Του Μιχαήλ Στυλιανού
Έκθεση του ανεξάρτητου Εμπειρογνώμονα του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ο.Η.Ε. για την Ελλάδα, η οποία δεν είδε το φως της δημοσιότητας- καλεί την κυβέρνηση να συνεχίσει την έρευνα για τα γενεσιουργά αίτια της κρίσεως χρέους, αξιοποιώντας το έργο που άρχισε η «Επιτροπή της Αλήθειας για το Χρέος», προκειμένου να εξασφαλίσει την καλύτερη δικαστική και διοικητική λογοδοσία των κυβερνητικών αξιωματούχων και ηγετικών στελεχών του ιδιωτικού τομέα.
Στις εισηγήσεις της προς τους δανειστές, τους καλεί να ελαφρύνουν το χρέος, για την ώθηση κοινωνικά επωφελούς ανάπτυξης με πρόγραμμα επενδύσεων και να βοηθήσουν την Ελλάδα να κλείσει το κενό στο δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας.
Τονίζει ότι οι καταστροφικές συνέπειες των μέτρων λιτότητας για τα ανθρώπινα δικαιώματα « δεν είναι το έργο κάποιου αόρατου χεριού, για το οποίο δεν ευθύνονται ούτε κράτη ούτε διεθνείς, δημόσιοι, ή ιδιωτικοί χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, εντός και εκτός της Ελλάδος .»
Αποφαίνεται πως η ανευθυνότητα δανειζομένων και δανειστών συνέβαλε σημαντικά στην ελληνική οικονομική κρίση, ότι τα μέτρα λιτότητας εμβάθυναν την κρίση και με την μείωση των δαπανών δημόσιας υγείας και κοινωνικής προστασίας υπέσκαψαν τα αντίστοιχα ανθρώπινα δικαιώματα.
(Για την παραίνεση προώθησης της έρευνας για το χρέος, υπενθυμίζουμε πως η κυβέρνηση, δια του κ. Βούτση, έχει ως γνωστόν καταργήσει την Διεθνή Επιτροπή Αλήθειας για το Χρέος. Την σημαντική πρώτη έκθεσή της Επιτροπής, που είναι συντριπτική και για το ΔΝΤ, η κυβέρνηση Τσίπρα-ΑΝΕΛ όχι μόνο άφησε αναξιοποίητη στις αιματηρές διαπραγματεύσεις της («ματώσαμε») με τους «εταίρους», αλλά -δια του ριζοσπάστη νέου προέδρου της Βουλής- την εξαφάνισε…)
Η διατύπωση της σχετικής υπόδειξης για συνέχιση του έργου διερεύνησης των ευθυνών, υπολαμβάνει ως δεδομένη την ύπαρξη ευθυνών κυβερνητικών και χρηματοπιστωτικών παραγόντων για την κρίση του χρέους της χώρας. Και η κυβερνητική προσπάθεια εξαφάνισης της Επιτροπής της Αλήθειας αποκαλύπτει ενδιαφέρον συγκάλυψης αυτών των ευθυνών, από την παρούσα κυβέρνηση της «αριστεράς και της προόδου». Η οποία συνέστησε –με δεκαπεντάμηνη καθυστέρηση- εξεταστική για σκάνδαλα οπωσδήποτε ελαφρότερα από την εξαθλίωση και υποδούλωση του έθνους.
Η έκθεση του εμπειρογνώμονα καλεί επίσης την κυβέρνηση να επικυρώσει τις Βασικές Αρχές της Διαδικασίας Αναδιάρθρωσης Κρατικού Χρέους, του Ο.Η.Ε. και της Αρχές Κρατικού Δανεισμού, της UNCTAD.
Βαρυσήμαντο κείμενο – ΄Οπλο διαπραγμάτευσης
Η έκθεση είναι ένα κείμενο 45 σελίδων και 11.000 λέξεων, αναπτύσσει τις διαπιστώσεις του απεσταλμένου (τον περασμένο Δεκέμβριο) από το Συμβούλιο του ΟΗΕ εμπειρογνώμονα, από ενημερωτικές συναντήσεις του με υπουργούς, κρατικούς παράγοντες, ανεξάρτητες αρχές, και εκπροσώπους συνδικαλιστικών και κοινωνικών οργανώσεων και καταλήγει με συμπεράσματα και εισηγήσεις «προς την κυβέρνηση της Ελλάδος και τους Διεθνείς Δανειστές της».
Αναφέρεται σε ανθρώπινα δικαιώματα, κατοχυρωμένα στο χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, για τα οποία κάτι αορίστως ακούουν κάποτε οι ακροατές του Συνταγματολόγου καθηγητή κ. Κασιμάτη, (όταν σπανίως και αργά τη νύχτα καλείται σε κάποιο «γυαλί»), αλλά οι λεηλατούμενοι και δυναστευόμενοι ΄Ελληνες ούτε υποπτεύονται ότι τους αφορούν, τους ανήκουν και μπορούν να τα διεκδικήσουν.
‘Ίσως αυτό εξηγεί ότι γι’ αυτή την έκθεση δεν βρέθηκε χώρος σε ανταποκρίσεις και σε δελτία ειδήσεων, που μας πληροφορούν και για την αλλαγή πάμπερς στον νέο βλαστό της βρετανικής βασιλικής οικογένειας.
