Σοβαρά περιστατικά απαξίωσης της εργασίας και της προσωπικότητάς τους που αγγίζουν τα όρια του κοινωνικού ρατσισμού και του bullying καταγγέλλει η πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Καθαριστριών Ηρακλείου, Στέλλα Φοδελιανάκη.
Όπως υποστήριξε, η ανεκδιήγητη συμπεριφορά προέρχεται από οικογενειακά περιβάλλοντα, ενώ υποστήριξε πως υπάρχουν και άλλα προβλήματα. Η υπερεντατικοποίηση της εργασίας, το μισθολογικό καθεστώς και η εργασιακή επισφάλεια δημιουργούν συνθήκες κακοποιητικές για τις ίδιες.
Ειδικότερα, με μελανά χρώματα μπορεί να απεικονίσει κάποιος την κατάσταση που επικρατεί στον επαγγελματικό χώρο των σχολικών καθαριστριών. Είναι οι γυναίκες εκείνες που εργάζονται εντατικά με σκοπό να είναι οι σχολικές αίθουσες καθαρές και να μην υπάρχει θέμα για τη σωματική ασφάλεια και υγιεινή μαθητών και εκπαιδευτικών, καθώς ως γνωστόν μία σχολική αίθουσα είναι και ένας πολυσύχναστος χώρος πολλών ατόμων. Μείζον ζήτημα αναδεικνύεται η υποτίμηση και η προσβολή των προσώπων των καθαριστριών. Αυτό υποστηρίζει η κ. Στέλλα Φοδελιανάκη, η οποία έκανε σαφές πως ο εργασιακός αυτός εκφοβισμός είτε προέρχεται από διευθυντικά στελέχη είτε ακόμη και από τους μικρούς μαθητές.
«Υπάρχει ρατσισμός γιατί ο κόσμος μάς θεωρεί αμόρφωτες και πως δε γνωρίζουμε τα δικαιώματά μας. Ο κόσμος πιστεύει πως οι καθαρίστριες είναι αμόρφωτες, πεινούν και δεν μπορούν να κάνουν κάποια άλλη δουλειά. Μάλιστα, πολλοί θεωρούν ότι δεν ξέρουμε ούτε ανάγνωση ούτε γραφή και πως ό,τι μας πει ο κόσμος οφείλουμε να το κάνουμε, γιατί δεν έχουμε άλλο τρόπο βιοπορισμού. Στον κλάδο μας έχουμε λογίστριες και νοσηλεύτριες. Όποια μόρφωση και να έχει μια καθαρίστρια, δεν πρέπει κανένας να την εκμεταλλεύεται. Υπάρχουν καθηγητές, διευθυντές, μέχρι γονείς και μαθητές που μας υποτιμούν», είπε η κ. Φοδελιανάκη, ενώ συνέχισε: «Υπάρχουν σχολεία όπου τα παιδιά αν τσαντιστούν με την καθαρίστρια, επειδή για παράδειγμα τους έκανε μία παρατήρηση, πραγματοποιούν τη βιολογική τους ανάγκη έξω από τις τουαλέτες. Και λένε κιόλας “άσ’ τη να πάει να δει την τουαλέτα”. Έχει χαθεί μεγάλο μέρος του σεβασμού. Μας θεωρούν κατώτερες. Πριν από 3-4 χρόνια, υπήρξε γονέας που είπε στο παιδί του πως “μας πληρώνουν εμάς τις καθαρίστριες για να μαζεύουμε τα πράγματα”. Το είπε με ειρωνικό τρόπο. Κανένας δεν μπορεί να προσβάλλει την αξιοπρέπεια κανενός».
«Απαγορεύεται να αρρωστήσουμε»
Ένας άλλος προβληματισμός σχετίζεται με το γεγονός της αρρώστιας. Μία σχολική καθαρίστρια είτε πλήρους είτε μερικής απασχόλησης είναι υποχρεωμένη να πηγαίνει σε δύο ή ακόμη και τρία σχολεία, προκειμένου να καλύψει τις απαιτούμενες εργασιακές ώρες. Ωστόσο, σε περίπτωση που αρρωστήσει, δεν υπάρχει κανένας ή καμία να την αντικαταστήσει.
«Έχουμε περιπτώσεις γυναικών που έχουν αρρωστήσει και δεν υπάρχει κανένας να τις αντικαταστήσει. Μία συνάδελφος αρρώστησε βαριά τον Ιανουάριο και το σχολείο έμεινε χωρίς καθαρίστρια για 5-6 ημέρες. Αυτό δε συμβαίνει με τους δασκάλους, όπου μπορεί κάποιος να αναπληρώσει το μάθημα σε περίπτωση που αρρωστήσει κάποιος δάσκαλος. Εμείς πρέπει να βρισκόμαστε στο σχολείο και να βρισκόμαστε σε κατάσταση ανησυχίας για το πώς θα είναι το σχολείο σε περίπτωση που δεν καθαριστεί», υπογράμμισε η κ. Φοδελιανάκη.
Υπερεντατικοποίηση
Ελάχιστα χρήματα, πολλές ώρες εργασίας και εργασιακή επισφάλεια είναι μεταξύ άλλων τα προβλήματα των σχολικών καθαριστριών. Οι σχολικές καθαρίστριες είτε βρίσκονται σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης είτε σε καθεστώς μερικής απασχόλησης. Το μηνιαίο τους εισόδημα αντιστοιχεί στα 700 και 360 ευρώ αντίστοιχα.
Ταυτόχρονα, κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι θα παραμείνουν στο πόστο τους. Δύο μήνες μένουν άνεργες ή αναγκάζονται να δουλέψουν σε άλλα δημόσια κτήρια. Η προκήρυξη βγαίνει τον Αύγουστο και προσλαμβάνονται βάσει κοινωνικών κριτηρίων.
Η κ. Φοδελιανάκη μίλησε στο neakriti.gr όπου έκανε σαφές το εργασιακό καθεστώς των σχολικών καθαριστριών: «Δεν υπάρχει μονιμότητα στον κλάδο μας. Έχουμε 25 χρόνια να δούμε οργανικές θέσεις, ενώ την ίδια στιγμή τα χρήματα που παίρνουμε μας τα βάζει ο Δήμος, όπου εργαζόμαστε μέσω του υπουργείου Εργασίας. Υπάρχει σοβαρή υπερεντατικοποίηση της εργασίας μας και δε γίνεται λόγος. Υπάρχουν σχολικές καθαρίστριες που πρέπει να καθαρίζουν κατά τη διάρκεια των σχολικών μαθημάτων και ο χώρος είναι 400-500 ατόμων, ενώ πολλές εξ αυτών πρέπει να καθαρίζουν και τον σχολικό χώρο μετά το πέρας των μαθημάτων. Υπάρχει έλλειψη και χρειάζονται περισσότερες σχολικές καθαρίστριες. Επίσης, η χρηματοδότηση που δίνεται είναι μικρή στον Δήμο Ηρακλείου σε σχέση με άλλους Δήμους, όπως ο Δήμος Καβάλας. Ο Δήμος Καβάλας είναι αρκετά μικρότερος από τον δικό μας, αλλά δίνει περισσότερη χρηματοδότηση. Ο κόσμος οφείλει να γνωρίζει πως οι σχολικές καθαρίστριες δουλεύουν σε αρκετά μεγάλους χώρους, όπου τα τετραγωνικά μέτρα είναι παραπάνω σε σχέση με τα προβλεπόμενα που επιτάσσει η Ευρωπαϊκή Ένωση».
Στο πλαίσιο αυτό, η κ. Φοδελιανάκη κάνει σαφές πως πρέπει να ρυθμιστεί από την Πολιτεία το νομοθετικό εκείνο πλαίσιο που θα εξασφαλίζει αφενός καλύτερες και πιο βιώσιμες θέσεις εργασίας για τις σχολικές καθαρίστριες και αφετέρου την εκπαίδευση και κατ’ επέκταση την πιστοποίηση των γυναικών που δουλεύουν στη σχολική καθαριότητα.
«Θα πρέπει να παρθούν ουσιαστικές πρωτοβουλίες για να αλλάξει η κατάσταση. Θεωρώ πως πρέπει να υπάρξει εκπαίδευση των γυναικών που προορίζονται να εργαστούν στη σχολική καθαριότητα. Δεν μπορεί ο καθένας να κάνει το συγκεκριμένο επάγγελμα. Και θα πρέπει οι σχολικές καθαρίστριες να πιστοποιηθούν ως προς τα προσόντα τους. Από εκεί και πέρα, θεωρώ πως πρέπει να αλλάξει το εργασιακό καθεστώς. Δεν είναι σωστό να υπάρχουν συμβάσεις εργασίας δεκάμηνες. Μας προσβάλλουν και μας θέτουν σε καθεστώς ανησυχίας. Το σωστό είναι να υπάρξουν συμβάσεις εργασίας πέντε ετών, ώστε η εργαζόμενη να απολαμβάνει στο μέτρο που μπορεί την εργασιακή και επαγγελματική σταθερότητα», σημείωσε η κ. Φοδελιανάκη.
Δεν έχουν δει ακόμη το “χρώμα” του χρήματος
Μάλιστα, η κ. Φοδελιανάκη υποστήριξε δημόσια πως υπάρχουν και άλλα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν είτε οι καθαρίστριες μεμονωμένα είτε το ίδιο το Σωματείο Σχολικών Καθαριστριών. Ένα βασικό πρόβλημα έχει να κάνει με τον χρόνο καταβολή της μισθοδοσίας. Μάλιστα, η κ. Φοδελιανάκη υποστήριξε πως τον μήνα Φεβρουάριο οι 6-7 καθαρίστριες που προσελήφθησαν στον Δήμο Μινώα Πεδιάδας δεν έλαβαν χρήματα, γιατί ο Δήμος… δεν έχει τα χρήματα. Το αποτέλεσμα είναι οι καθαρίστριες πραγματικά να κάνουν “αγώνα δρόμου” για την επιβίωση και τη σωτηρία τους.
Η κ. Φοδελιανάκη υποστήριξε: «Τις πρώτες εβδομάδες του περασμένου μήνα ενημερωθήκαμε ως σωματείο εργαζομένων πως οι 6-7 καθαρίστριες του Δήμου Μινώα Πεδιάδας δε θα λάβουν τον μισθό τους, γιατί ο Δήμος δεν έχει χρήματα. Αυτήν την ενημέρωση την έκανε ο αρμόδιος υπάλληλος, ο οποίος βρίσκεται στο λογιστήριο του Δήμου Μινώα Πεδιάδας. Και ρωτάω εγώ: Έχει αναλογιστεί κάποιος πως θα ζήσουν; Εμείς πληρωνόμαστε από τον Δήμο, ο οποίος παίρνει τις μισθοδοσίες από το υπουργείο Εργασίας. Αυτήν τη στιγμή δεν έχει ο Δήμος να πληρώσει τις καθαρίστριες. Την ίδια πάλι χρονική περίοδο ήρθε ένα παράπονο από μία εργαζόμενη, όπου διευθύντρια δημοτικού σχολείου είπε σε μια σχολική καθαρίστρια να απομακρύνει το χορτάρι από τον προαύλιο χώρο. Δεν είναι αρμοδιότητά μας να είμαστε κηπουροί. Η ασέβεια είναι μεγάλη, ενώ την ίδια στιγμή οι καθαρίστριες περίμεναν να πληρωθούν».