«Οι ηλικιωμένοι στο γηροκομείο Αγ. Σκέπη, προτιμούσαν τον θάνατο παρά να μένουν εκεί». Αυτός ήταν ο τίτλος του ρεπορτάζ του tvxs τον περασμένο Απρίλιο, στο οποίο περιέγραφαν συγγενείς θυμάτων και εργαζόμενοι, τα βασανιστήρια έως θανάτου που έζησαν στο ίδρυμα οι ηλικιωμένοι, αλλά και πρακτικές υφαρπαγής της περιουσίας τους. Σήμερα έχουμε 7 συλληφθέντες που κατηγορούνται για σύσταση και ένταξη σε εγκληματική ομάδα, για ανθρωποκτονία από πρόθεση με ενδεχόμενο δόλο και ανθρωποκτονία και απόπειρα ανθρωποκτονίας διά παραλείψεως.
Η δικογραφία περιγράφει τον εφιάλτη των ηλικιωμένων και το δράμα των συγγενών με νούμερα: 293 άνθρωποι πέθαναν μέσα σε έξι χρόνια στα χέρια εκείνων που τους εμπιστεύτηκαν. Πάνω από 80 υποθέσεις θανάτων μόνο για τον πρώτο ενάμιση χρόνο. Το ποσοστό θανάτων ξεπερνά συχνά το 150% ενώ ο μέσος όρος σε άλλα ιδρύματα είναι 16-20%. Στο οικονομικό μέρος του σκανδάλου, τα 3 εκ. αγγίζουν οι παράνομες συνταγογραφήσεις, ενώ χρήματα και κοσμήματα ηλικιωμένων βρέθηκαν σε σπίτια των κατηγορούμενων.
«Κανένας μας δεν περίμενε ότι η υπόθεση έχει τέτοιο βάθος» λέει στο tvxs ο κ. Χουρδάκης, στην εκταφή της μητέρας του οποίου στηρίχθηκε μεγάλο μέρος της έρευνας. Η δε Ροσίτσα Στάνεβα, η νοσηλεύτρια που είχε το θάρρος να καταθέσει στην αστυνομία τα όσα έζησε στο Γηροκομείο, αναδεικνύει μια άλλη σκανδαλώδη πλευρά του θέματος: «Η περιφέρεια που είναι υπεύθυνη για τους ελέγχους, τα έβρισκε όλα καλά γιατί έχει φιλικές σχέσεις με τη διοίκηση. Στους μόνους που πήραν την άδεια ήταν σε εμάς, το γηροκομείο λειτουργεί κανονικά. Μια μέρα μετά την κατάθεση μου, σκέφτηκε ο περιφερειάρχης να ελέγξει αν το πτυχίο μου ήταν επαρκές. Μας τιμώρησαν που ανοίξαμε το στόμα μας. Θα μιλήσει κανένας γι’αυτό; Με ποιο δικαίωμα το έκαναν;» λέει στο tvxs.
Εργαζόμενη: Έφυγα γιατί δεν μπορούσα να κοιμηθώ τα βράδια
Η δικογραφία είναι ο ορισμός του εφιάλτη. Ανάμεσα σε άλλα αναφέρει, ότι οι ηλικιωμένοι στην Αγία Σκέπη έτρωγαν εντόσθια και άλλα υπολείμματα που τα κρεοπωλεία παρείχαν δωρεάν στους υπεύθυνους του γηροκομείου. Το κόστος σίτισης τους για το Γηροκομείο ήταν 0,50 λεπτά, την ώρα που οι συγγενείς πλήρωναν 1000-1.200 ευρώ μηνιαίως.
«Δεν μπορούσα να καταλάβω πως άνθρωποι που ήταν μια χαρά στο καθιστικό τη μία μέρα, βρισκόντουσαν την επόμενοι κλινήρεις, ανύμποροι με τα μυαλά τους χαμένα» λέει η νοσηλεύτρια Ρ. Στάνεβα στο tvxs. Η ίδια θέλει μέσω του site μας, να απαντήσει στον κ. Ρουσσόπουλο, το δικηγόρο της διοίκησης του ιδρύματος, ο οποίος δήλωσε πως το ποσοστό των θανάτων δεν είναι υψηλό, καθώς πρόκειται για γηροκομείο κι όχι για σχολείο!
«Θέλω να πω σε αυτόν τον κύριο, να πάει στο Γηροκομείο και όταν θελήσει να κάνει την ανάγκη του, να έρθει να μας πει μετά αν βρήκε χαρτί υγείας στην τουαλέτα. Δούλευα 6 μήνες εκεί και δεν είδα ποτέ κανέναν να κάνει πλύσιμο γεννητικών οργάνων στους ηλικιωμένους. Δεν είχαν πάνες παρά μόνο για δύο αλλαγές την ημέρα. Αν τύχαινε να κάνει την ανάγκη του στο μεσοδιάστημα κάποιος, τον άφηναν στις ακαθαρσίες του. Βάλανε σακούλα μικρή για κολοστομία, στον πρωκτό της ηλικιωμένης. Δεν περιγράφεται αυτή η εικόνα. Είδα ανθρώπους ξαφνικά με κεφάλι τυλιγμένο με γάζες γιατί έπεσαν την προηγούμενη και δεν τους φρόντισε κανείς. Οι συγγενείς έβλεπαν εξαϋλωμένα τα σώματα των δικών τους. Γιατί; Γιατί τους είχαν πεταμένους και αβοήθητους, περνούσαν και δεν τους έβλεπαν. Όχι στοργή δεν έπαιρναν, ούτε στοιχειώδη φροντίδα.
Έφυγα από εκεί με ιλίγγους. Δεν μπορούσα να κοιμηθώ τα βράδυα με αυτά που έβλεπα. Είχε αποσυντονιστεί ο λαβύρινθος μου στο αυτί. Δεν το άντεξα να βλέπω ανθρώπους, να ζουν τις τελευταίες τους ώρες στον απόλυτο εξευτελισμό, την αγωνία και τον βασανισμό. Ο Θεός να έχει καλά την κ. Παπαδάκη που είναι δικηγόρος αλλά και κόρη θύματος. Έχουν γίνει κι άλλες καταγγελίες, αλλά έμεναν στις υπηρεσίες. Αυτή είναι που το πάλεψε και εκπροσώπησε και τους υπόλοιπους συγγενείς».
Όσο για τους εργαζόμενους η κ. Στάνεβα σχολιάζει: «Ή θα συνήθιζες την αποκτήνωση και θα γινόσουν κι εσύ ένα τέρας, ή θα έφευγες. Όσοι και όσες έμεναν, αργά ή γρήγορα γινοντουσαν κακοποιητικοί με τους ανθρώπους».
Οι ελεγκτές της Περιφέρειας δεν είδαν ούτε τις εξαφανίσεις, ούτε τα σημάδια τους, ούτε την ψώρα;
Η κ. Στάνεβα, πλήρωσε το θάρρος της με άρση της επαγγελματικής της αδείας, την επομένη της κατάθεσης. Ενώ είχε τα ίδια προσόντα με άλλες εργαζόμενες στο ίδρυμα, οι οποίες επίσης δεν είχαν πτυχίο ΤΕΙ, η Περιφέρεια την κάλεσε για έλεγχο και της αφαίρεσε την άδεια.
«Το μήνυμα ήταν σαφές. Μίλησα, κατέθεσα, τιμωρήθηκα. Δεν με πήρε όμως μόνο η Περιφέρεια τηλέφωνο, με πήραν και άνθρωποι από το περιβάλλον της κ. Λιονάκη της ιδιοκτήτριας, να με ρωτήσουν τι κατέθεσα. Με πήρε κι ένας γιατρός. Παίρνουν διάφοροι κι εκβιάζουν κόσμο. Είπε η ιδιοκτήτρια σε άλλη εργαζόμενη να προσέχει τι λέει γιατί έχει και παιδιά κι εκείνη σημαντικούς δικηγόρους. Η Περιφέρεια τα έβρισκε όλα οκ στους ελέγχους. Που είχαν γεμίσει όλοι ψώρα, που εξαφανίζονταν οι γέροι από το ίδρυμα… Τίποτα δεν τους φάνηκε παράξενο».
«Τα ποσοστά θανάτου έχουν σημερα εκμηδενιστεί κι αυτό από μόνο δείχνει πόσους θα μπορούσαν να αποφύγουν τόσα χρόνια» είπε η δικηγόρος και κόρη θύματος κ. Παπαδάκη στην εκπομπή του Μ. Διονέλλη «Οι πίσω σελίδες». Ως πολύ σημαντικό αξιολογεί και το θέμα του ελέγχου από την πλευρά της Περιφέρειας:
«Αυτοί που έλεγχαν, είναι αδύνατον να μην είδαν ότι εξαφανίζονταν άνθρωποι. Είναι εξωφρενικό όταν γίνεται η εκταφή, η εποπτεύουσα αρχή να βγαίνει και να λέει ότι ουδέποτε η μονάδα απασχόλησε τις αρχές. Ούτε πρόλαβαν τις καταστάσεις, ούτε εκ των υστέρων βγήκαν να εξηγήσουν. Αντιθέτως, συνεχίζεται η λειτουργία του ιδρύματος ανενόχλητη».
Σε αυτούς τους ελέγχους θα στηριχθεί και η υπεράσπιση των κατηγορουμένων όπως είπε δικηγόρος τους «…οι εντολείς μου θα αρνηθούν τα πάντα, θα επικαλεστούν τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές που δεν βρήκαν ποτέ κάτι μεμπτό».
Πεινούσαν συνεχώς, γι’ αυτό και πέθαιναν σκελετωμένοι
«Με απείλησαν με ανώνυμα τηλεφωνήματα κι εγώ τους έδωσα τη νέα μου διεύθυνση να έρθουν αν θέλουν να με δολοφονήσουν. Δεν έχουν κανένα στοιχείο εναντίον μου. Με έδιωξαν στην πραγματικότητα γιατί δεν άντεχα να βλέπω να βασανίζουν τους γέροντες και τις γερόντισσες και τους το έλεγα. Να πεθαίνουν οι άνθρωποι πεινασμένοι, τραυματισμένοι, χωρίς να τους πηγαίνουν στο νοσοκομείο. Να λένε οι ίδιοι ότι προτιμούν τον θάνατο παρά να ζουν εκεί» έλεγε ο Δ. Μαυράκης πρώην εργαζόμενος στη μονάδα στο tvxs.gr τον περασμένο Απρίλιο. Θυμίζουμε τη μαρτυρία του:
«Εργάστηκα στο γηροκομείο από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβρη του ΄20. Από την πρώτη εβδομάδα και μετά είδα να δένουν τους ηλικιωμένους. Η εντολή ερχόταν από την διοίκηση. Το βράδυ έβαζαν έναν εργαζόμενο μόνο για δύο ορόφους ισόγειο και υπόγειο. Ένας άνθρωπος για 60 άτομα. Οπότε έδεναν όλους τους ανιακούς. Σε αυτούς που τα είχαν 400 έβαζαν προστατευτικό κάγκελο. Όταν διαμαρτυρήθηκα στη διοίκηση μου είπαν: Έτσι δουλεύουμε εμείς. Οι συγγενείς δεν έπαιρναν χαμπάρι, γιατί μας έλεγαν να τους βάζουμε μακριά ρούχα ακόμα και με ζέστη για να μην φαίνονται τα σημάδια της κακοποίησης. Το προσωπικό πάλι δεν μιλούσε από φόβο μην χαθεί η δουλειά.
»Έζησα πολλά περιστατικά. Το να βλέπεις να πεινάνε οι γέροντες το βράδυ, να είμαι υποχρεωμένος να τους δένω στα κρεβάτια χέρια πόδια ήταν πολύ άσχημο. Παραπονιόντουσαν πιο πολύ για το φαγητό. “Θέλω δεύτερη μερίδα” έλεγαν. Ούτε νερό τους έβαζαν τακτικά. Το πρωί έτρωγαν στις 10 …όχι φαγητό, τσάι και γάλα. Μεσημεριανό στις 12 και βραδινό στις 6. Οι ποσότητες ήταν λειψές μισές μερίδες. Πεινούσαν συνεχώς, γι’αυτό και πέθαιναν σκελετωμένοι.
»Τους δίνανε ένα ρόφημα και μέσα έβαζαν σταγόνες. Δεν γνωρίζω τι φάρμακο ήταν αλλά έπαιρναν κι ένα έξτρα χάπι. Είχα δει να το δίνουν με το ζόρι σε γέροντες. Μετά ήταν σαν φυτά ….σε καταστολή. Εντωμεταξύ δεν είχαν δραστηριότητες μόνο μία τηλεόραση. Οι άνθρωποι κρέμονταν κυριολεκτικά από καρέκλες και κρεβάτια»