Στις 23 Ιουλίου 2025 συμπληρώθηκαν 35 χρόνια από τα ιστορικά γεγονότα στη Νομαρχία Χανίων, όταν χιλιάδες Χανιώτες ξεσηκώθηκαν μαζικά ενάντια στην καταδικασμένη από τη λαϊκή συνείδηση Συμφωνία για τις Βάσεις, την οποία είχε υπογράψει η τότε κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.

Ωστόσο, οι αντιδράσεις δεν περιορίστηκαν μόνο στα Χανιά. Το αντιβασικό κίνημα εκείνης της περιόδου είχε παγκρήτιο χαρακτήρα, με ισχυρούς δεσμούς και δικτύωση σε όλους τους νομούς του νησιού, κυρίως όμως μεταξύ Χανίων και Ηρακλείου, όπου υπήρχαν και οι κύριες στρατιωτικές βάσεις.

Στο φως της δημοσιότητας έρχεται ένα σπάνιο ντοκουμέντο, που ανέβασε ο Ευτύχης Σαρτζετάκης στο YouTube, το οποίο καταγράφει μία μαζική συγκέντρωση ενάντια στη νέα Συμφωνία για τις Βάσεις. Η κινητοποίηση έλαβε χώρα στο Ηράκλειο, στην πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου (Λιοντάρια), στις 20 Ιουνίου 1990, λίγες εβδομάδες πριν από την εξέγερση των Χανιωτών.

Η ιστορία που ακολούθησε είναι γνωστή. Η βάση των Γουρνών, λίγα χρόνια αργότερα, έκλεισε, καθώς οι αμερικανικές αρχές έκριναν πως οι δραστηριότητες έπρεπε να μεταφερθούν στη Σούδα. Έτσι, το Ηράκλειο απαλλάχθηκε από την αμερικανονατοϊκή παρουσία.

Αντιθέτως, τα Χανιά —παρά τις ιστορικά μαζικές λαϊκές κινητοποιήσεις ενάντια στο καθεστώς των βάσεων— μετατράπηκαν σταδιακά σε στρατιωτικό κέντρο των επιχειρήσεων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, με τη Σούδα να παίζει πλέον πρωταγωνιστικό ρόλο στους σύγχρονους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς της Δύσης.

Δείτε βίντεο ντοκουμέντα τόσο από τις διαδηλώσεις στο Ηράκλειο όσο και από τα Γεγονότα της Νομαρχίας στα Χανιά:

Δείτε και βίντεο από τα γεγονότα της Νομαρχίας στα Χανιά: