Η Τουρκία μπλόκαρε με βέτο την αρχική απόφαση του ΝΑΤΟ για τα αιτήματα Φινλανδίας και Σουηδίας για ένταξη στη στρατιωτική συμμαχία, κίνηση που θέτει υπό αμφισβήτηση τις ελπίδες για ταχεία ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών στη Συμμαχία.
Οι πρεσβευτές του ΝΑΤΟ συναντήθηκαν σήμερα Δευτέρα (18/5) με στόχο να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις καθώς νωρίτερα Φινλανδία και Σουηδία υπέβαλαν τις αιτήσεις τους. Ωστόσο, η κίνηση της Άγκυρας σταμάτησε κάθε ψηφοφορία, σύμφωνα με άτομο με άμεση γνώση του θέματος.
Η αναβολή εγείρει αμφιβολίες αναφορικά με το εάν θα καταφέρει το ΝΑΤΟ να εγκρίνει το πρώτο στάδιο των αιτήσεων της Φινλανδίας και της Σουηδίας εντός μίας ή δύο εβδομάδων, όπως ανέφερε ο Γενικός Γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ. Ανοίγει επίσης τον δρόμο για πολυήμερη εντατική διπλωματία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, της Τουρκίας, της Φινλανδίας και της Σουηδίας για το θέμα, επισημαίνουν οι Financial Times.
Και τα 30 υπάρχοντα μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να επικυρώσουν τις αιτήσεις της Φινλανδίας και της Σουηδίας, αλλά αυτή η διαδικασία θα ξεκινήσει μόνο όταν η Αμυντική Συμμαχία εκδώσει πρωτόκολλο προσχώρησης και καλέσει επίσημα τις δύο χώρες να ενταχθούν.
Το ΝΑΤΟ αρνήθηκε να σχολιάσει και περιορίστηκε να υπενθυμίσει τις δηλώσεις Στόλτενμπεργκ, σύμφωνα με τις οποίες «τα συμφέροντα ασφαλείας όλων των συμμάχων πρέπει να ληφθούν υπόψη [και] είμαστε αποφασισμένοι να επεξεργαστούμε όλα τα ζητήματα και να καταλήξουμε σε ένα γρήγορο συμπέρασμα».
Μιλώντας στο κοινοβούλιο την Τετάρτη, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιτέθηκε στους δυτικούς συμμάχους ότι δεν σέβονται την «ευαισθησία» της Άγκυρας στην τρομοκρατία και κατηγόρησε Φινλανδία και Σουηδία ότι αρνήθηκαν να εκδώσουν 30 άτομα που κατηγορούνται για υποθέσεις που σχετίζονται με τρομοκρατία στη χώρα του. «Ζητήσαμε 30 τρομοκράτες. Είπαν, «δεν θα τα παρατήσουμε»», όπως είπε σε ομιλία του στο Κοινοβούλιο.
Ο Ερντογάν, είπε ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να «καταλάβουν, να σέβονται και να υποστηρίξουν» την ευαισθησία της Τουρκίας σχετικά με αυτές τις ομάδες και πρόσθεσε: «Κανείς από τους συμμάχους μας δεν έδειξε τον σεβασμό που περιμέναμε».
Οι 10 όροι της Άγκυρας
Σύμφωνα με την τουρκική φιλοκυβερνητική εφημερίδα Sabah, πάντως, οι τουρκικές αρχές έχουν ετοιμάσει έναν κατάλογο 10 απαιτήσεων από τη Σουηδία και τη Φινλανδία.
Μόνο σε περίπτωση που οι απαιτήσεις αυτές ικανοποιηθούν, η Άγκυρα θα μπορεί να επανεξετάσει τη στάση της απέναντι στο θέμα της ένταξης των σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ, αναφέρει το δημοσίευμα.
1. Σουηδία και η Φινλανδία πρέπει να «αποφασίσουν για μια θέση» σχετικά με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο η Τουρκία θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση.
2. Να αποτρέψουν τη διεξαγωγή εκδηλώσεων στα κοινοβούλιά τους από άτομα που συνδέονται με τρομοκρατικές δομές, εννοώντας φιλοκουρδικές οργανώσεις.
3. Να σταματήσουν τη φερόμενη από τους Τούρκους παροχή υλικής βοήθειας στις λεγόμενες Δυνάμεις Λαϊκής Αυτοάμυνας (SNS) στη Συρία, οι οποίες συνδέονται κατά την Άγκυρα με το PKK
4. Να επιταχύνουν την έκδοση στην Τουρκία προσώπων που συνδέονται με «τρομοκράτες».
5. Να σταματήσουν τις επαφές με εκπροσώπους κουρδικών ομάδων που δρουν στο Ιράκ και τη Συρία.
6. Να διακόψουν τους δεσμούς τους με φυγόδικα και καταζητούμενα μέλη της FETO (της οργάνωσης Φετουλάχ Γκιουλέν) που φέρονται να εμπλέκονται στην απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 στην Τουρκία.
7. Να μην λάβουν μέτρα κατά της εθνικής ασφάλειας της Τουρκίας.
8. Να καθιερώσουν τακτικές επαφές και συνεργασία για την καταπολέμηση της «τρομοκρατίας», όπως εννοούν οι Τούρκοι τον απελευθερωτικό αγώνα των Κούρδων.
9. Να δεσμεύσουν τους τραπεζικούς λογαριασμούς προσώπων και οργανώσεων που συνδέονται με τρομοκρατικές οργανώσεις.
10. Να μην επιτρέψουν στο έδαφός τους δραστηριότητες μη κυβερνητικών οργανώσεων με αντιτουρκικό προσανατολισμό – πράγμα που θα μπορούσε να αφορά ακόμη και σε κυπριακές οργανώσεις.