Του Αριστομένη Συγγελάκη *
Τιμούμε σήμερα την 79η επέτειο από το ηρωικό κατόρθωμα δύο ατρόμητων νέων, του Λάκη Σάντα και του Μανώλη Γλέζου, που κατέβασαν τη γερμανική πολεμική σημαία με τον αγκυλωτό σταυρό από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Ήταν ένα γερό χαστούκι στο γόητρο του Άξονα και μία σημαντική ένεση ηθικού στους λαούς της υπό γερμανική Κατοχή Ευρώπης. Μία από τις πρώτες πράξεις της «αυθόρμητης Αντίστασης» στην κατεχόμενη Ευρώπη, που, λόγω του ύψιστου συμβολισμού της, των ασύλληπτων κινδύνων του εγχειρήματος αλλά και της χρονικής στιγμής που έγινε (στο απόγειο της γερμανικής ισχύος – ακριβώς τη μέρα που γιόρταζε το Γ΄ Ράιχ την κατάληψη της Κρήτης) έλαβε, δικαίως, θρυλικές διαστάσεις και μεταδόθηκε στα πέρατα της Οικουμένης. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η είδηση δημοσιεύθηκε με ενθουσιασμό στους New York Times στις 2 Ιουνίου 1941[1], μία μόλις μέρα μετά την επίσημη παραδοχή της από τον Γερμανό Φρούραρχο Αθηνών, και στις 8 Ιουνίου στην Washington Post και σε πολλές άλλες διεθνώς αναπτερώνοντας τις ελπίδες των πολιτών ότι ο Άξονας μπορεί να νικηθεί!
Έτσι ο πάνδημος συναγερμός, η παλλαϊκή Αντίσταση της Μάχης της Κρήτης και η μαγική νύχτα της Ακρόπολης, μαζί με τη θυσία του Μάθιου Πόταγα και άλλες αντιστασιακές ενέργειες, συνδέθηκαν με ακατάλυτους δεσμούς με τη γέννηση του ελληνικού και ευρωπαϊκού κινήματος λαϊκής Αντίστασης. Ένα κίνημα πρωτοποριακό, που σύντομα πήρε μεγάλες διαστάσεις και μαζί με τον αγώνα των Συμμάχων συνέβαλε τα μέγιστα στη συντριβή της ναζιστικής – φασιστικής πανούκλας.
Ωστόσο, ζούμε σε μια ιστορική περίοδο, που όχι μόνον ενισχύονται διαρκώς οι ιμπεριαλισμοί, αλλά εκδηλώνονται και με πολλαπλές, πολυεπίπεδες και πολυπλόκαμες μορφές και περιεχόμενα. Στο πλαίσιο αυτό ανανεώνεται και επανέρχεται, διεθνώς, με πιο σύγχρονες και αποτελεσματικές μορφές, η επιχείρηση λήθης και αλλοίωσης της συλλογικής μνήμης, ενώ, παράλληλα, υποβιβάζεται ο αντιφασιστικός λαϊκο-πατριωτικός χαρακτήρας των ιστορικών αγώνων της ανθρωπότητας. Είναι συνεπώς σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, αναγκαία η εγρήγορση και αντίσταση στις επιθέσεις του ιστορικού αναθεωρητισμού, που κλιμακώνονται διεθνώς, και η δημιουργία μιας νέας συλλογικής απελευθερωτικής πνευματικότητας, γειωμένης στην εμπειρία των αγώνων των λαών για την ελευθερία, τη δημοκρατία και την δικαιοσύνη.
Ειδικότερα στη χώρα μας εξελίσσεται την τελευταία δεκαετία ένα εγχείρημα κατευθυνόμενο και χρηματοδοτούμενο από το γερμανικό κράτος, με στόχο την σπίλωση της Εθνικής Αντίστασης και την ακύρωση της διεκδίκησης των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα. Το εγχείρημα αυτό αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά με την υπόθεση Χάιντς Ρίχτερ: ένας πανούργος, γνωστός για την αντιεπιστημονική – αντιδεοντολογική χρήση των πηγών ιστορικός, ο οποίος έκτιζε επί δεκαετίες σχέση εμπιστοσύνης με την Αριστερά στην Ελλάδα, επιχείρησε, με ωμό, μάλιστα, τρόπο αφενός την «ποινικοποίηση» της συμμετοχής του Κρητικού Λαού στη Μάχη της Κρήτης, αποσιωπώντας τις πρόνοιες του Πρωτοκόλλου της Χάγης του 1907 (άρθρο 2), που επιτρέπει την αυθόρμητη λαϊκή αντίσταση και αφετέρου την ενοχοποίηση των Κρητών πολιτών για τη διάπραξη, τάχα, εγκλημάτων πολέμου εις βάρος των «ιδεολόγων», «ιπποτών» εισβολέων!.
