Του Αντώνη Παντινάκη
Τα τελευταία χρόνια εξαπλώνονται απειλητικά στα νότια και στα βόρεια παράλια της Κρήτης. Κολυμπούν και προκαλούν ζημιές. Δρουν ανεξέλεγκτα, δίνοντας την εντύπωση ότι έχουν κηρύξει μία άτυπη υποθαλάσσια… πειρατεία!
Οι λαγοκέφαλοι δεν… τρώγονται με τίποτα! Έτσι πιστεύαμε μέχρι πρότινος, λαμβάνοντας υπόψιν μας τις προσωπικές μαρτυρίες λουόμενων και ψαράδων, που τους βρίσκουν συνεχώς μπροστά τους!
Κι όμως, ξέχωρα από την πλειοψηφούσα και απόλυτα λογική άποψη που θέλει το συγκεκριμένο ψάρι να μας… αδειάζει τη γωνιά όσο πιο σύντομα γίνεται, υπάρχει και το άλλο ρεύμα, το πιο ριψοκίνδυνο που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να βρει μιμητές!
“Νόστιμο αλλά πολύ επικίνδυνο ψάρι – Μην το δοκιμάσετε!”
Από εκεί που οι περισσότεροι κάνουν… “αμάν και πώς” προκειμένου οι λαγοκέφαλοι να σταματήσουν να μπλέκονται στα δίχτυα και στα πόδια τους, κάποιοι άλλοι ρίσκαραν και τους έβαλαν στα πιάτα και στο… στομάχι τους!
Ο κ. Γιώργος Τσιγκένης, ερασιτέχνης ψαράς, καταθέτει την αιρετική… εμπειρία του, συνιστώντας να μην ακολουθήσει κανείς το παράδειγμά του: “Έχω φάει αρκετές φορές το συγκεκριμένο ψάρι. Όταν βλέπω ότι είναι πάνω από 3-4 κιλά, καμιά φορά το παίρνω, το καθαρίζω και το τρώω. Αλλά για να το φας, πρέπει να ξέρεις να το καθαρίσεις. Το κρέας του είναι πολύ νόστιμο. Είναι γευστικό. Για να σας το περιγράψω καλύτερα όσες φορές έχω δοκιμάσει μου φαίνεται πιο νόστιμο κι από κοτόπουλο. Είναι όμως πάρα πολύ επικίνδυνο. Τα άντερά του και το δέρμα του έχουν τοξικές ουσίες. Γι’ αυτό πρέπει να ξέρεις να το καθαρίσεις με πολύ μεγάλη προσοχή. Προσωπικά, δεν συνιστώ σε κανέναν να προσπαθήσει να καθαρίσει και να φάει ένα τέτοιο ψάρι, γιατί είναι άκρως επικίνδυνο. Δεν πρέπει να ρισκάρει κανείς τη ζωή του”.
Όταν οι Αιγύπτιοι πέταξαν το τηγάνι
Ο κ. Τσιγκένης δοκίμασε για πρώτη φορά λαγοκέφαλους “το 2007 ή το 2008 αν θυμάμαι καλά”, και .. συστήθηκε μαζί τους λίγα χρόνια νωρίτερα: “Το 2004 ήταν, στα νότια παράλια της Κρήτης. Τότε, ένα βράδυ κι ενώ είχα πετάξει το δόλωμά μου μέσα στη θάλασσα βρήκα την πετονιά κομμένη. Αποφάσισα να βάλω συρματόσκοινο, σαν κι αυτά που χρησιμοποιούμε στα ψάρια με μεγάλα δόντια και σιαγόνες. Και πάλι όμως δέχθηκα ένα δυνατό χτύπημα.
Όταν έβγαλα το ψάρι, είδα κάτι που δεν είχα συναντήσει ποτέ μου. Με ρώτησε ένας φίλος αν γνωρίζω τι ήταν αυτό που έπιασα. Δεν ήξερα τι να του απαντήσω. Μου ζήτησε να του το δώσω, όπως κι έκανα. Την άλλη μέρα ήρθε και μου είπε ότι κάτι Αιγύπτιοι που τον είδαν να το ψήνει, πήραν το τηγάνι και το πέταξαν, λέγοντάς του ότι αυτό ήταν δηλητηριώδες και πάρα πολύ επικίνδυνο”.
Όπως κι ο φίλος του, έτσι κι εκείνος έμαθε περισσότερα για τους λαγοκέφαλους “από κάποιους Αιγύπτιους που είχαμε γνωρίσει εκεί κάτω στα καΐκια, στα νότια παράλια, οι οποίοι τους έτρωγαν καθημερινά! Ήξεραν να τους ψήνουν. Από αυτούς μάθαμε να τους καθαρίζουμε”.
Τι κι αν ο κ.Τσιγκένης ισχυρίζεται ότι το καθάρισμα του συγκεκριμένου ψαριού είναι “πανεύκολο, αν ξέρεις”, υπογραμμίζοντας μολαταύτα τους κινδύνους που υπάρχουν; Οι επιστήμονες είναι κάθετοι πως όποιος επιμένει να το καταναλώνει, παίζει τη ζωή του “κορώνα-γράμματα”!
“Προκαλούν μεγάλες ζημιές”
Ο κ. Τσιγκένης έχει παρατηρήσει πως “όπου κι αν κολυμπήσεις, είτε είναι χειμώνας, είτε καλοκαίρι, βλέπεις και υπάρχουν πολλά τέτοια μικρά ψαράκια. Πιθανότατα αυτό το ψάρι να γεννάει όλο το χρόνο. Βλέπουμε ότι αυξάνεται διαρκώς ο πληθυσμός του, κάτι που νομίζω ότι είναι πάρα πολύ κακό. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να πάει κανείς για ερασιτεχνικό ψάρεμα και να μην καρφώσει ένα λαγοκέφαλο!”.
Δεν είναι μόνο το δηλητήριο που κουβαλά, είναι και οι καταστροφές που προκαλεί, οι οποίες καθιστούν το εν λόγω ψάρι πέρα για πέρα τοξικό: “Οι λαγοκέφαλοι προκαλούν μεγάλες ζημιές και στους ερασιτέχνες αλλά και στους επαγγελματίες ψαράδες. Πάνε και δαγκάνουν τα ψάρια που είναι επάνω στα δίχτυα και δημιουργούν τρύπες μεγάλων εκατοστών. Δύο χτυπήματα να δεχθεί κάποιος, η ζημιά μπορεί να είναι από 20 έως 60 ευρώ. Δηλαδή, ένα ολόκληρο μεροκάματο!”, υποστηρίζει ο κ. Τσιγκένης.
Κι ο ίδιος έχει πέσει θύμα επίθεσης λαγοκέφαλου, που δάγκωσε – κατέστρεψε το τεχνητό του δόλωμα, ένα σιλικονούχο ψαράκι είναι με μολυβένια κεφαλή. “Αυτό που βλέπετε προέρχεται από χτύπημα ενός δευτερολέπτου! Αν κοιτάξετε τα δόντια του αυτό το ψάρι δεν είναι πάνω από 400 γραμμάρια. Κι όμως έχει κάνει πολύ μεγάλη ζημιά”.
“Μόλις πας να ρίξεις, στα αρπάζει και στα κόβει όλα!” Ο κ. Νίκος Μαραγκάκης ψαρεύει 65 χρόνια! Τον συναντήσαμε στο λιμανάκι της Παντάνασσας και μας είπε: “Οι λαγοκέφαλοι δημιουργούν πολύ μεγάλο πρόβλημα. Μόλις πας να ρίξεις, στα αρπάζει και στα κόβει όλα! Ακόμα και το αγκίστρι σου κόβει, και το συρματάκι που βάζουμε! Τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν αυξηθεί πολύ. Είχε και πιο μπροστά, όμως εμείς δεν τα βλέπαμε. Τώρα δεν σ’ αφήνει να ψαρέψεις. Μόλις ρίξεις και στα κόψει όλα, φεύγεις κι αλλάζεις μέρος!”.
“Πρέπει να υπάρξει κάποια μέριμνα!”
Την βοήθεια – παρέμβαση του κράτους ζητάει ο κ. Θεοχάρης, συνταξιούχος που περνά ευχάριστα το χρόνο του ψαρεύοντας: “Ψαρεύω από το καιρό που βγήκα στην σύνταξη! Πού να πάω και τι να κάνω παιδί μου; Εκεί στο ψάρεμα, για να περνά η ώρα και να αποφεύγουμε ορισμένες σκοτούρες! Να ξεδίνουμε!
Όλοι οι επαγγελματίες είναι σε κατάσταση “άστα να πάνε στην ευχή!”. Σε λίγο καιρό θα τα πουλήσουν όλα. Αλλά πού να τα πουλήσουν, που θα’ χει γεμίσει όλο το πέλαγος λαγοκέφαλους! Παλεύουν οι άνθρωποι να βγάλουν ένα μεροκάματο και δεν ξέρουν τι να κάνουν! Καλό θα είναι το κράτος να βοηθήσει, γιατί αυτό είναι το επαγγελμά τους! Με τι τρόπο θα ζήσουν; Τα αγροτικά τα έχει πάρει η ευχή, τα αλιευτικά τα ίδια ! Άστα να πάνε! Το κράτος πρέπει να βοηθήσει τους ανθρώπους! Πρέπει να υπάρξει κάποια μέριμνα!”.
Ο κ. Θεοχάρης έχει ακούσει κι εκείνος ότι οι λαγοκέφαλοι “αν καθαριστούν καλά και προσεκτικά μπορούν να καταναλωθούν”. Ωστόσο, δεν εμπιστεύεται κανέναν και ακολουθεί πιστά τις οδηγίες των ειδικών: “Αυτοί που υποτίθεται ότι ξέρουν να τα καθαρίζουν, αυτοί την πατάνε και πεθαίνουν! Έχεις την εμπιστοσύνη να φας; Δεν έχεις! Και φυσικά δεν μπορείς να δώσεις και σ’ άλλους να φάνε γιατί θα σε κλείσουν φυλακή!”.