Του Μιχάλη Γιαννέσκη
Η πτώση της τιμής του πετρελαίου κατέγραψε νέο ρεκόρ. Τα διυλιστήρια Flint Hills Resources στις ΗΠΑ έριξαν την τιμή που διατίθενται να πληρώσουν για ένα είδος αργού πετρελαίου σε μείον μισό δολάριο το βαρέλι. Πρόκειται για το πετρέλαιο τύπου North Dakota Sour, για το οποίο τα διυλιστήρια πλήρωναν τους παραγωγούς 13,5 δολάρια το βαρέλι πέρυσι και 47,6 δολάρια το βαρέλι πριν από δύο χρόνια. Σήμερα, οι όροι αντιστράφηκαν και οι παραγωγοί πρέπει να πληρώσουν τα διυλιστήρια 0,5 δολάρια/βαρέλι για να τους «πωλήσουν» το πετρέλαιο τους.
Ο κορεσμός των αγορών με πετρέλαιο έχει ρίξει τις τιμές σημαντικά, και οι τιμές ορισμένων άλλων ειδών αργού πετρελαίου έχουν επίσης φτάσει σε χαμηλά ρεκόρ, της τάξης των 13 δολαρίων/βαρέλι. Ο λόγος είναι ότι η παγκόσμια ζήτηση έχει πέσει πολύ, λόγω της οικονομικής κρίσης και της επιδείνωσης της διεθνούς οικονομίας.
Πολλά τάνκερ γεμάτα πετρέλαιο βρίσκονται αγκυροβολημένα στις ακτές των ΗΠΑ και της Ευρώπης, ή περιτριγυρίζουν τους ωκεανούς ενόσω οι ιδιοκτήτες τους προσπαθούν να εντοπίσουν αγοραστές για το φορτίο τους. Παράδειγμα οι ρότες διαφόρων τάνκερ που απεκάλυψε το Reuters στις 15 Δεκεμβρίου 2015: τότε τουλάχιστον τρία τάνκερ 37.000 τόνων που μετέφεραν ντίζελ από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη έκαναν στροφή επί τόπου μέσα στον Ατλαντικό και γύρισαν πίσω. Ένα από τα τρία γύρισε πίσω, ενώ είχε σχεδόν φθάσει τις πορτογαλικές ακτές.
Ο λόγος ήταν ότι τουλάχιστον 250.000 τόνοι ντίζελ βρίσκονταν ήδη σε τάνκερ αγκυροβολημένα στις ατλαντικές ακτές της Ευρώπης και τη Μεσόγειο, ενώ οι ιδιοκτήτριες εταιρείες αναζητούσαν αγοραστές για το φορτίο τους. Την ίδια περίοδο, χάρτες ναυσιπλοΐας από το Marine Traffic των ΗΠΑ έδειχναν πληθώρα τάνκερ να είναι αγκυροβολημένα στις ακτές του Τέξας, περιμένοντας με τη σειρά τους να βρεθούν αγοραστές. Οι χάρτες δείχνουν μια παρόμοια κατάσταση σήμερα.
Οι σχετικά υψηλές θερμοκρασίες στο βόρειο ημισφαίριο το Δεκέμβριο μείωσαν σημαντικά τη ζήτηση για πετρέλαιο θέρμανσης. Η ζήτηση αυξήθηκε τον Ιανουάριο λόγω του πρόσφατου κύματος ψύχους στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική, αλλά η τιμή του πετρελαίου παραμένει χαμηλή. Μία αιτία είναι η άρση των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί στο Ιράν, η οποία προμηνύει αύξηση του διαθέσιμου πετρελαίου στη διεθνή αγορά, και περαιτέρω πτώση της τιμής του καυσίμου. Την Κυριακή οι αγορές της Σαουδικής Αραβίας και των Εμιράτων σημείωσαν πτώση της τάξης του 5%, εν μέρει λόγω του ότι τα έσοδα αυτών των κρατών από την εξαγωγή πετρελαίου απειλούνται από την επανέναρξη των εξαγωγών του Ιράν στις δυτικές αγορές.
Βέβαια, η συνεχής πτώση των τιμών δεν αντικατοπτρίζεται στις λιανικές τιμές πετρελαίου κίνησης ή θέρμανσης, καθότι οι διάφοροι φόροι, τα έξοδα μεταφοράς και το κέρδος των εταιρειών διανομής αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του κόστους του καυσίμου.