Του Ανδρέα Σπανουδάκη
Στα σίγουρα η αποκατάσταση του εμβληματικού και αυτό συγκομίζει στην ιστορική μας μνήμη, μνημείου της Δημοτικής Αγοράς μόνο επαινετικά σχόλια μπορεί ν’ αποσπάσει.
Σχόλια θετικά για όλες τις Δημοτικές Αρχές που εργάστηκαν γι’ αυτό το σκοπό.
Αποκατάσταση που θα πρα’ύ’νη τον καημό μας και θα αποκλείσει την ασχήμια από τα μάτια μας για ένα ιστορικό μνημείο που συνειδητά και αναγκαστικά συμβιώνουμε μαζί του.
Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι συνθέτει την καθημερινή μας πραγματικότητα που μας έχει επιβληθεί είτε ακούσια χάριν αδιαφορίας ή αγνοίας είτε εκούσια για το μνημείο που άρρηκτα συνδέεται με τον αγώνα για την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.
Εν τούτοις η αποκατάσταση αυτή δικαιούται αφθονία επαίνων και πλατειά δημοσιότητα όταν ο περιβάλλον το μνημείο χώρος «απολαμβάνει» αφ’ εαυτού τις αισθητικές αποδοκιμασίες μας;
Αξίζει τον ανεπιφύλακτο και αμέριστο θαυμασμό μας όταν, η αποκατάσταση αυτή δεν περιλαμβάνει και δεν αντιμετωπίζει ως αρχιτεκτονικό σύνολο το μνημείο και τον περιβάλλοντα χώρο και κρίνεται ημιτελή και ατελέσφορη για την συνολική εικόνα του μνημείου;
Ο περιβάλλον το μνημείο χώρος ως πολιτιστικό στοιχείο είναι η «ομολογία» της ύπαρξης της ατομικής και συλλογικής δραστηριότητας των Χανιωτών.
Ο περιβάλλον χώρος του μνημείου είναι σήμερα σε αρνητική και λειτουργική κατάσταση που ευνοεί την κακοποιία σε βάρος του μνημείου και εν τέλει υποβαθμίζει την κεντρική εικόνα-βιτρίνα της πόλης της πάλαι ποτέ ιστορικής πρωτεύουσας της Κρήτης.
Είναι τουλάχιστον άστοχο και λαθροδημιουργικό να πιστεύουμε ότι θα αναδείξουμε ως τουριστικό προορισμό την πόλη γιατί στήσαμε ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο στο παλιό λιμάνι όταν λειτουργεί ως κατάφαση της κακουγουστιάς και του κιτς η πανάθλια εικόνα του κεντρικότερου σημείου της πόλης.
Όσο κι αν σκόπιμα εθελοτυφλούμε η συνολική εικόνα ενός μνημείου με τον εξωτερικό χώρο κρίνεται βαθμηδόν καθ’ όν μέτρον, τετραγωνικό εκατοστό προς τετραγωνικό μέτρο και εν τέλει καθορίζει την αισθητική και ιστορική απόλαυσή μας.
Η ιστορία και ό,τι αυτή συγκομίζει στην ιστορική μας μνήμη, δεν έχει αξία παρά μόνο όταν την συναντά κανείς ολοζώντανη που ανατροφοδοτείται με την καρδιά και τη σκέψη και όχι άμα την διδάσκεσαι.