Παρελήφθη χθες η έκθεση προόδου, καθώς και η τεχνική έκθεση για το “Ανεμολογικό και κυματικό κλίμα του Κόλπου των Χανίων βάσει αποτελεσμάτων αριθμητικών προσομοιώσεων” του ερευνητικού έργου, που υλοποιείται δυνάμει της από 11/1/2013 προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης / Περιφερειακή Ενότητα Χανίων και του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), με τίτλο «Μελέτη διάβρωσης και προστασίας ακτών κόλπου Χανίων» και χρονοδιάγραμμα υλοποίησης για 2 έτη, από το Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του ΕΛΚΕΘΕ, μετά από σχετική καθυστέρηση που οφείλεται στη διοικητική αλλαγή και την αλλαγή Υπευθύνου του έργου, όπου μεταξύ άλλων αναφέρονται τα εξής:
«Σκοπός του ερευνητικού έργου είναι η αποτίμηση της παρούσας κατάστασης των ακτών του κόλπου των Χανίων και η διατύπωση λύσεων για την αντιμετώπιση της διάβρωσης, την αποκατάσταση της αμμώδους παραλίας και την περιβαλλοντική διαχείριση της παράκτιας ζώνης.
Το πρόβλημα, που παρουσιάζουν οι ακτές των Χανίων, με άμεση αρνητική συνέπεια για τις παράκτιες ανθρωπογενείς δραστηριότητες (κυρίως με δραστηριότητες που σχετίζονται με τον τουρισμό) είναι η διάβρωσή τους.
Ως θερμές εστίες έντονης διάβρωσης χαρακτηρίζονται οι:
α. ακτές Κολυμπαρίου,
β. ακτές Αγ. Μαρίνας (Πλατανιάς).
Τα προβλήματα διάβρωσης που αντιμετωπίζει ο Κόλπος των Χανίων οφείλονται στις χωρίς σύνεση και χωρίς σωστό σχεδιασμό ανθρωπογενείς επεμβάσεις και παρεμβάσεις:
- επεμβάσεις στο υδρογραφικό δίκτυο,
- παράνομες αλλά και σύννομες αμμοληψίες από τις κοίτες των ποταμών (τεράστιες ποσότητες άμμου έχουν αφαιρεθεί από το ισοζύγιο των φερτών υλών τις τελευταίες δεκαετίες),
- χωρίς σχεδιασμό ολιστικότερης θεώρησης κατασκευές λιμενίσκων, χωρίς σχεδιασμό έργα για προστασία των ακτών από τις επιπτώσεις που προέκυψαν από τα προηγούμενα έργα και στη συνέχεια, “πυροσβεστικές” παρεμβάσεις για προστασία από τα έργα προστασίας.
Το ανεμολογικό καθεστώς είναι ένας κύριος δυναμικός παράγοντας δημιουργίας του κυματισμού, ο οποίος κυματισμός διευθετεί τις φερτές ύλες, διαμορφώνει την μικρομορφολογία της ακτής και συσχετίζεται με το θέμα της διάβρωσης των ακτών.
Το ανεμολογικό καθεστώς συντελεί με την αιολική μεταφορά της παραλιακής λεπτόκοκκης φάσης των αμμωδών συστατικών στην διαμόρφωση των ιδιαίτερων παράκτιων αμμοθινικών οικοσυστημάτων.
Το κυματικό καθεστώς, όπως αναφέραμε, είναι ο διαμορφωτής της ακτής αλλά και αυτός που καθορίζει την κοκκομετρική σύσταση των υλικών της παραλίας.
Η ακτή του Κόλπου των Χανίων έχει ένα προσανατολισμό δύση-ανατολή. Οι επικρατούντες κυματισμοί των βορείων κατευθύνσεων συντελούν σε μια παράκτια μετακίνηση των αμμωδών συστατικών εγκάρσια προς τον προσανατολισμό της ακτής.
Οι κυματισμοί δυτικών κατευθύνσεων συντελούν σε παράκτια μετακίνηση των αμμωδών συστατικών από δυτικά προς τα ανατολικά.
Με βάση όσα προαναφέρθηκαν μπορούμε να αντιληφθούμε την απώλεια παραλιακών συστατικών από το μέτωπο της ακτής στο Κολυμπάρι (έντονη διάβρωση), την συσσώρευση αμμωδών και κροκαλωδών συστατικών δυτικά του προσήνεμου μόλου του αλιευτικού καταφυγίου του Πλατανιά, την ραγδαία διάβρωση της παραλίας αμέσως ανατολικά του αλιευτικού καταφυγίου.
Αυτά τα δεδομένα καταδεικνύουν αμέσως την άστοχη χωροθέτηση του αλιευτικού καταφυγίου στη θέση που είναι σήμερα, αλλά και την άστοχη κατασκευή του.
Επίσης δεν έγινε αντιληπτό ότι τα υλικά, που συσσωρεύτηκαν δυτικά του προσήνεμου μόλου, είναι υλικά, που τα στερήθηκε η ακτή ανατολικά του λιμενίσκου του Πλατανιά, όπου οι εγκάρσιοι προστατευτικοί πρόβολοι ως μια ακόμα άστοχη παρέμβαση στην δυναμική της ακτής, με όλες τις αρνητικές συνέπειες της συνεχιζόμενης διάβρωσης.
Την δημιουργηθείσα χέρσο δυτικά του λιμανιού ο “ευφυής” άνθρωπος την αξιοποίησε αμέσως, με κατασκευή γηπέδου. Στα ανατολικά ο “ευφυής” άνθρωπος “ασέλγησε” επί της ακτής με συσσώρευση βράχων υπο μορφή προστατευτικών της διάβρωσης προβόλων (χωρίς επιτυχία αν κρίνουμε εκ του αποτελέσματος).».
Επίσης, σε σχετικό έγγραφο παρουσίασαν την πρόοδο των εργασιών, καθώς και τις επιπλέον εργασίες που απαιτούνται:
« Χρειαζόμαστε ακόμα:
- να πλαισιώσουμε τα ανεμολογικά στοιχεία που αναφέρονται στο παραδοτέο με τίτλο “Ανεμολογικό και κυματικό κλίμα του Κόλπου των Χανίων βάσει αποτελεσμάτων αριθμητικών προσομοιώσεων”, με ανάλυση και των ανεμολογικών μετρήσεων του μετεωρολογικού σταθμού του αεροδρομίου των Χανίων,
- να στατιστικοποιήσουμε την περίοδο του κυματισμού στις διάφορες εποχές. Είναι μια παράμετρος σημαντική για την εγκάρσια προς την ακτή μετακίνηση των παράκτιων υλικών (με πιθανή την μονιμη απομάκρυνση τους προς τα βαθύτερα),
- την αξιοποίηση των μετρήσεων των κυμάτων από τον κυματογράφο AWAC,
- την αξιοποίηση των κοκκομετρικών δεδομένων των παραλιών από το Κολυμπάρι στα δυτικά μέχρι την Αγ. Μαρίνα στα ανατολικά.
- την εκτίμηση του όγκου των φερτών υλών, που καταλήγουν στην ακτή μέσω του υδρογραφικού δικτύου.
Τι δεν πρέπει να γίνει αυθαίρετα και πυροσβεστικά μέχρι το πέρας της μελέτης:
Α. Να μην απομακρυνθούν οι “πλάκες της παραλίας” στο τμήμα της ακτής ανατολικά του αλιευτικού καταφυγίου της Αγ. Μαρίνας, για να σχηματιστεί παραλία. Τα αποτελέσματα θα είναι ακριβώς τα αντίθετα, δηλαδή θα επιδεινωθεί το πρόβλημα της διάβρωσης.
Β. Να μην αντληθεί άμμος από τον παρακείμενο βυθό χωρις να γνωρίζουμε ποιά είναι τα υλικά, που αντλούμε και αν αυτά ειναι επαρκή και κατάλληλα για τροφοδοσία της ακτής και ότι δεν διαταράσσεται το οικοσύστημα.
Γ. Αν γίνει τροφοδοσία της ακτής με αμμώδη συστατικά από κάποια εξωτερική πηγή, θα ήταν φρόνιμο εμείς ως μελετητές να αναλύσουμε τα κοκκομετρικά χαρακτηριστικά των υλικών αυτών και να γνωρίζουμε την ποσότητα και τον τρόπο διάχυσης των υλικών αυτών στην ακτή.».