Για την πώληση των 10 λιμανιών της χώρας (Ραφήνα, Λαύριο, Ηράκλειο, Ελευσίνα, Βόλος, Πάτρα, Ηγουμενίτσα, Κέρκυρα, Καβάλα, Αλεξανδρούπολη) σε ιδιώτες πιέζουν, σύμφωνα με πληροφορίες, την κυβέρνηση Μητσοτάκη οι θεσμοί.
Το ΤΑΙΠΕΔ ως γνωστόν έχει στη διαχείρισή του τις μετοχές των παραπάνω λιμενικών ταμείων και ήδη αναζητά επενδυτές για την παραχώρηση σε πρώτη φάση των λιμανιών της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη έχουν υπάρξει κάποιες προτάσεις και μέχρι τον Φεβρουάριο εκτιμάται ότι θα βγει στη δημοσιότητα η προκήρυξη για τα δύο παραπάνω λιμάνια. Στη συνέχεια ακολουθεί η πώληση των λιμανιών της Κέρκυρας και της Ηγουμενίτσας, για τα οποία πληροφορίες αναφέρουν ότι γίνονται συζητήσεις με τον Όμιλο Grimaldi.
Ενδιαφέρον Γκριμάλντι
Τα σχέδια του ομίλου Grimaldi για την Ηγουμενίτσα είναι τόσο δεδομένα για τους Ιταλούς, που παρουσιάστηκαν πριν δυο μήνες στο 23ο συνέδριο του Ομίλου «From land to sea», στην Κατάνια της Σικελίας από τον ίδιο τον Εμανουέλε Γκριμάλντι. «Ενδιαφερόμαστε για τα logistics και για τις μεταφορές», τόνισε, επιβεβαιώνοντας ότι έχει μιλήσει και για επενδύσεις στο λιμάνι του Ηρακλείου με τον υπουργό Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη.
Στα παραπάνω λιμάνια θα πρέπει να προστεθεί και το λιμάνι του Βόλου, για το οποίο είχαν ρητά δηλώσει το ενδιαφέρον τους οι Αμερικανοί στα εγκαίνια του ναυπηγείου Νεωρίου Σύρου, χωρίς ωστόσο να έχουν προχωρήσει σε κάποια άλλη κίνηση. Το λιμάνι του Βόλου έχει και στρατηγικό ενδιαφέρον για τις ΗΠΑ, καθώς βρίσκεται δίπλα στο Νατοϊκό Στρατηγείο της Λάρισας.
Σε κάθε περίπτωση, το μεγάλο «αγκάθι» που έχει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση στην προσπάθειά της για πώληση των 10 λιμανιών είναι το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο δεν επιτρέπει την πλήρη παραχώρηση των εν λόγω λιμανιών σε ιδιώτες, αλλά μόνο τη μερική παραχώρησή του, κάτι που ισχύει στο 85% των λιμανιών της Ε.Ε. Οι ξένοι επενδυτές όμως θέλουν πλήρη κυριότητα στο λιμάνι. Για να επιτύχει το στόχο της πώλησης, η κυβέρνηση της ΝΔ θα πρέπει να αλλάξει τον νόμο, κάτι που ενδέχεται να προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις και στη Βουλή, αλλά και στις τοπικές κοινωνίες.
Μια ενδεχόμενη λύση θα ήταν να αποδυναμωθούν οικονομικά και λειτουργικά τα λιμενικά ταμεία, ώστε να μην έχουν δυνατότητα να ανταποκριθούν στις δαπάνες συντήρησης των λιμανιών και των υπαλλήλων τους και να οδηγηθούν από μόνα τους στην εξαθλίωση και στη συνέχεια στην πώληση σε ιδιώτες. Το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η πρόσφατη αφαίμαξη των αποθεματικών των λιμενικών ταμείων από το ΤΑΙΠΕΔ και το σχέδιο για κατάργηση του σταθερού αντισταθμιστικού τέλους 5% που εισέπρατταν τα λιμενικά ταμεία από υποπαραχωρήσεις, με το οποίο χρηματοδοτούσαν τη λειτουργία τους.
Χωρίς αποθεματικά και χωρίς να εισπράττουν τέλη, τα λιμενικά ταμεία είναι καταδικασμένα σε χρεωκοπία και στη συνέχεια σε πώληση όσο-όσο στους ιδιώτες. Για παράδειγμα, στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας έχει υπολογιστεί ότι τα έσοδα από τη μεταφορική κίνηση με σκάφη τύπου Ro-Ro (για τα οποία ενδιαφέρεται και ο Όμιλος Grimaldi) είναι τόσο σημαντικά για την οικονομική κατάσταση του λιμανιού, που εάν σήμερα παραχωρηθεί αυτή η δραστηριότητα, χωρίς να εισπράττει το λιμενικό ταμείο ποσοστό τουλάχιστον 22-25% επί των εσόδων, το λιμάνι δεν θα μπορεί να συντηρηθεί. Αντιλαμβάνεται κανείς τι θα συμβεί εάν παραχωρηθεί αυτή η δραστηριότητα πλήρως και χωρίς να εισπράττει το δημόσιο κανένα τέλος.
Ο υπουργός Ναυτιλίας Γιάννης Πλακιωτάκης, προεκλογικά είχε δεσμευτεί ότι θα εκπονηθεί ειδική μελέτη για κάθε ένα από τα 10 λιμάνια, προκειμένου να αποτυπωθεί η κατάστασή τους, πριν προχωρήσει οποιαδήποτε παραχώρηση, ωστόσο δεν έχει μέχρι στιγμής παρουσιάσει κάποια μελέτη, ακόμα και για τα λιμάνια που βρίσκονται πρώτα στη λίστα παραχώρησης. Οπότε, όσοι γνωρίζουν καλά το θέμα, θεωρούν ότι το υπουργείο, δεχόμενο πιέσεις, θα προχωρήσει σύντομα σε μια αλλαγή του νομικού καθεστώτος, ώστε να επιτρέψει την πλήρη παραχώρηση των λιμανιών και σε σειρά προκηρύξεων για την πώλησή τους.
Επειδή κομβικό ρόλο στην όλη υπόθεση θα κληθούν να παίξουν και οι τοπικές κοινωνίες, είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι τα λιμάνια είναι βασικές υποδομές μιας χώρας και εξυπηρετούν στρατηγικούς στόχους (άμυνα), αναπτυξιακούς στόχους (εξαγωγικό εμπόριο, τουρισμός, εμπορική κίνηση νησιών με ενδοχώρα), αλλά παράλληλα και κρίσιμες κοινωνικές ανάγκες (επικοινωνία πολιτών, υποστήριξη έρευνας και διάσωσης, προστασία θαλασσίου περιβάλλοντος) και αποτελούν κομμάτι της κοινωνικής, πολιτιστικής και ιστορικής πραγματικότητας των κατοίκων τους.
Για τον λόγο αυτό σε όλα τα σύγχρονα κράτη του κόσμου, τα λιμάνια είναι δημόσια, διοικούνται από δημόσιες αρχές και παραχωρούν εκτάσεις και δραστηριότητες σε ιδιώτες, από τις οποίες εισπράττουν έσοδα. Εάν σε μια νησιωτική χώρα, όπως η Ελλάδα, η κυβέρνηση της ΝΔ προσπαθεί να δημιουργήσει την εξαίρεση στον διεθνή κανόνα, προφανώς τα κίνητρά της είναι άλλα από αυτά του δημοσίου συμφέροντος.
documentonews.gr