Πολιτισμός είναι η ιστορία του τόπου μας, η μνήμη και η υπεράσπιση της μνήμης, είναι η ταυτότητά μας, οι ρίζες μας και οι σχέσεις μας, η καθημερινότητα αλλά και η συλλογική μας αναφορά.Οι άνθρωποι στις «ανήσυχες» μέρες που διανύουμε, αναζητούν και μαθαίνουν. Ο επισκέπτης της περιοχής του Βαρύπετρου θα μπορούσε να περιηγηθεί τον Κάστελο, έναν αρχαιολογικό χώρο, στην κορυφή λόφου νοτιοανατολικά του οικισμού, που οριοθετείται από τα τείχη αρχαίας οχύρωσης και τους φυσικούς απόκρημνους βράχους του τοπίου. Να περπατήσει ανάμεσα στα τείχη. Να διαβεί ανάμεσα σε ίχνη που μαρτυρούν την ύπαρξη αρχαίας πόλης. Μα και στην ευρύτερη περιοχή εκτός των τειχών να δει τάφους αρχαίου νεκροταφείου. Με όλα τούτα αλλά και με ό, τι έφεραν στο φώς οι –περιορισμένες- αρχαιολογικές ανασκαφές που έχουν γίνει στην περιοχή, θα μάθαινε για την ύπαρξη στον τόπο αυτό σημαντικού πολιτισμού που φτάνει στο βάθος των αιώνων, από την μινωική περίοδο ως και τα βυζαντινά χρόνια.
Όμως, δυστυχώς, η περιήγηση στην περιοχή δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε ανεμπόδιστη. Εδώ γίνεται καταφανής η απουσία κάθε μέριμνας από τις αρμόδιες αρχαιολογικές υπηρεσίες (ΚΕ΄ Ε.Π.Κ.Α. και 28η Ε.Β.Α.). Ούτε ένας φύλακας που να προστατεύει την περιοχή, ούτε ένα έντυπο που να μας δίνει πληροφορίες για τον χώρο, ούτε καν μια πληροφοριακή πινακίδα που να κατατοπίζει τον επισκέπτη στοιχειωδώς για την ύπαρξη αυτού του χώρου… Αποτέλεσμα; Ούτε οι ίδιοι οι κάτοικοι της περιοχής καλά καλά δε γνωρίζουν ούτε επισκέπτονται τον αρχαιολογικό τους χώρο.
Μα και ακόμα χειρότερα. Καθένας που προσεγγίζει το μέρος μπορεί εύκολα να επισημάνει όλα τα στοιχεία μιας βάρβαρης επέμβασης, δυστυχώς από τους επονομαζόμενους «ανθρώπους του Θεού», τις μοναχές της Ι.Μ Χρυσοπηγής. Το υπέρογκο οικοδόμημα της Μονής δίπλα στα τείχη, η καλλιέργεια πάνω στα αρχαία, οι αυθαίρετες περιφράξεις που αποκόβουν μέρος του αρχαιολογικού χώρου, αλλά και οι επεμβάσεις στα σπήλαια της περιοχής και μια σειρά χαρακτηριζόμενων «έργων υποδομής» που αλλοιώνουν και καταστρέφουν τον αρχαιολογικό και γεωφυσικό τόπο, αποτελούν την κρυμμένη διάσταση του πολυδιαφημιζόμενου από πολλούς τοπικούς και όχι μόνο παράγοντες «έργου της Μονής». Με ποια άδεια όλα αυτά; Από ποια υπηρεσία; Τι κάνει η πολεοδομία; Το δασαρχείο; Πότε επιτέλους η αρχαιολογία θα πάρει την ευθύνη της ανάδειξης και προστασίας του τόπου; Πού είναι ο ρόλος της ευθύνης της πολιτείας, του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης στην υπόθεση του αρχαιολογικού χώρου στο Βαρύπετρο;
Το ΔΣ του Πολιτιστικού Συλλόγου Βαρύπετρου αλλά και το σύνολο της τοπικής κοινωνίας, δεν επιτρέπεται πια να σωπαίνουμε και να ανεχόμαστε την πολύχρονη και εξελισσόμενη λεηλασία ενάντια στον πολιτισμό, τις αρχαιότητες και τη φύση του τόπου μας.
Δεν ανεχόμαστε πια τη Μονή Χρυσοπηγής, που παρανόμως εγκαταστάθηκε στο λόφο, σε ρόλο φύλακα-τοποτηρητή με τις διαρκείς καταγγελίες, τις απειλές και την άσκηση τρόμου που εφαρμόζει ενάντια στους βοσκούς και κληρούχους της περιοχής.
Εν τέλει δεν ανεχόμαστε την «εν πολλαίς αμαρτίες περιπεσούσα» διοίκηση της Μονής σε ρόλο επίδοξου φεουδάρχη της γης και του πολιτισμού μας, κάτω από το μανδύα μιας Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης.
Καθένας, έστω τώρα, ας πάρει επιτέλους την ευθύνη που του αναλογεί, η αρχαιολογία για τις ανάγκες προστασίας και ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου, η πολεοδομία για τα αυθαίρετα κτίσματα της Μονής.
Ας αφεθούν επιτέλους οι βοσκοί ήσυχοι στα κοινοτικά βοσκοτόπια και οι καλλιεργητές στα κληροτεμάχια που νόμιμα τους παραχωρήθηκαν.
Ας περισώσουμε ό, τι μπορεί ακόμα να περισωθεί για τον πολιτισμό, τις ηθικές αξίες, το δίκιο και τη νομιμότητα. Για την πραγματική ανάπτυξη του τόπου μας.
Πολιτιστικός Σύλλογος Βαρυπέτρου