Η ανάγκη αποκατάστασης των αδικιών και των στρεβλώσεων που προκάλεσαν τόσο το Μνημόνιο, όσο και το «πελατειακό κράτος» – δημιούργημα των προηγούμενων Κυβερνήσεων, επιχειρείται με τη ψήφιση του Νομοσχεδίου Κατρούγκαλου για τον «Εκδημοκρατισμό της διοίκησης, την Καταπολέμηση της Γραφειοκρατίας και την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση».
Κι αν οι προηγούμενοι νόμοι της Κυβέρνησης (βλέπε νομοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση) που έχουν ήδη ψηφιστεί, ήρθαν να θεραπεύσουν τις πληγές του Μνημονίου, το παρόν νομοσχέδιο άρει στρεβλώσεις του Μνημονίου και ταυτόχρονα προσφέρει μια νέα αντίληψη για τη Δημόσια Διοίκηση. Κάπως έτσι, γίνεται η αρχή για την επιστροφή της κανονικότητας στην Ελλάδα, αφού εκτός από την επαναπρόσληψη των 3900 απολυμένων του Δημοσίου (σχολικών φυλάκων, δημοτικών αστυνομικών, καθαριστριών του Υπ. Οικονομικών, διοικητικών υπαλλήλων των ΑΕΙ και καθηγητών επαγγελματικής εκπαίδευσης), αλλά και των χιλιάδων αδιόριστων επιτυχόντων του ΑΣΕΠ (αφού προηγουμένως προηγηθεί διαδικασία κινητικότητας, ως κίνητρο ενίσχυσης ελλειμματικών υπηρεσιών), στο σχέδιο νόμου περιέχονται πολλές ακόμη σημαντικές διατάξεις.
Διατάξεις σχετικές με τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, που έτυχαν της θερμής αποδοχής από την πλειοψηφία των εκπροσώπων των ενδιαφερόμενων κοινωνικών φορέων (ΑΔΕΔΥ, ΟΛΜΕ, ΠΟΕ-ΟΤΑ κα) και που ψηφίστηκαν ομόφωνα στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, σε αντιδιαστολή με ότι έγινε στην Ολομέλεια.
Το νομοσχέδιο Κατρούγκαλου στον πυρήνα της φιλοσοφίας του αποτελεί το πρώτο σοβαρό βήμα προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι παθογένειες της Δημόσιας Διοίκησης, σε ό,τι αφορά τις σχέσεις διοίκησης – διοικούμενου και ταυτόχρονα να περιορίσει την αλόγιστη γραφειοκρατία που διέπει το σύνολο των Δημοσίων υπηρεσιών. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπονται η αυτεπάγγελτη αναζήτηση δικαιολογητικών από τις υπηρεσίες, η γενικευμένη οριζόντια επικοινωνία μεταξύ των υπηρεσιών κ.λπ. Επίσης, παρά το γεγονός ότι σε πρώτη φάση διασφαλίζεται η διακίνηση ψηφιακών εγγράφων και όχι η διασύνδεση και διαλειτουργικότητα βάσεων δεδομένων ή πολύ περισσότερο η διαλειτουργικότητα μεταξύ των δημοσίων υπηρεσιών, υπάρχει σχετική πρόβλεψη για το μέλλον.
Την ίδια στιγμή επιδιώκεται η αποκατάσταση των σχέσεων του κράτους και της κοινωνίας, επαναφέροντας τον θεσμό της επίταξης προσώπων και υπηρεσιών μονάχα στις περιπτώσεις που προβλέπει το Σύνταγμα (πόλεμος, θεομηνία) «και όχι για την αντιμετώπιση μιας απεργίας». Ένα μέτρο που εκμεταλλεύτηκε πολλάκις η προηγούμενη συγκυβέρνηση, αφού στις 4 δεκαετίες που προϋπήρχε είχε χρησιμοποιηθεί όσες φορές χρησιμοποιήθηκε τη πενταετία 2010 – 2014.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο εξορθολογισμός του πειθαρχικού δικαίου που ορίζει μεταξύ άλλων πως «η συνδικαλιστική και κοινωνική δράση δεν συνιστά ανάρμοστη συμπεριφορά για τον δημόσιο υπάλληλο», ενώ επαναφέρει τους εκπροσώπους των εργαζομένων στα πειθαρχικά συμβούλια, καθώς και το τεκμήριο αθωότητάς τους.
Τέλος, η κατάργηση της θέσης του Γενικού Γραμματέα και η αντικατάστασή του με θέση Συντονιστή σε κάθε Αποκεντρωμένη Διοίκηση, διαμορφώνει μια νέα εποχή για τη δημόσια διοίκηση, καθώς ενισχύεται η αξιοκρατία και επιτυγχάνεται η από-κομματικοποίηση του κράτους. Επιπρόσθετα, η ενίσχυση του θεσμού του ΑΣΕΠ και του Συνηγόρου του Πολίτη και η εισαγωγή νέας διαδικασίας υποβολής προτάσεων (από Ενώσεις Δικαστικών, Συγκλήτων Πανεπιστημίων που περιλαμβάνουν Νομικές Σχολές ή Τμήματα Πολιτικών ή Διοικητικών Επιστημών, Ολομέλεια Δικηγορικών Συλλόγων) για τη στελέχωσή τους, συμβάλλει στην διαφάνεια διεργασιών που μέχρι σήμερα ήταν μάλλον αδιαφανείς.