Πρόκειται για την επαναφορά μετά από 70 χρόνια της αποκρουστικής ναζιστικής προπαγάνδας, που αναπτύχθηκε στο τέλος της Μάχης της Κρήτης και απορρίφθηκε, μάλιστα, από την αρμόδια επιτροπή του Γ’ Ράιχ υπό τον δικαστή Rudel[2]. Κάποιοι, σε συντονισμό με τη γερμανική πρεσβεία Αθηνών, είχαν το θράσος να προτείνουν και να αναγορεύσουν εν κρυπτώ επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου Κρήτης τον διασπορέα της ναζιστικής προπαγάνδας Χ. Ρίχτερ[3]. Ο κόσμος ξεσηκώθηκε, ο τίτλος ανακλήθηκε, η προσπάθεια παραχάραξης της Ιστορίας έπεσε στο κενό. Όμως οι διχαστικές μεθοδεύσεις επανέρχονται, ως επίσημη πολιτική του γερμανικού κράτους πλέον, και επικεντρώνονται στο έλεγχο συνειδήσεων μέσω της χρηματοδότησης καθοδηγούμενης ιστορικής έρευνας και την ανέγερση μνημείων των θυμάτων του ναζισμού με πόρους από το περιβόητο «ταμείο για το μέλλον» – το μέλλον της Γερμανίας βεβαίως!
Χρέος μας απέναντι στις νέο-ιμπεριαλιστικές μεθοδεύσεις του γερμανικού κράτους, που επιδιώκουν τη σχετικοποίηση των ναζιστικών εγκλημάτων και την μετάθεση της ευθύνης από τους σφαγείς στα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας, είναι να αγωνιστούμε ανυποχώρητα για Μνήμη και Δικαιοσύνη. Να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό κίνημα αντίστασης στη λήθη και την αντιδραστική επανασυγγραφή της Ιστορίας. Να διεθνοποιήσουμε περαιτέρω και να ενδυναμώσουμε τον αγώνα διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών με την ένταξη σ’ αυτόν ακόμη περισσότερων νέων ανθρώπων και δυνάμεων απ’ όλο το φάσμα της παραγωγικής, πνευματικής και κοινωνικής ζωής. Ένας αγώνας στον οποίο μετέχουν όλο και περισσότεροι Γερμανοί δημοκράτες και λειτουργεί ως γέφυρα αντιφασιστικής – δημοκρατικής πάλης των δύο λαών.
Οφείλουμε να αγωνιστούμε αταλάντευτα και με όλες μας τις δυνάμεις για την προάσπιση της Μνήμης από επιλήσμονες και επίδοξους παραχαράκτες, για Δικαιοσύνη και Δημοκρατία. Τιμώντας, εμπράκτως, τις παρακαταθήκες των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης που θυσίασαν τη νιότη τους και τη ζωή τους για να είμαστε σήμερα ελεύθεροι.
Για να τιμήσουμε την μεγάλη αυτή επέτειο το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (ΕΣΔΟΓΕ) οργανώνει απόψε, Σάββατο 30.5.2020 και ώρα 9μμ, διαδικτυακή εκδήλωση με τίτλο: Από τον παλλαϊκό ξεσηκωμό της Μάχης της Κρήτης στη μαγική νύχτα της Ακρόπολης. Μνήμη & Χρέος, Δικαιοσύνη & Αποζημίωση! Για περισσότερες πληροφορίες και για να παρακολουθήσετε την εκδήλωση πατήστε εδώ: https://esdoge.gr/apo-ton-pallaiko-xeshkomo-ths-maxhs-ths-krhths-sth-magikh-nyxta-ths-akropolhs-2h-diadiktyakh-syzhthsh-tou-esdoge/
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Ευχαριστώ τον Δρ. Ιστορίας Ralph Klein που μου απέστειλε το απόκομμα της εφημερίδας με το δημοσίευμα.
[2] Beevor A., Κρήτη, η Μάχη και η Αντίσταση, Εκδόσεις Γκοβόστη, Αθήνα 2004, σελ.343.
[3] Μαργαρίτης Γ. Και πάλι (δυστυχώς) για τον κο Ρίχτερ. Ιστοσελίδα ΕΣΔΟΓΕ, 7.12.2015 (https://esdoge.gr/margaritis-richter/).
* Διδάκτωρ Οδοντιατρικής ΕΚΠΑ, Συγγραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα