Του Χάρη Φλουδόπουλου
Την ώρα που η κυβέρνηση έχει επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου προκειμένου να κυρωθούν άμεσα, εντός των επόμενων ημερών, οι τρεις συμβάσεις παραχώρησης σε Κρήτη και Ιόνιο, το περιβάλλον της αγοράς πετρελαίου φαίνεται να αλλάζει, δημιουργώντας προβλήματα στην ανάπτυξη της αγοράς των θαλάσσιων εξορύξεων στη χώρα μας.
Καθώς λοιπόν οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου δέχονται σημαντικές πιέσεις εξαιτίας των φόβων για τις επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία από το ενδεχόμενο ενός εμπορικού πολέμου, μια έκθεση της εξειδικευμένης σε ενεργειακά θέματα εταιρείας μελετών Rystad Energy έρχεται να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τις έρευνες πετρελαίου στα μεγάλα θαλάσσια βάθη.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με τη μελέτη παρά το γεγονός ότι το 2019 είναι μια καλή χρονιά για την έρευνα και εκμετάλλευση σε μεγάλα θαλάσσια βάθη, εντούτοις η ανάπτυξη του κλάδου απειλείται από την πτώση των τιμών του αργού. Εφόσον οι τιμές πέσουν στα 50 δολάρια το βαρέλι, τότε αναμένεται μια μείωση της τάξης του 10% στις επενδύσεις της πετρελαϊκής αγοράς για εξορύξεις σε μεγάλα θαλάσσια βάθη, αναφέρει η μελέτη.
Στον αντίποδα η αγορά των γεωτρήσεων σε μεγάλα θαλάσσια βάθη, αναμένεται να κινηθεί ανοδικά με έναν ρυθμό της τάξης του 7% ετησίως μέχρι το 2025, εάν και εφόσον οι τιμές του πετρελαίου κινηθούν στα επίπεδα μεταξύ 60 και 70 δολαρίων, τονίζουν οι αναλυτές της Rystad.
Σημειώνεται ότι το 2019 αναμένεται να είναι η πρώτη χρονιά από το 2014 κατά τη διάρκεια της οποίας η αγορά των υποθαλάσσιων γεωτρήσεων εμφανίζει αύξηση: από το 2014 η αγορά ουσιαστικά κατέρρευσε οδηγώντας μεγάλες εταιρείες που σχετίζονται με τις υποθαλάσσιες έρευνες σε χρεωκοπία, καθώς οι πετρελαϊκές ουσιαστικά σταμάτησαν τις θαλάσσιες εξορύξεις.
Σύμφωνα με την Rystad Energy, οι εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες για θαλάσσιες εξορύξεις κατά τη διάρκεια της πτωτικής τροχιάς των τιμών του πετρελαίου κατάφεραν να μειώσουν σημαντικά τα κόστη τους, βοηθώντας ώστε να καταστεί βιώσιμη η εκμετάλλευση θαλάσσιων πεδίων ακόμη και με χαμηλότερες τιμές.
Ωστόσο όπως καταδεικνύει η μελέτη, το όριο της τιμής του πετρελαίου, κάτω από το οποίο δεν είναι συμφέρουσα η ανάπτυξη της αγοράς (ανάλογα βεβαίως και με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του κάθε πεδίου) είναι τα 50 δολάρια. Αυτή τη στιγμή η τιμή του αμερικανικού αργού κινείται κάτω από τα 54 δολάρια ενώ του brent κάτω από τα 59 δολάρια.
Ελλάδα
Τι σημαίνει αυτή η διαπίστωση, όμως, για την προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη ώστε να αναπτυχθεί η ελληνική αγορά της υπεράκτιας έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων;
Σημειώνεται ότι σχεδόν το σύνολο των παραχωρήσεων των τελευταίων ετών (πλην των χερσαίων οικοπέδων της Δ. Ελλάδας) είναι σε θαλάσσιες περιοχές, στην πλειοψηφία τους σε μεγάλα θαλάσσια βάθη;
Εάν πράγματι επιβεβαιωθεί η τάση, τότε τα σενάρια για τις έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην ελληνική ΑΟΖ ξαναγράφονται. Βεβαίως για τις συμβάσεις που έχουν ήδη υπογραφεί πχ στο Ιόνιο, οι υποχρεώσεις των εταιρειών είναι συγκεκριμένες: θα πρέπει μέσα σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα να προχωρήσουν τις σεισμικές έρευνες και τις άλλες προετοιμασίες, στη συνέχεια να κάνουν συγκεκριμένο αριθμό ερευνητικών γεωτρήσεων και στη συνέχεια εάν το αποτέλεσμα είναι θετικό να προχωρήσουν στις παραγωγικές γεωτρήσεις και την κανονική παραγωγή.
Τα πράγματα περιπλέκονται με τις συμβάσεις που δεν έχουν υπογραφεί (για Κρήτη και Ιόνιο) αλλά και με την πρόθεση της ΕΔΕΥ να προχωρήσει τις διαδικασίες και για νέες περιοχές για τις οποίες έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον.
Εδώ θα πρέπει να υπογραμμιστούν οι ευθύνες τις προηγούμενης κυβέρνησης, η οποία επί μήνες καθυστέρησε τις διαδικασίες αδειοδότησης και δεν εκμεταλλεύτηκε το ευνοϊκό περιβάλλον τιμών, στο οποίο αναπτύχθηκε σημαντικά η αγορά των υπεράκτιων γεωτρήσεων.
Σε κάθε περίπτωση, η μελέτη της Rystad Energy, καταδεικνύει αυτό που η αγορά των υδρογονανθράκων γνωρίζει πολύ καλά, ότι δηλαδή υπάρχουν διαρκείς ανοδικοί και πτωτικοί κύκλοι, τους οποίους θα πρέπει να εκμεταλλευτεί κατάλληλα και έγκαιρα, όποια χώρα επιθυμεί να προχωρήσει σε έρευνα και αξιοποίηση πιθανών κοιτασμάτων.