“Αποτύχαμε παταγωδώς στην επικοινωνία κινδύνου στην πανδημία, ζήσαμε και ακόμα ζούμε ψευδείς ειδήσεις” ανέφερε ο καθηγητής λοιμωξιολογίας Σωτήρης Τσιόδρας μιλώντας στην ημερίδα ΙΑΣΩ Γενική Κλινική με θέμα «Επιδημίες – Πανδημίες που συγκλόνισαν την ανθρωπότητα».
Ο καθηγητής προχώρησε σε μια συνολική παρουσίαση των επιστημονικών στοιχείων που συνδέονται με την πανδημία κορονοϊού στη χώρα μας αλλά και διεθνώς περιγράφοντας τέσσερα σενάρια για το μέλλον.
Ο καθηγητής σημείωσε χαρακτηριστικά: “Η επικοινωνία κινδύνου χρειάζεται ειδικούς, ομάδα, συνεργασία, να ανιχνεύεις τι πιστεύει το κοινό σου (public perception). Κάτι που αποτύχαμε. Παταγωδώς” και συμπλήρωσε: “Δεν ξέρω αν αποτύχαμε γιατί έφυγα εγώ από το προσκήνιο ή βγήκαν όλοι οι άλλοι; Αποτύχαμε γιατί σταματήσαμε να εμπιστευόμαστε την επιστήμη και εμπιστευόμασταν την ιδεοληψία μας. Το κύριο οικοδόμημα της επικοινωνίας κινδύνου χτίζεται πάνω στην εμπιστοσύνη απέναντι στο γιατρό, στον επιστήμονα, στον ειδικό οποίος θα αναλύσει την επικοινωνία κινδύνου. Ζήσαμε άπειρες ψευδείς ειδήσεις και ακόμα ζούμε”.
Από εκεί και πέρα, αναφέρθηκε στις συνέπειες του συνδρόμου “Long covid”, και την ανοσία της Όμικρον, ενώ τόνισε πως ο κίνδυνος για νέες πανδημίες είναι αυξημένος, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ισχυρά, ολοκληρωμένα, βιώσιμα και ανθεκτικά συστήματα επιτήρησης.
Τα σενάρια για το μέλλον της πανδημίας
Εν συνεχεία, ο Σωτήρης Τσιόδρας ανέλυσε και τα τέσσερα σενάρια για το μέλλον της ανθρωπότητας και της πανδημίας.
Το πρώτο σενάριο προβλέπει ότι θα συνεχίσουν οι παραλλαγές να εξελίσσονται “και να τις βλέπουμε να προχωρούν στο δικό τους δρόμο, τέτοιο δρόμο που όσο περνάει ο καιρός τα εξουδετερωτικά αντισώματα μειώνονται σχεδόν στο μηδέν” ανέφερε και πρόσθεσε πως έτσι, “χάνουμε την ανοσία που κερδίσαμε από τα εμβόλια και την προηγούμενη λοίμωξη και δεν έχουμε ανοσία για τις νέες μεταλλάξεις. Δηλαδή, ο ιός εξελίσσεται και προσπαθεί να βρει τρόπους να διαφύγει, που σημαίνει ότι θα χρειαστούμε εμβόλια καινούρια, ότι θα χρειαστούμε τις αναμνηστικές δόσεις”.
Τρεις υποπαραλλαγές της όμικρον βρίσκονται στο επίκεντρο:
•Β.Α.2.275.2 (55 χώρες και 43 πολιτείες στις ΗΠΑ), που τη θεωρούν την πιο ανθεκτική, δεν την πιάνουν τα μονοκλωνικά αντισώματα και κάποιοι θεωρούν ότι με τις κατάλληλες δόσεις ίσως είναι αποτελεσματικές.
•Β.Α. 4.6. (77 χώρες και 54 πολιτείες των ΗΠΑ), 14% εντοπίζεται στην Αμερική την τελευταία εβδομάδα. Καταγράφει άνοδο αλλά όχι εκθετικά. Αρχίζει, ωστόσο, να ξεπερνάει την Όμικρον 5, η οποία παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
•”Η χειρότερη από όλες, έτσι λένε” η ΧΒΒ, η οποία έχει τη μεγαλύτερη ανοσιακή διαφυγή και μέσα σε τρεις εβδομάδες είναι πάνω από το 50% των στελεχών που κυκλοφορούν στη Σιγκαπούρη.
Ικανοποιητικό χαρακτήρισε το το ρυθμό στελεχών που ελέγχουμε, ο κ. Τσιόδρας. Οι περισσότερες χώρες δεν ελέγχουν στελέχη, ενώ εμείς ελέγχουμε περίπου 500 την εβδομάδα.