Στα συμπεράσματα, (μετά την «έκφραση λύπης» γιατί δεν υπήρξε μέχρι σήμερα καμιά εκ προοιμίου μελέτη των συνεπειών για τα ανθρώπινα δικαιώματα των τριών οικονομικών προγραμμάτων), προχωρεί σε μια λιτή αλλά συντριπτική καταγραφή των δεδομένων εξαθλίωσης του πληθυσμού, το ένα δέκατο του οποίου έχει περιέλθει σε κατάσταση «έσχατης φτώχιας» και στέρησης των «απολύτως ουσιωδών ελάχιστων επιπέδων κοινωνικών, οικονομικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων, τα οποία τα Κράτη οφείλουν να προστατεύουν υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.»
Επισημαίνει τις βαρύτατες συνέπειες των δραστικών «μεταρρυθμίσεων» για την οικονομία, και σημειώνει ότι οι διαδεδομένες ελπίδες για ιδιωτικές επενδύσεις και οικονομική ανάπτυξη φαίνονται ελάχιστες και πιθανόν ν’ αποδειχθούν ουτοπικές.
Στις εισηγήσεις προς τους δανειστές, η έκθεση:
Εκτός της ελάφρυνσης του χρέους, που αναφέρθηκε παρά πάνω, τους καλεί:
-Να διατυπώσουν οδηγίες για πλήρη εκτίμηση των κοινωνικών επιπτώσεων και συνεπειών για τα ανθρώπινα δικαιώματα των προγραμμάτων προσαρμογής που χρηματοδοτούν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ΔΝΤ, η ΕΚΤ και το ESM. Και τον υπολογισμό των απαιτούμενων πόρων για κοινωνική προστασία και της βιωσιμότητας του χρέους.
-Να εξασφαλίσουν την συνοχή στις πολιτικές της Ε.Ε. απέναντι στην κρίση, ώστε να περιλαμβάνουν τη μείωση της ανεργίας, της φτώχιας και της προσβασιμότητας στη δημόσια υγεία, ως μετρήσιμους στόχους του προγράμματος προσαρμογής και να αναφέρουν περιοδικά την πρόοδο.
– Να αυξήσουν περισσότερο τα ευρωπαϊκά προγράμματα υποστήριξης στην Ελλάδα για την καταπολέμηση της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού και για κοινωνικά και μέτρα απασχόλησης εντός της χώρας.
-Να χαλαρώσουν τις περικοπές δαπανών του ελληνικού προϋπολογισμού, βοηθώντας την χώρα να ανταποκριθεί στην προσφυγική κρίση και να της παράσχουν ανθρώπινη, τεχνική και οικονομική ενίσχυση για την εξασφάλιση επαρκούς ιατρικής περίθαλψης, διατροφής και στέγασης των προσφύγων.
Στις εισηγήσεις του προς την κυβέρνηση και τους Δανειστές, συνιστά, μεταξύ άλλων:
-Μια διεξοδική εκτίμηση των συνεπειών για τα ανθρώπινα δικαιώματα του προγράμματος διαρθρωτικής προσαρμογής, σε συνεργασία με όλους τους θιγομένους, συμπεριλαμβανομένων της εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, της Ανεξάρτητης Αρχής και εκπροσώπων της κοινωνίας.
-Την αναβολή της περικοπής δαπανών κοινωνικής περίθαλψης που προβλέπει το τελευταίο Μνημόνιο, μέχρις ότου μείωση της ανεργίας, της φτώχειας και της σοβαρής στέρησης υλικών αγαθών καταστήσουν δυνατή την εφαρμογή μέτρων οικονομίας, χωρίς να υποσκάψουν βασικά κοινωνικά, οικονομικά και πολιτιστικά δικαιώματα.
Στην ελληνική κυβέρνηση, ξεχωριστά, εισηγείται:
-Να εξασφαλίσει την ελληνική ιδιοκτησία των μεταρρυθμιστικών μέτρων, με ακρόαση του κοινού, κοινωνικό διάλογο και με την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με πλήρη σεβασμό στο δικαίωμα της συμμετοχής.
-Μεταρρύθμιση του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, που να προστατεύει τα βασικά κοινωνικά, οικονομικά και πολιτιστικά δικαιώματα κατά την Σύσταση 2012 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας.
-Μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, που να το καθιστά οικονομικά βιώσιμο και να εξασφαλίζει τους ηλικιωμένους από την φτώχια. Να μελετήσει την εισαγωγή βασικής σύνταξης για όλους, ανώτερης του κατωτέρου μισθού και χρηματοδοτούμενης από φόρο, στην οποία θα προστίθεται η αναλογική προς τις μισθοδοτικές κρατήσεις σύνταξη.
Εισηγείται ακόμη άμεσο κλείσιμο του κενού προστασίας για τους σκληρότερα πληγέντες (περιθωριοποιημένους) πολίτες, την επέκταση σε 24μηνο το δικαίωμα στο επίδομα ανεργίας, την εισαγωγή επιδόματος ενοικίου για οικογένειες ανεπαρκούς εισοδήματος, τον μη αποκλεισμό υπερχρεωμένων πολιτών από την βασική κοινωνική ασφάλιση και άλλα.
* * * * *
Το κείμενο αυτής της έκθεσης εξόφθαλμα επιβάλλεται σε ανάγνωση και μελέτη όχι στο πνευματικά νεκρό πολιτικό πλήρωμα, αλλά στις ευρύτερες ζωντανές δυνάμεις του έθνους, ως αφετηρία σωτήριου ίσως προβληματισμού.
