Toυ Γιάννη Αγγελάκη
Η αλήθεια είναι ότι δεν ήξερα τι να περιμένω καθώς πλησίαζα στο κτίριο που στεγάζει τον συνεταιριστικό αυτοδιαχειριζόμενο βρεφονηπιακό σταθμό «Η Σύγχρονη Αγωγή».
Σε ένα από τα πιο όμορφα σημεία της πόλης, Ελευθερίου Βενιζέλου 128, στη διασταύρωση προς Χαλέπας και Τάφους Βενιζέλων, βρίσκεται ένα όμορφο κτίριο, υπερυψωμένο, με θέα τον κόλπο των Χανίων. Εκεί φιλοξενείται το συνεταιριστικό εγχείρημα. Σίγουρα, δεν είναι μία συνηθισμένη τοποθεσία, σκέφτηκα. Από την άλλη, και «Η Σύγχρονη Αγωγή» δεν είναι απλά άλλος ένας βρεφονηπιακός σταθμός.
Γνώριζα πως μία παρόμοια συνεταιριστικής μορφής προσπάθεια είχε ξεκινήσει στην Αθήνα, στο Χαλάνδρι, όχι όμως από τους εργαζόμενους αλλά από γονείς των παιδιών.
Ένα πρωτόγνωρο εγχείρημα 
Αυτό που συμβαίνει στα Χανιά είναι αληθινά πρωτόγνωρο. Οι εργαζόμενοι αρχικά από ανάγκη αλλά και από αγάπη για το αντικείμενό τους και αφού πίστεψαν στο εγχείρημα, με τη συμβολή και της ιδιοκτησίας και τη συμπαράσταση δεκάδων ανθρώπων και εθελοντών, ανέλαβαν τη διαχείριση του χώρου, και τις ευθύνες για τη λειτουργία του.
Τώρα που ξεκίνησαν θέλουν να πετύχουν. Πρώτ’ απ’ όλα γιατί είναι η δουλειά που αγαπούν και έχουν αφιερώσει τη ζωή τους αλλά και γιατί αποτελεί ένα πρωτόγνωρο εγχείρημα που θέλουν να το δουν να στέφεται με επιτυχία.
Η Μαρία με χαιρετά στην είσοδο με ένα χαμόγελο. «Καλως ήρθες», μου λέει. «Πώς σου φαίνεται ο χώρος;».
Κοιτάζω γύρω μου. Ο χώρος είναι καθαρός, προσεγμένος, με μεγάλες αίθουσες και παράθυρα που βλέπουν στη θάλασσα και πολλά παιχνίδια για τα παιδιά. Δεξιά και αριστερά οι αίθουσες είναι κατάλληλα διαμορφωμένες, με τραπεζάκια και καρεκλάκια, αλλά και παιδικά βιβλία, ενώ όταν έφθασα η μία απ’ αυτές ήταν ήδη γεμάτη με χαρούμενα παιδιά.
Η Βάνα, μία από τις 4 κοπέλες, προχώρησε στις συστάσεις: «Αυτός είναι ο Γιάννης. Είναι δημοσιογράφος. Ήρθε να γράψει για εμάς». Όλα μαζί μου είπαν «καλημέρα» ενώ μου έκαναν γκριμάτσες και κουνούσαν τα χέρια τους!
«Ξέρεις, το εγχείρημα ήταν απότομο και είναι πρωτόγνωρο, αλλά μας υποστηρίζουν πάρα πολλοί άνθρωποι», μου είπε η Μαρία και ανέλαβε να με κατατοπίσει.
Πώς προέκυψε η ιδέα
«Τη διεύθυνση την είχε ο Χαράλαμπος Μανουσέλης, ένας άνθρωπος που αγαπούσαμε πολύ. Όμως ο σταθμός, όπως και πολλοί άλλοι στα Χανιά και σε όλη τη χώρα, αντιμετώπισε προβλήματα. Δίχως να έχει μπει σε προγράμματα ΕΣΠΑ και με την κρίση να βαθαίνει όλο και περισσότεροι οι γονείς σταμάτησαν να στέλνουν τα παιδιά τους σε βρεφονηπιακούς σταθμούς. Η στήριξη από το κράτος είναι μηδαμινή. Οι γιαγιάδες ανέλαβαν να κρατάνε τα παιδιά, κι εμείς αντιμετωπίσαμε πρόβλημα επιβίωσης».
Η Μαρία μας εξηγεί πώς προέκυψε η ιδέα για τη λειτουργία του βρεφονηπιακού σταθμού σε συνεταιριστική βάση:
«Ήμασταν 4 εργαζόμενες γυναίκες και ο Χαράλαμπος – ο ιδιοκτήτης – θα μπορούσε πολύ εύκολα να μας απολύσει και να κρατήσει μόνο μία απ’ εμάς για να δουλεύει στον σταθμό. Όμως αγωνίστηκε πολύ ο Χαράλαμπος για να μην αναγκαστεί να διώξει κανένα. Είδε ότι δε μπορεί να ανταποκριθεί γιατί ήταν πολλά τα έξοδα και είπε ότι θα τον κλείσει. Τότε, εμφανίστηκε ένας γονιός που έχει το παιδί του εδώ, και αφού συζήτησαν την κατάσταση, έκανε την εξής πρόταση: γιατί δεν το δίνεις στα κορίτσια να το λειτουργήσουν; Άλλωστε, ποιος καλύτερος να αναλάβει απ’ αυτούς που ήδη γνωρίζουν τόσο καλά τη δουλειά;»
Ο έλεγχος της εταιρείας στους εργαζόμενους
Στην αρχή, δεν ήταν όλα ρόδινα.
Οι γραφειοκρατικές διαδικασίες ήταν επίπονες και χρονοβόρες ενώ όλοι έπρεπε να μάθουν να λειτουργούν και ως διαχειριστές, κι όχι απλά ως εργαζόμενοι. Στην ουσία η εταιρεία, η λειτουργία και οι ευθύνες, έχουν περάσει στους εργαζόμενους.
«Μπήκαμε στη διαδικασία με πολύ άγχος και αβεβαιότητα αλλά και με πολύ όρεξη. Εδώ γίνεται κάτι διαφορετικό, σκεφθήκαμε. Κάνουμε και τη δουλειά και τρέχουμε και ότι άλλο υπάρχει γύρω μας. Το κράτος, ουσιαστικά, δε στηρίζει τέτοιες προσπάθειες. Υπάρχει όμως αλληλεγγύη».
Με τη στήριξη πολλών ανθρώπων και ειδικών επί των συνεταιριστικών εγχειρημάτων, ανθρώπων που είδαν κάτι ελπιδοφόρο σε αυτή την προσπάθεια αλλά και με πολύ εθελοντική συλλογική δουλειά, ο πρώτος συνεταιριστικός βρεφονηπιακός σταθμός στη χώρα έγινε πραγματικότητα.
Ακόμα και η πινακίδα είναι προϊόν συλλογικής προσπάθειας!
«Δυστυχώς, με το που ξεκινήσαμε τη διαδικασία ο Χαράλαμπος Μανουσέλης πέθανε. Και δεν πρόλαβε να δει πως τα καταφέραμε. Δεν πρόλαβε να το δει και αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος που θα παλέψουμε με όλες μας τις δυνάμεις για να πετύχουμε. Στη θέση του, πλέον, μέλος του συνεταιρισμού μας είναι η 19χρονη κόρη του.»
Το εγχείρημα θα πετύχει
«Τώρα, όλες μαζί οι γυναίκες διοικούμε, με συνελεύσεις και με κοινές αποφάσεις. Και αν θέλει κάποιος να στηρίξει – γιατί θεωρεί την πρωτοβουλία θετική – μπορεί να αγοράσει ως πέντε συνεταιριστικές μερίδες», μας ενημερώνει η Μαρία.
Η επιτυχία του πειράματος θα δημιουργήσει ένα ελπιδοφόρο προηγούμενο και για άλλες επιχειρήσεις παρόμοιου τύπου που θέλουν να ακολουθήσουν ένα μοντέλο λειτουργίας συνεταιριστικό:
«Αν φτάσουμε στη χωρητικότητα του σταθμού που είναι 40 παιδιά θα χρειαστούμε άλλους 2 ανθρώπους να εργάζονται. Έτσι θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε και νέες θέσεις εργασίας μέσω μίας πρωτοβουλίας συνεταιριστικής, μία διαδικασία καθημερινής αυτοδιαχείρισης. Δεν είναι αυτό ελπιδοφόρο;»
Και πιστεύετε ότι είναι αυτό εφικτό;
«Ναι».
Σκοπός και καθημερινό έργο του συνεταιριστικού βρεφονηπιακού σταθμού είναι «η διαπαιδαγώγηση και ψυχαγωγία νηπίων, η πολύπλευρη νοητική, συναισθηματική, κοινωνική και ψυχοσωματική ανάπτυξη των νηπίων, η καθημερινή τους φύλαξη, φροντίδα, και ημερήσια διατροφή αλλά προπαντός η προπαρασκευή για τη φυσική μετάβαση τους από την οικογενειακή τους ζωή στο σχολικό περιβάλλον» (από τον εσωτερικό κανονισμό του Σταθμού).
Οι πόρτες της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης «Βρεφονηπιακός Σταθμός: Η Σύγχρονη Αγωγή», της πρώτης Κοιν.Σ.Επ των Χανίων, είναι ανοικτές. Βρίσκεται στην παραλιακή ζώνη και συγκεκριμένα στην Ελευθερίου Βενιζέλου 128. Για όποιες παραπάνω πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε στο τηλέφωνο 28210-52722 ή μέσω email στο synhroniagogi@gmail.com.
Οι εγγραφές έχουν ξεκινήσει ενώ όπως μας ενημέρωσαν τα εγκαίνια θα γίνουν μέσα στον Οκτώβρη.
Με οποιονδήποτε τρόπο επιλέξετε να επικοινωνήσετε, η Μαρία Χ. (μεγάλη), η Μαρία Χ., η Μαρία Κ. και η Βανέσσα Λ, θα σας περιμένουν για να σας δώσουν απαντήσεις σε όποια ερώτηση έχετε.
Εγώ, μίλησα με τη Μαρία Χ. (μεγάλη).