας νευρωνικών δεδομένων που οι εταιρείες θα μπορούσαν να τοποθετήσουν σε μια συσκευή ή να τη μεταδώσουν στο cloud, για να προσπαθήσουν να κάνουν προβλέψεις», σύμφωνα με τη Μακένζι Μάθις, νευροεπιστήμονα στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στη Λωζάννη. Το πώς θα πρέπει να ρυθμίζονται αυτά τα είδη μεταφορών δεδομένων, επισημαίνει, είναι επείγον ερώτημα. «Αλλάζουμε τους ανθρώπους, όπως ακριβώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή τα μοντέλα μεγάλης γλώσσας άλλαξαν τους ανθρώπους».

in.gr

Ανδρουλάκης: “Το σχέδιο του ΠΑΣΟΚ δίνει ελπίδα και προοπτική στις νέες και στους νέους”

Συνάντηση με νέες και νέους είχε το βράδυ του Σαββάτου στην Πάτρα ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, στο πλαίσιο της επίσκεψής του στην αχαϊκή πρωτεύουσα, όπου την Κυριακή πραγματοποιείται η περιφερειακή συνδιάσκεψη για την Δυτική Ελλάδα.

Όπως τόνισε σε δηλώσεις που έκανε ο Νίκος Ανδρουλάκης, «το σχέδιό μας δίνει ελπίδα και προοπτική στις νέες και στους νέους, γιατί έχουμε ανάγκη αυτή τη γενιά, αφού είναι το μέλλον της πατρίδας μας», σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι «θα αγωνιστώ για την πολιτική αλλαγή, ώστε να έχουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι και καλύτερες ημέρες και ένα καλύτερο αύριο στη ζωή τους».

Ειδικότερα, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ξεκινώντας τις δηλώσεις του, ανέφερε ότι «χαίρομαι πάρα πολύ σήμερα που έχω την τιμή να συζητήσω με νέες και νέους της Πάτρας για τα μεγάλα κοινωνικά ζητήματα που απασχολούν τη γενιά τους» και συνέχισε: «Για το κόστος διαβίωσης που τους δυσκολεύει να ανοίξουν τα φτερά τους, για το κόστος των ενοικίων, για τη δημόσια υγεία, τη δημόσια παιδεία και βέβαια για τις εργασιακές συνθήκες και τις θέσεις δουλειάς που είναι αναγκαίες για να μείνουν στον τόπο τους, ώστε να κάνουν τα όνειρά τους πράξη, που αυτός είναι και ο στόχος μας, το πολιτικό μας σχέδιο, το σχέδιο που παρουσιάσαμε στην διεθνή έκθεση Θεσσαλονίκης».

«Ένα σχέδιο», που όπως επεσήμανε, «τους δίνει ελπίδα και προοπτική, γιατί έχουμε ανάγκη αυτή τη γενιά, αφού είναι το μέλλον της πατρίδας μας» και πρόσθεσε: «Όσο τα πράγματα δεν βελτιώνονται, θα επιλέγουν την εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση. Αυτή η αιμορραγία πρέπει να σταματήσει και για την ελληνική περιφέρεια, αλλά και για την Ελλάδα στο σύνολό της. Για αυτό θα αγωνιστώ για την πολιτική αλλαγή, ώστε να έχουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι και καλύτερες ημέρες και ένα καλύτερο αύριο στη ζωή τους».

Επανερχόμενος στο σχέδιο του ΠΑΣΟΚ για την νέα γενιά, ο Νίκος Ανδρουλάκης υπογράμμισε ότι «έχει συγκεκριμένες προτεραιότητες, όπως οι κοινωνικές κατοικίες, που είναι ένας σημαντικός στόχος για να πέσει το κόστος διαβίωσης».

Μάλιστα, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «χιλιάδες άνθρωποι ακόμη και στα 30 χρόνια τους, αλλά και παραπάνω, επιλέγουν να μένουν ακόμα με τους γονείς τους, διότι είναι κορυφαίο ζήτημα για αυτή τη γενιά το κόστος διαβίωσης και τα ενοίκια».

Ο δεύτερος στόχος, όπως είπε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, «είναι ο πυλώνας της δημόσιας παιδείας» και συνέχισε: «Δυστυχώς και η πρωτοβάθμια και η δευτεροβάθμια και η τριτοβάθμια εκπαίδευση συνεχώς φθίνουν. Και βέβαια η έρευνα. Διότι αν θέλουμε πολλές και καλές θέσεις εργασίας, πρέπει να επενδύσουμε στην έρευνα. Η χώρα μας, δυστυχώς, παραμένει ουραγός σε αυτό το ζήτημα».

Κουτσούμπας: Η εποχή της ανατροπής του καπιταλισμού άνοιξε με τον Οκτώβρη του ’17

«Με αγωνιστική αισιοδοξία, με εμπιστοσύνη στις αστείρευτες δυνάμεις της εργατικής τάξης, των λαών όλου του κόσμου, τιμάμε τα 108 χρόνια της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης.Τιμάμε αυτό το κοσμοϊστορικής σημασίας γεγονός, που άλλαξε την πορεία όλης της ανθρωπότητας, σφραγίζοντας ανεξίτηλα τον 20ο αιώνα, που σηματοδότησε την αρχή του τέλους της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, των εκμεταλλευτικών συστημάτων, αλλά και την ανατολή της νέας κοινωνίας, του σοσιαλισμού-κομμουνισμού» είπε ο γγ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, στην ομιλία του το βράδυ του Σαββάτου στη διεθνιστική εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ για την επέτειο από τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση που πραγματοποιήθηκε στην έδρα της ΚΕ του κόμματος στον Περισσό.

Καλωσόρισε τις αντιπροσωπείες των Κομμουνιστικών και Εργατικών κομμάτων από την Αλγερία, την Αργεντινή, την Αυστρία, τη Βενεζουέλα, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Δανία, τις ΗΠΑ, την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Ιταλία, το Καζακστάν, το Μεξικό, την Ολλανδία, την Ουκρανία, το Πακιστάν, την Παλαιστίνη, την Παραγουάη, τη Ρωσία, τη Σουηδία, την Τουρκία, τη Φινλανδία.

Oπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ.Κουτσούμπας τόνισε ότι οι ιδέες του Οκτώβρη, παρά την επιχείρηση συκοφάντησης των κομμουνιστικών ιδεών «είναι σήμερα πιο επίκαιρες από ποτέ και επιβεβαιώνονται κάθε μέρα όλο και περισσότερο. Γιατί κάθε μέρα μεγαλώνει η απόσταση ανάμεσα στις δυνατότητες που προσφέρει η εποχή μας για την ολόπλευρη κάλυψη των λαϊκών αναγκών και στον βαθμό στον οποίο αυτές τελικά καλύπτονται. Γιατί κάθε μέρα γίνονται όλο και πιο φανερά τα αδιέξοδα και οι αντιφάσεις του συστήματος που βασίζεται στο κυνήγι του κέρδους κι έτσι οδηγεί μονάχα σε εκμετάλλευση, κρίσεις, πολέμους και προσφυγιά».

Σημείωσε ότι ένα από τα διδάγματα της Οκτωβριανής Επανάστασης είναι πως «η εργατική τάξη είναι η μόνη πραγματικά επαναστατική τάξη στο σύστημα όπου ζούμε, γιατί είναι η τάξη που με τη δουλειά της παράγει όλον τον πλούτο, τον οποίο ιδιοποιούνται οι καπιταλιστές, άρα και η μόνη τάξη που, παίρνοντας την εξουσία στα χέρια της, μπορεί να αντιστοιχήσει τις σχέσεις παραγωγής με το σημερινό επίπεδο ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, με την τεράστια κοινωνικοποίηση της εργασίας που έχει συντελεστεί» και πρόσθεσε:

«Ανοίγουμε ιδεολογικό μέτωπο με λαθεμένες αντιλήψεις που μιλούν για το “τέλος της εργατικής τάξης”, την αντικατάστασή της από την τεχνολογία, την Τεχνητή Νοημοσύνη. Όλα αυτά τα θαυμαστά επιτεύγματα είναι δημιουργήματα της ανθρώπινης εργασίας και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για να ζούμε σήμερα πολύ καλύτερα, με γενική μείωση του εργάσιμου χρόνου, αρκεί να βγει από τη μέση το κριτήριο του κέρδους. Στα χέρια του κεφαλαίου, όμως, γίνονται εργαλεία ακόμα μεγαλύτερης εκμετάλλευσης, καταστολής και γενικότερα υποταγής της εργασίας στο κεφάλαιο» πρόσθεσε.

«Η Οκτωβριανή Επανάσταση διδάσκει για την αναγκαιότητα της επαναστατικής πρωτοπορίας, του ΚΚ, ώστε να ανατραπεί τελικά αυτή η βαρβαρότητα» είπε, προσθέτοντας ότι «η διαμόρφωση επαναστατικής στρατηγικής από κάθε ΚΚ στη χώρα του, αλλά και η προσπάθεια αυτή να αγκαλιάσει το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα, είναι βασική προϋπόθεση για μια πραγματικά νικηφόρα πορεία».

Αναφέρθηκε σε «αντιλήψεις που διακινούνται κυρίως από την αμαρτωλή σοσιαλδημοκρατία» σημειώνοντας ότι «ο καπιταλισμός όσα κοσμητικά επίθετα και αν του βάλουν οι απολογητές του, παραμένει το σύστημα της εκμετάλλευσης, της ανισότητας και της αδικίας, γι’ αυτό και μόνη λύση είναι η ανατροπή του, το τσάκισμά του όπως έγραφε ο Λένιν, η αντικατάστασή του από ένα ριζικά διαφορετικό κράτος, μια διαφορετική εξουσία, την εργατική».

Ο Δ. Κουτσούμπας είπε ακόμα ότι το ΚΚΕ έχει «συλλογικά εκτιμήσει τις αρνητικές συνέπειες από την επικράτηση στο ΔΚΚ στρατηγικών επεξεργασιών που απομακρύνονταν από την νικηφόρα στρατηγική των Μπολσεβίκων, κάτι που συνέβαλε και στην αυτοδιάλυση της Κομμουνιστικής Διεθνούς».

«Στις σημερινές συνθήκες, το ΚΚΕ θεωρεί επιτακτικό το καθήκον της ανασυγκρότησης του ΔΚΚ, η οποία όμως πρέπει να γίνει πάνω σε ορισμένες απαραίτητες παραδοχές: Ότι καθοδηγητική θεωρία μας είναι ο μαρξισμός – λενινισμός και ο προλεταριακός διεθνισμός κι αυτήν αναπτύσσουμε και εξελίσσουμε συνεχώς, με βάση τα νέα δεδομένα. Ότι η αναγκαιότητα και επικαιρότητα του σοσιαλισμού, η αναγκαιότητα της επανάστασης και ο σοσιαλιστικός της χαρακτήρας δεν εξαρτάται από τον εκάστοτε συσχετισμό δυνάμεων. Ότι, όπως έδειξε και η πείρα του Οκτώβρη, δεν υπάρχουν περιθώρια για καμιά συνεργασία-συμμαχία με την αστική τάξη ή κάποια τμήματά της, στο όνομα της υπεράσπισης της αστικής δημοκρατίας ή δήθεν αποφυγής κάποιων “φιλοπόλεμων δυνάμεων” ή φασιστικών δυνάμεων» υπογράμμισε.

Επισήμανε, μεταξύ άλλων, ότι «αυτό που ορίζει την αντεπανάσταση είναι η παλινόρθωση και εδραίωση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και όχι οι συγκεκριμένες μορφές και τρόποι που θα γίνει αυτό» και υπογράμμισε:

«Η συνειδητοποίηση αυτού του ζητήματος έχει μεγάλη σημασία, και για το μέλλον, αλλά και για το σήμερα, που κάποιοι κάνουν ανιστόρητες συγκρίσεις γιατί βαφτίζουν τη σημερινή σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα, ως σύγκρουση καπιταλισμού – σοσιαλισμού, καλώντας τελικά την εργατική τάξη, να επιλέξει στο άρμα ποιού ιμπεριαλιστή θα προσδεθεί και οδηγώντας την στην ήττα, σε νέες απογοητεύσεις, πιθανά σε χαμένες ευκαιρίες».

 

ΔΕΔΔΗΕ, μία πανελλαδική ιστορία ταλαιπωρίας

Του Νίκου Γιαννόπουλου

Υπάρχουν πάρα πολλοί συμπολίτες μας που ταλαιπωρούνται ποικιλοτρόπως από τον ΔΕΔΔΗΕ τα τελευταία χρόνια. Ακολουθεί το πώς και το γιατί.

Από τη στιγμή που το NEWS 24/7 δημοσίευσε το ρεπορτάζ για την περιπέτεια πολίτη με τον ΔΕΔΔΗΕ (που κράτησε περίπου 25 ημέρες και είχε, μετά τη δημοσιοποίηση της υπόθεσης, αίσιο τέλος) το e-mail μας κατακλύστηκε από καταγγελίες για παρόμοιες υποθέσεις.

Είναι προφανές ότι στον εν λόγω οργανισμό καταγράφονται σειρά προβλημάτων και δυσλειτουργιών τα οποία έχουν μία κοινή απόληξη. Την απίστευτη ταλαιπωρία και συχνά την οικονομική αφαίμαξη των πολιτών οι οποίοι, παρά τη θέλησή της, μπλέκουν σε ένα απίστευτο κυκεώνα γραφειοκρατίας που θα εντυπωσίαζε ακόμα και τον Φραντς Κάφκα για τη δυστοπία της.

Τι ακριβώς όμως συμβαίνει στον ΔΕΔΔΗΕ και παρατηρείται αυτή η εικόνα;

Το πρώτο μεγάλο πρόβλημα είναι η έλλειψη έμπειρου προσωπικού (και η έλλειψη προσωπικού γενικά). “Προσλήψεις η εταιρία κάνει αλλά δεν φτάνουν. Αλλά και οι όποιες προσλήψεις γίνονται με ατομικές συμβάσεις” τονίζει στο NEWS 24/7 άνθρωπος που γνωρίζει πολύ καλά τα του ΔΕΔΔΗΕ αλλά επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του.

Ο ΔΕΔΔΗΕ επίσης δείχνει να έχει χάσει το προνόμιο της προσωπικής επαφής με τους πελάτες του. “Από την πανδημία και μετά ο ΔΕΔΔΗΕ είναι ουσιαστικά κλειστός για το κοινό. Εκλεισε για τον Covid και δεν ξανάνοιξε ποτέ. Τα πάντα γίνονται ηλεκτρονικά και όλα τα αιτήματα τα διαχειρίζεται μία γενική διεύθυνση η οποία και αυτή αντιμετωπίζει το πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού” υπογραμμίζει η ίδια πηγή.

“Το ζήτημα είναι” συμπληρώνει “ότι η εταιρία πλέον έχει τους περισσότερους γενικούς διευθυντές από ποτέ. Και στελέχη γενικότερα, τομεάρχες κτλ. Έρχονται και managers από την αγορά με συμβόλαια. Αλλά το εμπειροπόλεμο προσωπικό, με γνώση του δικτύου, ολοένα και λιγοστεύει. Σημειωτέον ότι ο οποιοσδήποτε νέος υπάλληλος-τεχνικός, χρειάζεται ένα εύλογο διάστημα προσαρμογής για να μάθει το δίκτυο, δεν πρόκειται για μία απλή δουλειά”.

Επιπρόσθετα, η κατάτμηση του έργου σε υπεργολάβους οι οποίοι με τη σειρά τους “σπάνε” τα έργα σε περισσότερα κομμάτια που δίνονται σε εργολάβους δεν ευνοεί την καλή και εύρυθμη λειτουργία.

“Εκτός των άλλων” τονίζει η πηγή του NEWS 24/7 “παρατηρείται και άνιση κατανομή του προσωπικού, ειδικά στην περιφέρεια. Μεγάλο νησί των Κυκλάδων έχει μόνο ένα υπάλληλο και άλλους τρεις αποσπασμένους οι οποίοι όμως εργάζονται για μικρότερα γειτονικά νησιά”.

Τα εκκρεμή αιτήματα, για οποιοδήποτε λόγο, συνεχώς αυξάνονται. Μόνο για μία συγκεκριμένη περιφέρεια της Αττικής, τον Ιούλιο υπολογίζονταν σε 70.000! “Αυτός ο αριθμός θα έχει αυξηθεί σίγουρα αυτήν την ώρα που μιλάμε. Πολλές φορές για την ίδια δουλειά λαμβάνουμε δύο και τρία αιτήματα γιατί πολύ απλά δεν απαντά κανείς στο πρώτο. Στη συνέχεια ο υπάλληλος χάνεται στο πλήθος των αιτημάτων και μέχρι να φτάσει στο πρώτο που πρέπει να απαντηθεί έχει περάσει πραγματικά πολύς χρόνος” επισημαίνει.

Ολοι είναι… ρευματοκλέφτες

Αν όλα τα παραπάνω δεν σας δημιούργησαν την εντύπωση της δυστοπίας, μείνετε στο κείμενο.

Για να αντιμετωπίσει το φαινόμενο των ρευματοκλοπών φαίνεται ότι ο ΔΕΔΔΗΕ εξαντλεί την αυστηρότητά του προς όλους, έχοντας παράλληλα εγκαταστήσει ένα σύστημα που οι χρήστες το βρίσκουν ιδιαίτερα ασφυκτικό, ένα σύστημα θα έλεγε κανείς οργουελικών προδιαγραφών.

“Το όποιο τεκμήριο της αθωότητας στην περίπτωσή μας έχει πάει περίπατο. Μάς θεωρούν ενόχους, για ρευματοκλοπή, μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου” τονίζει πηγή που άθελά της ενεπλάκη σε όλο αυτό το γαϊτανάκι γιατί θεωρήθηκε, εσφαλμένα, ρευματοκλέφτης.

“Ρολόγια ξηλώνονται χωρίς την παρουσία μας. Ισχυρίζονται ότι μας ειδοποιούν χωρίς πράγματι να μας ειδοποιούν. Τι και αν τα σχετικά ΦΕΚ αναφέρουν ότι όλες οι ενέργειες γίνονται υπό την παρουσία του ιδιοκτήτη; Αυθαιρετούν. Εχουμε μάθει επίσης ότι εργολάβοι που βρίσκουν κατεστραμμένους μετρητές, λαμβάνουν bonus ανά μετρητή. Προφανώς αυτό το πλαίσιο ακούγεται και είναι πολύ προβληματικό. Βλέπουν παντού ρευματοκλοπές χωρίς να γίνεται αξιόπιστη διασταύρωση στοιχείων” συνεχίζει.

Eίναι χαρακτηριστικό της συσσωρευμένης οργής αλλά και του μεγέθους του προβλήματος ότι στο facebook έχουν δημιουργηθεί τουλάχιστον δύο γκρουπ για το ζήτημα. Στο πρώτο, το οποίο ονομάζεται “Ρευματοκλοπή και Αντιμετώπισή της”, υπάρχει ως κεντρική εικόνα σκίτσο στο οποίο δύο άνδρες (ένας με γραβάτα και ο άλλος με στολή τεχνίτη) συζητούν. Ο άνδρας με το κοστούμι λέει στον άλλον “θα του βάλουμε τέτοιο πρόστιμο που να μην αξίζει να τρέχει στα δικαστήρια. Θα τα πληρώσει στο τέλος”.

Η φράση, δυστυχώς, αποτυπώνει μία απολύτως πραγματική κατάσταση, όπως μας περιγράφηκε. “Η διαδικασία προβλέπει πρώτα τις πληρωμές των δόσεων που ορίζονται και στη συνέχεια παρουσία σε αστικό δικαστήριο. Αν πληρώσεις τις δόσεις, στο δικαστήριο αθωώνεσαι. Αν όχι, υπάρχει πρόβλημα. Το να αγωνιστείς δικαστικά για να αποδείξεις την αθωότητά σου, χωρίς να χρειαστεί να πληρώσεις τις δόσεις, φαίνεται ότι δεν έχει νόημα. Τα δικαστικά έξοδα και οι αμοιβές των δικηγόρων στοιχίζουν περισσότερο από το χρέος που σου έχουν φορτώσει. Οι περισσότεροι επιλέγουν να πληρώσουν” μάς αναφέρει η πηγή μας.

Οι καταγγελίες στο NEWS 24/7

Παρακάτω θα διαβάσετε μερικές από τις καταγγελίες που έφτασαν για το ζήτημα στο e-mail του NEWS 24/7 χωρίς καμία δική μας παρέμβαση. Εννοείται ότι τα πλήρη στοιχεία των πολιτών που καταγγέλλουν βρίσκονται στη διάθεσή μας.

Τα κυριότερα προβλήματα που αυτές καταγράφουν είναι τα εξής:

  • Ο ΔΕΔΔΗΕ, όπως άλλωστε τονίστηκε και παραπάνω, δείχνει να αρκείται στην ηλεκτρονική καταγραφή των αιτημάτων. Η ψηφιοποίηση όμως των υπηρεσιών της εταιρίας δεν σημαίνει αυτόματα και εύρυθμη λειτουργία.
  • Τα χρονικά όρια που ο ίδιος ο ΔΕΔΔΗΕ βάζει για την τακτοποίηση των υποθέσεων δείχνουν να μην τηρούνται σχεδόν ποτέ.
  • Εντελώς περιττή γραφειοκρατία που επιμηκύνει το χρόνο εξυπηρέτησης.

Νέο Ηράκλειο: Αμέτρητα τηλέφωνα, αφάνταστη ταλαιπωρία

Ιδιοκτήτης καταστήματος στο Νέο Ηράκλειο καταγγέλλει πολύχρονη ταλαιπωρία.

Διαθέτω κατάστημα στο Νέο Ηράκλειο. Τον περασμένο Φεβρουάριο το μετακόμισα, στο νέο μαγαζί ήρθαν τρεις φορές για σύνδεση (αν ήρθαν κιόλας..), το ρολόι βρίσκεται μέσα στο κατάστημα, την πρώτη φυσικά έφυγαν, τη δεύτερη και την τρίτη ξαναέφυγαν με τη διαφορά όμως ότι είχα αφήσει χαρτί στη τζαμαρία με έντονα μεγάλα κόκκινα γράμματα για να παραλάβουν το κλειδί που παραχώρησα στο ένα και μοναδικό κατάστημα που υπάρχει δίπλα μου. Όλες τις φορές λάμβανα το μήνυμα ότι περάσανε και το ακίνητο ήταν κλειστό.

Τους τηλεφωνούσα και τους εξηγούσα ότι δε γίνεται να μη βλέπουν το χαρτί και πως λήγει το συμβόλαιο του παλιού καταστήματος και καθυστερώ τη μετεγκατάσταση με αποκλειστική δική τους ευθύνη έχοντας αφήσει όλη τη δουλειά μου πίσω. Το μόνο που σου λένε είναι ότι θα προωθήσουν το αίτημα. Τελικά όταν μου ξαναέστειλαν ότι θα έρθουν για τη σύνδεση, ήρθα στο νέο (άδειο, κρύο και χωρίς ηλεκτροδότηση) κατάστημα από τις 07.30 το πρωί και τους περίμενα, παρατώντας όλες μου τις δουλειές. Δε γινόταν διαφορετικά.

Ένα από τα σημαντικά ζητήματα που υφίσταται είναι το γεγονός ότι δεν τους βρίσκεις. Η πρόσβαση απαγορεύτηκε από τα προηγούμενα χρόνια λόγω μέτρων covid, μετά την άρση όμως οι πόρτες παραμένουν κλειστές. Υπάρχει μόνο το τηλεφωνικό τους κέντρο, απλά για να καταγράφει αιτήματα.

Πλην της προαναφερθείσας περίπτωσης, έχω αιτηθεί δύο φορές στο παρελθόν (το 2021 και το 2022) για τοποθέτηση νέου ρολογιού που αφορά καινούργια παροχή. Το πρώτο βήμα που αφορά την πληρωμή γίνεται πολύ σύντομα. Και αφού πληρωθούν εκεί ξεκινάει ο γολγοθάς. Δε θα μπω σε λεπτομέρειες για να μην κουράζω. Θα αναφέρω μόνο ότι στην πρώτη περίπτωση ο χώρος ηλεκτροδοτήθηκε σε 8 μήνες και τη δεύτερη σε 10.

Αμέτρητες ώρες στα τηλέφωνα, αφάνταστη ταλαιπωρία. Την πρώτη φορά απευθύνθηκα στη ΡΑΕ για να λύσω το πρόβλημά μου. Τη δεύτερη φορά υποχρεώθηκα να πάω στην είσοδο του κτιρίου τους στη Μεταμόρφωση και να απαιτώ από τον φύλακα στην υποδοχή να συναντηθώ με την υπάλληλο της υπηρεσίας η οποία δε σήκωνε το εσωτερικό τηλέφωνο που τυχαία είχα κρατήσει από την πρώτη φορά που έβαλα ρολόι για να ολοκληρωθεί το αίτημα. Το καλό είναι ότι είχα κρατήσει και το τηλέφωνο του εργολάβου που λειτουργεί ως εξωτερικός συνεργάτης, του τηλεφώνησα, του εξήγησα την κατάσταση και αυτός μου είπε να ζητήσω από την κυρία τάδε να “ξεκλειδώσει” το αίτημα, βάζοντας απλά μια υπογραφή…

Να σημειωθεί πως η δεύτερη περίπτωση αφορούσε χρήση χώρου από εταιρεία που έπρεπε να μετακομίσει καθώς το προηγούμενο ακίνητο είχε πουληθεί και οι άνθρωποι είχα ενημερωθεί μήνες πριν ότι πρέπει να το αφήσουν. Τους έπαιρνα και τους το έλεγα αλλά δεν ίδρωνε το αυτί κανενός… Εν ολίγοις, λόγω αυτής της καθυστέρησης ζημιωνόταν άμεσα:
1. Ο ιδιοκτήτης και ο νέος αγοραστής του παλιού ακινήτου
2. Ο ιδιοκτήτης του νέου ακινήτου που καθυστερούσε να λάβει το μίσθωμα
3. Ο ιδιοκτήτης της επιχείρησης που κινδύνευσε να μείνει χωρίς επαγγελματική στέγη.

Διευκρίνιση: Η ΔΕΗ κάνει τη δουλεία της κανονικότατα, έγκαιρα και με συνέπεια. Το τεράστιο πρόβλημα είναι ο ΔΕΔΔΗΕ…

Και κάτι τελευταίο. Στέλνουν συνεχώς επιστολές για ρευματοκλοπές και πειραγμένα ρολόγια. Δεν αμφιβάλλω πως κάποια έχουν πειραχτεί και καλά κάνουν και επιβάλλουν πρόστιμα. Πριν όμως καταλήξουν σε κάποιο ασφαλές συμπέρασμα, δε χρειάζεται να μας πανικοβάλλουν και να μας τρέχουν σε επιτροπές για να εξεταστεί ο μετρητής μπροστά μας. Προσωπικά δύο φορές τα τελευταία τέσσερα χρόνια μου έχει συμβεί. Και τις δύο εν τέλει δεν υπήρξε πρόβλημα αλλά για ποιο λόγο αυτή η ταλαιπωρία;

Θεσσαλονίκη: Ταλαιπωρούν τους ηλικιωμένους γονείς μου

Η καταγγελία αυτή έγινε από γυναίκα στη Θεσσαλονίκη για τους γονείς της.

Η ογδοντάχρονη μητέρα μου και ο ενενηνταδυάχρονος ανιακός πατέρας μου αιτήθηκαν σύνδεση στις 03-10 με σκοπό να μετακομίσουν σε ακίνητο ιδιοκτησίας τους στην Θεσσαλονίκη. Το μοτίβο είναι ακριβώς το ίδιο (μετά από τρεις μέρες μας είπαν ότι δεν μας βρήκαν κτλ), και φυσικά ακόμα περιμένουνε. Έκανα καταγγελία στον συνήγορο του καταναλωτή και ακόμα περιμένω. Η μετακόμιση παίρνει συνέχεια αναβολές.

Ηράκλειο: Αγόρασα διαμέρισμα και ακόμα ζω στο νοίκι λόγω καθυστερήσεων του ΔΕΔΔΗΕ

Ο καταγγέλλων έχει αγοράσει διαμέρισμα στο Ηράκλειο της Κρήτης που δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει ακόμη

Αγόρασα ένα διαμέρισμα σε μια νεόδμητη οικοδομή σε κεντρικό σημείο της πόλης του Ηρακλείου Κρήτης.
Το διαμέρισμα εδώ και πάνω από 2 μήνες είναι έτοιμο και μου έχει παραδοθεί. Αντίστοιχα από το εργολάβο έχει γίνει αίτηση αρχές Σεπτεμβρίου για την ηλεκτροδότηση ολοκλήρου του συγκροτήματος διαμερισμάτων.

Από εκεί και πέρα ξεκάνει όλο το πρόβλημα που έχω όχι όμως μονό εγώ και η οικογένεια μου, αλλά και άλλες 16 οικογένειες που είναι να κατοικίσουν στο συγκρότημα μαζί με εμάς. Το δίκτυο της περιοχής μας απάντησε ο ΔΕΔΔΗΕ δεν μπορεί να υποστηρίξει τα επιπλέον σπίτια (παρόλο που μιλάμε για διαμερίσματα που βρίσκονται στη οδό Θερίσου και Ραύκου)και θα πρέπει λοιπόν να γίνει ενίσχυση δικτύου στην περιοχή και στην συνεχεία να πάρουμε ρεύμα εμείς. Να σημειωθεί εδώ ότι ο ΔΕΔΔΗΕ πραγματοποίησε κάποιες εργασίες κατά την ανέγερση της οικοδομής και διαβεβαίωσε προφορικά ότι το δίκτυο επαρκεί στην περιοχή. Μετά από 2 μήνες λοιπόν και αφού έχουν γίνει πολλά τραγελαφικά όπως λέτε και στο άρθρο σας ( επισκέψεις χωρίς ενημέρωση στον χώρο κλπ) βγήκε η εντολή πληρωμής για το έργο και πληρώθηκε την ίδια μέρα στις 13/11. Το τεχνικό τμήμα μετά από αυτοψίες στον χώρο δεν μπορεί να αποφασίσει που θα πρέπει να μπουν τα ρολόγια (κάθε μέρα αλλάζουν τα σχέδια) και πέρα από αυτό περιμένουμε να μπει υποσταθμός σε διαμορφωμένο χώρο όντος του κτίσματος και δεν ξέρουμε ποσό καιρό θα διαρκέσει όλο αυτό καθώς δεν υπάρχει κανείς να απαντήσει.

Τους τελευταίους μήνες λοιπόν έχω βρεθεί να πληρώνω ενοίκιο στο σπίτι που διαμένουμε καθώς και δόση δάνειου για το σπίτι που έχω απόκτηση και δεν μπορώ να μείνω. Για αυτό το σπίτι μετά από κόπο κατάφερα να αποκτήσω σαν υπάλληλος μαζί με την γυναίκα μου έχω πληρώσει στο δημόσιο φόρο, έξοδα κτηματολογίου , έξοδα υποθηκοφυλακείου κλπ περίπου 7000€ χώρια τα έξοδα διασύνδεσης με τον ΔΕΔΔΗΕ. Κάθε μήνα πληρώνουμε εισφορές και φπα σε τρόφιμα καύσιμα κλπ και αναρωτιέμαι που πηγαίνουν όλα αυτά τα λεφτά μας όταν το ίδιο το κράτος δεν μπορεί να δόση ρεύμα σε μια οικοδομή στο κέντρο μεγάλης πόλης και πρέπει να περιμένουμε μήνες χωρίς να πάρουμε έστω κάποια απάντηση.
Το πρόβλημα που σας αναφέρω είναι προσωπικό. Υπάρχει όμως κάτι που λειτουργεί με σχέδιο στην χωρά μας; Είναι η δημόσια υγεία , είναι οι δρόμοι μας που κάθε χρόνο σκοτώνονται τόσοι συνάνθρωποι μας, η μήπως τα σχολειά και οι κοινωνικές παροχές;

Υπάρχει κάτι στο δημόσιο που λειτουργεί σωστά ή τα κάνουμε όλα ιδιωτικά για να δουλέψουν υποτίθεται καλυτέρα και στην συνεχεία θρηνούμε θύματα όπως στα Τέμπη;

Από τη φυσική εξυπηρέτηση στο ψηφιακό χάος του ΔΕΔΔΗΕ

Η παρακάτω καταγγελία προέρχεται από κατασκευαστή διαμερισμάτων. Λόγω της ιδιότητας του κατάγγελοντα αποκτά ιδιαίτερα σημασία αφού οι εργολάβοι έχουν σχεδόν καθημερινή επαφή με τον ΔΕΔΔΗΕ, άρα και… πλούσιες εμπειρίες.

Μέχρι τον Covid η διαδικασία ηλεκτροδότησης ήταν απλή και ανθρώπινη.

Χρειαζόσουν:
Βεβαίωση ΤΑΠ από τον Δήμο
Υπεύθυνη Δήλωση Εγκαταστάτη (ΥΔΕ)
Συνοδεύοντας τον πελάτη μας ο οποίος έπαιρνε μια μέρα άδεια από την δουλειά του, πρώτη στάση στον Δήμο του ακινήτου όπου με ένα απλό αντίγραφο του συμβολαίου και την ΥΔΕ, έπαιρνε επιτόπου τη βεβαίωση ΤΑΠ.
Με αυτή στα χέρια, κατευθυνόσουν στο κατάστημα του ΔΕΔΔΗΕ της περιοχής σου.

Εκεί, με 20 λεπτά αναμονή το πολύ, υπέβαλλες δια ζώσης την αίτηση σύνδεσης και υπέγραφες το συμβόλαιο επί τόπου.
Έπειτα, μετέβαινες στον πάροχο της επιλογής σου — και μέσα σε δέκα ημέρες είχες μετρητή και ρεύμα στο ακίνητο.

Μια διαδικασία σαφής και αξιοπρεπής.

Μετά τον Covid

Όλα αλλάζουν. Για πάνω από ενάμιση χρόνο, η επικοινωνία με τον ΔΕΔΔΗΕ έγινε εφιάλτης.
Αν κατάφερνες να εντοπίσεις email υπαλλήλου για να στείλεις τα έγγραφα, θεωρούσουν τυχερός.

Αμέτρητες ώρες αναμονής στο τηλεφωνικό κέντρο για να επιβεβαιώσεις αν τα έλαβαν.
Άλλες τόσες για να μάθεις αν τα επεξεργάστηκαν και αν συνέταξαν το συμβόλαιο.
Αν πίεζες πολύ, μπορεί να σε καλούσαν για υπογραφή δια ζώσης.

Το 40λεπτο της προ Covid εξυπηρέτησης μετατράπηκε σε δύο μήνες αναμονής στην καλύτερη περίπτωση, και έως έξι μήνες.

Η “ψηφιακή μετάβαση”

Έπειτα ενεργοποιήθηκε η περίφημη ψηφιακή πλατφόρμα του ΔΕΔΔΗΕ.
Η λογική ήταν να απλοποιήσει τη διαδικασία — στην πράξη όμως, απλώς ψηφιοποίησε τη γραφειοκρατία.

Συμπληρώνεις ηλεκτρονικά την αίτηση, ανεβάζεις όλα τα αρχεία, και… περιμένεις.

Μήνες.

Διπλή υποχρέωση υποβολής της ΥΔΕ — μία από τον αιτούντα και μία από τον ηλεκτρολόγο.
Ένας από τους δύο, προφανώς, περισσεύει.

Οκτώβριος 2022 Προσθήκη στα δικαιολογητικά: βεβαίωση σύνδεσης με δίκτυα κοινής ωφέλειας.

Κάθε λάθος οδηγεί σε αίτημα “διόρθωσης”, που φτάνει συνήθως στη λήξη του υποχρεωτικού 50ημέρου απάντησης των δημοσίων υπηρεσιών.
Αντί για διόρθωση, όμως, ανοίγει νέα αίτηση με νέο πρωτόκολλο.
Και κάπως έτσι, κάθε υπόθεση καταλήγει με τουλάχιστον τέσσερεις ή και περισσότερους αριθμούς πρωτοκόλλων — μια τεράστια διοικητική ουρά χωρίς τέλος.

Το τηλεφωνικό κέντρο

Στήθηκε τηλεφωνικό κέντρο εξυπηρέτησης, επανδρωμένο όμως με ανειδίκευτο προσωπικό.
Εξωτερικοί συνεργάτες.
Αντί για καθοδήγηση, ακούς απαντήσεις από “εγχειρίδιο χρήσης”.
Κανείς δεν αναλαμβάνει ευθύνη. Κανείς δεν ξέρει το έργο του.
Η ταλαιπωρία έγινε καθημερινότητα.

Και ερχόμαστε στο σήμερα.
Σεπτέμβριος 2025 – Εγκαίνια της ανανεωμένης πλατφόρμας.
Μαζική αποστολή του παρακάτω μηνύματος σε όλους τους αιτούντες.
“…αναφορικά με το αίτημα “τάδε” θα πρέπει να ακολουθήσετε την διαδικασία μέσα από το my deddie servises.”

ΧΑΟΣ

Νέο αίτημα για έργο υποδομής δεν μπορεί να υποβληθεί γιατί προστέθηκε μια νέα παράλογη απαίτηση:
Βεβαίωση σύνδεσης με δίκτυα κοινής ωφέλειας (αποπερατωμένου κτιρίου) για να εγκριθεί μελέτη και κατασκευή συστάδας!

Έχουμε ήδη καταθέσει βεβαίωση σύνδεσης για την εργοταξιακή παροχή, που καλύπτει πλήρως όλες τις εργασίες μέχρι την ολοκλήρωση της συστάδας.

Και αργότερα, ο εκάστοτε νέος ιδιοκτήτης κατέθετε νέα βεβαίωση μετά το συμβόλαιο και την αποπεράτωση του έργου, για την αρχική σύνδεση με το δίκτυο.
Πως είναι δυνατόν να ζητάνε βεβαίωση σύνδεση και στις ενδιάμεσες φάσεις χωρίς κανένα απολύτως λόγο;
Μια απαίτηση χωρίς νομική βάση, χωρίς τεχνική λογική.
Ίσως υπάρχει κάποιος νέος λόγος που δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί.

Ίσως πάλι να είναι μία από εκείνες τις τυπικές “προσθήκες” που, αντί να απλοποιούν τη διαδικασία, την επιβαρύνουν λίγο περισσότερο κάθε φορά.
Όπως και να έχει, η απορία παραμένει: ποιον ακριβώς σκοπό εξυπηρετεί σήμερα αυτή η βεβαίωση;

Κυψέλη: Πληρώνω ενοίκιο για να ένα σπίτι που δεν έχει ρεύμα

Ακολουθεί καταγγελία πολίτη που έχει νοικιάσει σπίτι στην Κυψέλη αλλά δεν έχει ακόμη ρεύμα.

Το αίτημά μου προς τη ΔΕΗ για νέο συμβόλαιο απαντήθηκε στις 29/9:
ΣAΣ ENHMEPΩNOYME ΠΩΣ TO AITHMA ΣAΣ ΓIA TON APIΘMO ΠAPOXHΣ XXXXX ΠOY YΠOBAΛΛATE MEΣΩ ECONTRACT OΛOKΛHPΩΘHKE KAI ΠPOΩΘHΘHKE ΣTON ΔEΔΔHE ΓIA YΛOΠOIHΣH. O XPONOΣ OΛOKΛHPΩΣHΣ EKTIMATAI ΣTIΣ 2 EPΓAΣIMEΣ HMEPEΣ, ME THN ΠAPEΛEYΣH TOYΣ MΠOPEITE NA KAΛEΣETE ΣTON ΔEΔΔHE ΣTO 8004004000. EYXAPIΣTOYME

Έλαβα ένα πρώτο SMS από τον ΔΕΔΔΗΕ στις 30/9 στις 12:31 μ.μ., ημέρα και ώρα που δεν ήταν εφικτό να βρίσκομαι στον χώρο γιατί εργαζόμουν:
ΔEΔΔHE:H METABAΣH TEXNIKOY ΓIA THN YΛOΠOIHΣH TOY AITHMATOΣ THΣ ΠAPOXHΣ ΧΧΧΧΧ OPIΣTHKE ΓIA TIΣ 30-09-2025 13:00 ME 16:00

Η επόμενη επικοινωνία έγινε στις 1/10 και ώρα 5:33 μ.μ.:
ΔEΔΔHE:H METABAΣH TEXNIKOY ΓIA THN YΛOΠOIHΣH TOY AITHMATOΣ THΣ ΠAPOXHΣ ΧΧΧΧΧ OPIΣTHKE ΓIA TIΣ 01-10-2025 13:00 ME 16:00

Δηλαδή η επικοινωνία (SMS) έγινε κατόπιν του προγραμματισμένου χρονικού διαστήματος της μετάβασης του συνεργείου.

Έκτοτε ξεκίνησε η επικοινωνία μου με τον ΔΕΔΔΗΕ, κατά την οποία εξήγησα ότι το διαμέρισμα δεν κατοικείται (γιατί δεν έχει ρεύμα), το ρολόι δεν είναι προσβάσιμο από τον δρόμο, και ζήτησα να γίνει μια επικοινωνία ώστε να προγραμματιστεί ραντεβού. Σημειωτέον ότι από επικοινωνία μου με τη ΔΕΗ ενημερώθηκα ότι ο προγραμματισμός ραντεβού είναι και η default διαδικασία όταν η επανασύνδεση δεν μπορεί να γίνει χωρίς την παρουσία του ενοίκου.

Έκτοτε το αίτημά μου εκκρεμεί χωρίς να έχω καμία ενημέρωση για τον λόγο της καθυστέρησης ή για τον εκτιμώμενο χρόνο υλοποίησης του.

Σε γραπτή επικοινωνία που είχα με τον ΔΕΔΔΗΕ, στην οποία ανέφερα αναλυτικά όλα τα παραπάνω, η απάντηση ήταν η εξής:

Αξιότιμε πελάτη,

Σας ευχαριστούμε για την επικοινωνία σας με τον ΔΕΔΔΗΕ. Είμαστε εδώ για να σας βοηθήσουμε με κάθε σας αίτημα.
Σε συνέχεια του αιτήματός σας με Α/Α 10625928, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι το αίτημα σας έχει δρομολογηθεί από τον ΔΕΔΔΗΕ και είχατε και σχετική ενημέρωση για την ώρα που θα έρθει το συνεργείο. Το συνεργείο μετέβη στον χώρο σας πάνω από δύο φορές. Αναμένετε επικοινωνία και οφείλετε να έχετε προσβάσιμο τον μετρητή σας.
Εάν θέλετε να μας αναφέρετε οτιδήποτε άλλο ή χρειάζεστε επιπλέον βοήθεια, παρακαλούμε μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας.
Παραμένουμε στην διάθεση σας

Με εκτίμηση,

Να σημειώσω ότι σε επόμενες επικοινωνίες μου με το τηλεφωνικό κέντρο οι εκπρόσωποι αναφέρουν ότι η μετάβαση έγινε στις 1/10, δηλαδή την ημέρα που η επικοινωνία ήταν ετεροχρονισμένη — ούτε καν στις 30/9 που απουσίαζα από τον χώρο και ας πούμε ότι το συνεργείο δεν είχε πρόσβαση με δική μου ευθύνη.

Η τελευταία επικοινωνία που είχα ήταν τη Δευτέρα 17/11:
KAΛHΣΠEPA ΣAΣ, TO AITHMA ΣAΣ EXEI ΠPOΩΘHΘEI ΣTO TMHMA ΣYNΔEΣEΩN ΠPOΣ OΛOKΛHPΩΣH. ME EKTIMHΣH.,AP.ΠAPOXHΣ:ΧΧΧΧΧ

Στο μεταξύ, έχω επικοινωνήσει άλλη μία φορά με το customer care του ΔΕΔΔΗΕ χωρίς να λάβω απάντηση, έχω ζητήσει από τον πάροχο (ΔΕΗ) δύο φορές να επαναπροωθήσει το αίτημα, έχω κάνει αναφορά στον Συνήγορο του Καταναλωτή και στη ΡΑΑΕΥ, χωρίς να υπάρχει καμία εξέλιξη.

Σε άλλη επικοινωνία με τον ΔΕΔΔΗΕ, ενημερώθηκα ότι το συνεργείο που επισκέφθηκε τον χώρο διαπίστωσε ότι συντρέχουν “ιδιαίτεροι τεχνικοί λόγοι” και παρέπεμψε το αίτημα σε άλλο τμήμα, χωρίς βέβαια να διευκρινίσει κανείς τη φύση αυτών των τεχνικών λόγων.

Εν πάση περιπτώσει, εδώ και 1,5 μήνα πληρώνω ενοίκιο και κοινόχρηστα για ένα διαμέρισμα στο οποίο δεν μπορώ να ζήσω γιατί δεν έχω ρεύμα! Η επικοινωνία με τον ΔΕΔΔΗΕ είναι εξαιρετικά δυσκίνητη και αναποτελεσματική, καθώς η μόνη απάντηση που δίνουν οι εκπρόσωποι, όπως αναφέρει και το άρθρο, είναι ότι προωθούν το αίτημα στο αρμόδιο τμήμα και πρέπει να αναμένουμε επικοινωνία.

Σε κάθε περίπτωση, είναι πράγματι δυστοπικό εν έτει 2025 να αντιμετωπίζουμε τέτοια δυσκολία για ένα θέμα τόσο απλό όσο η επανασύνδεση μιας παροχής ρεύματος. Και είναι δυστοπικό γιατί είναι μόνο ενδεικτικό της μεταχείρισης που μπορεί να έχουν πιο αδύναμες και αδύναμοι πολίτες από υπηρεσίες, εταιρείες και οργανισμούς.

Επίσης, δεν μπορώ να φανταστώ τι θα συνέβαινε αν στη θέση μου ήταν π.χ. μια εργαζόμενη οικογένεια χωρίς φίλους ή συγγενείς που θα μπορούσαν να τους φιλοξενήσουν.

Δέκα προωθήσεις αίτησης και ακόμα τίποτα

Τελειώνουμε με μία καταγγελία πολίτη που μετακόμισε πρόσφατα στην Αθήνα

Στις 30/10/2025 έκλεισα ραντεβού με την ΔΕΔΔΗΕ να έρθει τεχνικός να μου συνδέσει το σπίτι με ρεύμα.

Ήρθαν στις 31/10 (χωρίς ενημέρωση) βρήκαν το ακίνητο κλειστό και μου έστειλαν μήνυμα να ξανά κλείσω ραντεβού στο 8004004000.

Από εκεί και έπειτα έπαιρνα τακτικά τηλέφωνο να ενημερωθώ πότε θα πραγματοποιηθεί η σύνδεση. Η απάντηση όλων των υπαλλήλων είναι ότι το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να προωθήσουν την αίτηση μου στον τεχνικό. Έκανα αίτηση παραπόνων στην ιστοσελίδα της ΔΕΔΔΗΕ αλλά καμιά εξέλιξη δεν είδα. Μέχρι τις 20/11/2025 έχουν πραγματοποιηθεί πάνω από 10 προωθήσεις και τηλέφωνο από το αρμόδιο συνεργείο δεν έχω λάβει.

Χανιά: Το Ενετικό Λιμάνι φόρεσε τα γιορτινά του – Λάμψη και πλήθος κόσμου στη φωταγώγηση του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου

Με μια φαντασμαγορική τελετή δίπλα στο Γιαλί Τζαμί, ο Δήμαρχος Παναγιώτης Σημανδηράκης κήρυξε την επίσημη έναρξη της εορταστικής περιόδου – Συναυλίες, ακροβατικά και εορταστική διάθεση συνέθεσαν το σκηνικό.

Σε κλίμα γιορτής και υπό το φως χιλιάδων λαμπιονιών, η καρδιά των Χριστουγέννων άρχισε να χτυπά το βράδυ του Σαββάτου στο Ενετικό Λιμάνι των Χανίων. Ο Δήμος Χανίων έδωσε και επίσημα το σύνθημα για την εκκίνηση των εορταστικών εκδηλώσεων, με την καθιερωμένη τελετή φωταγώγησης του κεντρικού Χριστουγεννιάτικου δέντρου, μετατρέποντας την πλατεία δίπλα στο Γιαλί Τζαμί (Τέμενος Κιουτσούκ Χασάν) σε επίκεντρο χαράς και αισιοδοξίας.

Η ανταπόκριση των πολιτών ήταν εντυπωσιακή, καθώς πλήθος κόσμου κατέκλυσε τον χώρο συμμετέχοντας στη δράση #xmasChania, αψηφώντας τη φθινοπωρινή ψύχρα για να βιώσει από κοντά τη μαγεία της βραδιάς.

Η αντίστροφη μέτρηση και το μήνυμα της γιορτής

Η κορύφωση της βραδιάς ήρθε όταν ο Δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκης, ανέβηκε στη σκηνή για να δώσει το έναυσμα. Μετρώντας αντίστροφα μαζί με τους παρευρισκόμενους, ο κ. Σημανδηράκης φωταγώγησε το δέντρο, κηρύσσοντας την έναρξη μιας πλούσιας περιόδου εκδηλώσεων που σχεδιάστηκαν για την πόλη.

Το «παρών» στην εκδήλωση έδωσαν εκπρόσωποι της κεντρικής πολιτικής σκηνής, οι οποίοι απηύθυναν χαιρετισμούς στους δημότες. Συγκεκριμένα, η Υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Σέβη Βολουδάκη, και ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Αλέξανδρος Μαρκογιαννάκης, τίμησαν με την παρουσία τους την τελετή, ευχόμενοι για τις άγιες ημέρες. Τον συντονισμό και την παρουσίαση της βραδιάς ανέλαβε η Γωγώ Καλληδονάκη, δίνοντας ρυθμό στη ροή του προγράμματος.

Μελωδίες και εναέρια θεαματα

Η βραδιά δεν περιορίστηκε στο τυπικό μέρος της φωταγώγησης, αλλά εξελίχθηκε σε ένα πολυθέαμα τέχνης και μουσικής. Το εορταστικό κλίμα «έντυσαν» αρχικά η Φιλαρμονική και η Παιδική – Εφηβική Χορωδία του Δήμου Χανίων, πλημμυρίζοντας το λιμάνι με παραδοσιακές και σύγχρονες χριστουγεννιάτικες μελωδίες.

Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε το εντυπωσιακό σόου ιπτάμενων ακροβατικών από την ομάδα «El aire circus arts», που κέρδισε το χειροκρότημα του κοινού με τις φιγούρες της στον ουρανό του λιμανιού. Η καλλιτεχνική πτυχή της εκδήλωσης ολοκληρώθηκε με τη μεγάλη συναυλία της ερμηνεύτριας Σοφίας Μανουσάκη και του συγκροτήματός της, οι οποίοι ανέβασαν το κέφι και διασκέδασαν το πλήθος.

Στιγμές χαράς για τα παιδιά

Ιδιαίτερη μέριμνα είχε ληφθεί για τους μικρούς πρωταγωνιστές των ημερών. Στον χώρο έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί το χριστουγεννιάτικο καρουζέλ, το οποίο έγινε πόλος έλξης για τους μικρούς δημότες. Παράλληλα, οι διοργανωτές φρόντισαν ώστε οι επισκέπτες να κρατήσουν ζωντανή την ανάμνηση της βραδιάς, παρέχοντας δωρεάν φωτογραφίες μέσω του «photoboothaki» που βρισκόταν στο σημείο, προσφέροντας ένα όμορφο ενθύμιο σε μικρούς και μεγάλους.

Η φωταγώγηση του δέντρου σηματοδοτεί πλέον και τυπικά την είσοδο των Χανίων στην τελική ευθεία για τα Χριστούγεννα, με την πόλη να φορά τα καλά της και να προσκαλεί κατοίκους και επισκέπτες να γίνουν μέρος της γιορτής.