Το δεύτερο σενάριο προβλέπει μια επιδημία στην οποία θα κυκλοφορήσει ο ιός, όπως ήδη κυκλοφορεί, αλλά θα κυκλοφορήσει ταυτόχρονα και γρίπη.
“Δεν είναι σίγουρο, όμως, γιατί ο κορονοϊός όταν κυκλοφορεί σε τεράστια ποσοστά εξαφανίζει τη γρίπη. Το είδαν και οι Αυστραλοί, στους οποίους ξεκίνησε 2 μήνες νωρίτερα η γρίπη είχαν περισσότερες από 250.000 περιπτώσεις γρίπης και αρκετούς θανάτους, γι’ αυτούς ήταν κάτι το μη αναμενόμενο, αλλά όταν εμφανίστηκε η Όμικρον 4 και η Ομικρον 5 την εξαφάνισε’, τόνισε ο καθηγητής.
Τόνισε, δε, πως αν και δεν ξέρει τι θα γίνει με τη γρίπη, αρχίζει και κυκλοφορεί ο ιός της στην Ελλάδα. “Επηρεάζει τις μεγαλύτερες ηλικίες, οι οποίες θα πρέπει να εμβολιαστούν με ένα εμβόλιο λιγότερο αποτελεσματικό από του covid παρόλα αυτά το κάνουν. Το να έχεις και τα δύο (γριπη και covid) να κυκλοφορούν ταυτόχρονα σε τεράστιες ποσοστά είναι απίθανο”.
Σύμφωνα με τον κ. Τσιόδρα, στην Ελλάδα σώθηκαν 40.000 ζωές μέχρι τον Απρίλιο του 2022 από τα εμβόλια.
Το τρίτο σενάριο αφορά στα νέα εμβόλια. “Επενδύουμε σε άλλες τεχνολογίες όπως βλενογονικά εμβόλια, εμβόλια που θα παίρνει κανείς από τη μύτη και θα προσφέρει μια μακρόχρονη ανοσία, τουλάχιστον 1 έτους, ενώ θα είναι καλύτερο και σε ό,τι αφορά τη μετάδοση”, ανέφερε ο καθηγητής. “Αυτή τη στιγμή επενδύουμε σε μια στρατηγική του ενιαίου ετήσιου εμβολίου. Αυτό είναι το τρίτο σενάριο’, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Το τέταρτο σενάριο, αποτελεί μια εκτίμηση του ίδιου του κ. Τσιόδρα, που φυσικά σημείωσε ότι δεν ξέρει κατά πόσο θα συμβεί.
“Δεν πρέπει να σκορπίζουμε στον κόσμο μόνο απαισιοδοξία, ειδικά τώρα που επανερχόμαστε σε μία κανονικότητα που οι περισσότεροι δεν τηρούν μέτρα -μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας- πέρασε με τέτοια φόρα και ορμή η όμικρον που έχει αφήσει ανοσία στον πληθυσμό”, ανέφερε και πρόσθεσε πως “οι μεταλλάξεις που βλέπουμε είναι εντός της Όμικρον. Εάν η επόμενη παραλλαγή είναι απόγονος της όμικρον περιμένει κανείς από όλους αυτούς που μολύνθηκαν ή έκαναν αναμνηστική δόση να έχουν κάποιου είδους προστασία. Μπορεί να μην είναι τέλεια, αλλά θα είναι σημαντική προστασία. Η συμπεριφορά πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα με τις συνθήκες που ζούμε”.
Στο τέλος της παρουσίασης του, ο Καθηγητής Λοιμωξιολογίας διερωτήθηκε αν θα βάλουμε τίτλους τέλους στην πανδημία;
“Μακάρι να ήταν τόσο απλό. Φαίνεται ότι η επείγουσα φάση αρχίζει και υποχωρεί. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτή την κατάσταση, γιατί εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε σημαντικές προκλήσεις”, ανέφερε και πρόσθεσε:
“Ο ΠΟΥ λέει βλέπουμε το τέλος της στο άκρο του τούνελ. Εγώ βλέπω μια αρχή. Οι άνθρωποι είναι πιο έτοιμοι, η επιστήμη καλύτερα οργανωμένη, ώστε σταδιακά επανερχόμαστε στην κανονικότητα, να προστατεύσουμε τους πιο ευαίσθητους, να τους δώσουμε την αναμνηστική δόση και τη θεραπεία άμεσα όταν χρειάζεται. Να συνεχίσουμε την επιτήρηση και φυσικά να κάνουμε την ανασκόπηση που απαιτείται για να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι”, κατέληξε.
Δείτε ολόκληρη την ημερίδα, καθώς και την ομιλία του Σωτήρη Τσιόδρα: